Czwartek, 28 marca 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5876
Czwartek, 28 marca 2024
Sygnatura akt: II S 41/13

Tytuł: Sąd Okręgowy w Bydgoszczy z 2013-10-11
Data orzeczenia: 11 października 2013
Data publikacji: 8 grudnia 2017
Data uprawomocnienia:
Sąd: Sąd Okręgowy w Bydgoszczy
Wydział: II Wydział Cywilny Odwoławczy
Przewodniczący:
Sędziowie:
Protokolant:
Hasła tematyczne: Skarga Na Przewlekłość
Podstawa prawna: art. 2 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez zbędnej zwłoki

Sygn. akt II S 41/13

POSTANOWIENIE

Dnia

11 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący

SSO Piotr Starosta

Sędziowie

SO Bogumił Goraj

SO Tomasz Adamski (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 11 października 2013 r.

w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi P. M.

przy uczestnictwie komornika sądowego T. M.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu egzekucyjnym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie prowadzonej przez komornika sądowego T. M. działającego przy Sądzie Rejonowym wS.pod sygnaturą Km 833/02

postanawia:

skargę oddalić

Sygn. akt: II S 41/13

UZASADNIENIE

Skargą z dnia 2 sierpnia 2013 roku (wniesioną do sądu w dniu 12.08.2013 roku) P. M. wniósł - na podstawie art. 2 ust. I ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki z 17 czerwca 2004 r. - o stwierdzenie, że w postępowaniu egzekucyjnym z wniosku P. M. przeciwko dłużnikowi L. K. prowadzonym przez komornika sądowego T. M. działającego przy Sądzie Rejonowym wS.(a nie jak błędnie wskazuje skarżący przy Sądzie Rejonowym w N.) pod sygnaturą Km 833/02 nastąpiła przewlekłość postępowania.

Skarżący zażądał stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie, której skarga dotyczy, a ponadto przyznanie od Skarbu Państwa na rzecz skarżącego kwoty 20.000 złotych oraz „zasądzenie od Skarbu Państwa - Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w N. T. M. kosztów postępowania wg norm przepisanych".

W uzasadnieniu skargi skarżący podniósł, że w październiku 2002 roku złożył wniosek o wszczęcie egzekucji w celu wyegzekwowania należności wierzyciela. Wniosek ten został zarejestrowany pod sygnaturą Km 833/02, postępowanie toczy się do dnia dzisiejszego i jest na etapie szacowania wartości nieruchomości z której ma być prowadzona egzekucja. Zdaniem skarżącego w takich okolicznościach- skoro postępowanie toczy się 10 lat i nie doprowadziło dotąd do zaspokojenia wierzyciela, to nie ulega wątpliwości, iż jest dotknięte nadmierną (rażącą) przewlekłością.

Komornik sądowy T. M. działający przy Sądzie Rejonowym w S.- zawiadomiony o toczącym się postępowaniu - przystąpił do niego i wniósł o oddalenie skargi.

W uzasadnieniu swego stanowiska komornik przedstawił bieg postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko dłużnikowi L. K.. 4 października 2002 roku pełnomocnik wierzyciela P. M. adwokat A. T. złożył

1

wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko L. K.. W toku podjętych czynności egzekucyjnych dokonano zajęcia ruchomości oraz udziału w nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej KW (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w N.. Następnie przeprowadzono licytacje zajętych ruchomości. Po wystąpieniu przez wierzyciela z wnioskiem o dokonanie opisu i oszacowania nieruchomości, komornik w dniach 22.02.2005 roku i 31.03.2005 roku wezwał wierzyciela o uiszczenia zaliczki na koszt tej wyceny, wierzyciel jednak jej nie uiścił. Wobec wpłacenia zaliczki przez innych egzekwujących wierzycieli na dzień 27 lipca 2005 roku wyznaczono termin opisu i oszacowania nieruchomości zapisanej w KW (...), a następnie 28 grudnia 2005 roku przesłano protokół opisu i oszacowania tej nieruchomości. W marcu 2006 roku wierzyciel złożył wniosek o wyznaczenie terminu I licytacji nieruchomości, zatem 26 maja 2006 roku wezwanego do uiszczenia zaliczki na koszty ogłoszenia prasowego o tej licytacji, tej zaliczki wierzyciel także nie uiścił. W związku z brakiem zaliczek, skargami dłużnika oraz koniecznością przeprowadzenia szeregu czynności egzekucyjnych w sprawie Km 1120/05 (zmierzających do łącznego prowadzenia postępowania egzekucyjnego z całej nieruchomości (...)), termin I licytacji został wyznaczony na dzień 20.11.2008 roku. W związku ze skargą dłużnika z dnia 17.10.2008 roku i wnioskiem wierzyciela w sprawie Km 1120/05 z dnia 17.11.2008 roku o zawieszenie postępowania egzekucyjnego z nieruchomości KW (...), zaplanowana licytacja została wstrzymana. Postępowanie egzekucyjne zostało podjęte w marcu 2009 roku. Po otrzymaniu w dniu 29 czerwca 2009 roku zaliczki na koszty kolejnego ogłoszenia o terminie licytacji (od innego wierzyciela), termin licytacji został wyznaczony na dzień 9 lutego 2010 roku, a następnie zmieniony na 16 marca 2010 roku. Na skutek skargi dłużniczki z dnia 22 lutego 2010 roku sąd postanowieniem z dnia 12 marca 2010 roku zawiesił postępowanie egzekucyjne i wstrzymał licytację nieruchomości KW (...) (I Co 282/10). Kolejny termin I licytacji wyznaczono na dzień 18 listopada 2010 roku; licytacja ta okazała się bezskuteczna. Na skutek skargi dłużników sąd postanowieniem z dnia 2 stycznia 2012 roku polecił komornikowi, by zlecił biegłemu sądowemu sporządzenie aktualnego operatu szacunkowego licytowanej nieruchomości. Wobec braku zaliczek na koszty ponownej wyceny wystąpiono o zaliczkę. Czynności zmierzające do dokonania opisu i oszacowania nieruchomości wyznaczono na dzień 17 września 2012 roku, podczas których matka dłużnika nie udostępniła nieruchomości, a nadto złożono kolejną skargę na czynności komornika rozstrzygniętą 5 lutego 2013 roku. Kolejny termin oględzin nieruchomości wyznaczono - w asyście Policji - na dni 7 i 13 marca 2013 roku. 7 maja 2013 roku biegły

2

przedstawił komornikowi operat szacunkowy nieruchomości, a 17 lipca aneks do tego operatu. 26 lipca 2013 roku komornik sporządził protokół opisu i oszacowania nieruchomości i oczekuje na ustalenie czy jest prawomocny.

Komornik podkreślił, że obecnie przeciwko L. K. prowadzi egzekucje z wniosku 21 wierzycieli, przy czym egzekucja z wynagrodzenia, rachunków bankowych, wierzytelności i ruchomości jest bezskuteczna.

Komornik wskazał, że postępowanie prowadzi bez zbędnej zwłoki, egzekucja z nieruchomości prowadzona jest z wniosku wielu wierzycieli. Strony - a zwłaszcza dłużnik

-składają szereg skarg na czynności komornika, co wiąże się z koniecznościąoczekiwania na ich rozstrzygniecie przez sąd. W niniejszej sprawie działo się takwielokrotnie:

-

skarga z 6 lipca 2005 roku rozpoznana 13 grudnia 2005 roku,

-

skarga z 10 stycznia 2007 roku rozpoznana 23 kwietnia 2007 roku,

-

skarga z 12 lutego 2007 roku rozpoznana 23 kwietnia 2007 roku,

-

skarga z 31 stycznia 2008 roku rozpoznana 15 kwietnia 2008 roku,

-

skarga z 14 kwietnia 2008 roku rozpoznana 10 czerwca 2008 roku,

-

skarga z 5 lutego 2010 roku, zniesienie licytacji, a następnie zawieszenie egzekucji 16 marca 2010 roku,

-

skarga z 10 czerwca 2011 roku rozpoznana 23 lutego 2012 roku,

-

skarga z 28 listopada 2012 roku rozpoznana 8 marca 2013 roku.

Wreszcie komornik podniósł, że wierzyciel w sprawie Km 833/02 zobowiązany do podejmowania kolejnych czynności warunkujących kontynuowanie postępowania egzekucyjnego pozostawał bezczynny, co także wpływało na czas trwania postępowania.

Prezes Sądu Rejonowego w S. zawiadomiona o toczącym się postępowaniu w trybie art. 10 cytowanej wcześniej ustawy nie zajęła stanowiska w sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Skarga na naruszenie prawa strony do załatwienia sprawy w postępowaniu egzekucyjnym bez nieuzasadnionej zwłoki jest niezasadna.

Zgodnie z treścią art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez

3

nieuzasadnionej zwłoki, strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu egzekucyjnym, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do załatwienia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne do jej załatwienia. Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd (bądź organ egzekucyjny) w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia (bądź jej załatwienia w ramach egzekucji), uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Pojęcie przewlekłości zatem, w każdym przypadku musi być odnoszone do realiów konkretnego postępowania sądowego (czy egzekucyjnego), na które to realia składa się między innymi charakter podejmowanych przez sąd (organ egzekucyjny) czynności, przekładających się na interesy konkretnych podmiotów (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 4 stycznia 2013 roku, III S 10/12).

Przed przystąpieniem do merytorycznego umotywowania rozstrzygnięcia sądu okręgowego, sąd podkreśla, że jednym z wymogów formalnych skargi na przewlekłość postępowania jest przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie (art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy). Złożona w niniejszej sprawie skarga jest lakoniczna i poza stwierdzeniem, iż postępowanie trwa 10 lat nie zawiera jakichkolwiek innych należycie sformułowanych zarzutów wskazujących na ewentualną opieszałość komornika (notabene działającego od 1 stycznia 2013 roku przy Sądzie Rejonowym w S.czego skarżący -jak dotąd- nie dostrzegł). Sąd podkreśla, że takie sporządzenie skargi - gdyby nie ów 10-letni czas trwania postępowania egzekucyjnego - nie mogłoby zostać uznane za należyte i skutkowałoby jej odrzuceniem. Sąd przystąpił do merytorycznego rozpoznania skargi wyłącznie z uwagi na wzgląd na czas trwania postępowania egzekucyjnego.

Przechodząc do merytorycznego rozpoznania skargi stwierdzić w pierwszej kolejności należy, że tocząca się egzekucja z nieruchomości - a dokładnej z udziału we własności nieruchomości - z wniosku wielu wierzyciela jest niewątpliwie egzekucją długotrwałą i skomplikowaną. Podkreślenia przy tym wymaga, że czas jej trwania w znacznej mierze zależy od aktywności wierzyciela, ale i od liczby i zakresu składanych skarg na czynności komornika i czasu niezbędnego na ich rozstrzygnięcie przez sąd. Sąd okręgowy wskazuje, że wniosek egzekucyjny o wszczęcie egzekucji z nieruchomości zapisanej w KW (...) wierzyciel w sprawie Km 833/02 złożył 4 października 2002 roku,

4

komornik dokonał zajęcia udziału w wysokości Vi części we własności tej nieruchomości w dniu 15 listopada 2002 roku (po uprzedniej wpłacie zaliczki na koszt wpisu ostrzeżenia w księdze wieczystej w kwocie 140 zł, co nastąpiło na wezwanie komornika w dniu 24 października 2002 roku). Kolejnym etapem egzekucji z nieruchomości jest dokonanie przez komornika jej opisu i oszacowania. Czynności tej komornik dokonuje na wniosek wierzyciela (art. 942 kpc). W przedmiotowej sprawie wierzyciel - reprezentowany przez fachowego pełnomocnika - wniosek o opis i oszacowanie udziału w nieruchomości złożył dopiero 10 maja 2004 roku (pismem datowanym na 6 maja 2004 roku) i to na żądanie komornika. Bezczynność komornika do tej daty wynikała zatem wyłącznie z przyczyn leżących po stronie wierzyciela składającego obecnie skargę na przewlekłość postępowania.

Równolegle komornik prowadził przeciwko dłużnikowi L. K. egzekucję z nieruchomości KW (...). Wierzyciel P. M. nie przyłączył się do tej egzekucji nie dysponując klauzulą wykonalności przeciwko małżonce dłużnika. Termin licytacji tej nieruchomości został wyznaczono na dzień 17 września 2004 roku, licytacja została jednak wstrzymana przez sąd postanowieniem z dnia 3 września 2004 roku (I Co 695/04). Akta spraw egzekucyjnych (w tym Km 833/02) na wezwanie sądu zostały przekazane do Sądu Rejonowego w N.w dniu 19 października 2004 roku. Akta pozostawały w dyspozycji sądów kolejnych instancji, komornik zaś podejmował dalsze czynności egzekucyjne co do nieruchomości KW (...).

Wierzyciel w sprawie Km 833/02 był przez komornika wzywany 22 lutego i 31 marca 2005 roku do uiszczenia zaliczki na wydatki związane z opisem i oszacowaniem, jednak tego nie uczynił, tym samym zaś uniemożliwiał komornikowi podjęcie czynności, gdyż komornik podejmuje czynności egzekucyjnego związane z wydatkami po uprzednim uiszczeniu przez żądającego czynności zaliczki na poczet kosztów związanych z dokonaniem tych czynności. Ponieważ zaliczki wpłacili inni wierzyciele w dniu 21 czerwca 2005 roku komornik zawiadomił wierzyciela w sprawie Km 833/02, iż na dzień 27 lipca 2005 roku wyznaczył termin opisu i oszacowania udziału w nieruchomości KW (...). Tego dnia z udziałem biegłej dokonano czynności wstępnych niezbędnych do sporządzenia operatu szacunkowego, który miał stanowić podstawę sporządzenia opisu i oszacowania. Protokół opisu i oszacowania nieruchomości KW (...) sporządzono 28 grudnia 2005 roku. Czynność ta nie została zaskarżona.

Akta egzekucyjne zwrócono komornikowi w kwietniu 2006 roku. 19 maja 2006 roku komornik przekazał akta do sądu w celu sprawdzenia przed wyznaczeniem terminu I

5

licytacji nieruchomości KW (...), jednocześnie wezwał wierzycieli o zaliczkę na koszty ogłoszenia o I licytacji nieruchomości KW (...). I termin licytacji nieruchomości KW (...) wyznaczono na dzień 23 listopada 2006 roku, tego dnia nieruchomość została zlicytowana, a sąd udzielił przybicia. Akta egzekucyjne pozostawały w sądzie, komornik zwracał się o ich zwrot w celu kontynuowania egzekucji z nieruchomości KW (...). Akta zwrócono komornikowi 8 grudnia 2007 roku.

Komornik wówczas - z związku z faktem prowadzenia egzekucji z nieruchomości KW (...) zarówno z udziału L. K. w wysokości 14 części, jaki i z udziału A. K. w ½ części - dla poprawy efektywności postępowania zdecydował o łącznym prowadzeniu tych egzekucji i prowadzeniu postępowania w kierunku wyznaczenia licytacji całej nieruchomości. 3 września 2008 roku komornik przekazał akta sądowi wraz z planem podziału sumy uzyskanej z egzekucji nieruchomości KW (...) oraz z wnioskiem o wyznaczenie I licytacji KW (...). Termin I licytacji tej nieruchomości został wyznaczony na dzień 20 listopada 2008 roku. Termin tej licytacji został zniesiony, a postępowanie w sprawie Km 1120/05 zawieszone na wniosek wierzyciela (komornik tylko w tej sprawie prowadził egzekucję z całej nieruchomości, w pozostałych wyłącznie z udziału L. K. wynoszącego ½ ). Po podjęciu postępowania w dniu 2 marca 2009 roku, wierzyciele zostali wezwani o zaliczki na koszty ogłoszenia o licytacji. 4 września 2009 roku akta przekazano do sądu przed wyznaczeniem terminu licytacji. Licytację wyznaczono na 9 lutego 2010 roku, a następnie zmieniono na 16 marca 2010 roku. Postanowieniem sądu z 12 marca 2010 roku sąd wstrzymał licytację wyznaczoną na 16 marca 2010 roku, a kolejny termin wyznaczono na dzień 18 listopada 2010 roku. Licytacja tego dnia odbyła się, ale okazała się bezskuteczna z braku licytantów. Do dokonania kolejnej czynności egzekucyjnej - czyli ewentualnego wyznaczenia terminu II licytacji - niezbędny był wniosek wierzyciela (art. 983 kpc). Wniosek taki wierzyciel w sprawie Km 833/02 złożył dopiero 8 sierpnia 2013 roku (pismem datowanym na 5 sierpnia 2013 roku) i to ponownie na żądanie komornika. Niezależnie zatem od obowiązku nałożonego na komornika postanowieniem sądu (sporządzenie nowego opisu i oszacowania) postępowanie i tak nie mogłoby być kontynuowane z powodu braku działań wierzyciela w sprawie Km 833/02.

Opisana sekwencja podejmowanych czynności pokazuje, że w okresie od 15 listopada 2002 roku do 10 maja 2004 roku oraz od 18 listopada 2010 roku do 8 sierpnia 2013 roku egzekucja nie była prowadzona z przyczyn leżących po stronie wierzyciela w sprawie Km 833/02 (łącznie ponad 4 lata). Wierzyciel nie tylko nie interesował się przebiegiem

6

postępowania egzekucyjnego, ale i nie dokonywał czynności niezbędnych do kontynuowania postępowania. Nie może zatem obecnie z tego tytułu domagać się stwierdzenia przewlekłości postępowania. Co do pozostałych okresów ocenianego postępowania, sąd wskazuje, że komornik podejmował czynności bez zbędnej zwłoki, nie może ujść uwadze, iż postępowanie egzekucyjne prowadzone było z udziału w nieruchomości, równolegle przeciwko dłużnikowi prowadzono egzekucję z innej nieruchomości (skuteczną), a komornik często nie mógł kontynuować postępowania oczekując na rozstrzygnięcie przez sąd skarg na jego czynności, których prawomocność warunkowała podejmowanie kolejnych działań (w tym czasie akta pozostawały w dyspozycji sądu, a liczbę skarg i czasokres pozostawania akt w sądzie wskazano wcześniej). W sprawie należało zasięgać informacji specjalnych (dowody z opinii biegłych w dziedziny szacowania nieruchomości), co także wpływało na czas trwania egzekucji. Sąd okręgowy podkreśla nadto, że w ramach tego postępowania - do stwierdzenia przewlekłości postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika -niedopuszczalna jest merytoryczna ocena rozstrzygnięć sądu (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 30 stycznia 2013 roku, II S 32/12), ustawa ta nie wprowadza bowiem kolejnej kontroli procesowej orzeczeń sądu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2011 roku, III SPP 13/11), zwłaszcza że orzeczenia te wiązały komornika. W tej sytuacji sąd nie oceniał zasadności wydanych przez sąd orzeczeń w ramach nadzoru nad egzekucją z nieruchomości.

Sąd podkreśla, że prowadzona początkowo egzekucja z ruchomości była skuteczna i wierzyciel w spawie Km 833/02 uzyskał częściowo zaspokojenie swej wierzytelności, stosownie do planu podziału.

Mając powyższe na względzie wskazać należy, że skarga P. M. okazała się nieuzasadniona i jako taka - na podstawie art. 12 ust. 1 cytowanej ustawy -podlegała oddaleniu.

Na marginesie sąd okręgowy wskazuje, że komornik sądowy jest samodzielnym podmiotem i nie reprezentuje Skarbu Państwa, stąd żądanie skarżącego ewentualnego zasądzenia kosztów postępowania od Skarbu Państwa - komornika sądowego pozostaje całkowicie chybionym (art. 3a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o komornikach sądowych i egzekucji oraz art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania w postępowaniu przygotowawczym

7

prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki).

Najczęściej czytane
ogłoszenia

Udostępnij