Sygn. akt VII Ua 155/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 17 września 2014 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi, XI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. z dnia 11 maja 2012 roku i zasądził od ww. pozwanego na rzecz M. K. kwotę 13.600 zł tytułem jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy z dnia 14 grudnia 2009 roku za dalszych 20 % uszczerbku na zdrowiu pozostającego w związku z tym wypadkiem (pkt 1 wyroku), roszczenie M. K. o przyznanie odsetek ustawowych od jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy z dnia 14 grudnia 2009 roku przekazał Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w Ł. celem rozpoznania i wydania decyzji w tym przedmiocie (pkt 2), oddalił odwołanie w pozostałym zakresie (pkt 3), zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na rzecz M. K. kwotę 360 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wnioskodawcy (pkt 4)

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne.

Wnioskodawca M. K. będąc zatrudniony w II Urzędzie Skarbowym w Ł. na stanowisku starszego inspektora w dniu 14 grudnia 2009 roku wykonując czynności kontrolne poza siedzibą urzędu uległ wypadkowi. Wnioskodawca poślizgnął się na oblodzonym chodniku i przewrócił się na plecy. Po upadku wnioskodawca poczuł silny ból w okolicy lędźwiowej.

Następnego dnia po zdarzeniu, cały czas odczuwając dolegliwości bólowe, wnioskodawca poszedł do pracy. Pracował do końca tygodnia, a następnie od dnia 21 grudnia 2009 roku do dnia 28 grudnia 2009 roku przebywał na urlopie wypoczynkowym. W czasie urlopu leczył się środkami przeciwbólowymi.

W związku z dolegliwościami bólowymi wnioskodawca w dniu 28 grudnia 2009 roku zgłosił się do lekarza w Poradni Lekarzy Rodzinnych, który przepisał mu środki przeciwbólowe.

Na początku stycznia 2010 wnioskodawca wrócił do pracy. Nadal odczuwał dolegliwości bólowe, ale mógł chodzić. Pod koniec stycznia bóle się nasilały.

W dniu 12 stycznia 2011 roku wnioskodawca podjął leczenie w Poradni Neurologicznej. W dniu 21 stycznia 2010 roku wykonano u niego badanie tomografem komputerowym odcinka lędźwiowego kręgosłupa i stwierdzono niewielką, uogólnioną wypuklinę krążka międzykręgowego bez modelowania worka oponowego i zwężenia otworów międzykręgowych L3-4, na poziomie L4-5 uogólnioną wypukliną krążka międzykręgowego również do otworów miedzy kręgowych z modelowaniem worka oponowego wraz z objawami ciasnoty w kanale kręgowym, oraz na poziomie L5-S1 centralno-prawoboczną przepuklinę krążka międzykręgowego z modelowaniem worka oponowego oraz uciskiem na prawy nerw rdzeniowy (badanie tomografii komputerowej –k.17).

Wnioskiem z dnia 9 listopada 2010 roku wnioskodawca wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. o przyznanie jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy z dnia 14 grudnia 2009 roku.

Decyzją z dnia 13 stycznia 2011 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił wnioskodawcy jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy z dnia 14 grudnia 2009 roku, jako przyczynę odmowy podając brak przyczyny zewnętrznej zdarzenia.

Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi –Śródmieścia w Łodzi z dni 30 stycznia 2012 roku w sprawie XIU 165/11 po rozpatrzeniu odwołania wnioskodawcy zmieniono zaskarżoną decyzję i ustalono, iż wnioskodawca w dniu 14 grudnia 2009 roku uległ wypadkowi przy pracy w okolicznościach nie pozbawiających prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy, jednocześnie przekazując do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych sprawę w zakresie ustalenia uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy pozostającego w związku z tym wypadkiem i przyznania jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy z dnia 14 grudnia 2009 roku i wydania decyzji w tym przedmiocie.

W związku z powyższym rozstrzygnięciem wnioskodawca skierowany został do lekarza orzecznika ZUS celem wydania orzeczenia w przedmiocie uszczerbku na zdrowiu w związku z wypadkiem z dnia 14 grudnia 2012 roku.

Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 22 marca 2012 roku orzeczono u wnioskodawcy uszczerbek na zdrowiu w wysokości 5 %, oceniony na podstawie pkt 94 c tabeli uszczerbkowej, rozpoznając u wnioskodawcy zespół bólowy lędźwiowy po przebytym urazie kręgosłupa, zmiany zwyrodnieniowo- dyskopatyczne kręgosłupa L-S obecnie z nasileniem dolegliwości i ostrymi objawami korzeniowymi. W orzeczeniu wskazano, iż nie wiąże się istniejących aktualnie ostrych objawów korzeniowych z odcinka L-S z przebytym urazem w wyniku wypadku przy pracy.

Wnioskodawca złożył sprzeciw od orzeczenia Lekarza Orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Orzeczeniem Komisji Lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 2 maja 2012 roku ustalono u wnioskodawcy uszczerbek na zdrowiu w rozmiarze 5 % w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 14 grudnia 2009 roku, oceniony na podstawie pkt 94 c tabeli uszczerbkowej. U wnioskodawcy rozpoznano przebyty uraz kręgosłup LS z zespołem bólowym i ograniczeniem sprawności, zmiany zwyrodnieniowo dyskopatyczne kręgosłupa LS.

Aktualnie u wnioskodawcy z punktu widzenia neurologa stwierdza się przebyty uraz kręgosłupa lędźwiowego – krzyżowego z zespołem bólowym oraz zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa LS z ostrymi objawami korzeniowymi. Z punktu widzenia neurologa wnioskodawca doznał uszczerbku na zdrowiu w rozmiarze 5 % ocenionego na podstawie pkt 94 c tabeli uszczerbkowej. W dokumentacji medycznej wnioskodawcy znajduje się wpis z 17 lipca 2009 roku, pięć miesięcy przed wypadkiem na temat silnych bólów kręgosłupa lędźwiowo – krzyżowego z promieniowaniem do prawej kończyny dolnej. W styczniu 2010 roku w poradni neurologicznej wnioskodawca podawał, że dolegliwości bólowe kręgosłupa występują u niego od paru lat i z tego powodu miał zlecone TK kręgosłupa LS. Upadek spowodował zaostrzenie dolegliwości bólowych, które występowały wcześniej. Wypadek przy pracy wnioskodawcy miał wpływ na wyzwolenie zespołu bólowego korzeniowego, także miał wpływ na postępujące zwyrodnienia krążków międzykręgowych. Brak jest dokumentacji, która pozwalałaby dokonać oceny postępujących zmiany ze zmianami przed wypadkiem.

U wnioskodawcy z punktu widzenia psychiatry występują zaburzenia adaptacyjne o obrazie zaburzeń lękowo-depresyjnych związanych z doznawanym zespołem bólowym i ograniczeniami sprawności ruchowej. Objawy mają charakter długotrwały. Z punktu widzenia psychiatry dolegliwości te winny ocenione być na 5 % per analogiam na podstawie pkt 10 a tabeli uszczerbkowej. Zaburzenia mają charakter czynnościowy i wtórny do doznanego w dniu 14 grudnia 2009 roku urazu. Tabela uszczerbków nie obejmuje zaburzeń wtórnych, u wnioskodawcy występują takie objawy jak objawy utrwalonej nerwicy związanej z urazem. Dokumentacja medyczna nie potwierdza występowania u wnioskodawcy urazu czaszkowo-mózgowego. Jeżeli chodzi o zaburzenia reaktywne związane z doznanym urazem to rozpoznawane są do pół roku po uznanym urazie. Często pacjenci podejmują leczenie psychiatryczne po doprowadzeniu do poprawy stanu somatycznego.

U M. K. występują dolegliwości bólowe kręgosłupa L/S z promieniowaniem do prawej kończyny dolnej o charakterze przewlekłym od czasu doznanego urazu w wyniku wypadku przy pracy z okresowymi zaostrzeniami, kłopoty z poruszaniem, szczególnie w okresie zaostrzeń bólowych, nasilenie się bólu przy zmianie pozycji ciała, dłuższym chodzeniu oraz w koniecznych pozycjach wymuszonych. W lipcu 2009 roku po dźwignięciu w czasie prac na działce wnioskodawca przebył kilkudniowy incydent bólu kręgosłupa L/S, który całkowicie ustąpił i bez dolegliwości powrócił do pracy po 5 dniach zwolnienia lekarskiego z pracy. Na skutek wypadku przy pracy u wnioskodawcy rozwinął się przewlekły zespół bólowy odcinka L/S kręgosłupa z prawostronną ischialgią (rwą kulszową). W badaniach obrazowych stwierdzono uszkodzenia krążków międzykręgowych L4-5 i szczególnie L5-S1. Z punktu widzenia neurochirurga wnioskodawca doznał na skutek zdarzenia z dnia 19 grudnia 2009 roku trwałego uszczerbku na zdrowiu w związku z urazem kręgosłupa w odcinku piersiowym i lędźwiowym – w rozmiarze 15 % ocenionym na podstawie pkt 90 a tabeli stanowiącej załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 roku w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz.U. Nr 234 poz 1974) oraz 10 % na podstawie pkt 94 c tabeli uszczerbkowej. Przy ocenie uszczerbku na zdrowiu w związku z uszkodzeniem kręgosłupa w odcinku lędźwiowymi i piersiowym należy wziąć pod uwagę ograniczenie funkcji kręgosłupa, czas trwania dolegliwości bez uzyskania poprawy. Podczas badania u wnioskodawcy zniesiona była rotacja oraz odchylenie tylne w kręgosłupie lędźwiowym, a skłon w sposób znaczący był ograniczony. Badanie rezonansu magnetycznego ze stycznia 2010 roku potwierdziło zmiany dyskopatyczne z doznanym urazem. Nie opisywano żadnego zwichnięcia czy złamania. Zmiany dyskopatyczne istniały u wnioskodawcy prawdopodobnie przed urazem, natomiast na skutek urazu mechanicznego (upadku) mogą się nasilić i dać objawy. Zmiany dyskopatyczne krążków międzykręgowych należy traktować jako uszkodzenie kręgosłupa. Wypadek wyzwolił u wnioskodawcy w sposób trwały objawy zmian dyskopatycznych, które wcześniej wystąpiły incydentalnie (lipiec 2009 roku po dźwignięciu ciężaru ) i zostały zaleczone. Uszczerbek na zdrowiu w zakresie zespołu korzeniowego ( pkt 94c) oceniony na 10 % uwzględnia czas trwania, nasilenie objawów, brak poprawy po leczeniu zachowawczym. U wnioskodawcy występuje utrwalony, przewlekły ból korzeniowy i objawy korzeniowe, co należy wiązać z wypadkiem przy pracy. Od daty zdarzenia u wnioskodawcy występują stałe objawy i należy je wiązać z niefortunnym upadkiem (opinia biegłego neurochirurga J. J. (1) –k.268-272, opinia uzupełniająca biegłego neurochirurga –k.302 odw-303).

Sąd oceniając zgromadzony materiał dowodowy w pełni uznał wartość dowodową opinii biegłego neurochirurga oraz podzielił wnioski wypływające z jej treści. Opinia sporządzona została zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym jej przedmiot. Do wydania opinii biegły dysponował pełną dokumentacją lekarską wnioskodawcy, a także przeprowadzili wywiad oraz dokonali szczegółowego badania przedmiotowego M. K. w zakresie swojej specjalizacji. Ustalony stan zdrowia wnioskodawcy wynika z obiektywnych danych przede wszystkim z dokonanego osobiście badania fizykalnego wnioskodawcy. Sąd nie podzielił w pełnym zakresie opinii biegłego neurologa w zakresie oceny rozmiaru uszczerbku na zdrowiu ocenionego na podstawie pkt 94 c jedynie na 5 %. Sąd nie podzielił opinii biegłego neurologa w zakresie, w jakim jest ona w sprzeczności z opinią biegłego neurologa J. J. (1). W ocenie Sądu opinia biegłego neurochirurga jest logiczna, właściwie uzasadniona i znajduje oparcie w dokumentacji medycznej wnioskodawcy. Biegły neurochirurg nie kwestionując występujących u wnioskodawcy zmian zwyrodnieniowych przed wypadkiem, co ujawnione zostało podczas incydentu z lipca 2009 roku (dźwignięcie na działce) w sposób logiczny uzasadniał, iż wypadek na trwale wyzwolił zespół bólowy i objawy korzeniowe. Sąd podkreślił, iż przed wykonaniem badania rezonansu magnetycznego ze stycznia 2010 roku u wnioskodawcy nie były wykonywane żadne badania obrazowe, które potwierdziłyby rozmiar zmian dyskopatycznych. Biegły słusznie podkreślał, iż dolegliwości bólowe wnioskodawcy z lipca 2009 roku miały charakter przejściowy, a wnioskodawca po 5 dniach zwolnienia lekarskiego powrócił do pracy.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika organu rentowego o powołanie innego biegłego neurochirurga uznając, iż wniosek ten zmierzał jedynie do przewlekłości postępowania. Zaznaczyć należy, że dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, a mianowicie korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy opinia złożona jest niekorzystna dla strony. W świetle art. 286 k.p.c. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszych biegłych lub z opinii instytutu, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 II CR 817/73 niepubl.). Jak podkreśla się także w orzecznictwie o ewentualnym dopuszczeniu dowodu z opinii innego biegłego tej samej specjalności medycznej nie może decydować wyłącznie wniosek strony, lecz zawarte w tym wniosku konkretne uwagi i argumenty podważające miarodajność dotychczasowej opinii lub co najmniej miarodajność tę poddające w wątpliwość. W przeciwnym wypadku wniosek taki musi być uznany za zmierzający wyłącznie do nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu, co winno skutkować jego pominięciem (art. 217 § 2 k.p.c.) – (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 5 czerwca 2002 r., III AUa 811/02, OSA 2003/9/35).

W ocenie Sądu zarzuty kierowane przez pełnomocnika pozwanego do opinii biegłego neurochirurga nie podważyły w żadnym stopniu jej miarodajności. Zdaniem Sądu opinia (podstawowa i uzupełniająca) wydana przez biegłego jest rzetelna, a wynikające z nich wnioski logiczne i prawidłowo uzasadnione. Biegły w sposób wyczerpujący ustosunkował się do zastrzeżeń zgłaszanych przez pełnomocnika organu rentowego. Jeżeli chodzi natomiast o opinię biegłego neurochirurga w sposób logiczny odniósł się do zastrzeżeń organu rentowego zawartych w piśmie procesowym w opinii uzupełniającej, wydanej na rozprawie. Biegły wskazał z jakich przyczyn zastosował pkt 90 a tabeli i z jakich przyczyn ocenił uszczerbek na zdrowiu z pkt 94 c w rozmiarze 10 %.

Wyjaśnienia biegłego neurochirurga przekonały Sąd o trafności wniosków zawartych w jego opinii pisemnej. Sąd uznał opinię biegłego za wiarygodną i wyjaśniającą wszystkie okoliczności niezbędne do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Okoliczność, że opinia ta nie ma treści odpowiadającej stronie pozwanej, nie może mieć w tym przypadku znaczenia. Odmienne stanowisko oznaczałoby bowiem przyjęcie założenia, że należy przeprowadzić dowód z wszelkich możliwych biegłych, by się upewnić czy niektórzy z nich nie byliby takiego zdania jak strona.

Sąd oddalił także wniosek o powołanie biegłego ortopedy na mocy art. 207 §3 kpc, wskazując, iż wniosek ten należało uznać za nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy, albowiem jak podniósł biegły neurochirurg u wnioskodawcy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 14 grudnia 2009 roku nie doszło do urazu kostnoszkieletowego poza kręgosłupem, który ocenić mógłby biegły ortopeda. Uraz kręgosłupa w postaci wyzwolenia trwałych objawów zmian dyskopatycznych oceniał biegły neurochirurg, zgodnie z posiadaną specjalizacją. Podkreślić należy, iż biegły neurochirurg nie widział konieczności opiniowania w sprawie przez biegłego ortopedy.

Dokonując oceny uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy pozostającego w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 14 grudnia 2009 roku Sąd nie wziął pod uwagę uszczerbku ocenionego przez biegłego psychiatrę na 5 % na podstawie pkt 10 a tabeli uszczerbkowej per analogiam. Jeżeli chodzi o uszczerbek orzeczony przez biegłego psychiatrę z punktu tabeli – 10 a tabeli, to wskazać należy, iż punkt 10 a tabeli przeznaczony jest do przypadków, w których rozpoznaje się zaburzenia adaptacyjne będące następstwem urazów i wypadków, w których nie doszło do trwałych uszkodzeń (...), jednakże będących skutkiem utrwalonych nerwic związanych z urazem czaszkowo-mózgowym. Zgodnie z §8 pkt 3 zd 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 roku w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz.U. Nr 234 poz 1974) istnieje możliwość oceny przypadku według pozycji najbardziej zbliżonej, jeżeli w ocenie procentowej brak jest odpowiedniej pozycji dla danego przypadku. Niedopuszczalnym jest zatem orzekanie poprzez analogię gdy w ocenie procentowej przewidziano pozycję dla danego przypadku, jednakże w ramach tej pozycji nie przewidziano konkretnego uszkodzenia. Bezsporną okolicznością był fakt, iż w wyniku upadku w dniu 14 grudnia 2009 roku u wnioskodawcy nie doszło do urazu czaszkowo – mózgowego, a zatem uszczerbek na zdrowiu wnioskodawcy w postaci zaburzeń adaptacyjnych o obrazie zaburzeń lękowo-depresyjnych związanych z doznawanym zespołem bólowym i ograniczeniami sprawności ruchowej nie mógł być oceniony na podstawie przepisów ostatnio powołanego rozporządzenia.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy uznał, iż odwołanie wnioskodawcy jako uzasadnione należało uwzględnić w przeważającym zakresie.

Rodzaje świadczeń przysługujących ubezpieczonemu z tytułu wypadków przy pracy, zasady i tryb ich przyznawania oraz ustalania ich wysokości określa ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jednolity Dz.U. z 2009 r., Nr 167, poz. 1322 ze zm.).

Zgodnie z art. 11 ust 1 ustawy ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Za stały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nie rokujące poprawy (ust. 2). Natomiast za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający sześć miesięcy, mogące jednak ulec poprawie (ust. 3). Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem dokonuje się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji (ust. 4).

Szczegółowe zasady orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz.U. nr 2013 poz. 954 j.t.). Zgodnie z § 8 ust 1 rozporządzenia lekarz orzecznik ustala w procentach stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu według oceny procentowej stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, która jest określona w załączniku do rozporządzenia (tzw. „tabela uszczerbkowa”). Jeżeli dla danego rodzaju uszczerbku ocena procentowa określa dolną i górną granicę stopnia uszczerbku na zdrowiu, lekarz orzecznik określa stopień tego uszczerbku w tych granicach biorąc pod uwagę obraz kliniczny, stopień uszkodzenia czynności organu, narządu lub układu oraz towarzyszące powikłania (ust. 2). Jeżeli w ocenie procentowej brak jest odpowiedniej pozycji dla danego przypadku, lekarz orzecznik ocenia ten przypadek według pozycji najbardziej zbliżonej. Można ustalić stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w procencie niższym lub wyższym od przewidywanego w danej pozycji w zależności od różnicy występującej między ocenianym stanem przedmiotowym a stanem przewidzianym w odpowiedniej pozycji oceny procentowej.

W sprawie niniejszej obecnie poza sporem pozostawała okoliczność uznania zdarzenia z dnia 14 grudnia 2009 roku za wypadek przy pracy. Sporną była kwestia uznania czy uraz jakiego doznał ubezpieczony wskutek wypadku doprowadził do uszczerbku na jego zdrowiu, a tym samym stanowił prawo do jednorazowego odszkodowania. W toku postępowania orzeczniczego lekarz orzecznik ustalił, iż uraz doprowadził do uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy w rozmiarze 5 % oceniony na podstawie pkt 94c, co podtrzymała komisja lekarska w swoim orzeczeniu. W konsekwencji organ rentowy przyznał wnioskodawcy prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy za 5 % uszczerbku na zdrowiu.

W świetle ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy stwierdził, że niewątpliwym jest, iż problemy wnioskodawcy z dolegliwościami bólowymi kręgosłupa w odcinku lędźwiowym nie były jedynie następstwem wypadku. Jak wynika ze zgromadzonej w aktach sprawy dokumentacji medycznej wnioskodawcy, owe dolegliwości pojawiały się u niego już wcześniej, jednak miały charakter okresowy i przejściowy. Dokumentacja medyczna potwierdza jedyny incydent dolegliwości bólowych w lipcu 2009 roku, który ustąpił po kilku dniach. Dopiero po wypadku dolegliwości te znacznie się nasiliły i za skutkowały podjęciem intensywnego leczenia połączonego z rehabilitacją. Wypadek wyzwolił u wnioskodawcy stałe objawy zmian dyskopatycznych, które wcześniej występowały incydentalnie. Okoliczność, że wnioskodawca wcześniej miewał problemy z kręgosłupem i rozpoznano u niego rwę kulszową prawostronną zdaniem Sądu nie mogą przesądzić o tym, że na skutek wypadku nie doszło do powstania urazu, a obecny stan zdrowia wnioskodawcy jest jedynie wynikiem postępującej u niego choroby samoistnej. Postępowanie dowodowe wykazało w sposób nie budzący wątpliwości Sądu, że choć zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa pojawiły się u wnioskodawcy już wcześniej, to jednak wypadek spowodował znaczne ich zaostrzenie i przyspieszenie procesu chorobowego. Obecnie u wnioskodawcy stwierdza się zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowego prawostronny z przebiegu dyskopatii L3-L4-L5 i przepukliny jądra miażdżystego L5/S1 i tak zdiagnozowane schorzenia stanowią uraz będący następstwem wypadku. Zmiany dyskopatyczne występujące u wnioskodawcy należy uznać jako spełniające przesłanki uszkodzenia kręgosłupa w odcinku lędźwiowym i piersiowym. Sąd podkreślił, iż zgodnie z § 10 ust 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz.U. nr 2013 poz. 954 j.t.) w razie utraty lub uszkodzenia organu, narządu lub układu, którego funkcje były naruszone przed wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ustala się w wysokości różnicy pomiędzy stwierdzonym stopniem tego uszczerbku a stopniem naruszenia istniejącego bezpośrednio przed wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Natomiast w myśl §10 ust 2 cytowanego rozporządzenia jeżeli nie jest możliwe określenie, w jakim stopniu organ, narząd lub układ był upośledzony przed wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, przyjmuje się, że upośledzenia nie było. Jak podkreślali zgodnie biegli brak było dokumentacji obrazowej z okresu między lipcem 2009 roku a dniem wypadku i potem przeprowadzonym badaniem tomografu komputerowego wnioskodawcy ze stycznia 2010 roku, który pozwoliłby ustalić w jakim zakresie przed wypadkiem u wnioskodawcy występowały zmiany dyskopatyczne, a zatem w świetle ostatnio powołanego przepisu Sąd przyjął, iż u wnioskodawcy nie występowało takie upośledzenie. Niewątpliwą okolicznością , iż wypadek wyzwolił u wnioskodawcy na trwale przewlekły zespół bólowy korzeniowy, co potwierdzenie znalazło w opisie zmian dyskopatycznych krążków międzykręgowych i przeprowadzonych przez biegłych badaniach. Opis badania wnioskodawcy dokonany przez biegłego neurochirurga potwierdził, iż w wyniku wypadku u wnioskodawcy doszło do uszkodzenia kręgosłupa w zakresie rotacji powyżej 20 stopni i zgięcia do 50 cm.

W ocenie Sądu biegły neurochirurg dokonał oceny uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy biorąc pod uwagę obraz kliniczny, stopień uszkodzenia czynności organu, oraz towarzyszące powikłania, zgodnie z wytycznymi określonymi w powoływanym rozporządzeniu. W zakresie zespołu korzeniowego biegły dokonał oceny uszczerbku na 10 % przy rozpiętości tabeli w punkcie 94 c od 5 do 25 %.

Dokonując oceny uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy, którą podzielił Sąd należało przyjąć, iż obecnie uszczerbek na zdrowiu wnioskodawcy wynosi 25 %. Na łączny uszczerbek na zdrowiu wnioskodawcy złożył się uszczerbek na zdrowiu oceniony na podstawie punktu 90 a tabeli na 15 % i na podstawie punktu 94 c tabeli na 10 %.

W tym stanie rzeczy Sąd zasądził od pozwanego kwotę 13.600 złotych tytułem jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy za dalsze 20 % uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy pozostającego w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 14 grudnia 2009 roku, wobec wypłaty na rzecz wnioskodawcy przez organ rentowy odszkodowania za 5 % uszczerbku na zdrowiu.

O wysokości odszkodowania Sąd orzekł na podstawie art. 12 ust. 1 i 14 ust. 9 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jednolity Dz.U. z 2009 r., Nr 167, poz. 1322 ze zm.) w związku z przepisami obwieszczenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia z dnia 23 lutego 2011 r. w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (Mon.Pol.Nr 18 poz.187). Zgodnie z ostatnio powołanym obwieszczeniem kwota jednorazowych odszkodowań wypłacanych z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej wynosi w okresie od 1 kwietnia 2012 roku do 31 marca 2013 roku za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu 680 złotych. Sąd przyjął do ustalenia wysokości należnego wnioskodawcy odszkodowania stawkę jednorazowego odszkodowania w stawce obowiązującej w dacie wydania zaskarżonej decyzji.

Przyznanie lub odmowa przyznania jednorazowego odszkodowania oraz ustalenie jego wysokości następuje w drodze decyzji Zakładu (art. 15 ust. 1). W myśl przepisu art. 12 ust 5 w zw. z art. 14 ust. 6 ww. ustawy, do ustalenia wysokości jednorazowego odszkodowania przyjmuje się przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w dniu wydania decyzji, o której mowa w art. 15.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 maja 2012 roku, sygn. akt II UK 250/11, OSNP 2013/7-8/93, przyjął, że do ustalenia wysokości jednorazowego odszkodowania w przypadku nieterminowego wydania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzji przyznającej to prawo przyjmuje się przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w dniu, w którym najpóźniej powinno nastąpić wydanie decyzji (art. 12 ust. 5 w związku z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 ze zm.). Organ rentowy jest zobowiązany do zapłaty odsetek od tak ustalonego świadczenia (art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.).

W razie odmowy przyznania jednorazowego odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy - orzeczeniem o uszczerbku na zdrowiu w rozumieniu art. 46 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. Nr 199, poz. 1673 ze zm.) jest decyzja organu rentowego o odmowie przyznania jednorazowego odszkodowania (art. 15 ust. 2 pkt 2 tej ustawy). Wysokość jednorazowego odszkodowania ustala się według stawek za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu obowiązujących w dniu wydania tej decyzji, a kwota należnego odszkodowania przysługuje wraz z ustawowymi odsetkami określonymi przepisami prawa cywilnego od daty wydania zaskarżonej decyzji (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2009 r., I UZP 2/09, Lex nr 487994).

Reasumując, w myśl art. 12 ust. 5 ustawy wypadkowej, do ustalenia wysokości jednorazowego odszkodowania, o którym mowa w ust. 1-4, przyjmuje się przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w dniu wydania decyzji, o której mowa w art. 15.

Mając na uwadze powyższe Sąd zasądził na rzecz wnioskodawcy od pozwanego kwotę 13.600 złotych stanowiącą wartość 20 % uszczerbku na zdrowiu x kwota 680 złotych za każdy procent uszczerbku na zdrowiu.

Sąd przekazał natomiast zgodnie z art. 477 10 § 2 kpc roszczenie wnioskodawcy o odsetki ustawowe od jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku do pracy z dnia 14 grudnia 2009 roku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., orzekając jak w pkt 4 sentencji wyroku z uwagi na to,iż żądanie to nie było dotychczas rozpoznane przez organ rentowy i nie było objęte zaskarżoną decyzją.

W tym stanie rzeczy Sąd orzekł zasądzając od pozwanego na rzecz wnioskodawcy kwotę 13.600 złotych, oddalając odwołanie w pozostałym zakresie.

O kosztach zastępstwa procesowego wnioskodawcy Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc w związku z przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1349 ze zm.), uwzględniając znaczny nakład pracy pełnomocnika strony powodowej i jej wniosek w tym przedmiocie.

Apelację od powyższego orzeczenia wniosły obie strony postępowania.

Organ rentowy zaskarżył przedmiotowy wyrok w zakresie pkt 1,2 i 4 zarzucając mu :

- naruszenie prawa materialnego tj art. 11 i 12 ustawy z dnia 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, oraz,

- naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 233 § 1 kpc przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegające na bezzasadnym przyjęciu, że opinia biegłego neurochirurga stanowi wyczerpujące i miarodajne źródło wiadomości specjalnych niezbędnych dla prawidłowego rozpoznania sprawy i nie wyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

Wskazując na powyższe organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji a nadto uzupełnienie materiału dowodowego i dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego neurochirurga oraz biegłego ortopedy.

Z kolei wnioskodawca zaskarżył powyższe orzeczenie w części oddalającej odwołanie do kwoty 3.400 zł tj. w zakresie pkt 3.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie przepisu § 8 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania w zw. z punktem 10 a załącznika do przedmiotowego Rozporządzenia – poprzez jego błędną wykładnię prowadzącą do przyjęcia, iż w przypadku braku odpowiedniego zapisu w tymże rozporządzeniu (a dokładnie tabeli procentowej stanowiącej załącznik do przedmiotowego rozporządzenia) w postaci wskazania konkretnego urazu, czy też uszkodzenia narządu ciała brak jest możliwości dokonania oceny per analogiam danego, doznanego urazu, w oparciu o zbliżony przypadek – co przełożyło się na nie wzięcie przez Sąd pod uwagę przy ustalaniu wysokości stopnia uszczerbku na zdrowiu doznanego przez ubezpieczonego następstw natury psychicznej wskazywanych przez biegłego psychiatrę w wysokości 5% stopnia uszczerbku z tego tytułu (pomimo braku negowania ich występowania i nie kwestionowania w tym zakresie opinii biegłego w zakresie psychiatrii).

Z uwagi na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez zasądzenie od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz Odwołującego się kwoty 17.000 zł tytułem jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy z dnia 14 grudnia 2009 r. za dalszych 25 % uszczerbku na zdrowiu M. K. pozostających w związku z wypadkiem.

W odpowiedzi na apelację organu rentowego pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanego na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem II instancji w kwocie 180 zł.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 22 marca 2016 r. poprzedzającej wydanie wyroku, strony podtrzymały swoje stanowiska procesowe i wniosły o oddalenie apelacji strony przeciwnej.

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego częściowo zasługuje na uwzględnienie. Z kolei apelacja wnioskodawcy jako bezzasadna podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 11 ust.1 -5. ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jednolity Dz. U. z 2009 roku, nr 167, poz. 1322) ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Za stały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy. Za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie. Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową dokonuje się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu oraz tryb postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku i wypłacaniu jednorazowego odszkodowania, kierując się koniecznością zapewnienia ochrony interesów ubezpieczonego oraz koniecznością przejrzystości i sprawności postępowania w sprawie o jednorazowe odszkodowanie.

Art. 12 ust.1 ww. ustawy stanowi, iż jednorazowe odszkodowanie przysługuje w wysokości 20 % przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z zastrzeżeniem art. 55 ust. 1. Do ustalenia wysokości jednorazowego odszkodowania, o którym mowa w ust. 1-4, przyjmuje się przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w dniu wydania decyzji, o której mowa w art. 15. (ust.5).

Sporną na gruncie rozpoznawanego wypadku była wysokość uszczerbku na zdrowiu jakiego doznał ubezpieczony w związku z wypadkiem z dnia 14 grudnia 2009 r.

W myśl art. 227 kpc przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie.

Zgodnie z art. 217. § 1 -3 kpc. strona może aż do zamknięcia rozprawy przytaczać okoliczności faktyczne i dowody na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej. Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich we właściwym czasie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. Sąd pomija twierdzenia i dowody, jeżeli są powoływane jedynie dla zwłoki lub okoliczności sporne zostały już dostatecznie wyjaśnione.

Sąd może pominąć zgłoszone wnioski dowodowe lub odstąpić od przeprowadzenia dopuszczonych dowodów, jeżeli okoliczności sprawy zostały już dostatecznie wyjaśnione, tzn. wtedy, gdy chodzi o dowody na okoliczności, które zostały już wyjaśnione zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy (zob. m.in. wyrok SN z dnia 15 października 1999 r., I PKN 316/99, OSNP 2001, nr 5, poz. 151; wyrok SN z dnia 26 września 1966 r., II CR 314/66, OSNC 1967, nr 2, poz. 39). Nie zostaną uwzględnione wnioski dowodowe, jeżeli środek dowodowy jest: z mocy ustawy niedopuszczalny (np. art. 259), oczywiście nieprzydatny do stwierdzenia tezy dowodowej lub nie jest możliwy do przeprowadzenia, a także gdy jest oczywiście widoczne, że wniosek dowodowy został zgłoszony jedynie w celu działania na zwłokę (por. art. 217). Zachowało aktualność stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w wyroku z dnia 19 marca 1997 r., II UKN 45/97, OSNAPiUS 1998, nr 1, poz. 24, w myśl którego sąd nie jest obowiązany do uwzględniania kolejnych wniosków dowodowych tak długo, aż udowodni ona korzystną dla siebie tezę i pomija je od momentu dostatecznego wyjaśnienia spornych okoliczności sprawy. Natomiast wyjaśnienie okoliczności spornych następuje wówczas, gdy nie budzą one wątpliwości sądu. Rezultat taki mogą osiągnąć strony w drodze uzgodnienia spornych między nimi okoliczności oraz gdy te okoliczności, na które dowód został powołany, są wyjaśniane z takim wynikiem, który jest zgodny z twierdzeniami strony powołującej tej dowód (wyrok SN z dnia 26 września 1966 r., II CR 314/66, OSNCP 1967, nr 2, poz. 39). Niedopuszczalne jest pominięcie zaofiarowanych środków dowodowych z powołaniem się na "wyjaśnienie sprawy", jeżeli ocena dotychczasowych dowodów prowadzi - w przekonaniu sądu - do wniosków niekorzystnych dla strony powołującej dalsze dowody. Takie bowiem pominięcie jest równoznaczne z pozbawieniem jednej ze stron możności udowodnienia jej twierdzeń (orzeczenie SN z dnia 3 października 1950 r., C 223/50, OSNC 1951, nr 3, poz. 72). Pogląd ten potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 września 1966 r., II CZ 314/66. Sytuacja taka nie zachodzi, gdy okoliczności sprawy zostały wszechstronnie i "bez reszty" wyjaśnione, a twierdzenia strony o faktach nie dotyczą faktów istotnych. W sytuacji, gdy okoliczności sprawy zostały dostatecznie wyjaśnione, prowadzenie postępowania dowodowego jest nie tylko zbędne, ale i niedopuszczalne. Przesłanka dostatecznego wyjaśnienia sprawy jest rozstrzygająca także w odniesieniu do aspektu ilościowego zgłaszanych środków dowodowych, co z reguły odnosi się do liczby wnioskowanych świadków bądź wniosków o dopuszczenie opinii z kolejnych biegłych.

Zgodnie z art. 233 § 1 kpc Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów, według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Art. 278 § 1 kpc. stanowi, iż dopuszczenie dowodu z opinii biegłego następuje w wypadkach gdy dla rozstrzygnięcia sprawy wymagane są wiadomości „specjalne”. Dopuszczenie dowodu z opinii biegłego następuje wówczas, gdy dla rozstrzygnięcia sprawy potrzebne są wiadomości, wykraczająca poza zakres wiadomości przeciętnej osoby posiadającej ogólne wykształcenie.

Z przyjmowanej powszechnie zasady, iż sąd jest najwyższym biegłym, nie można wyprowadzać wniosku, że może biegłego zastępować, a to oznacza, że jeżeli do poczynienia ustaleń istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy potrzebne są wiadomości specjalne, sąd nie może dokonywać ich sam, nawet gdyby miał w tej dziedzinie odpowiednie kwalifikacje merytoryczne (wyrok SN z 26.10.2006 r. I CSK 166/06, Legalis).

Stan zdrowia osoby ubezpieczonej dochodzącej z tego tytułu określonych świadczeń bezsprzecznie jest okolicznością, dla której ustalenia, niezbędne są wiadomości specjalne w rozumieniu art. 278 § 1 k.p.c., wymagające udziału w procesie biegłych lekarzy sądowych. Kluczowa dla tego rodzaju spraw okoliczność stanu zdrowia - w przypadku sporu co do tej okoliczności - nie może być ustalana przez sąd samodzielnie lub wyłącznie na podstawie innych dowodów zgłaszanych przez strony postępowania, takich jak dokumenty, zeznania świadków, wyjaśnienia stron, oględziny. (por. odpowiednio wyrok s.apel. w Poznaniu 2015.04.01 LEX nr 1711527) Opinia biegłych dostarcza sądowi wiedzy specjalistycznej koniecznej do dokonania oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o świadczenie, w tym rodzaju występujących schorzeń, ich przyczyn stopnia ich zaawansowania i nasilenia związanych z nimi dolegliwości. Sąd nie może - wbrew opinii biegłych - oprzeć ustaleń w tym zakresie na własnym przekonaniu. (por. odpowiednio wyrok SN z 14.3.2007 r. III UK 130/06, OSNP 2008, Nr 7-8, poz. 113). Tak samo przyjęto w wyroku SN z 10.1.2012 r. (I UK 235/11, Legalis) stwierdzając, że sąd nie może rozstrzygnąć w kwestii medycznej wbrew opinii biegłego specjalisty. Odmienne rozstrzygniecie musi być oparte na wiedzy medycznej, a więc opinii biegłego z danej dziedziny medycyny. Zakaz samodzielnego rozstrzygania przez sąd kwestii objętych wiadomościami specjalnymi (w tym wypadku zachowania z powodów zdrowotnych w całości lub części zdolności do pracy) został również sformułowany w wyroku SN z 7.4.2009 r. (I UK 302/08, Legalis) oraz w wyroku z 15.9.2009 r. (II UK 1/09, Legalis). Ponadto dowód z opinii biegłego z uwagi na składnik wiadomości specjalnych jest dowodem tego rodzaju, że nie może być zastąpiony inną czynnością dowodową ani wnioskowaniem na podstawie innych ustalonych faktów (por. wyr. SN z 3.2.2010 r., II PK 192/09, Legalis oraz powołane tam orzecznictwo). Sąd narusza art. 233 § 1 k.p.c., polemizując w sferze wymagającej wiadomości specjalnych z wnioskami biegłego bez uzupełnienia stanowiska biegłych, którzy wydali odmienne opinie lub bez zasięgnięcia opinii innego biegłego. (por. wyrok Sądu Najwyższego z 07.07.2005 r. II UK 277/04 opubl. OSNAPiUS 2006 nr 5-6 poz. 97).

W ocenie Sądu Okresowego na gruncie rozpoznawanej sprawy Sąd Rejonowy powyższych zasad nie zastosował. Dysponując rozbieżnymi opiniami biegłych neurologa i neurochirurga co do uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy jakiego doznał w związku z wypadkiem przy pracy w zakresie poz. 94 c i 90 a tabeli uszczerbkowej oddalił wniosek strony pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego neurochirurga oraz biegłego ortopedy.

Ponadto wskazać należy, iż oddalenie tych wniosków dowodowych nastąpiło w sytuacji, gdy jak wynikało z rozważań Sądu, ocena dotychczasowych dowodów prowadziła do wniosków niekorzystnych dla strony pozwanej powołującej dalsze dowody. Z tych też względów, jak wyżej podniesiono, wskazanego zachowania Sądu Rejonowego nie sposób było potraktować inaczej jak uchybienia, które z uwagi na pozbawienie strony możliwości udowodnienia zgłoszonych przez nią twierdzeń mogło wpłynąć na wynik postępowania.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy, wobec ponownego zgłoszenia przedmiotowych wniosków dowodowych w apelacji, postanowił uzupełnić postępowanie dowodowe w tym zakresie decydując się jednak na przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego neurologa a nie neurochirurga jak chciał tego pozwany, gdyż w ocenie Sądu II instancji właśnie biegły tej specjalności posiada przede wszystkim kompetencje dla oceny uszczerbku na zdrowiu powoda wg. pkt 94 c tj urazowych zespołów korzeniowych lędźwiowo o krzyżowych. Sąd II instancji nie jest bowiem pozbawiony uprawnienia do dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego, jeżeli wywody opinii pierwotnie przeprowadzonej były poddawane w wątpliwość, a wyjaśnienie spornej kwestii wymagało wiadomości specjalnych (por. wyr. SN z 7.10.2010 r., IV CSK 93/10, Legalis). Natomiast wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego neurochirurga podlegał oddaleniu jako pozbawiony znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Wobec powyższego Sąd zlecił biegłemu z zakresu neurologii A. N. sporządzenie opinii pisemnej w oparciu o akta sprawy dokumentację lekarską wnioskodawcy oraz jego badanie na okoliczność, czy w związku z wypadkiem przy pracy ubezpieczony doznał stałego bądź długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, a jeżeli tak to w jakim procencie. Przy wydaniu opinii biegły miał obowiązek odnieść się do opinii już wydanych w niniejszej sprawie przez biegłego neurologa i neurochirurga.

Wykonując wskazane zobowiązanie biegły neurolog A. N. rozpoznał u wnioskodawcy chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa z tylną przepukliną jadra miażdżystego L4/L5 i L5/S1 zespół bólowy pod postacią rwy kulszowej prawostronnej powstały w wyniku wypadku przy pracy z dnia 14.12.2009 r. zespół lękowo – depresyjny. Wskazał, iż punktu widzenia neurologa powód w wyniku przedmiotowego wypadku doznał długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5% wg poz. 94c Tabeli (widełki 5-25 %). Ustosunkowując się do złożonych na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego opinii biegłych neurologa i neurochirurga biegły wskazał, iż opinia jego jest zgodna z opinią biegłej sądowej neurolog dr J. B. z dnia 11.10.2012r, która uznała 5% uszczerbek na zdrowiu wg p-tu 94c. Biegła zwracając uwagę na fakt, iż powód leczył się z powodu prawostronnego zespołu bólowego kręgosłupa lędźwiowego, doznał następnie urazu kręgosłupa w dn. 14.12.2009 r., co nasiliło istniejące poprzednio dolegliwości i spowodowało 5% uszczerbek na zdrowiu. Biegły nie zgodził się natomiast z opinią biegłej sądowej neurolog dr B. S. z dn. 04.08.2011 r., (złożoną dla potrzeb sprawy XI 1112/12 i znajdującą się w aktach ZUS) która, jego zdaniem błędnie oceniła sytuację zdrowotną wnioskodawcy, przywiązując zbyt dużą wagę do incydentu bólowego kręgosłupa lędźwiowego z lipca 2009 r. W czasie trwania tego incydentu nie wykonano badań radiologicznych a dolegliwości całkowicie ustąpiły. Uraz, jakiego doznał wnioskodawca w wypadku w dn. 14.12.2009 r. mógł być jednak przyczyną zwiększenia ciasnoty śródkanałowej i nasilenia dolegliwości bólowych. W opinii biegłego sądowego neurochirurga dr K. B. (1) (załączonej do akt sprawy k. 217-220 wydanej w sprawie cywilnej) w stosunku do objawów stwierdzanych u wnioskodawcy w ocenie biegłego zawyżono ocenę uszczerbku na zdrowiu, zwłaszcza, iż w badaniu neurologicznym biegły nie stwierdził zaników mięśniowych, zmian w odruchach, zaburzeń chodu i zaburzeń zwieraczy. Również w opinii biegłego sądowego neurochirurga dr J. J. (1) w stosunku do stwierdzonych objawów (brak niedowładów, brak zaników mięśniowych, brak zmian w odruchach, brak zaburzeń zwieraczy) zdaniem biegłego nastąpiło zawyżenie uszczerbku na zdrowiu. (opinia biegłego neurologa A. N. k. 352 -362).

Odnosząc się zaś do zarzutów wnioskodawcy wskazujących na brak analizy uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy z pkt. 90 a tabeli uszczerbkowej – w opinii uzupełniającej z dnia 11.05.2015 r. biegły wskazał natomiast, iż dokonał oceny uszczerbku na zdrowiu wyłącznie wg. pkt 94 c gdyż ocena wg. pkt 90 a winna być wykonana przez biegłego sądowego ortopedę bowiem dotyczy oceny ruchomości kręgosłupa. (opinia uzupełniająca biegłego neurologa A. N. k. 382)

Pełnomocnik ubezpieczonego odnosząc się do wskazanej opinii wniósł o przeprowadzenie konfrontacji biegłych neurologa A. N. z neurochirurgiem J. J. celem wyjaśnienia powstałych rozbieżności w zakresie oceny stanu zdrowia wnioskodawcy.

Mając na uwadze powyższą opinię biegłego neurologa nadto wagę argumentów obu stron postępowania wskazujących na konieczność oceny zdrowia wnioskodawcy w zakresie poz 90 a, Sąd II instancji widząc dalszą potrzebę uzupełnienia materiału dowodowego dopuścił na wniosek pozwanej dowód z opinii biegłego ortopedy wniesiony ponownie w postępowaniu apelacyjnym na okoliczność wyjaśnienia czy i w jakim procencie wnioskodawca doznał uszczerbku na zdrowiu w związku z wypadkiem przy pracy. Jednoczenie Sąd Okręgowy oddalił wniosek strony powodowej przeprowadzenie konfrontacji biegłych neurologa A. N. z neurochirurgiem J. J. jako nie mający znaczenia dla rozstrzygnięcia. Miarodajnym bowiem i adekwatnym dla wyjaśnienia powstałych rozbieżności w zakresie oceny uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy co do poz. 90 a zgodnie z sugestią apelacji organu rentowego i wnioskami opinii uzupełniającej biegłego neurologa A. N. był bowiem wyłącznie dowód z opinii biegłego ortopedy.

Wykonując postanowienie w tym przedmiocie biegły ortopeda J. M. (1) w pisemnej opinii wskazał, iż rozpoznaje u wnioskodawcy chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa z przepukliną tylnią jądra miażdżystego L4/L5 i L5/S1 zespół bólowy pod postacią rwy kulszowej prawostronnej powstały w wyniku wypadku przy pracy z dnia 14.12.2009 r. Wskazał, iż rozpoznanie to odpowiada: 15 % - stałego uszczerbku na zdrowiu z poz. 90 a tabeli uszczerbkowej uszkodzenie kręgosłupa w odcinku piersiowym i lędźwiowym ograniczenie ruchomości w zakresie rotacji powyżej 20 stopni lub zginania do 50 cm, oraz 10% - stałego uszczerbku na zdrowiu z poz. 94c urazowe zespołu korzonkowe (bólowe, ruchowe, czuciowe lub mieszane) lędźwiowo – krzyżowe (opinia biegłego ortopedy J. M. (1) k. 414-426).

W opinii uzupełniającej wydanej na zarządzenie Sądu Okręgowego z dnia 26 stycznia 2016 r. zobowiązujące biegłego do wskazania przyczyn, dla których w wydanej opinii orzekł wyższy uszczerbek na zdrowiu wnioskodawcy z punktu 94 c niż biegły neurolog oraz do ustosunkowania się do opinii biegłego neurologa A. N. biegły ortopeda J. M. wskazał, iż o powyższym zaważyły informacje z dokumentacji medycznej z poradni ortopedycznej im. Z R. z 30 marca 2012 r., TK Kręgosłupa z 21 stycznia 2010 r. Rezonans Magnetyczny z 5 listopada 20 oraz z Karty Informacyjnej z Ośrodka (...) św. J. B. 08.06 - 28.06.2010 r. wskazujące na stan zdrowia ubezpieczonego. Ustosunkowując się zaś do opinii biegłego A. N. biegły wskazał, iż uważa że ww. zaniżył uszczerbek na zdrowiu ubezpieczonego w tym zakresie. Biegły poparł w tej materii opinię biegłego neurologa K. B. oraz neurochirurga J. J. (1). (uzupełniająca opinia biegłego ortopedy J. M. (1) k. 441 -445)

Odnosząc się do powyższych opinii (głównej i uzupełniającej) organ rentowy podniósł, iż nie powinny stanowić podstawy ustaleń w sprawie bowiem dokumentacja medyczna zebrana od lipca 2009 r. jak i badania biegłych nie potwierdziły tak znacznego ograniczenia zakresu ruchów by w sprawie znalazł zastosowanie pkt. 90 a. wnioskodawca co prawa doznał urazu w dniu 14 grudnia 2009 r. jednakże leczenie zastosowano dopiero po paru dniach. W związku z tym charakter dolegliwości mógł być zbliżony do tych opisywanych w trakcie wizyt lekarskich z lipca 2009 r. biegła neurolog J. W. B. wskazała w swej opinii, iż upadek doprowadził jedynie do nasilenia dolegliwości powstałych wcześniej co potwierdza opinia A. N.. Ponadto wnioskodawca nie był leczony ortopedycznie, opinia biegłego poza próbą palce podłoga nie opisuje trwałego zakresu ograniczenia ruchów wobec tego wskutek urazu nie doszło do uszkodzenia kręgosłupa lecz jedynie do nasilenia dolegliwości typowo neurologicznych, które wpływają na czasowe ograniczenie sprawności rekompensowane 5% uszczerbkiem neurologicznym. Twierdzenia biegłego ortopedy wskazujące na rzekomo wyższy uszczerbek w tym zakresie są natomiast gołosłowne nie zawierają samodzielnego uzasadnienia wniosków orzeczniczych i nie mogą stanowić podstawy ustaleń w sprawie. Podnosząc wskazane zarzuty organ rentowy wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego ortopedy rehabilitanta celem określenia stopnia ograniczenia ruchów i ewentualnych podstaw tego stanu rzeczy (uszkodzenia struktur kostnych lub nasilenia się zespołów korzeniowych).

Z kolei pełnomocnik wnioskodawcy przychylił się do wskazanej opinii podnosząc, iż niewątpliwie oceny w zakresie skutków uszkodzenia kręgosłupa winien dokonać biegły z zakresu chirurgii urazowo ortopedycznej, takim zaś jest J. M.. Wskazał na zbędność wydania w sprawie opinii przez biegłego ortopedę rehabilitanta z uwagi na kompletność opinii dotychczas w sprawie wydanych. W zakresie zaś apelacji popieranej przez powoda przedłożył opinie biegłego psychiatry wydaną w sprawie I C 953/11 zbieżną z opinią psychiatry wydaną w sprawie niniejszej.

Mając na uwadze zaprezentowany powyżej materiał dowodowy Sąd Okręgowy doszedł do przekonania iż wnioskodawca doznał łącznie 20 % uszczerbku na zdrowiu w tym 5% z poz. 94 c i 15 % z poz. 90 a tabeli uszczerbkowej.

Orzekając w powyższy sposób Sąd oddalił wniosek pełnomocnika strony pozwanej zgłoszony na etapie apelacji o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego ortopedy rehabilitanta z uwagi na to, iż wobec dostatecznego wyjaśnienia okoliczności spornych opiniami innych biegłych wydanych w niniejszym postępowaniu zmierzał on tylko i wyłącznie do przewlekania sprawy.

Dochodząc do powyższych wniosków Sąd Okręgowy w całości dał wiarę opiniom biegłych neurologów J. B. wydanej na etapie postępowania pierwszo instancyjnego oraz A. N. wydanej w postępowaniu apelacyjnym. Podnieść należy, iż wskazane opinie były spójne opierały się na całości dokumentacji medycznej zgromadzonej w sprawie, przedmiotowym badaniu wnioskodawcy i zawierały logiczne i pełne uzasadnienie wywiedzionych w nich wniosków. Biegli oceniając uszczerbek na zdrowiu wnioskodawcy pod względem neurologicznym dostrzegli zarówno fakt dolegliwości bólowych zgłaszanych w lipcu 2009 r. jak i uraz jakiego doznał wnioskodawca w grudniu 2014 r. precyzyjnie wskazując na ich następstwa w zakresie oszacowanego uszczerbku. Jednocześnie podnieść należy, iż biegli ci z uwagi na posiadaną specjalizację posiadali największe kompetencje dla oceny charakteru zmian dyskopatycznych i korzeniowych dolegliwości bólowych odczuwanych przez wnioskodawcę. Wobec tego stwierdzony przez nich uszczerbek neurologiczny w wysokości 5% z poz. 94 c uznać należało za miarodajny dla rozstrzygnięcia. Sąd nie podzielił w tym zakresie opinii biegłego neurochirurga J. J. (1) opinia ta była bowiem odosobniona, a wobec wyjaśnienia wszelkich wątpliwości w tym zakresie ostatecznie opinią A. N. nie mogła wpływać na wynik rozstrzygnięcia.

Bez wpływu na ocenę w tym przedmiocie pozostaje też opinia biegłego ortopedy J. M.. Po pierwsze co słusznie zauważył organ rentowy we wniesionych zastrzeżeniach do opinii, wnioski biegłego co do rzekomo 10 % uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy w zakresie poz. 94 c nie opierały się na samodzielnym uzasadnieniu okoliczności tłumaczących taki stan jego zdrowia lecz odwoływały się do wniosków orzeczniczych innych biegłych. Ponadto powołana przez biegłego dokumentacja lekarska mającą tłumaczyć wskazany stan rzeczy była również przedmiotem analizy biegłych neurologów, którzy w oparciu o informacje z niej wynikające nie wyciągali wniosków tak daleko idących. Po drugie w Ocenie Sądu II instancji to biegli neurolodzy a nie biegły ortopeda (biegły zakresu chirurgii urazowo ortopedycznej) władni są najpełniej ocenić neurologiczne następstwa doznanego przez wnioskodawcę wypadku.

Jednocześnie jednak Sąd Okręgowy uznał, iż zarówno opinia neurochirurga J. J. jak i biegłego ortopedy J. M. nie są całkowicie pozbawione mocy dowodowej. Sąd stwierdził, iż są one wiarygodne w zakresie w jakim ww. biegi ocenili kwestie uszkodzenia kręgosłupa przez wnioskodawcę w ramach poz. 90 a tabeli uszczerbkowej. Opinie w tej części były spójne logiczne, rzeczowo oceniały skutki doznanego przez powoda, opierały się na dokumentacji medycznej, przedmiotowym badaniu wnioskodawcy i zawierały samodzielne konsekwentne wnioski znajdujące oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Biegli jednoznacznie wskazali na ograniczenie ruchomości kręgosłupa wnioskodawcy wynikające nie tylko z nasilenia się zespołów korzeniowych. Podczas badania u wnioskodawcy zniesiona była rotacja oraz odchylenie tylne w kręgosłupie lędźwiowym, a skłon w sposób znaczący był ograniczony. Badanie rezonansu magnetycznego ze stycznia 2010 roku potwierdziło zmiany dyskopatyczne z doznanym urazem, choć nie opisywano żadnego zwichnięcia czy złamania. Zmiany dyskopatyczne istniały u wnioskodawcy prawdopodobnie przed urazem, natomiast na skutek urazu mechanicznego (upadku) mogą się nasilić i dać objawy. Zmiany dyskopatyczne krążków międzykręgowych należy zaś traktować jako uszkodzenie kręgosłupa. Wypadek wyzwolił u wnioskodawcy w sposób trwały objawy zmian dyskopatycznych, które wcześniej wystąpiły incydentalnie (lipiec 2009 roku po dźwignięciu ciężaru ) i zostały zaleczone. Uszczerbek na zdrowiu w tym zakresie biegli określili zgodnie na 10 % z poz. 90 a. Jednocześnie opinie w tej części nie były sprzeczne z opiniami biegłych neurologów wydanych w niniejszym postępowaniu tj. opinią J. B., A. N. – ww. biegli oceniali bowiem jedynie neurologiczne następstwa urazu. Biegły A. N. wskazał ponadto, iż wypadek jakiego doznał wnioskodawca w dn. 14.12.2009 r. mógł być przyczyną zwiększenia ciasnoty śródkanałowej. Z tych też względów uznać należało, iż wnioskodawca dodatkowo obok uszczerbku neurologicznego 5 % z poz. 94 c stwierdzonego zarówno opiniami biegłych jak i zaskarżoną decyzją organu rentowego doznał ponadto opisanego przez biegłego ortopedę i neurochirurga 15 % uszczerbku z poz. 90 a związanego z ograniczeniem ruchomości kręgosłupa w odcinku piersiowo - lędźwiowym.

Wobec powyższego żądanie apelacji pozwanego zmiany zaskarżonego wyroku w całości i oddalenia odwołania nie mogło zostać zaakceptowane. Jednak wobec częściowej słuszności wywodów apelacji organu rentowego wskazującej na nieprawidłową ocenę wysokości uszczerbku neurologicznego wnioskodawcy przez Sąd I instancji, zaskarżone rozstrzygniecie należało zmodyfikować przyznając ubezpieczonemu wyrównanie jednorazowego odszkodowania jedynie za dalsze 15 % uszczerbku na zdrowiu.

O wysokości odszkodowania w kwocie 10.200 zł Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 12 ust. 1 i 14 ust. 9 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jednolity Dz.U. z 2009 r., Nr 167, poz. 1322 ze zm.) w związku z przepisami obwieszczenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia z dnia 23 lutego 2011 r. w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (Mon.Pol.Nr 18 poz.187). Zgodnie z ostatnio powołanym obwieszczeniem kwota jednorazowych odszkodowań wypłacanych z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej wynosi w okresie od 1 kwietnia 2012 roku do 31 marca 2013 roku za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu 680 złotych. Sąd przyjął do ustalenia wysokości należnego wnioskodawcy odszkodowania stawkę jednorazowego odszkodowania w stawce obowiązującej w dacie wydania zaskarżonej decyzji.

W ocenie Sądu Okręgowego nietrafnymi w całości są natomiast zarzuty apelacji powoda wskazujące na konieczność uwzględnienia przy ocenie uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy doznanego w związku z wypadkiem, także następstw natury psychicznej wskazywanych przez biegłego psychiatrę w wysokości 5% ocenionych per analogiam zgodnie z punktem 10 a tabeli uszczerbkowej.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, iż zgodnie z § 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania Lekarz orzecznik ustala w procentach stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu według oceny procentowej stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, zwanej dalej "oceną procentową", która jest określona w załączniku do rozporządzenia (ust. 1). Jeżeli dla danego rodzaju uszczerbku ocena procentowa określa dolną i górną granicę stopnia uszczerbku na zdrowiu, lekarz orzecznik określa stopień tego uszczerbku w tych granicach, biorąc pod uwagę obraz kliniczny, stopień uszkodzenia czynności organu, narządu lub układu oraz towarzyszące powikłania (ust. 2). Jeżeli w ocenie procentowej brak jest odpowiedniej pozycji dla danego przypadku, lekarz orzecznik ocenia ten przypadek według pozycji najbardziej zbliżonej. Można ustalić stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w procencie niższym lub wyższym od przewidywanego w danej pozycji, w zależności od różnicy występującej między ocenianym stanem przedmiotowym a stanem przewidzianym w odpowiedniej pozycji oceny procentowej (ust. 3).

W niniejszej sprawie w ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji prawidłowo uznał, iż zastosowanie §8 ust.3 nie było możliwe, pomimo uznania przez biegłego psychiatrę i to nie tylko na gruncie niniejszego rozstępowania ale i w świetle opinii wydanej do potrzeb innej sprawy, iż objawy jakie występują u wnioskodawcy odpowiadają 5 % uszczerbkowi na zdrowiu z poz. 10 a tabeli uszczerbkowej per analogiam.

Po pierwsze, podnieść należy, iż kwalifikacja stwierdzonego uszczerbku na zdrowiu w świetle przepisów prawa tj. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz.U. z 2002 r. Nr 234, poz. 1974) oraz załączonej do niego tabeli uszczerbkowej stanowi kwestię prawną podlegającą stricte ocenie sądu nie zaś przedmiot opinii biegłego. Zadaniem biegłego nie jest rozstrzyganie zagadnień prawnych, a jedynie naświetlenie wyjaśnianych okoliczności z punktu widzenia wiadomości specjalnych przy uwzględnieniu zebranego i udostępnionego mu materiału sprawy. Jeżeli biegły, z przekroczeniem granic swoich kompetencji - obok wypowiedzi w kwestiach wymagających wiadomości specjalnych - zamieści w opinii także sugestie co do sposobu rozstrzygnięcia kwestii prawnych, sąd powinien je pominąć (wyr. SN z 4.3.2008 r., IV CSK 496/07, niepubl.). Sąd nie jest więc związany opinią biegłego w zakresie jego wypowiedzi odnośnie do zastrzeżonych do wyłącznej kompetencji sądu, kwestii ustalenia i oceny faktów czy sposobu rozstrzygnięcia sprawy (wyr. SN z 6.2.2003 r., IV CKN 1763/00, niepubl.).

Po drugie, przepisy prawa ubezpieczeń społecznych, w tym także te dotyczące świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego należnych z uwagi na stwierdzony uszczerbek na zdrowiu, mają charakter bezwzględnie obowiązujący. Takie ukształtowanie treści stosunków ubezpieczeń społecznych oznacza konieczność ich ścisłego stosowania. W związku z tym niedopuszczalnym jest orzekanie o uszczerbku na zdrowiu na zasadach analogii poza przypadkami, w których przepis wprost na to zezwala.

W ocenie Sądu II instancji, zgodnie z § 8 ust. 3 zd 1 rozporządzenia, taka możliwość istnieje w sytuacji gdy w ocenie procentowej brak jest odpowiedniej pozycji dla danego przypadku. Niedopuszczalnym jest zatem orzekanie poprzez analogię, gdy w ocenie procentowej przewidziano pozycję dla danego przypadku. Gdyby bowiem ustawodawca chciał dopuścić możliwość orzeczenia stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w następstwie wypadków przy pracy dla wszystkich innych uszkodzeń podpadających pod wymienioną tabeli pozycję, nie ograniczałby możliwości orzeczenia o uszczerbku poprzez ścisłe wymienienie przypadków, w których sytuacja taka winna mieć miejsce.

W rozpoznawanej sprawie schorzenie wnioskodawcy, które jest niekwestionowane i które w świetle opinii biegłego obiektywnie występuje - zaburzenia adaptacyjne o obrazie zaburzeń lekowo – depresyjnych związanych z doznawanym zespołem bólowym i ograniczeniami sprawności ruchowej - mieszczą się w ocenie procentowej wymienionej w pkt. 10 tabeli - „zaburzenia adaptacyjne będące następstwem urazów i wypadków, w których nie doszło do trwałych uszkodzeń (...)". W sprawie wystąpił zatem przypadek wprost przewidziany przez ustawodawcę w tabeli oceny procentowej uszczerbku na zdrowiu. Brak było więc podstaw do stosowania do schorzenia wnioskodawcy jakiejkolwiek analogii. Bezsprzecznie jednak schorzenia ubezpieczonego nie podpadały pod żaden z przypadków uszkodzeń, do których ustawodawca ograniczył stwierdzenie uszczerbku. U wnioskodawcy nie wystąpił uraz czaszkowo – mózgowy powodujący utrwaloną nerwicę – pkt. 10 a, lecz uraz kręgosłupa. U ubezpieczonego nie zdiagnozowano też stanu psychozy z pkt. 10 b. Wobec tego uszkodzenie jakiego doznał wnioskodawca, nie mogło zostać zakwalifikowane jako uszczerbek na zdrowiu będący podstawą przyznania jednorazowego odszkodowania z art. 11 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Orzeczenie Sądu I instancji w tym zakresie odpowiada zatem prawu. Roszczenia ubezpieczonego o podwyższenie jednorazowego odszkodowania o dalsze 5 % uszczerbku na zdrowiu w związku z ze schorzeniami psychiatrycznymi jakich doznał na skutek wypadku przy pracy nie mogły zostać uwzględnione.

Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy uwzględniając w części apelację pozwanego na podstawie art. 386 § 1 kpc zmienił zaskarżony wyrok w punktach 1 i 4 a także poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w Ł. w ten sposób, że zasądził od pozwanego na rzecz wnioskodawcy kwoty:

a/ 10. 200 zł tytułem jednorazowego odszkodowana w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 14 grudnia 2009 r. za dalsze 15 % uszczerbku na zdrowiu,

b/ 180 zł tytlem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

O kosztach zastępstwa procesowego za I instancję orzeczono na podstawie art. 98 kpc w związku z § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U. 2013 poz 490 ze zm.).

Z kolei zaś na mocy art. 385 kpc apelację pozwanego w pozostałym zakresie oraz apelację powoda w całości Sąd Okręgowy jako bezzasadne oddalił.