Piątek, 29 marca 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5877
Piątek, 29 marca 2024
Sygnatura akt: XIII Ga 1075/15

Tytuł: Sąd Okręgowy w Łodzi z 2016-03-24
Data orzeczenia: 24 marca 2016
Data publikacji: 13 marca 2018
Data uprawomocnienia: 24 marca 2016
Sąd: Sąd Okręgowy w Łodzi
Wydział: XIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy
Przewodniczący: sędzia SO Beata Matysik (ref.)
Sędziowie: sędzia SO Beata Matysik (ref.)

Protokolant: stażysta Anna Trębicka
Hasła tematyczne: Postępowanie Dowodowe (Przepisy Ogólne)
Podstawa prawna: art. 735 § 1 k.c.

Sygn. akt XIII Ga 1075/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 01 lipca 2015 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi zasądził solidarnie od U. P. (1) i M. P. (1) na rzecz (...) spółki akcyjnej w Ł. kwotę 3.120,00 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 18 grudnia 2013 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 549,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Pozwani wnieśli apelację od powyższego wyroku, zaskarżając go w całości i zarzucając rażące naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na treść zapadłego w sprawie orzeczenia, tj.:

1.  art. 227 k.p.c., art. 233 k.p.c. oraz art. 328 § 2 k.p.c. poprzez brak dokonania oceny całości materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie oraz przekroczenie przez Sąd I instancji granicy swobodnej oceny dowodów, polegające na:

- braku oceny części materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowym postępowaniu, w tym między innymi treści wydruku komputerowego, wskazującego na przebieg czynności podejmowanych przez powoda w sprawie zleconej przez pozwanych, złożonego na rozprawie w dniu 17 czerwca 2015 roku, z którego dowód został dopuszczony przez Sąd I instancji, podczas gdy dokonana w sposób prawidłowy ocena tegoż dowodu prowadziłaby do uznania, że na etapie przedsądowym powód jako dłużnika pozwanych traktował nie tylko spółkę (...) S.A., ale i (...) S.A., w sposób nieuzasadniony kierując następnie pozew wyłącznie przeciwko spółce (...) S.A. co w konsekwencji doprowadziło również do:

błędnej oceny zeznań pozwanych w zakresie twierdzeń, iż od początku w sposób kategoryczny ujawniali powodowi wolę kierowania żądań jednocześnie wobec obojga dłużników ( (...) S.A. oraz (...) S.A.), podczas gdy uwzględnienie całości materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i dokonanie jego prawidłowej oceny prowadzi do wniosku, że w rzeczywistości pozwani udzielili zlecenia o wskazanym zakresie, a tym samym doszło do nienależytego wykonania zobowiązania przez powoda;

- braku oceny części materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowym postępowaniu, w szczególności treści – załączonego do pisma powoda z dnia 07 kwietnia 2015 roku – pozwu z dnia 02 listopada 2012 roku, skierowanego w imieniu pozwanych przeciwko (...) S.A. z siedzibą w K., w szczególności zaś pominięcie wynikającej z jego treści okoliczności, że powód doskonale wiedział o tym, że pozwani wynajmowali żurawie wysokościowe wraz z obsługą operatorską, co w konsekwencji doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych, wyrażających się w uznaniu, że powód dysponował jedynie taką wiedzą, że pozwani zawarli ze spółką (...) S.A. „umowę o najem bliżej nie sprecyzowanych maszyn budowlanych”, co prowadząc z kolei do ustalenia, że powód prowadził sprawę zleconą przez pozwanych z należytą starannością, miało niewątpliwie wpływ na treść rozstrzygnięcia wydanego w przedmiotowym postępowaniu;

2. art. 217 § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 212 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego pozwanych o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka A. S., zmierzającego do udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, tj. rzeczywistego zakresu zlecenia udzielonego powodowi przez pozwanych oraz przebiegu kontaktu i zakresu przekazywanych przez pozwanych informacji oraz pominięcie tego wniosku jako spóźnionego na mocy bezzasadnego zastosowania art. 217 § 2 k.p.c., jak również zaniechania podejmowania przez Sąd I instancji działań zmierzających do wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy, które były sporne, co w sposób niewątpliwy miało wpływ na treść wydanego rozstrzygnięcia;

3. art. 230 k.p.c. poprzez brak wzięcia pod uwagę faktu, że strona powodowa w żaden sposób i w żadnym stopniu nie zaprzeczała twierdzeniom pozwanych, że znany jej był przedmiot i szczegółowa treść umowy, jaka łączyła pozwanych z konsorcjum podmiotów: (...) S.A. oraz (...) S.A., w szczególności zaś, że usługi pozwanych obejmowały zapewnienie obsługi operatorskiej dostarczanego sprzętu;

4. art. 233 k.p.c. poprzez dokonanie błędnej oceny dowodu w postaci umowy łączącej powoda z pozwanymi, w szczególności zaś Karty Długu, przejawiające się w uznaniu, że fakt wskazania spółki (...) S.A., jako dłużnika pozwanych wyłącza na etapie realizacji zlecenia kierowanie roszczeń, dla których podstawą jest posiadanie przez pozwanych należności wobec wykonawcy, również przeciwko inwestorowi ((...) (...)S.A.), jako dłużnikowi solidarnemu, co pozostaje również w sprzeczności z innymi dowodami zgromadzonymi w przedmiotowym postępowaniu, w szczególności zaś treścią wydruku przebiegu czynności podejmowanych w sprawie zleconej przez pozwanych;

5. art. 233 k.p.c. poprzez dokonanie błędnej oceny dowodu w postaci korespondencji e-mail prowadzonej przez strony, w szczególności zaś załączonej do akt przedmiotowego postępowania wiadomości pozwanego z dnia 26 października 2012 roku, poprzez bezzasadne uznanie, że z jej treści wynika, że dopiero w tym dniu, po raz pierwszy pozwani złożyli powodowi wniosek o kierowanie roszczeń wobec dwóch podmiotów, solidarnie odpowiedzialnych – (...) S.A. oraz (...) (...)S.A., podczas gdy prawidłowa analiza materiału dowodowego, przeprowadzona z uwzględnieniem całokształtu materiału dowodowego powinna prowadzić do uznania, że pozwani od początku wskazywali na wolę odzyskiwania należności również od (...) S.A.

Mając na względzie powyższe zarzuty skarżący wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych solidarnie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych solidarnie kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym, według norm prawem przepisanych, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych solidarnie kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Skarżący wnieśli ponadto o przeprowadzenie rozprawy w celu rozpoznania apelacji.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o oddalenie apelacji pozwanych oraz o zasądzenie solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja pozwanych nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sformułowane w apelacji zarzuty naruszenia art. 227 k.p.c., art. 233 k.p.c. oraz art. 328 § 2 k.p.c. odnoszą się do dokonania przez Sąd Rejonowy błędnych ustaleń faktycznych w sprawie, jako konsekwencji braku oceny całego materiału dowodowego, tj. pominięcia oceny dowodu z wydruku komputerowego złożonego na rozprawie w dniu 17 czerwca 2015 roku oraz treści pozwu wniesionego przez powoda w imieniu pozwanych przeciwko (...) S.A. oraz przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przy ocenie dowodów z zeznań pozwanych i korespondencji e-mail oraz Karty Długu. Mimo zasadności części z tych zarzutów, nie mogły one wywołać skutku pożądanego przez pozwanych w postaci zmiany zaskarżonego wyroku i oddalenia powództwa. Ustalenia stanu faktycznego w sprawie poczynione przez Sąd I instancji, w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia sprawy, są prawidłowe i Sąd Okręgowy przyjmuje je za własne.

Zgodnie z treścią art. 233 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Powołany przepis stanowi wyraz obowiązującej w procedurze cywilnej zasady swobodnej oceny dowodów. Ocena wiarygodności i mocy dowodowej poszczególnych środków dowodowych stanowi podstawowe zadanie sądu orzekającego, przy czym powinna byćona dokonana w sposób konkretny, w oparciu o cały zebrany w sprawie materiał dowodowy.

Swobodna ocena dowodów nie może być dowolna. Sąd ma obowiązek wyprowadzenia z zebranego w sprawie materiału dowodowego wniosków poprawnych logicznie. Zastrzeżona dla sądu swobodna ocena dowodów nie opiera się na ilościowym porównaniu przedstawionych przez świadków i biegłych spostrzeżeń oraz wniosków, lecz na odpowiadającemu zasadom logiki powiązaniu ujawnionych w postępowaniu dowodowym okoliczności w całość zgodną z doświadczeniem życiowym (por. wyrok SN z 20 marca 1980 roku, II URN 175/79, OSNC 1980, Nr 10, poz. 200).

Ocena, czy określone fakty mają istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.) zależy nie tylko od tego, jakie są to fakty, lecz także, a nawet w pierwszej kolejności, od tego, jak sformułowana i rozumiana jest norma prawna, która w rozpatrywanej sprawie została zastosowana. Dokonane ustalenia faktyczne oceniane są w aspekcie określonego przepisu prawa materialnego, który wyznacza zakres koniecznych ustaleń faktycznych i ma rozstrzygające znaczenie dla oceny, czy określone fakty, jako ewentualny przedmiot dowodu mają wpływ na treść orzeczenia (stanowisko takie zajął Sąd Najwyższy w postanowieniu z 10 lutego 2012 roku, II CSK 357/11, opubl.: Legalis).

Z kolei zarzut naruszenia art. 227 k.p.c. ma rację bytu tylko w sytuacji, gdy wykazane zostanie, że sąd przeprowadził dowód na okoliczności, które nie mają istotnego znaczenia w sprawie i ta wadliwość postępowania dowodowego mogła wpłynąć na jej wynik, bądź gdy sąd odmówił przeprowadzenia dowodu na fakty mające istotne znaczenie w sprawie, błędnie oceniając, iż nie mają one takiego charakteru (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z 20 grudnia 2006 roku, IV CSK 272/06, Mon. Prawn. 2007, nr 2, s. 60; z 4 listopada 2008 roku, II PK 47/08; wyrok z 11 lutego 2011 roku, I CSK 334/10).

Odnosząc powyższe rozważania wskazać należy, że rację ma skarżący, iż Sąd Rejonowy nie dokonał oceny dowodu w postaci wydruku komputerowego zawierającego wykaz czynności podjętych przez powoda w ramach zawartej umowy, mimo, że dowód ten dopuścił na rozprawie w dniu 17 czerwca 2015 roku. Sąd II instancji, jako sąd meriti jest nie tylko zobowiązany, ale także uprawniony do dokonania takiej oceny we własnym zakresie. Załączony wydruk komputerowy nie może zostać potraktowany jako dokument prywatny z uwagi na to, że nie został przez nikogo podpisany. Brak podpisu jest więc przeszkodą do przyjęcia, że przedmiotowy wydruk stanowi dowód tego, że osoba która go podpisała złożyła oświadczenie zawarte w jego treści (art. 245 k.pc.). W ocenie Sądu Okręgowego wydruk ten nie może zostać potraktowany także jako inny środek dowodowy z następujących przyczyn: z protokołu rozprawy z dnia 17 czerwca 2015 roku nie wynika, kto i w jakiej dacie sporządził przedmiotowe zestawienie czynności, w szczególności czy był to powód, w jaki sposób zestawienie to znalazło się w posiadaniu pozwanych – czy zostało im przesłane przez powoda, czy też zostało sporządzone przez pozwanych. Za taką opcją przemawia ujęcie treści wiadomości e-mail w ostatniej pozycji wydruku. Z uwagi na powyższe przedmiotowy wydruk komputerowy nie mógł stanowić dowodu na okoliczność, że zawarta między stronami umowa zlecenia obejmowała także dochodzenie należności od inwestora jako dłużnika solidarnego pozwanych obok dłużnika w osobie wykonawcy.

Przeprowadzona przez Sąd Rejonowy ocena łączącej strony umowy, w szczególności Karty Długu nr 1 z dnia 22 października 2012 roku jako załącznika do umowy nr (...) z dnia 28 maja 2011 roku oraz korespondencji email jest prawidłowa, zgodna z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że w ramach tej umowy powód zobowiązał się jedynie do prowadzenia windykacji należności przeciwko (...) S.A. Skoro w dniu 26 października 2015 roku pozwani doszli do wniosku, że zasadne jest także prowadzenie egzekucji przeciwko inwestorowi – (...) S.A., czemu dali wyraz w wiadomości email przesłanej do powoda, to winni doprowadzić do podpisania kolejnej Karty Długu, jako załącznika do umowy z dnia 28 maja 2011 roku, bądź do zawarcia z powodem aneksu do Karty Długu z dnia 22 października 2012 roku, zgodnie z postanowieniem § 1 ust. 1 i § 7 ust. 9 tejże umowy. Tymczasem pozwani potwierdzili, że nie sporządzili ani kolejnej Karty Długu ani aneksu do Karty Długu z dnia 22 października 2012 roku (zeznania M. P. k.103, 105, zeznania U. P. k.106).

Wbrew twierdzeniom pozwanych treść wiadomości email z dnia 26 października 2012 roku nie świadczy o tym, że już wcześniej strony ustaliły, iż powód będzie prowadził czynności windykacyjne także w stosunku do inwestora – (...) S.A. Skoro przedmiotowa wiadomość skierowana przez pozwanego do powoda była odpowiedzią na przesłane wcześniej informacje uzyskane od powoda, to być może analiza całej korespondencji email między stronami uprawniałaby do poczynienia innych ustaleń faktycznych. Pozwani jednak nie wykazali w tym zakresie inicjatywy dowodowej wbrew ciążącemu na nich obowiązkowi wynikającemu z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.

Prawidłowo więc, w oparciu o cały zebrany materiał dowodowy ustalił, Sąd Rejonowy ustalił, że pozwani zlecili powodowi windykację ich należności tylko w stosunku do wykonawcy, oceniając przeciwne zeznania pozwanych w tym zakresie jako niewiarygodne, stanowiące jedynie wyraz przyjętej przez nich taktyki procesowej w niniejszym postępowaniu.

Dodatkowo wskazać należy, że za prawidłowością powyższych ustaleń przemawia także okoliczność uiszczenia przez pozwanych części należności powoda związanych w realizacją umowy, tj. kwoty 1.769,97 zł objętej fakturą VAT nr (...). W treści tej faktur wskazane zostało, że jest to opłata zgodna z tabelą opłat, stanowiącą załącznik do umowy, za usługi dodatkowe w trakcie dochodzenia wierzytelności od (...) S.A. (faktura k. 59). Pozwany zapoznał się z tą fakturą przed jej uregulowaniem (zeznania M. P. k. 105). Gdyby była ona niezgodna z zawartą między stronami umową, pozwani zareagowaliby w inny sposób, np. zwracając fakturę bądź wyjaśniając z powodem wątpliwości co do podstawy jej wystawienia. Skoro ją uregulowali, to potwierdza to zasadności dokonanego przez Sąd I instancji ustalenia, że łącząca strony umowa obejmowała jedynie windykację należności pozwanych od (...) S. A.

Także stanowisko pozwanych zawarte w treści sprzeciwu od nakazu zapłaty, gdzie w pierwszej kolejności kwestionowali oni zasadność roszczenia powoda z uwagi na rodzaj i czas podjętych czynności, a tylko z ostrożności procesowej wskazywali na inny podmiotowo zakres zleconej windykacji, świadczy o trafności podstawy faktycznej wydanego przez Sąd I instancji wyroku.

W tym kontekście bez znaczenia okazał się zarzut dokonania nieuprawnionego ustalenia przez Sąd Rejonowy, że powód wiedział jaką umowę zawarli pozwani z konsorcjum wykonawców, w szczególności, że była to umowa o wynajem żurawi wysokościowych, a nie jak przyjął Sąd I instancji, bliżej niesprecyzowanych maszyn budowlanych. Skoro bowiem Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy przedmiotowy zakres łączącej strony umowy o prowadzenie windykacji tylko wobec dłużnika (...) Przedsiębiorstwa Budownictwa (...) (...) S.A., bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sporu pozostaje okoliczność zasadności kierowania przez pozwanych ewentualnych roszczeń także przeciwko (...) (...)S.A. jako inwestorowi, w kontekście ustalenia czy pozwanych łączyła z wykonawcą umowa o roboty budowlane, czy tylko umowa najmu sprzętu. Ponieważ pozwani w ramach umowy o windykację, zlecili prowadzenie czynności windykacyjnych tylko przeciwko jednemu z dłużników solidarnych, to podstawy odpowiedzialności drugiego z dłużników nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie.

Z uwagi na powyższe bezprzedmiotowy jest także zarzut naruszenia art. 230 k.p.c. poprzez brak wzięcia pod uwagę faktu, że strona powodowa nie kwestionowała faktu, iż znany był jej przedmiot i szczegółowa treść umowy, jaka łączyła pozwanych z konsorcjum wykonawców.

Chybiony okazał się także zarzut naruszenia art. 217 § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 212 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego pozwanych o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka A. S., na okoliczność rzeczywistego zakresu zlecenia udzielonego powodowi. Pozwani już w sprzeciwie z ostrożności procesowej podnosili okoliczność, że zgodnie z ustaleniami stron windykacyjne działania powoda miały być kierowane przeciwko (...) S.A. oraz (...) S.A. (sprzeciw k. 48). W odpowiedzi na sprzeciw powódka kwestionowała tę okoliczność, a na poparcie swoich twierdzeń wskazała jednoznaczne brzmienie Karty Długu jako załącznika do umowy. Najpóźniej zatem po otrzymaniu odpowiedzi na sprzeciw pozwani winni złożyć wnioski dowodowe na poparcie swoich twierdzeń. Wniosek na okoliczność zakresu umowy o prowadzenie windykacji, złożony dopiero na rozprawie w dniu 17 czerwca 2015 roku, został zatem zasadnie oddalony przez Sąd I instancji jako wniosek spóźniony na podstawie art. 217 § 2 k.p.c. Pozwani nie uprawdopodobnili bowiem, że nie zgłosili wniosku dowodowego z zeznań świadka A. S. we właściwym czasie bez swojej winy. Imię i nazwisko oraz podpis tego świadka znajduje się zarówno na umowie z dnia 29 maja 2011 roku jak i na Karcie Długu z dnia 22 października 2012 roku. Nie istniały więc przeszkody do złożenia wniosku o przeprowadzenie dowodu z zeznań tego świadka, jako osoby, która zawierała w imieniu powoda umowę z pozwanymi, we właściwym czasie, a nie dopiero na ostatnim terminie rozprawy, po przeprowadzeniu dowodu z przesłuchania stron.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy oddalił apelacje pozwanych jako bezzasadną na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania przed Sądem II instancji Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i art. 105 § 2 k.p.c., w zw. z art. 99 k.p.c., obciążając nimi solidarnie pozwanych jako stronę przegrywającą postępowanie apelacyjne. Koszty te stanowiło jedynie wynagrodzenie pełnomocnika powoda, będącego radcą prawnym, w kwocie 300,00 zł, ustalone na podstawie § 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 3 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 490).

Najczęściej czytane
ogłoszenia

Udostępnij