Sygn. akt VIII Gz 134/14

POSTANOWIENIE

Bydgoszcz, dnia 16 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy, VIII Wydział Gospodarczy

w składzie: Przewodniczący SSO Barbara Jamiołkowska

Sędzia SO Elżbieta Kala

Sędzia SR delegowany Wiesław Łukaszewski – sprawozdawca

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2014 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku wierzyciela (...) S.A. w J.

o ogłoszenie upadłości A. J. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowo – Usługowe (...) w Ż.

na skutek zażalenia uczestniczki A. J. z dnia 24 lipca 2014 r. na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 14 lipca 2014 r. sygn. akt XV GU 89/13 o przyznaniu wynagrodzenia tymczasowemu nadzorcy sądowemu oraz zasądzeniu zwrotu kosztów postępowania wnioskodawcy od uczestniczki

postanawia:

oddalić zażalenie,

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Bydgoszczy w punkcie 1. przyznał W. K. od dłużniczki A. J. kwotę 1.845 zł brutto tytułem wynagrodzenia za czynności tymczasowego nadzorcy sądowego oraz zwrot wydatków w kwocie 601,78 zł, które nakazał wypłacić z zaliczki uiszczonej przez wnioskodawcę. Następnie w punkcie 2. postanowił zasądzić od dłużniczki A. J. na rzecz wnioskodawcy (...) S.A. w J. kwotę 5.246,78 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania. W punkcie 3. postanowienia Sąd Rejonowy zarządził na podstawie art. 84 ust. 1 i 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 r. (t.j. DzU. Z 2010 r. nr 90, poz. 594 ze zamianami) o zwrocie na rzecz wierzyciela niewykorzystanej części zaliczki.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy powołał się na dyspozycję przepisu art. 162 ust. 1 w zw. z art. 38 ust. 1 zdanie 2-gie ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. prawo upadłościowe i naprawcze – dalej p.u.n. (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 1112 ze zmianami), z którego wynika, że tymczasowy nadzorca sądowy ustanowiony przez Sąd dla zabezpieczenia majątku dłużnika ma prawo do wynagrodzenia za swoje czynności. Pismem z dnia 16 czerwca 2014 r. (data wpływu 27 czerwca 2014 r.) tymczasowy nadzorca wniósł o przyznanie mu wynagrodzenia w kwocie 3.000 zł netto oraz o zwrot wydatków w kwocie 601,78 zł i przedłożył zestawienie przejazdów z wyliczeniem. Sąd Rejonowy ocenił zakres oraz efekty dokonanych czynności przedstawionych w sprawozdaniu z dnia 9 kwietnia 2014 r. i określił wysokość wynagrodzenia za pracę nadzorcy na kwotę 1.500 zł netto, jego zdaniem żądana przez nadzorcę kwota była wygórowana. Przyznane wynagrodzenie należało podwyższyć o kwotę należnego podatku od towarów i usług – art. 162 ust. 6 ustawy p.u.n., czyli 345 zł. Wniosek o zwrot wydatków Sąd Rejonowy ocenił jako w całości uzasadniony i dlatego przyznał je na podstawie przepisu art. 162 ust. 3 ustawy p.u.n.

Sąd Rejonowy wyjaśnił, że wypłata wynagrodzenia oraz zwrot wydatków nastąpi z zaliczki jaką wpłacił wnioskodawca na podstawie art. 32 ust. 5 ustawy p.u.n. Natomiast dłużniczka, skoro oddalenie wniosku nastąpiło na podstawie przepisu art. 13 ust. 2 ustawy p.u.n., zobowiązana będzie do zwrotu wnioskodawcy poniesionych przez niego z tego tytułu kosztów postępowania zgodnie z dyspozycją art. 32 ust. 3 i 4 ustawy p.u.n. Wierzyciel uiścił zaliczkę w kwocie 3.000 zł, a wykorzystana została ona w kwocie 2.446,78 zł (1.845 + 601,78), ponadto wierzyciel poniósł koszty postępowania w kwocie 1.800 zł na wynagrodzenie pełnomocnika procesowego (§ 10 ust. 1 pkt 5, a także § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielanej przez radcę prawnego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 490), a także 1000 zł opłaty sądowej, czyli łącznie 5.246,78 zł. W punkcie 2. zaskarżonego postanowienia Sąd Rejonowy zasądził te koszty postępowania od dłużniczki na rzecz wierzyciela na podstawie przepisów art. 98 § 1 kpc w zw. z art. 35 p.u.n. i w zw. z art. 32 ust. 4 p.u.n., gdyż wniosek został oddalony na podstawie art. 13 ust. 2 p.u.n. W takiej sytuacji dłużniczka zobowiązana jest zwrócić koszty postępowania poniesione przez wierzyciela.

Uczestniczka w zażaleniu zaskarżyła przedmiotowe postanowienie w całości oraz wniosła o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu. W uzasadnieniu kwestionowała stanowisko Sądu Rejonowego, który ustalił przecież, iż nie ma ona środków finansowych. Dlatego nie jest celowe zasądzenie od niej kosztów postępowania upadłościowego, zwłaszcza, że to nie ona była jego inicjatorką, a Sąd nie uwzględnił podnoszonych przez nią okoliczności.

Sąd Okręgowy zważył, że:

Zażalenie jest oczywiście bezzasadne. Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych oraz wskazał na prawidłowe podstawy prawne swojego rozstrzygnięcia i to zarówno w zakresie przyznanego tymczasowemu nadzorcy sądowemu wynagrodzenia, jak również orzeczenia o zasądzeniu od uczestniczki na rzecz wierzyciela obowiązku zwrotu kosztów postępowania.

Podkreślić należy, że tymczasowy nadzorca ma prawo do wynagrodzenia za swoje czynności stosownie do wykonanej pracy oraz do zwrotu wydatków koniecznych, poniesionych w związku z wykonywaniem czynności (art. 162 ust 1 i 3 w zw. z art. 38 ust. 1 p.u.n). O tym wynagrodzeniu orzeka Sąd na wniosek tymczasowego nadzorcy złożony w terminie 7 dni od dnia powiadomienia o odwołaniu lub od dnia wygaśnięcia funkcji – art. 38 ust. 2 p.u.n. W przedmiotowej sprawie wygaśnięcie funkcji tymczasowego nadzorcy nastąpiło wskutek prawomocnego oddalenia wniosku o upadłość (art. 744 kpc w zw. z art. 37 p.u.n). Obowiązkiem Sądu było zatem rozpoznać wniosek co Sąd I instancji uczynił w punkcie 1. zaskarżonego postanowienia i powoła się w uzasadnieniu na prawidłowe ustalenia faktyczne i podstawy prawne opisane wyżej. Skarżąca nie podniosła żadnych merytorycznych zarzutów przeciwko temu orzeczeniu.

Tak samo obowiązkiem Sądu Rejonowego (art. 109 kpc) było rozpoznanie wniosku wierzyciela zawartego w piśmie z dnia 27 listopada 2013 r. wszczynającego postępowanie w sprawie o zasądzenie od dłużniczki na rzecz wierzyciela kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Podkreślić należy, że żadne względny nie uzasadniają stanowiska, żeby dłużniczka, która popadła w stan niewypłacalności, korzystała z przywileju, jakim jest zwolnienie od kosztów sądowych. Wyłączenie w stosunku do dłużników przepisów o zwolnieniu od kosztów sądowych ma także skłonić ich do składania wniosku o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie, kiedy posiadają środki na opłacenie tych kosztów. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 8 listopada 2006 r. III CZP 82/06 – przepis art. 32 p.u.n. nie stosuje się tylko do upadłego wnoszącego zażalenie na postanowienie o ogłoszeniu upadłości.

Jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy zgodnie z art. 32 ust. 3 p.u.n. kosztami sądowymi obciąża się dłużnika w razie oddalenia wniosku na podstawie art. 13 ust. 2 p.u.n. W takiej sytuacji dłużnik zobowiązany jest również do zwrotu kosztów poniesionych przez wierzyciela – art. 32 ust. 4 p.u.n. Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia prawidłowo orzekł zatem o kosztach procesu, a podniesione przez skarżącą w zażaleniu zarzuty nie mogą być uwzględnione. Ustawodawca w żaden sposób nie uzależnił orzeczenia o obowiązku zwrotu przez dłużniczkę kosztów postępowania dla wnioskodawcy od posiadania przez nią na ten cel środków finansowych i oceny celowości takiego orzeczenia przez Sąd. To, że wnioskodawca zainicjował to postępowanie swoim wnioskiem stanowiło realizację przysługujących mu praw podmiotowych.

Mając powyższe na uwadze zażalenie podległo oddaleniu jako bezzasadne na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc i art. 35 p.u.n.