POSTANOWIENIE

Dnia 26 września 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Bogdan Wysocki (spr.)

Sędziowie: SA Mikołaj Tomaszewski

SA Bogusława Żuber

po rozpoznaniu w dniu 26 września 2012 r.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. K.

przeciwko S. P.

o zapłatę

w przedmiocie wniosku powoda o rozszerzenie udzielonego zabezpieczenia

na skutek zażalenia pozwanej

na postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 2 sierpnia 2012 r., sygn. akt: IX GNc 560/12

postanawia:

1.  oddalić zażalenie,

2.  rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego pozostawić orzeczeniu kończącemu postępowanie w sprawie.

Mikołaj Tomaszewski Bogdan Wysocki Bogusława Żuber

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy rozszerzył zabezpieczenie udzielone postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 16 lipca 2012 r. sygn. akt IX GNc 560/12 w ten sposób, że udzielił powodowi zabezpieczenia przeciwko pozwanej roszczenia o zapłatę kwoty 197.127,98 zł poprzez:

-

ustanowienie hipoteki przymusowej do kwoty 241.040,46 zł na nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...), dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Zielonej Górze VI Wydział Ksiąg Wieczystych księga wieczysta nr (...),

-

ustanowienie hipoteki przymusowej do kwoty 241.040,46 zł na nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...), dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Zielonej Górze VI Wydział Ksiąg Wieczystych księga wieczysta nr (...),

-

ustanowienie hipoteki przymusowej do kwoty 241.040,46 zł na nieruchomości położonej w miejscowości W., dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Zielonej Górze VI Wydział Ksiąg Wieczystych księga wieczysta nr (...),

-

ustanowienie hipoteki przymusowej do kwoty 241.040,46 zł na nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...) dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Zielonej Górze VI Wydział Ksiąg Wieczystych księga wieczysta nr (...),

-

ustanowienie hipoteki przymusowej do kwoty 241.040,46 zł na nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...), dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Zielonej Górze VI Wydział Ksiąg Wieczystych księga wieczysta nr (...).

W uzasadnieniu orzeczenia Sąd wskazał, że postanowieniem z dnia 16 lipca 2012 r. zabezpieczono roszczenie powoda poprzez ustanowienie hipoteki przymusowej: 1) na nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...), dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Zielonej Górze VI Wydział Ksiąg Wieczystych księga wieczysta nr (...)) na nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...), dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Zielonej Górze VI Wydział Ksiąg Wieczystych księga wieczysta nr (...) na kwotę 241.040,46 zł. Postanowienie uprawomocniło się z dniem 1 sierpnia 2012 r.

W ocenie Sądu powód wykazał potrzebę udzielenia mu dodatkowego zabezpieczenia. Zabezpieczenie udzielone postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 16 lipca 2012 r. nie może być, bowiem wykonane, albowiem pozwana zbyła obie nieruchomości, na których Sąd udzielił zabezpieczenia. Tym samym powód nie uzyskał hipoteki na obu nieruchomościach, gdyż zostały one zbyte przed złożeniem wniosku o wpis hipoteki przymusowej. Powstała, zatem sytuacja, w której realny zakres zabezpieczenia jest mniejszy, niż wynika z postanowienia o jego udzieleniu. Natomiast zabezpieczenie w postaci ustanowienia hipotek nie obciąży pozwanej ponad miarę, gdyż będzie ona nadal miała prawo dysponowania należącymi do niej nieruchomościami, dając jednocześnie powodowi gwarancję, że w przypadku ewentualnego wyzbycia się przez pozwaną majątku, jego roszczenia będą zabezpieczone i skutecznie wobec nowych właścicieli.

Zażalenie na to postanowienie złożyła pozwana zaskarżając je w całości. Wniosła o uwzględnienie jej zażalenia poprzez orzeczenie upadku zabezpieczenia wraz z jego rozszerzeniem ewentualnie o jego zmianę poprzez zajęcie depozytu sądowego wierzytelności pozwanej zamiast hipotek przymusowych na nieruchomościach. Pozwana wniosła także o ewentualne nakazanie powodowi złożenia kaucji na zabezpieczenie roszczeń obowiązanej powstałych w wyniku wykonania postanowienia o zabezpieczeniu.

Powód wniósł o oddalenie zażalenia a także o oddalenie wniosku o złożenie przez powoda kaucji na zabezpieczenie roszczeń pozwanej oraz o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów procesu.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

W świetle okoliczności sprawy bezprzedmiotowe okazały się zarzuty pozwanej w zakresie braku uprawdopodobnienia przez powoda zarówno roszczenia jak i interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Niedopuszczalne jest, bowiem badanie przez sąd odwoławczy zasadności prawomocnego już orzeczenia z dnia 16 lipca 2012 r. o udzieleniu zabezpieczenia.

Przedmiotem badania Sądu odwoławczego przy rozpoznawaniu zażalenia pozwanej może być tylko to, czy powód w sposób wystarczający uprawdopodobnił zaistnienie przesłanek do rozszerzenia zabezpieczenia udzielonego postanowieniem z dnia 16 lipca 2012 r., a także czy sposób zabezpieczenia wskazany w zaskarżonym orzeczeniu nie obciąża pozwanej ponad potrzebę.

Również w ocenie Sądu odwoławczego powód w wystarczający sposób uprawdopodobnił, że w sprawie zachodzi potrzeba dodatkowego zabezpieczenia. Powód załączając wydruki z Centralnej Bazy Danych Ksiąg Wieczystych nieruchomości położonych w Z. przy ul. (...) nr KW (...) oraz przy ul. (...) nr KW (...) wykazał, że zabezpieczenie udzielone postanowieniem Sądu z dnia 16 lipca 2012 r. nie może być wykonane, albowiem obie nieruchomości, na których Sąd udzielił zabezpieczenia zostały w dniu 6 lipca 2012 r. sprzedane przez pozwaną (k.170 – 175 akt). Tym samym powód nie uzyskał hipoteki przymusowej na tych nieruchomościach, albowiem zostały one zbyte jeszcze przed złożeniem przez niego wniosku o wpis hipoteki przymusowej. Sąd Apelacyjny podziela argumentację Sądu Okręgowego, że powstała, sytuacja, w której realny zakres zabezpieczenia jest mniejszy, niż wynika z postanowienia o jego udzieleniu. Wobec tego dla zabezpieczenia interesów powoda koniecznym było udzielenie dodatkowego zabezpieczenia.

Nie zasługiwały również na uwzględnienie twierdzenia pozwanej w zakresie zmiany sposobu zabezpieczenia poprzez zajęcie depozytu sądowego wierzytelności pozwanej zamiast hipotek przymusowych na nieruchomościach. Żaląca, bowiem nie wykazała, że to jej przysługuje prawo do wierzytelności złożonej do depozytu sądowego na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Zielonej Górze z dnia 5 czerwca 2012 r. w sprawie o sygn. akt V GNs 2/12 o którego wnosiła zajęcie. W szczególności nie wynika to z uzasadnienia powyższego postanowienia. Należy, bowiem zauważyć, że przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd z urzędu porównuje interesy zarówno uprawnionego jak i obowiązanego i preferuje takie środki, które z jednej strony zapewniają należytą ochronę prawną uprawnionego, ale z drugiej nie obciążają ponad potrzebę obowiązanego. Nie oznacza to, że obowiązany w ogóle nie będzie ponosił określonych ciężarów, ale rozmiar obciążenia nie może przekraczać obciążenia niezbędnego do zapewnienia uprawnionemu zabezpieczenia. Przyjęty przez Sąd sposób zabezpieczenia spełnia te kryteria. Pozwana może, bowiem nadal rozporządzać należącymi do niej nieruchomościami, dając jednocześnie powodowi gwarancję, że w przypadku ewentualnego wyzbywania się majątku jego roszczenia w wypadku wydania wyroku zasądzającego będą zabezpieczone i skuteczne wobec nowych właścicieli.

Mając to na uwadze Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie pozwanej jako bezzasadne. O kosztach postępowania zażaleniowego orzekł na podstawie art. 745 § 1 k.p.c.

Mikołaj Tomaszewski Bogdan Wysocki Bogusława Żuber