Sygn. akt I ACz 118/14

POSTANOWIENIE

Dnia 20 lutego 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSA Piotr Wójtowicz

Sędziowie : SA Ewa Jastrzębska

: SO (del.) Tomasz Ślęzak (spr.)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 20 lutego 2014 r. w Katowicach

sprawy z powództwa G. M.

przeciwko (...) w W.

o zapłatę

na skutek zażalenia powódki

na postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 18 października

2013 r., sygn. akt I C 326/13

p o s t a n a w i a

oddalić zażalenie.

Sygn. akt I ACz 118/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w C. odrzucił pozew.

Sąd ten w uzasadnieniu wskazał, że powódka G. M. w pozwie wniesionym w dniu 20 sierpnia 2013 r. przeciwko pozwanemu (...) S.A. w W. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego kwoty 120 000 zł tytułem odszkodowania. Sąd Okręgowy z urzędu ustalił, że postanowieniem z dnia 26 lutego 2013 r. podmiot - (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. - został wykreślony z Krajowego Rejestru Sądowego. Postanowienie o wykreśleniu stało się prawomocne z dniem 21 marca 2013 r.

Jak wynika z danych zawartych w Krajowym Rejestrze Sądowym podmiot wskazany przez powódkę jako strona pozwana został wykreślony z tego rejestru, co skutkuje utratą przez ten podmiot osobowości prawnej. Ustanie osoby prawnej (którą jest spółka akcyjna) oznacza utratę osobowości prawnej i wynika na ogół z wykreślenia osoby prawnej z właściwego rejestru. Sytuacja taka wystąpiła na gruncie niniejszej sprawy w odniesieniu do osoby pozwanej przez powódkę, przy czym zaznaczyć należy, że podmiot ten ( (...) S.A.) już przed wniesieniem pozwu utracił zdolność sądową, czyli zdolność do zajmowania pozycji podmiotu postępowania cywilnego. Zdolność tę ma każda osoba fizyczna i prawna, jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną (por. art. 64 k.p.c.). Zatem w dacie wniesienia pozwu (...) S.A. nie mogła być stroną postępowania, w dacie tej bowiem spółka ta nie istniała, a więc stosownie do art. 199 § 1 pkt 3 k.p.c., pozew podlegał odrzuceniu.

W ocenie Sądu pierwszej instancji w sprawie tej nie mógł znaleźć zastosowania przepis art. 70 § 1 k.p.c., zgodnie z którym, jeżeli braki w zakresie zdolności sądowej lub procesowej albo w składzie właściwych organów dają się uzupełnić, Sąd wyznaczy w tym celu odpowiedni termin. Możliwość uzupełnienia braków zdolności sądowej w oparciu o ten przepis odnosi się bowiem jedynie do podmiotu będącego stroną procesową. Bezwzględną przesłanką uzupełnienia braku jest zachowanie tożsamości strony dotkniętej tym brakiem, tj. zachowanie takiego stanu rzeczy, w którym zarówno przed uzupełnieniem, jak i po uzupełnieniu braku zdolności sądowej stroną pozostaje ten sam podmiot (ta sama jednostka wskazana przez powoda). Natomiast ewentualny następca prawny (...) – w przypadku tzw. reorganizacji - będzie innym podmiotem. Tymczasem przepis art. 70 k.p.c. wyklucza wyeliminowanie jednostki pierwotnie wskazanej jako strona i wprowadzenie w jej miejsce do procesu zupełnie innego podmiotu, posiadającego zdolność sądową.

Jako podstawę rozstrzygnięcia wskazano także art. 199 § 3 k.p.c.

W zażaleniu na to postanowienie powódka wniosła o jego uchylenie. Na uzasadnienie wskazała, że kierując pozew nie miała świadomości, iż (...) Spółka Akcyjna w W. została wykreślona z Krajowego Rejestru Sądowego. Zdaniem skarżącej istotne jest to, że wszelkie prawa i obowiązki tego podmiotu zostały przejęte przez jej następcę prawnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie. Podzielić należy wyrażony przez Sąd Okręgowy pogląd, że skoro z odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego pozwanej spółki wynika, iż postanowieniem, które stało się prawomocne w dniu 21 marca 2013 r., wykreślono pozwaną z tego rejestru, to niewątpliwie w dacie wniesienia pozwu w niniejszej sprawie (20 sierpnia 2013 r.) podmiot ten nie istniał, a tym samym nie posiadał zdolności do występowania w procesie jako strona (zdolności sądowej). Zgodzić się także należy z Sądem Okręgowym, że stwierdzony brak zdolności sądowej był nieusuwalny z przyczyn przywołanych w motywach zaskarżonego postanowienia. Oznacza to, że zawarta w zażaleniu argumentacja, iż kwestionowane orzeczenie jest przedwczesne, albowiem prawa i obowiązki strony pozwanej zostały przejęte przez następcę prawnego, nie mogła zasługiwać na uwzględnienie. Braki w zakresie zdolności sądowej mogą być bowiem uzupełnione w trybie art. 70 k.p.c. jeżeli zarówno przed, jak i po uzupełnieniu tego braku stroną pozostaje ten sam podmiot, taka zaś sytuacja nie może mieć miejsca w niniejszej sprawie, gdyż jak słusznie zauważył Sąd pierwszej instancji ewentualny następca prawny Towarzystwa (...) w W. będzie innym podmiotem.

W tych okolicznościach słusznie Sąd Okręgowy złożony w niniejszej sprawie pozew odrzucił na podstawie art. 199 § 1 pkt 3 k.p.c.

Z tych względów Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie.