Piątek, 29 marca 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5877
Piątek, 29 marca 2024
Sygnatura akt: II Ca 681/14

Tytuł: Sąd Okręgowy w Świdnicy z 2014-11-13
Data orzeczenia: 13 listopada 2014
Data publikacji: 11 października 2018
Data uprawomocnienia: 13 listopada 2014
Sąd: Sąd Okręgowy w Świdnicy
Wydział: II Wydział Cywilny Odwoławczy
Przewodniczący: Grażyna Kobus
Sędziowie: Maria Kołcz
Barbara Nowicka

Protokolant: Violetta Drohomirecka
Hasła tematyczne: Odpowiedzialność Za Długi Spadkowe
Podstawa prawna: art. 1019 kc

Sygn. akt II Ca 681/14

POSTANOWIENIE

Dnia 13 listopada 2014 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Grażyna Kobus

Sędziowie: SO Maria Kołcz

SO Barbara Nowicka

Protokolant: Violetta Drohomirecka

po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2014r. w Świdnicy

na rozprawie

sprawy z wniosku M. P.

przy udziale (...) Spółki z o.o. w S.

o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia i zmianę postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po S. P. z dnia 28 sierpnia 2012r., sygn. akt I Ns 771/11

na skutek apelacji wnioskodawczyni

od postanowienia Sądu Rejonowego w Kłodzku

z dnia 10 czerwca 2014r., sygn. akt I Ns 1381/13

p o s t a n a w i a:

I.  zmienić zaskarżone postanowienie w części oddalającej wniosek o uchylenie się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia spadkowego w ten sposób, że zatwierdzić uchylenie się M. P. od skutków prawnych niezłożenia przez nią oświadczenia w przedmiocie spadku po S. P., zmarłym w dniu 30 sierpnia 2008 r. w K., ostatnio stale zamieszkałym w K. i stwierdzić, że wnioskodawczyni M. P. spadek po S. P. odrzuca oraz oddalić wniosek wnioskodawczyni i uczestnika o zasądzenie kosztów postępowania;

II.  oddalić apelację w pozostałej części;

III.  oddalić wniosek wnioskodawczyni i uczestnika o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 681/14 ( transkrypcja wygłoszonego uzasadnienia )

Początek tekstu

[Przewodnicząca 00:00:02.328]

...o sygnaturze akt II CA 681/14 postanowieniem Sąd Okręgowy w Świdnicy II Wydział Cywilny Odwoławczy po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2014 roku w Świdnicy w składzie obecnym na rozprawie sprawy z wniosku M. P. przy udziale (...) Spółki z o.o. w S. o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia i zmianę postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po S. P. z dnia 28 sierpnia 2012 roku sygnatura akt I NS 771/11 na skutek apelacji wnioskodawczyni od postanowienia Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 10 czerwca 2014 roku sygnatura akt I NS 1381/13 postanawia w punkcie pierwszym zmienić zaskarżone postanowienie w części oddalającej wniosek o uchylenie się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia spadkowego w ten sposób, że zatwierdzić uchylenie się M. P. od skutków prawnych niezłożenia przez nią oświadczenia w przedmiocie spadku po S. P. zmarłym w dniu 30 sierpnia 2008 roku w K., ostatnio stale zamieszkałym w K. i stwierdzić, że wnioskodawczyni M. P. spadek po S. P. odrzuca oraz oddalić wniosek wnioskodawczyni i uczestnika o zasądzenie kosztów postępowania, w punkcie drugim oddalić apelację w pozostałej części, w punkcie trzecim oddalić wniosek wnioskodawczyni i uczestnika o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego. Będzie w sprawie wygłoszone uzasadnienie postanowienia Sądu Okręgowego, z którego może zostać dokonana transkrypcja. Sąd Okręgowy uznał apelację za częściowo uzasadnioną, to jest w części obejmującej wniosek skarżącej o zatwierdzenie uchyleniem się przez ni, przez nią od skutków prawnych niezachowania terminu do złożenia oświadczenia woli o odrzuceniu spadku po S. P.. Sąd Okręgowy podzielił ustalenia dokonane przez Sąd Rejonowy, które to znajdują oparcie w zgromadzonym materiale dowodowym. Ponadto na podstawie umowy powierniczego przelewu wierzytelności z dnia 27 stycznia 2006 roku zawartej pomiędzy (...) we W., a (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. ustalił, że (...) przysługiwała wierzytelność wobec S. P. wynikająca z zadłużenia z tytułu umowy kredytowej zawartej dnia 25 sierpnia dwa tysiące czter, czwartego roku, której wartość na dzień 27 stycznia 2006 roku wynosiła 4.976 złotych i 57 groszy. Ta umowa powierniczego przelewu wierzytelności znajduje się na karcie(...)akt Sądu Rejonowego w Kłodzku I NS 771/11 o stwierdzenie nabycia spadku po S. P.. Odmiennie jednak, aniżeli Sąd Rejonowy, Sąd Okręgowy ocenił, że okoliczności faktyczne rozpoznawanej sprawy uprawniały do zatwierdzenia uchylenia się wnioskodawczyni od skutków prawnych niezachowania przez nią terminu do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku po S. P.. Należy zauważyć, że trafnie zarzuca skarżąca, powołując się na stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 30 czerwca 2005 roku IV CK 799/04 publikowane w OSNC z, z 2006 roku zeszyt 5 pozycja 94, a taki pogląd przedstawił Sąd Najwyższy również w postanowieniu z dnia 18 marca 2010 roku V CSK 337/09 i w cytowanym przez skarżącą w postanowieniu z dnia 29 listopada 2012 roku II CSK 172/12, że podstawę tezy o niedołożeniu należytej staranności spadkobierców, ustaleniu, jaki rzeczywisty majątek pozostawił spadkodawca powinna stanowić ocena uwzględniająca konkretne okoliczności sprawy nieodzowne do ustalenia, jakich aktów staranności można było wymagać od strony. W uzasadnieniu wymienionego wyżej postanowienia Sąd Najwyższy wskazał, że w kontekście oświadczeń spadkowych przy powoływaniu się na błąd, co do przedmiotu spadku, chodzi o konkretne działania zmierzające do uzyskania wiedzy o rzeczywistym stanie majątku spadkowego. Niepodjęcie określonych, uzasadnionych w danej sytuacji działań mogłoby prowadzić do oceny, że spadkobierca nie dołożył należytej staranności wyłączającej skuteczne powołanie się przez niego na błąd, co do przedmiotu spadku. Odnosząc powyższe do okoliczności rozpoznawanej sprawy, należy zauważyć, że po śmierci S. P. wnioskodawczyni przed przekazaniem lokalu komunalnego Gminie, jak zeznała, do (...)u, przejrzała dokumenty znajdujące się w mieszkaniu ojca, ustaliła, że są długi za czynsz za 3, 4 miesiące, za wodę, gaz i światło, ale nie było żadnych umów dotyczących kredytów, jakie miał ojciec zaciągnąć. Jak ustalił Sąd Rejonowy wnioskodawczyni nie utrzymywała z ojcem bliskich kontaktów, o jego chorobie dowiedziała się w roku 2008 od kuzyna, gdyż przez 8 lat nie miała z ojcem kontaktów, ojciec nie płacił alimentów na jej rzecz i nie był na jej pierwszym ślubie. Nie utrzymywała też kontaktów z siostrą B. S., która odrzuciła spadek. Wiedziała od ojca jedynie o pożyczce z P.. A zatem zważywszy na datę zaciągnięcia przez spadkodawcę pożyczki w (...) to jest 25 sierpnia 2004 roku, datę wydania przez, przeciwko spadkodawcy nakazu zapłaty na rzecz (...), a więc w czasie, gdy wnioskodawczyni nie utrzymywała z ojcem żadnych kontaktów, na brak informacji w pozostawionych dokumentach o takiej pożyczce, trudno zarzucić wnioskodawczyni brak staranności w uzyskaniu przez nią wiedzy o istnieniu tego konkretnego długu, czy też jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 1 grudnia 2011 roku I CSK 85/11 uzasadnione jest przyjęcie, że w rozpoznawanym wypadku błąd jest uzasadniony okolicznościami sprawy. Nie można, bowiem, jak uczynił to Sąd Rejonowy odnosić wiedzy wnioskodawczyni o istnieniu innych długów związanych z korzystaniem przez spadkodawcę z mieszkania do długów wobec (...), którą to wierzytelność wobec spadkodawcy(...)nabyła od (...)-u. Słusznie przy tym podnosi skarżąca, że zbyt dalekie byłoby żądanie od spadkobiercy, aby przy braku pewności, co do stanu spadku składał oświadczenie o jego odrzuceniu niejako profilaktycznie. Jeśli jak ustalił Sąd Rejonowy wnioskodawczyni zapytała się o dług wobec (...) zajęcia jej rachunku bankowego w maju 2013 roku, to w świetle dokonanych ustaleń nie można uznać, aby mogła ona wcześniej dowiedzieć się o potencjalnym zagrożeniu objęcia jej odpowiedzialnością za ten dług ojca. Dlatego też stosownie do treści artykułu 386 paragraf 1 k.p.c. w związku z par, z artykułem 13 paragraf 2 k.p.c. Sąd Okręgowy zmienił zaskarżone postanowienie w części oddalającej wniosek wnioskodawczyni o uchylenie się od skutków prawnych niezłożenia oświad, oświadczenia spadkowego i orzekł jak w sentencji, to jest w punkcie 1 postanowienia. Przy czym wobec uwzględnienia apelacji tylko, co do jednego z oddalonych przez Sąd Rejonowy wniosków, Sąd Okręgowy oddalił na podstawie artykułu 520 paragraf 3 k.p.c. wnioski i wnioskodawczyni i uczestnika postępowania o zasądzenie kosztów postępowania za I Instancję. Dalej idącą apelację uznał Sąd Okręgowy za nieuzasadnioną stosownie do treści artykułu czterysta, szej, przepraszam, 690 paragraf 2 k.p.c. w związku z artykułem 1019 k.c., w sytuacji, gdy po uprawomocnieniu się postanowienia o zatwierdzeniu uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku okaże się, że uległ zmianie krąg osób, co, do których nabycie stało, zostało już stwierdzone, albo został zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia, Sąd z urzędu zmienia postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, bądź uchyla zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia i orzeka w tym przedmiocie stosując oczywiście odpowiednio przepisy artykułu 669 do 678 k.p.c. A zatem skoro ewentualna zmiana następuje z urzędu i to po uprawomocnieniu się postanowienia o zatwierdzeniu uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, to brak jest podstaw do dokonania takiej zmiany na wniosek w trybie artykułu 679 k.p.c., jak domagała się tego skarżąca, tym samym również do uwzględnienia wniosku apelacji o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Z uwagi na powyższe, na podstawie artykułu 385 k.p.c. w związku z artykułem 13 paragraf 2 k.p.c. Sąd Okręgowy apelację w pozostałej części oddalił. O kosztach postępowania apelacyjnego orzekł na podstawie artykułu 520 paragraf 3 k.p.c. mając na względzie, że apelacja została uwzględniona tylko, co do jednego wniosku, co do drugiego zaś została oddalona. Dziękuję.

[koniec części 00:11:26.498]

Najczęściej czytane
ogłoszenia

Udostępnij