Piątek, 29 marca 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5877
Piątek, 29 marca 2024
Sygnatura akt: III Ca 282/16

Tytuł: Sąd Okręgowy w Łodzi z 2016-03-30
Data orzeczenia: 30 marca 2016
Data publikacji: 16 kwietnia 2018
Data uprawomocnienia: 30 marca 2016
Sąd: Sąd Okręgowy w Łodzi
Wydział: III Wydział Cywilny Odwoławczy
Przewodniczący:
Sędziowie:
Protokolant:
Hasła tematyczne: Kary Umowne
Podstawa prawna: art. 483 k.c.

Sygn. akt III Ca 282/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem zaocznym z dnia 6 listopada 2015 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie o sygn. akt XVIII C 4451/15 z powództwa (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. przeciwko A. O. o zapłatę w punkcie 1. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.055,25 zł z ustawowymi odsetkami od 17 lutego 2015 r. do dnia zapłaty, w punkcie 2. oddalił powództwo w pozostałej części, w punkcie 3. nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności z wyłączeniem punktu 2., a w punkcie 4. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 189 zł tytułem stosunkowego rozdzielnia kosztów procesu.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł powód, będąc reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, zaskarżając je w zakresie punktu 2, tj. w części oddalającej powództwo, tj. co do kwoty 121 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 17 lutego 2015 roku do dnia zapłaty oraz w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu.

Zakwestionowanemu orzeczeniu strona powodowa zarzuciła naruszenie:

1. przepisów postępowania mające wpływ na treść rozstrzygnięciu, a mianowicie:

- art. 339 § 2 k.p.c. przez nieprzyjęcie przez Sąd I instancji za prawdziwe przytoczonych w pozwie twierdzeń powoda dotyczących istnienia oraz wysokości roszczenia w zakresie opłat windykacyjnych oraz pozostałych opłat naliczonych przez poprzednika prawnego powoda, mimo, że podane przez powoda twierdzenia nie budzą wątpliwości o kwalifikowanym charakterze, czyli wątpliwości uzasadnionych, podczas, gdy przedmiotowe twierdzenia znajdują logiczne i prawdopodobne poparcie w przytoczonych dowodach w postaci umowy o przyznanie limitu kredytowego o numerze (...) z dnia 29 lipca 2009 roku oraz umowy cesji wierzytelności z 27 czerwca 2014 roku, a także bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 5 lipca 2001 roku o numerze (...) wraz z postanowieniem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, II Wydział Cywilny z dnia 11 października 2011 roku, sygn. akt II 1 Co 14006/11,

2. przepisów prawa materialnego, tj. art. 483 § 1 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie wskutek błędnego uznania, że naliczenie przez poprzednika prawnego należności z tytułu opłat windykacyjnych stanowi karę umowną za nieterminowe spełnienie świadczenia pieniężnego, a zatem ich zastrzeżenie w umowie jest sprzeczne z ustawą, podczas gdy przedmiotowe opłaty stanowią rodzaj kosztów poniesionych przez poprzednika prawnego powoda, wskutek dochodzenia niezaspokojonego roszczenia, których naliczanie znajduje w treści ustawy o kredycie konsumenckim, wobec czego nie sposób przyjąć, iż przedmiotowe opłaty stanowią formę kary umownej.

W konkluzji do tak sformułowanych zarzutów apelacyjnych skarżący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 2. poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda dalszej kwoty 121 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 17 lutego 2015 roku do dnia zapłaty, o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu całości kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych za postępowanie przed Sądem I instancji, a nadto o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu wraz kosztami zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych za postępowanie apelacyjne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna i zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 505 13 § 2 k.p.c., uzasadnienie sądu drugiej instancji w postępowaniu uproszczonym powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa, jeżeli sąd ten nie przeprowadził postępowania dowodowego. Sytuacja opisana w cytowanym przepisie miała miejsce w rozpoznawanej sprawie. Trzeba tylko podkreślić, że podstawa faktyczna rozstrzygnięcia nie była sporna. Kwestią podlegającą ocenie w ramach kontroli instancyjnej jest prawidłowość orzeczenia co do tej części roszczeń objętych pozwem, które w postępowaniu przed Sądem I instancji zostały oddalone.

Wskazać należy, że Sąd Rejonowy oddalił powództwo w zakresie kwoty 90 zł z tytułu opłat windykacyjnych oraz w zakresie kwoty 31 z tytułu pozostałych opłat z uwagi na to, że opłaty te stanowią sprzeczne z ustawą zastrzeżenie kary umownej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania świadczenia pieniężnego. Jednocześnie Sąd Rejonowy w tym zakresie nie uznał twierdzeń powoda za prawdziwe.

Zgodnie przepisem art. 339 § 2 k.p.c. sąd - jeżeli nie ma uzasadnionych wątpliwości - zobligowany jest do uznania podanej przez powoda podstawy faktycznej (tj. twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych) za zgodną z prawdą bez przeprowadzania postępowania dowodowego. Natomiast przyjęcie za prawdziwe twierdzeń powoda dotyczy wyłącznie okoliczności faktycznych i nie zwalnia sądu orzekającego od obowiązku rozważenia, czy oświadczenia te uzasadniają należycie i w całości żądania pozwu i czy uwzględnienie tych żądań nie narusza obowiązujących przepisów. Sąd nie jest zatem zwolniony z obowiązku dokonania oceny materialnoprawnej zasadności żądania pozwu opartego na tych twierdzeniach (orzeczenie SN z dnia 29 maja 1958 r., 1 CR 969/57). Skoro więc problem w niniejszej sprawie nie sprowadzał się do podstawy faktycznej, co powoduje, że pierwszy zarzut apelacji jest niezasadny, skupić się należy na ocenie prawnej ustalonych faktów.

Podkreślenia wymaga, że konsument przy zawieraniu umowy jest informowany o konieczności terminowej spłaty rat oraz o obowiązku uiszczenia opłaty, która zostanie naliczona w razie powstania po jego stronie opóźnienia w spłatach. Konsument spłacający w terminie raty kredytu nie ponosi żadnych dodatkowych kosztów. Natomiast konsument, który nie spłaca rat w terminie winien liczyć się z koniecznością poniesienia opłaty za czynności windykacyjne, czy innych kosztów związanych z nieterminową spłatą. W przeciwnym wypadku koszty tych czynności musiałyby zostać rozłożone na wszystkich konsumentów (zarówno tych, którzy spłacają raty kredytu w terminie, jak i na tych, którzy zalegają ze spłatami rat). Dotychczasowe orzecznictwo sądów powszechnych nie kwestionowało dopuszczalności pobierania przez banki opłata związanych z nieterminową spłata zadłużenia, a jedynie wskazywało na niedopuszczalność braku precyzji w formułowaniu postanowień regulujących te opłaty (za jakie czynności windykacyjne pobierane są te opłaty, brak określenia częstotliwości naliczania opłat oraz nieuzasadniona niczym ich wysokość). Nie jest to kara umowna uregulowana w art. 483 § 1 k.c., której celem jest naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (oczywiście zobowiązania niepieniężnego). W przypadku opłaty bankowej nie ma mowy o wyrównaniu szkody, ale chodzi o zryczałtowaną odpłatność za czynności, które bank musi wykonać w sytuacjach opisanych w umowie.

W niniejszej sprawie skoro pozwany zaciągnął pożyczkę i zobowiązał się do jej spłaty wraz z dodatkowymi kosztami, którego to obowiązku nie dotrzymał, powód miał prawo żądać od pozwanego zapłaty również dodatkowych kosztów z tytułu niespłaconej umowy pożyczki (§ 5 punkt 5 umowy wraz z załącznikiem nr 1 do umowy- tabela opat i prowizji). Jednocześnie wskazać należy, że wysokość opłaty windykacyjnej jak również innych poniesionych kosztów wynika z załącznika do umowy o przelewie wierzytelności z dnia 27 czerwca 2014 roku, gdzie wyraźnie wskazano wysokość poniesionych przez poprzednika prawnego kosztów windykacyjnych, jak również zadłużenie z tytułu pozostałych opłat.

Nie można również utożsamiać kwestii naliczenia opłat windykacyjnych z karą umową z art. 483 § 1 k.c. w sytuacji, gdy przedmiotowa należność stanowi część kosztów poniesionych przez wierzyciela wskutek dochodzenia niezaspokojonego roszczenia. Ponadto zastrzeżonego obowiązku poniesienia dodatkowych kosztów związanych z nieterminową spłatą świadczenia nie można uznać za naruszenie interesu pozwanego, jako konsumenta. Tym bardziej, że koszty te nie są wygórowane.

W niniejszej sprawie, jak mowa była wcześniej, powód wykazał wysokość poniesionych przez poprzednika prawnego kosztów windykacyjnych, jak również zadłużenie z tytułu pozostałych opłat, co wynikało z załącznika do umowy o przelewie wierzytelności z dnia 27 czerwca 2014 roku.

Wobec tego roszczenie powoda winno zostać uwzględnione w całości.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.176,25 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 17 lutego 2015 roku do dnia zapłaty.

Zmiana wyroku w zakresie roszczenia głównego skutkować musiała również zmianą rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów postępowania przed Sądem I instancji. Z uwagi na to, iż stroną wygrywającą w całości sprawę był powód, Sąd Okręgowy - zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sporu - na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasądził na jego rzecz od pozwanego kwotę 210,78 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania za I instancję. Na kwotę tę złożyły się opłata sądowa od pozwu w wysokości 30 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika powoda w osobie adwokata w kwocie 180 zł ustalone na podstawie § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 461).

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 90 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego. Na kwotę tę złożyły się uiszczona przez powoda opłata sądowa od apelacji w wysokości 30 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika powoda w kwocie 60 zł ustalone w oparciu o § 13 ust. 1 pkt 1 powołanego wyżej rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r.

Najczęściej czytane
ogłoszenia

Udostępnij