Sygn. akt III Ca 1169/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 19 maja 2014 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi –Śródmieścia w Łodzi w sprawie o sygn. akt XVIII C 2684/13 z powództwa I. G. przeciwko A. Z. o zapłatę 3.054,00 złotych:

1.  umorzył postępowanie w zakresie kwoty 1.363,00 złotych;

2.  oddalił powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 30,50 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  zwrócił od Skarbu Państwa –Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi na rzecz pozwanej kwotę 30,00 złotych tytułem opłaty uiszczonej w dniu 12 czerwca 2013 roku zaksięgowanej pod pozycja (...)/ (...).

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód, zaskarżając go w części w zakresie pkt. 1. w odniesieniu do kwoty 309,00 złotych, pkt. 2 i 3 sentencji wyroku. Rozstrzygnięciu Sądu Rejonowego skarżący zarzucił naruszenie:

- art. 355 § 1 k.p.c. poprzez umorzenie postępowania w zakresie przekraczającym zakres w jakim powód cofnął pozew pismem z dnia 9 kwietnia 2014roku;

- art. 233 k.p.c. poprzez dokonanie błędnych ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia i mających istotny wpływ na wynik przedmiotowej sprawy, a polegających na uznaniu, że montaż zabudowy meblowej objętej zamówieniem z dnia 17 września 2011 roku został wykonany po dniu 27 października 2011 roku oraz nieuzasadnioną odmowę wiarygodności zeznaniom świadków w osobie M. D. i J. G.;

- art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez uznanie, że pozwana udowodniła swoje roszczenie o zapłatę 2.000,00 złotych;

- art. 207 § 6 k.p.c. poprzez uwzględnienie wniosku pozwanej o dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron z ograniczeniem do strony pozwanej pomimo, że ten wniosek należało uznać za spóźniony;

- naruszenie art. 65 k.c. poprzez błędną wykładnię postanowienia zamówienia z dnia 17 września 2011 roku polegającą na uznaniu, że postanowienie to na wypadek przekroczenia przez powoda terminu montażu stanowi podstawę roszczenia pozwanej o zapłatę 2.000,00 złotych;

- art. 483 § 1 k.c. poprzez jego nieuzasadnione zastosowanie.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie, iż w punkcie 1. Sąd umarza postępowanie w zakresie kwoty 1.054,00 złotych, w pkt. 2. zasądza od pozwanej na jego rzecz kwotę 2.000,00 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 2.000,00 złotych od dnia 17 grudnia 2011 roku do dnia zapłaty a w pkt. 3. zasądza od pozwanej na jego rzecz kwotę 682,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu oraz zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego, a na wypadek przychylenia się przez sąd do stanowiska, iż przedmiotowy zapis stanowił zastrzeżenie kary umownej wniósł o miarkowanie przedmiotowej kary ze względu na właściwe wykonanie dzieła, brak szkody po stronie pozwanej oraz nadmierne wygórowanie kary /apelacja wraz z załącznikiem – k. 114- 120/.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie oraz o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepianych/ odpowiedź na apelację – k. 126-129/.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna.

Stosownie do treści art. 505 13 § 2 k.p.c., uzasadnienie sądu drugiej instancji w postępowaniu uproszczonym powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa, jeżeli sąd ten nie przeprowadził postępowania dowodowego. Sytuacja opisana w cytowanym przepisie miała miejsce w rozpoznawanej sprawie, bowiem Sąd Okręgowy, po dokonaniu analizy stanu faktycznego sprawy, podziela i przyjmuje za własne ustalenia Sądu I instancji stanowiące podstawę faktyczną rozstrzygnięcia przyjętego w zaskarżonym wyroku.

Wbrew zastrzeżeniom skarżącego, przedstawione w tej sprawie dowody zostały przez Sąd Rejonowy ocenione prawidłowo, a Sąd I instancji miał możliwość aby wyprowadzić wnioski, które legły u podstaw kwestionowanych przez apelującego ustaleń. W świetle zgromadzonego w tej sprawie materiału dowodowego, apelujący nie może skutecznie argumentować, że dzieło wykonane zostało w terminie, to jest do dnia 27 października 2011 roku, w sytuacji, gdy w pozwie sam wskazywał, że dzieło wykonano dopiero w dniu 16 grudnia 2011 roku, a zeznania przywołanych przez niego świadków są niespójne, co trafnie wykazał Sąd Rejonowy, a nadto pozostają w sprzeczności z dokumentem w postaci protokołu z odbioru opatrzonego datą 16 grudnia 2011 roku. Zarzuty apelacji w tym zakresie uznać zatem należało za chybione.

Zważywszy, że zakwestionowany przez powoda wniosek dowodowy został przez pozwaną zgłoszony po ustanowieniu przez nią profesjonalnego pełnomocnika, podobnie ocenić także należało zarzut oparty na dyspozycji art. 207 § 6 k.p.c.

Niezasadnie również skarżący argumentuje jakoby Sąd Rejonowy, umarzając postępowanie, wykroczył poza zakres w jakim powód cofnął pozew. Zważyć wszak należy, że wskazana w pkt. 1 wyroku Sądu Rejonowego kwota, poza kwotą 1.054,00 złotych, obejmuje po prostu kwotę skapitalizowanych odsetek ustawowych z tytułu opóźnienia w zapłacie przedmiotowej kwoty (309,00 złotych), jak też, że właśnie w zakresie przedmiotowej kwoty wraz ze wskazanymi odsetkami powód cofnął powództwo w piśmie z dnia 9 kwietnia 2014 roku. Nie może być zatem mowy o naruszeniu art. 355 § 1 k.p.c. Niemniej jednak wyjaśnić trzeba, że z uwagi na fakt, że rozwiązanie przyjęte w tym zakresie przez Sąd Rejonowy jest o tyle niefortunne, że może rodzić wątpliwości odnośnie tego do jakich należności (czy głównej czy ubocznych) przedmiotowe umorzenie należy odnosić, Sąd Okręgowy przeprowadził korektę w tym zakresie, dokonując zmiany zaskarżonego rozstrzygnięcia wobec zasadności apelacji jako takiej.

Rację ma bowiem skarżący, że zaskarżone rozstrzygnięcie w odniesieniu do pozostałej kwoty objętej żądaniem pozwu jest nieprawidłowe.

Istota sporu będącego przedmiotem zainteresowania w tej sprawie zasadzała się na odmiennych zapatrywaniach stron co do charakteru i znaczenia zastrzeżenia zawartego w druku zamówienia. Strona powodowa twierdziła, że zastrzeżenie to miało wyłącznie charakter informacyjny, a jego celem było jedynie zaznajomienie klienta z praktyką firmy. Natomiast pozwana prezentowała pogląd, iż adnotacja ta stanowiła w istocie zastrzeżenie kary umownej w wysokości kwotowo odpowiadającej wpłaconej zaliczce, to jest kwocie 2.000,00 złotych, na wypadek nieterminowego, a zatem nienależytego wykonania świadczenia niepieniężnego w postaci wykonania i montażu szafy z przekroczeniem umówionego terminu 27 października 2011 roku. Sąd Rejonowy przychylił się do stanowiska prezentowanego w tym względzie przez stronę pozwaną.

Wbrew zapatrywaniu Sądu I instancji, przedmiotowego zapisu nie sposób jednak postrzegać w kategorii zastrzeżenia kary umownej. Takie rozumienie przedmiotowego zastrzeżenia nie znajduje bowiem żadnego oparcia w jego treści, która sprowadzała się jedynie do stwierdzenia, że: „w wypadku przekroczenia terminu montażu firma proponuje rabaty lub zwrot zaliczki”. Sformułowania użyte w jego ramach nakazują bowiem traktować przedmiotowe zastrzeżenie jedynie jako zastrzeżenie dające asumpt do podjęcia przez strony negocjacji, w sytuacji gdy umówiony przez strony termin realizacji dzieła nie zostanie zachowany. Przy czym jednocześnie nie budzi wątpliwości, że odwołanie zarówno do instytucji rabatu jak i możliwości zwrotu zaliczki zakreślało ramy owych negocjacji, celem wypracowania przez strony rozwiązania optymalnego w danym konkretnym przypadku, począwszy od możliwości udzielenia rabatu w przypadku zwłoki w wykonaniu dzieła, a skończywszy na zwrocie zaliczki w sytuacji, gdy do wykonania dzieła nie doszło.

Sformułowania zawarte w przedmiotowej adnotacji nie pozwalają wprawdzie przychylić się do stanowiska powoda, co do wyłącznie informacyjnego charakteru rzeczonego zastrzeżenia. Niemniej jednak należy zgodzić się ze skarżącym, że z przedmiotowego zapisu nie wynika zobowiązanie powoda do udzielenia w tej konkretnej sytuacji rabatu lub zwrotu zaliczki. A skoro tak, powództwo wniesione w tej sprawie zasługiwało na uwzględnienie w zakresie kwoty 2.000 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 17 grudnia 2011 roku do dnia zapłaty. Zgodnie z łączącą strony umową pozwana zobowiązana była wszak do uiszczenia wynagrodzenia w łącznej kwocie 5.054,00 złotych, a, zgodnie z art. 642 § 1 k.c., w braku odmiennej umowy przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie w chwili oddania dzieła. Jak zaś wynika z poczynionych ustaleń oddanie dzieła w realiach niniejszej sprawy nastąpiło w dniu 16 grudnia 2011 roku. Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. powód mógł zatem zasadnie domagać się także odsetek ustawowych z tytułu opóźnienia w zapłacie kwoty 2.000,00 złotych począwszy od dnia 17 grudnia 2011 roku. Konstatacja ta prowadzić zatem musiała do zmiany zaskarżonego wyroku.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy w punkcie I. wyroku na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok na wyrok szczegółowo opisany w sentencji.

O kosztach postępowania pierwszoinstancyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. Na koszty poniesione przez powoda w tym postępowaniu złożyły się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 100,00 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 złotych oraz wynagrodzenie jego pełnomocnika w osobie radcy prawnego w kwocie 600,00 złotych, którego wysokość ustalono na podstawie § 2 ust. 1 i 2, § 6 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.2013.490 j.t. ze zm.). Przy czym z uwagi na dyspozycję art. 321 k.p.c. zważywszy, że w apelacji powód wnosił o zasądzenie na jego rzecz z przedmiotowego tytułu jedynie kwoty 682,00 złotych, taką właśnie kwotę zasądzono na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów postępowania pierwszoinstancyjnego.

Wobec zapatrywania prezentowanego w kwestii opłaty sądowej od pozwu w postępowaniu pierwszoinstancyjnym w apelacji wyjaśnić nadto trzeba, że stanowisko skarżącego w tej kwestii nie znajduje oparcia w przepisach ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2014.1025 j.t.). Zgodnie z regułami w niej opisanymi, podstawą naliczenia opłaty stałej na podstawie art. 28 cytowanej ustawy jest kwota roszczenia dochodzona na etapie wszczęcia postępowania, która w realiach tego postępowania wynosiła 3.054,00 złote, a przypadki zwrotu opłaty zostały enumeratywnie określone w art. 79 przedmiotowej ustawy i nie obejmują one sytuacji zaistniałej w niniejszej sprawie.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono natomiast w punkcie II. wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Na koszty poniesione w tym postępowaniu złożyły się: opłata sądowa od apelacji w kwocie 100,00 złotych oraz wynagrodzenie pełnomocnika powoda w osobie radcy prawnego w kwocie 300,00 złotych, którego wysokość ustalono na podstawie § 2 ust. 1 i 2, § 6 pkt 3 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 wskazanego powyżej rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku.