sygn. akt I ACz 584/13

POSTANOWIENIE

Dnia 15 kwietnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: SSA Hanna Nowicka de Poraj

Sędziowie: SSA Maria Kus-Trybek (spr.)

SSA Władysław Pawlak

po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 2013 r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. S.

przeciwko M. W.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda A. S. na postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie, Wydział IX Gospodarczy, z dnia 22 listopada 2012 r., sygn. akt IX GNc 535/12

postanawia:

oddalić zażalenie.

sygn. akt I ACz 584/13

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 15 kwietnia 2013 r.

Postanowieniem z dnia 22 listopada 2012 r., sygn. akt IX GNc 535/12, Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział IX Gospodarczy oddalił wniosek A. S. o zasądzenie od strony pozwanej kosztów postępowania zabezpieczającego w kwocie 3 141,80 zł ustalonej postanowieniem Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Nowym Sączu J. J..

W uzasadnieniu postanowienia Sąd Okręgowy wskazał, że w przypadku, gdy koszty postępowania zabezpieczającego powstały po wydaniu orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, wniosek o przyznanie tych kosztów winien zostać złożony w terminie dwutygodniowym liczonym od dnia, w którym strona otrzymała postanowienie komornika o ustaleniu kosztów postępowania zabezpieczającego. Termin ten kończy się, zdaniem Sądu Okręgowego, po upływie dwóch tygodni od uprawomocnienia się postanowienia komornika ustalającego wysokość kosztów zabezpieczenia. W ocenie Sądu Okręgowego, tak określony termin nie został zachowany przez powoda, albowiem zarówno postanowienie Komornika o ustaleniu kosztów postępowania zabezpieczającego, jak i postanowienie Komornika ustalającego koszty zastępstwa w postępowaniu zabezpieczającym uprawomocniło się w dniu 18 października 2012 r. Oznacza to, że powód powinien złożyć wniosek najpóźniej w dniu 2 listopada 2012 r. W rzeczywistości wniosek ten został złożony w dniu 12 listopada 2012 r., a więc po terminie. Dlatego też, zdaniem Sądu Okręgowego wniosek ten nie zasługuje na uwzględnienie.

Powyższe postanowienie zostało zaskarżone w całości zażaleniem przez powoda, który podniósł zarzut błędu w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że powód nie złożył wniosku o przyznanie kosztów postępowania zabezpieczającego w terminie dwóch tygodni od dnia uprawomocnienia się postanowień Komornika w tym przedmiocie, podczas gdy postanowienia te z klauzulą prawomocności zostały odebrane przez powoda w dniu 12 listopada 2012 r. .

W uzasadnieniu zażalenia powód podniósł, że postanowienia Komornika ustalające koszty postępowania zabezpieczającego zaopatrzone w klauzule prawomocności zostały doręczone powodowi dopiero w dniu 12 listopada 2012 r. W tym samym dniu powód nadał w urzędzie pocztowym wniosek o przyznanie kosztów postępowania zabezpieczającego. Oznacza to, że wbrew stanowisku Sądu I instancji wniosek ten został złożony w terminie i jako taki zasługuje na uwzględnienie.

Powód wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez przyznanie mu kosztów postępowania zabezpieczającego w kwocie wskazanej we wniosku.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Z regulacji art. 745 §1 k.p.c. w orzecznictwie wyprowadza się wniosek, że co do zasady koszty postępowania zabezpieczającego stanowią część kosztów procesu, w związku z czym zasądzenie tych kosztów winno nastąpić w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie zgodnie z regułą odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 §1 k.p.c.). Do kosztów postępowania zabezpieczającego znajduje zastosowanie regulacja art. 109 §1 k.p.c., wedle której wniosek o przyznanie określonych kosztów procesu winien zostać przez stronę zgłoszony przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia (por. uzasadnienie postanowienia SN z dnia 8 listopada 2006 r., III CZP 69/06, OSNC 2007/7-8/121). Jednocześnie w regulacji art. 745 §1 k.p.c. uwzględniono fakt, że wysokość kosztów postępowania zabezpieczającego, która jest ustalana przez komornika w drodze zaskarżalnego postanowienia, nie zawsze będzie znana przed wydaniem orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie. W takim wypadku stronie została przyznana możliwość zwrócenia się o zasądzenie kosztów zabezpieczenia do sądu, który udzielił zabezpieczenia. W literaturze przedmiotu wskazuje się, że omawiana regulacja zawiera istotną wadę, gdyż nie określa terminu, w jakim powinien zostać złożony wniosek o zasądzenie kosztów postępowania zabezpieczającego, powstałych po wydaniu przez sąd orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie (por. Komentarz do art. 745 k.p.c. autorstwa D. Zawistowskiego [w:] H. Dolecki (red.) i T. Wiśniewski (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz., WKP 2011). Proponuje się w związku z tym, aby w drodze analogicznego stosowania regulacji art. 745 §2 k.p.c. przyjąć, iż jest to termin dwutygodniowy liczony od dnia uprawomocnienia się postanowienia komornika o ustaleniu kosztów postępowania zabezpieczającego. Taki pogląd zaakceptował co do zasady Sąd Apelacyjny w Krakowie w postanowieniu z dnia 16 maja 2012 r., sygn. akt I ACz 740/12. Jednocześnie jednak wskazał, iż z uwagi na okoliczność, że strona nie jest z urzędu informowana o uprawomocnieniu się wskazanego postanowienia komornika, należy przyjąć, iż może ona złożyć omawiany wniosek już w dniu otrzymania od komornika nieprawomocnego postanowienia o ustaleniu kosztów postępowania zabezpieczającego. W wypadku skorzystania przez stronę z tej możliwości kwestia prawomocności tego postanowienia winna zostać zweryfikowana przez sąd przed wydaniem postanowienia o przyznaniu żądanych kosztów. W omawianym postanowieniu Sąd Apelacyjny w Krakowie kategorycznie odrzucił natomiast stanowisko, wedle którego wspomniany termin dwutygodniowy winien być liczony od dnia doręczenia stronie postanowienia komornika ustalającego koszty postępowania zabezpieczającego opatrzonego klauzulą prawomocności. O stwierdzenie prawomocności orzeczenia strona może bowiem wystąpić w zasadzie w dowolnym terminie po rzeczywistym zaistnieniu stanu prawomocności, który powstaje z momentem upływu terminów do zaskarżenia danego orzeczenia albo po rozpatrzeniu wniesionego środka zaskarżenia. Gdyby zatem przyjąć, że początek biegu terminu do złożenia wniosku o przyznanie kosztów postępowania zabezpieczającego winien być liczony od dnia otrzymania przez stronę postanowienia komornika opatrzonego klauzulą prawomocności, to rozpoczęcie biegu tego terminu byłoby w zbyt znacznym stopniu uzależnione od woli strony, co uznać należy za niedopuszczalne.

Przedstawione poglądy Sądu Apelacyjnego w Krakowie zawarte w postanowieniu z dnia 16 maja 2012 r., sygn. akt I ACz 740/12, Sąd w niniejszym składzie w pełni podziela. Ich akceptacja prowadzi zaś do wniosku, że zażalenie nie ma uzasadnionych podstaw. Opiera się ono bowiem wyłącznie na twierdzeniu, że powód złożył wniosek o przyznanie kosztów postępowania zabezpieczającego niezwłocznie po otrzymaniu postanowień komornika ustalających te koszty opatrzonych klauzulami prawomocności. Tymczasem okoliczność, kiedy powód otrzymał te postanowienia z klauzulami prawomocności nie ma znaczenia w niniejszej sprawie. Dwutygodniowy termin do złożenia wniosku o przyznanie wspomnianych kosztów rozpoczął bowiem bieg w dniu 18 października 2012 r., tj. w dacie, w której wedle oświadczenia komornika postanowienia te uprawomocniły się. Trafnie zatem przyjął Sąd I instancji, że wniosek o przyznanie kosztów postępowania zabezpieczającego powód winien złożyć najpóźniej w dniu 2 listopada 2012 r. Nie ulega tym samym wątpliwości, że wniosek taki złożony w dniu 12 listopada 2012 r. był spóźniony.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 §2 k.p.c.