Sygn. akt XIII Ga 805/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 29 kwietnia 2015 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim zasądził od Województwa (...) – Zarządu Dróg Wojewódzkich w Ł. na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. kwotę 64.679,64 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 10 września 2013 roku do dnia zapłaty (pkt 1) oraz kwotę 6.851,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 23 września 2011 roku pozwany, jako inwestor zawarł z Przedsiębiorstwem (...) S.A. w B., jako wykonawcą umowę nr (...) dotyczącą rozbudowy drogi wojewódzkiej nr (...) - ulicy (...) w S.. Wykonawca zgłosił pozwanemu trzech podwykonawców, w tym powodową Spółkę. Pozwany w dniu 23 listopada 2011 roku zaakceptował i zatwierdził te decyzję.

W dniu 15 grudnia 2011 roku Przedsiębiorstwo (...) S.A. w B. zawarło z powodem jako podwykonawcą umowę nr (...), na mocy której powód zobowiązał się do wykonania robót telekomunikacyjnych, rozwiązania kolizji energetycznych i budowy oświetlenia ulicy w ramach przebudowy drogi wojewódzkiej nr (...). Wartość robót określono na kwotę 473.413,49 zł netto (582.298,59 zł brutto). Do dnia odbioru ostatecznego suma wypłaconego wynagrodzenia nie mogła przekroczyć, zgodnie z umową, 90% wartości ustalonego wynagrodzenia kosztorysowego.

Na skutek braków w dokumentacji projektowej, po ich uzupełnieniu i przekazaniu powodowi w obecności inspektora nadzoru, powód dokonał obmiaru tych prac i kosztorysu. Prace te, w postaci wykonania ław osłonowych z uwzględnieniem rur osłonowych na 31 wjazdach do posesji, stanowiły zwiększenie podstawowego zakresu robót. Roboty te powód wykonał do 19 grudnia 2012 roku. Z uwagi na przekroczenie górnej granicy wypłat wskazanej w umowie na 90%, powód nie mógł w grudniu 2012 roku wystawić faktury za zwiększenie podstawowego zakresu robót. Fakturę te powód wystawił w czerwcu 2013 roku, tj. po zakończeniu budowy i rozliczeniu się z dokumentacji powykonawczej i inwentaryzacji geodezyjnej oraz po podpisaniu w dniu 03 czerwca 2013 roku aneksu nr (...) do umowy nr (...). W aneksie tym podwyższona została kwota wynagrodzenia z 473.413,49 zł netto (582.298,59 zł brutto) do kwoty 507.360,77 zł netto (624.053,77 zł brutto). Faktura nr (...) z dnia 28 czerwca 2013 roku za wykonanie zwiększonego zakresu robót podstawowych opiewała na kwotę 33.947,28 zł netto (41.755,15 zł brutto).

Z uwagi na kolizję inwestycji z ciekiem wodnym na K. pojawiła się konieczność dokonania robót dodatkowych. Kosztorys tych robót wykonała powodowa Spółka. Inwestor został zawiadomiony, że roboty dodatkowe będzie wykonywał powód. Wynagrodzenie dla powoda zostało ustalone po negocjacjach, w których uczestniczył powód, generalny wykonawca i inwestor. W dniu 14 czerwca 2012 roku powód podpisał z wykonawcą – (...) S.A. w B. aneks nr (...) do umowy nr (...), zgodnie z którym zobowiązał się do wykonania robót dodatkowych za wynagrodzeniem w kwocie 229.244,96 zł brutto. Termin wykonania tych robót oznaczono na dzień 30 sierpnia 2012 roku.

W dniu 28 czerwca 2013 roku powód wystawił trzy faktury VAT nr (...) z tytułu wykonania prac dodatkowych na łączna kwotę 22.924,49 zł brutto, stanowiącą 10% wartości tych prac.

Powód wykonał roboty zwiększające podstawowy zakres robót i roboty dodatkowe w terminie. Inspektor nadzoru w dniu 21 maja 2013 roku stwierdził zakończenie robót energetycznych i teletechnicznych związanych z budową drogi nr (...) – ul. (...) w S..

W dniu 28 czerwca 2013 roku przedstawiciel wykonawcy (...) S.A. w B., po dokonaniu oględzin technicznych stwierdził zgodność wykonanych przez powoda robót z dokumentacją i obmiarem oraz dobrą jakość wykonania. Na tę okoliczność zostały sporządzone cztery protokoły nr: (...) dotyczący zwiększenia podstawowego zakresu robót oraz (...), (...)i (...)dotyczące robót dodatkowych.

Pismem z dnia 15 lutego 2013 roku powód zwrócił się do inwestora z prośbą o uregulowanie płatności za wykonanie robót określonych w fakturach nr (...) na łączną kwotę 609.419,84 zł. W piśmie tym powód wyjaśnił, że wprawdzie odnośnie tych faktur składał oświadczenie o dokonaniu zapłaty przez wykonawcę, jednak wpłata ta faktycznie nie nastąpiła.

W dniu 04 marca 2013 roku pozwany dokonał bezpośrednio na rzecz powoda wpłaty kwoty 157.043,66 zł z tytułu faktury VAT nr (...).

W dniu 03 lipca 2013 roku zamawiający – Województwo (...) – Zarząd Dróg Wojewódzkich w Ł. – odstąpił od umowy nr (...) z dnia 23 września 2011 roku z przyczyn leżących po stronie wykonawcy.

W dniu 24 lipca 2013 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim ogłosił upadłość Przedsiębiorstwa (...) S.A. z B..

Pismem z dnia 06 sierpnia 2013 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 64.679,64 zł wynikającej z faktur (...).

W dniu 19 marca 2013 roku pozwany uiścił na rzecz syndyka masy upadłości (...) S.A. w B. kwotę 23.879,68 zł brutto tytułem robót dodatkowych.

W oparciu o powyższe ustalenia Sąd Rejonowy uznał powództwo w całości za zasadne, a odpowiedzialność pozwanego, jako inwestora za wykonane przez powoda prace zwiększające podstawowy zakres robót oraz roboty dodatkowe oparł na treści art. 647 1 § 5 k.c. Sąd Rejonowy wskazał, że powód udowodnił wysokość żądania, z kolei pozwany nie wykazał, że dochodzona należność została już zapłacona i jest zwolniony ze zobowiązania. W szczególności pozwanego nie zwolniła z części zobowiązania zapłata na rzecz syndyka masy upadłości. Wysokość wynagrodzenia powoda wynika wprost z treści zawartych umów. Jednocześnie powód nie mógł od razu po wykonaniu robót fakturować ich w całości, a jedynie w 90%. Dlatego też protokoły odbioru robót dodatkowych mogły zostać sporządzone dopiero po 21 maja 2013 roku. Kwoty należnego powodowi wynagrodzenia różnią się od kwot, jakimi generalny wykonawca obciążył pozwanego, ponieważ zostały pomniejszone o prowizję dla generalnego wykonawcy.

Strona pozwana wniosła apelację od powyższego wyroku, zaskarżając go w całości i zarzucając:

1.  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, tj.:

1)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i dokonanie jego oceny z pominięciem dowodu z:

- dokumentu załączonego przez pozwanego przy piśmie z dnia 18 lipca 2014 roku z pkt 3, tj. z wzorów umów, w tym wzoru umowy z powodem, załączonych do wystąpienia (...) z dnia 15.11.2011 r. wykonawcy robót Przedsiębiorstwa (...) S.A. z siedzibą w B. o zatwierdzenie podwykonawców, w których nie było przewidzianej płatności do 90% wykonanych robót, a ma to istotne znaczenie, gdyż pozwany wyraził zgodę na realizację robót przez podwykonawców na konkretnych warunkach określonych we wzorach umów i na podstawie tej umowy przyjmował oświadczenie podwykonawcy o zrealizowanych przez wykonawcę jego roszczeń za wykonane roboty,

- dokumentu przedłożonego przy sprzeciwie od nakazu zapłaty w postaci oświadczenia powoda – podwykonawcy z dnia 27.12.2012 r., w którym oświadczył, że wszystkie roszczenia podwykonawcy o wynagrodzenie wynikające z umowy o roboty budowlane nr (...) z dnia 11.10.2012 r. do dnia złożenia niniejszego oświadczenia zostały zaspokojone przez wykonawcę w pełnej wysokości i do dnia złożenia oświadczenia zafakturowano kwotę 157.043,66 zł (faktura nr (...) z dnia 21.12.2012 r. z terminem płatności 19.01.2013 r.) według rozliczenia w/w umowy, ma to istotne znaczenie, gdyż powód świadomie zataił i wprowadził w błąd pozwanego w okresie, kiedy były dokonywane płatności na rzecz wykonawcy i kiedy mógł uzyskać wynagrodzenie, a ponadto dowodzi to, że powód z pełną świadomością godził się i współpracował z wykonawcą, aby ten otrzymał wynagrodzenie od pozwanego i nie płacił mu za wykonane roboty,

- dokumentu dołączonego do sprzeciwu w postaci tabeli elementów rozliczeniowych robót nr 18 za okres od 21.12.2012 r. do 31.12.2013 r. (5 ostatnich stron) i zeznań świadka I. S. oraz z przesłuchania powoda z dnia 17.04.2015 r., z których jednoznacznie wynika, że wszystkie roboty (podstawowe, rozszerzające i dodatkowe), które wykonywał powód zostały fizycznie wykonane w 2012 roku, co też potwierdził powód, a tym samym złożone oświadczenie z dnia 27.12.2012 r. obejmowało wszystkie roszczenia podwykonawcy z tytułu wykonanych przez niego robót,

- Sąd pominął bardzo istotny w sprawie dowód z przesłuchania powoda (protokół z rozprawy z dnia 17 kwietnia 2015 r.) a mianowicie przyznanie powoda, że składał do inwestora oświadczenia o zapłaceniu faktur przez wykonawcę, pomimo że nie były zapłacone oraz pomimo tego, że nie płacił mu regularnie i miał trudności z odzyskaniem wynagrodzenia, ale nie zgłosił tego pozwanemu, jak również to, że składał oświadczenia, aby wykonawca otrzymał wynagrodzenie (co jest na zapisie fonicznym rozprawy), a ma to istotne znaczenie w sprawie, bowiem powód własnym działaniem dobrowolnie zaniechał dochodzenia wynagrodzenia w czasie, gdy mógł je uzyskać od wykonawcy lub zgłosić roszczenie inwestorowi, nie narażając go na szkodę, ale współpracował z wykonawcą, aby ten uzyskał wynagrodzenie od pozwanego, któremu pozwany zapłacił, aby następnie powołując się na przepisy prawa wystąpić z roszczeniem do pozwanego,

- Sąd pominął również dowód z załączonego do pisma powoda z dnia 09.09.2014 r. wykazu zapłaconych faktur wystawionych na rzecz Przedsiębiorstwa (...) S.A. w B. do umowy nr (...) z dnia 15.12.2011 r. oraz z przesłuchania powoda na rozprawie w dniu 17.04.2015 r. złożone w tym zakresie, a ma to istotne znaczenie, bowiem z powyższych dowodów wynika, że powód nie zna i nie wykazał wysokości dochodzonego wynagrodzenia, bowiem powód złożył do Sądu wykaz zapłaconych przez wykonawcę faktur, a następnie zaprzeczył, że otrzymał w tych datach wynagrodzenie od wykonawcy, gdy pozwany wskazał pisma powoda, w których wyzwał pozwanego do zapłaty tychże samych faktur, które zapłacił powodowi wykonawca,

- dowodu z pism powoda z dnia 15.12.2013 r. załączonego do pisma wzywającego pozwanego do zapłaty różnych kwot, a ma to istotne znaczenie, bowiem dowodzi, że powód zarówno na etapie przedsądowym, jak i w toku procesu, pomimo kwestionowania przez pozwanego wysokości roszczenia, nie przedstawił dowodu na okoliczność rozliczenia, tytułu i wysokości kwot ujętych w fakturach wystawionych w miesiącu czerwcu 2013 roku, a ponadto dowodzi, że powód nie posiadał do wykonawcy żadnego roszczenia, bowiem wyzwał pozwanego do zapłaty faktur zapłaconych przez wykonawcę,

co w konsekwencji spowodowało błędne ustalenie przez Sąd podstaw faktycznych orzekania, że spór sprowadza się do ustalenia, czy pozwany winien uiścić na rzecz powoda kwotę 64.679,54 zł za wykonane roboty w sytuacji, gdy w stosunku do wykonawcy została ogłoszona upadłość, a inwestor przekazał część tej kwoty na rzecz syndyka masy upadłości wykonawcy, gdy w rzeczywistości spór sprowadza się do ustalenia, czy powód może żądać od pozwanego wynagrodzenia, gdy z pełną świadomością i we współpracy z wykonawcą na etapie realizacji inwestycji, gdy pozwany mógł dokonywać bezpośrednich płatności na jego rzecz, wprowadzał pozwanego w błąd i poświadczał, że otrzymywał wynagrodzenie oraz w sytuacji, gdy pozwany – inwestor zaakceptował podwykonawcę na podstawie umowy, która odbiega w treści od umowy zawartej pomiędzy wykonawcą a podwykonawcą, co w kontekście składanych oświadczeń i tytułu dochodzonego wynagrodzenia ma istotne znaczenie oraz w zakresie braku udowodnienia wysokości dochodzonego roszczenia, a także czy powód może czynić użytek ze swego prawa, gdy swoim zachowaniem zrzekł się możliwości otrzymania wynagrodzenia w dacie płatności wykonawcy, działał sprzecznie z przepisami prawa poświadczając nieprawdę i narażał na szkodę inwestora;

2) art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie, dokonanej wybiórczo, wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego polegającej na:

- nie daniu wiary zeznaniom świadka I. S. w części, w której zeznała, że istnieje różnica w treści umowy w zakresie płatności powodowi, jako podwykonawcy za wykonane roboty pomiędzy treścią umowy przedstawioną inwestorowi przez wykonawcę przy zatwierdzeniu podwykonawcy, a treścią umowy, jaka została zawarta przez wykonawcę z powodem, która to umowa została załączona do pozwu; zeznania świadka zostały potwierdzone przedłożonymi na polecenie Sądu dokumentami przy piśmie pozwanego z dnia 18 lipca 2014 roku, Sąd natomiast pomimo tego, nie odnosząc się do przedstawionych dokumentów, nie podając na podstawie jakich doświadczeń własnych, bądź ogólnie przyjętych norm lub wiedzy, a wreszcie na podstawie jakich przepisów prawnych uznał że „niemożliwe jest, by inwestor otrzymał umowę o treści tak zasadniczo odmiennej niż faktycznie zawarta”, czym przekroczył zasadę swobodnej oceny dowodów,

- uznaniu wyjaśnień powoda złożonych w dniu 19.04.2015 r. w zakresie, w jakim wyjaśnił, iż nie otrzymał od wykonawcy wynagrodzenia w grudniu 2012 roku, tak jak napisał w złożonym do Sądu wykazie zapłaconych faktur wystawionych na rzecz Przedsiębiorstwa (...) S.A. w B. do umowy nr (...) z dnia 15.12.2011 r., lecz dopiero odzyskał je na podstawie podpisanego z wykonawcą porozumienia w okresie późniejszym, pomimo, że powód z pełną świadomością podpisał w/w dokument składany do Sądu, nie przedstawił porozumienia z wykonawcą, ani też wcześniej nie powoływał się na to porozumienie, oraz pomimo tego, że pozwany przedstawił dowody, że powód wzywał pozwanego w tym okresie do zapłaty kwot należnego mu wynagrodzenia w różnych wysokościach i nie uwzględniał zapłaty w grudniu 2012 roku ani też porozumienia podpisanego z wykonawcą,

- uznaniu przez Sąd, że powód udokumentował wysokość dochodzonego roszczenia, chociaż na powyższą okoliczność powód nie przedstawił żadnego rozliczenia, a kwoty ujęte w wystawionych fakturach nie wynikają z żadnego dokumentu złożonego do Sądu w toku postępowania,

- uznaniu, że powód składał warunkowe oświadczenia, chociaż nie wynika to z treści oświadczenia złożonego przez powoda w piśmie z dnia 27.12.2012 r. o rozliczeniu się powoda – podwykonawcy z wykonawcą,

- uznaniu wyjaśnień powoda złożonych w dniu 19.04.2015 r., że powód zmieniał wykonawcy terminy płatności za wykonane roboty, chociaż powód na te okoliczność nie przedstawił żadnego dowodu w formie dokumentu;

3) art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku dowodów, na których Sąd się oparł rozstrzygając, że powodowi należy się od pozwanego wynagrodzenie dochodzone pozwem oraz, że powód udowodnił wysokość i tytuły roszczenia dochodzonego pozwem, a w szczególności, że powód otrzymał 100% wynagrodzenia za roboty podstawowe i 90% wynagrodzenia za roboty dodatkowe i nie otrzymał w całości wynagrodzenia za zwiększony zakres robót;

4) art. 328 §2 k.p.c. poprzez niewskazanie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku przyczyn, dla których Sąd pominął dowody przedłożone przez pozwanego, o których mowa w pkt 1) apelacji;

5) art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku przyczyn, dla których Sąd zupełnie pominął fakt, że powód zataił przed pozwanym niepłacenie należnego mu wynagrodzenia przez wykonawcę oraz, że pozwany poświadczał nieprawdę w złożonym oświadczeniu o zaspokojeniu jego roszczeń przez wykonawcę;

6) art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku przyczyn, dla których Sąd zupełnie pominął fakt, że pozwany zaakceptował powoda jako podwykonawcę na podstawie umowy przedstawionej przez wykonawcę, której treść w zakresie warunków płatności różni się od treści umowy zawartej przez wykonawcę i powoda, która została dołączona do pozwu;

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj:

1)  art. 647 1 § 1 i 5 k.c. przez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że pozwany ponosi solidarną odpowiedzialność z wykonawcą za zapłatę wynagrodzenia w sytuacji, gdy pozwany inwestor zaakceptował podwykonawcę na podstawie przedłożonej umowy, która zawierała odmienne postanowienia w zakresie płatności od tej, którą wykonawca zawarł z podwykonawcą w sytuacji, gdy pozwany podwykonawca zachowaniem swoim dobrowolnie, wiedząc, że wykonawca mu nie płaci, poświadczył nieprawdę o dokonanych płatnościach przez wykonawcę, aby ten mógł otrzymać wynagrodzenie, nie zgłosił swoich roszczeń pozwanemu na etapie płatności wykonawcy, w konsekwencji nie podejmując żadnych czynności wyegzekwowania wynagrodzenia od wykonawcy;

2)  art. 5 k.c. poprzez jego niezastosowanie polegające na jego pominięciu w ustalonym w sprawie stanie faktycznym stanowiącym podstawę rozstrzygnięcia, podczas gdy działanie powoda polegające na poświadczaniu nieprawdy o płatnościach na jego rzecz przez wykonawcę, nieinformowaniu pozwanego o zaległościach wykonawcy, gdy pozwany mógł bezpośrednio zapłacić powodowi z wynagrodzenia wykonawcy, celowym i zamierzonym współdziałaniu z wykonawcą w uzyskaniu przez wykonawcę od pozwanego wynagrodzenia, zaniechaniu dochodzenia wynagrodzenia bezpośrednio od wykonawcy, stanowi czynienie ze swego prawa użytku, który jest sprzeczny ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem tego prawa oraz z zasadami współżycia społecznego, a przez to nie powinno być przez Sąd uważane za wykonywanie prawa oraz nie powinno korzystać z ochrony;

3)  art. 60 k.c., art. 65 § 1 k.c. oraz art. 89 k.c. przez jego niezastosowanie i dokonanie błędnej wykładni oświadczenia woli powoda złożonego w dniu 27.12.2012 r. przez uznanie, że powód składał warunkowe oświadczenia, chociaż nie wynika to z treści złożonego oświadczenia.

W oparciu o powyższe pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie powództwa w całości ewentualnie o przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja pozwanego jest bezzasadna.

Chybiony jest podniesiony przez skarżącego zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego oraz przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów.

Zgodnie z treścią art. 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Art. 233 § 1 k.p.c. stanowi wyraz obowiązującej w procedurze cywilnej zasady swobodnej oceny dowodów. Ocena wiarygodności i mocy dowodowej poszczególnych środków dowodowych stanowi podstawowe zadanie sądu orzekającego, przy czym powinna być ona dokonana w sposób konkretny, w oparciu o cały zebrany w sprawie materiał dowodowy. Przyjmuje się, że moc dowodowa oznacza siłę przekonania o istnieniu lub nieistnieniu weryfikowanego w postępowaniu dowodowym faktu, uzyskaną przez sąd wskutek przeprowadzenia określonych środków dowodowych. Z kolei wiarygodność danego dowodu wynika z jego indywidualnych cech i obiektywnych okoliczności, ze względu na które zasługuje on w ocenie sądu na wiarę lub nie (zob. J. Klich-Rump, Podstawa faktyczna rozstrzygnięcia sądowego w procesie cywilnym, Warszawa 1977, s. 132 i n.). Swobodna ocena dowodów nie może być dowolna. Sąd ma obowiązek wyprowadzenia z zebranego w sprawie materiału dowodowego wniosków poprawnych logicznie. Zastrzeżona dla sądu swobodna ocena dowodów nie opiera się na ilościowym porównaniu przedstawionych przez świadków i biegłych spostrzeżeń oraz wniosków, lecz na odpowiadającemu zasadom logiki powiązaniu ujawnionych w postępowaniu dowodowym okoliczności w całość zgodną z doświadczeniem życiowym (wyrok SN z 20.3.1980 r., II URN 175/79, OSNC 1980, Nr 10, poz. 200). Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, to taka ocena dowodów nie narusza zasady swobodnej oceny dowodów przewidzianej w art. 233 k.p.c., choćby dowiedzione zostało, że z tego samego materiału dałoby się wysnuć równie logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego wnioski odmienne (wyrok SN z 27.9.2002 r., IV CKN 1316/00, Legalis). Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami, lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (wyrok SN z 27.9.2002 r., II CKN 817/00, Legalis; wyrok SN z 16.12.2005 r., III CK 314/05, OwSG 2006, Nr 10, poz. 110).

Odnosząc powyższe rozważania do niniejszej sprawy wskazać należy przede wszystkim, że powód dochodził kwoty 64.769,64 zł tytułem całego wynagrodzenia za zwiększenie podstawowego zakresu robót oraz 10% wynagrodzenia za roboty dodatkowe, na podstawie faktur wystawionych w dniu 28 czerwca 2013 roku. Tym samym za bezprzedmiotowe należy uznać zarzuty podniesione przez pozwanego w pkt 1.1) tired drugi, czwarty i piąty oraz w pkt 1.2) tired drugi, czwarty i piąty. Dotyczą one bowiem dokumentu w postaci oświadczenia powoda z dnia 27 grudnia 2012 roku. Zgodnie z jego treścią do dnia złożenia oświadczenia zostały zaspokojone wszelkie roszczenia wykonawcy wymagalne w całości lub w części do tej daty (oświadczenie k. 107). Bez względu zatem na to, czy oświadczenie to było zgodne ze stanem faktycznym, czy też nie – nie dotyczy ono roszczeń objętych żądaniem pozwu. Faktury opiewające łącznie na kwotę wskazaną w pozwie zostały bowiem wystawione w dniu 28 czerwca 2013 roku z terminem zapłaty 27 lipca 2013 roku. Co do kwoty stanowiącej 10% wynagrodzenia z tytułu wykonania prac dodatkowych, tj. kwoty 22.924, 49 zł wynikającej z faktur nr (...) pozwany reprezentowany przez inspektora nadzoru W. Z., w protokole nr (...) odbioru wykonanych robót dodatkowych z dnia 20 lipca 2012 roku potwierdził, że 10% wartości wynagrodzenia kosztorysowego, tj. 19.414,38 zł netto (23.879,69 zł brutto) zostanie zapłacone po odbiorze ostatecznym (protokół nr (...) k. 108). Z kolei w protokole nr (...) odbioru i inwentaryzacji wykonanych robót dodatkowych z dnia 30 lipca 2013 roku w związku z odstąpieniem od umowy i zakończeniem realizacji robót wraz z przekazaniem dokumentacji powykonawczej, postanowiono dokonać rozliczenia 10% wartości wynagrodzenia kosztorysowego, tj. 19.414,38 zł netto (protokół nr (...) k. 125). Następnie kwota ta została przez pozwanego uiszczona na rzecz masy upadłości, na podstawie faktury VAT, wystawionej przez syndyka masy upadłości (...) S.A. w B. z dnia 01 sierpnia 2013 roku (faktura VAT nr (...) k. 123).

Zatem pomimo, że prace dodatkowe, za które powód dochodził części wynagrodzenia rzeczywiście zostały wykonane w terminie do 20 lipca 2012 roku, co wynika z protokołu ich odbioru, to zgodnie z umową łączącą pozwanego z wykonawcą i wykonawcę z powodem, 10% wynagrodzenia mogło zostać wypłacone dopiero po zakończeniu inwestycji i ostatecznym odbiorze robót. Pozwany potwierdził tę okoliczność w powołanych wyżej protokołach odbioru.

Jeśli chodzi natomiast o różnicę między wynagrodzeniem za prace dodatkowe należnym wykonawcy na podstawie umowy nr (...), a wynagrodzeniem należnym podwykonawcy na podstawie aneksu nr (...) do umowy nr (...), to wyjaśnienia pozwanego są w tej części wiarygodne i znajdują oparcie w zasadach logiki i doświadczenia życiowego. Powód wyjaśnił, że wynagrodzenie podwykonawcy jest niższe od wynagrodzenia wykonawcy za te same prace o należną temu ostatniemu prowizję w wysokości 4%. Celem prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorcy jest przecież osiągnięcie zysku. Kierujący się tą zasadą wykonawca, zawierając umowę z podwykonawcą ustala wysokość jego wynagrodzenia w kwocie niższej, niż przewiduje to jego umowa z inwestorem.

Podobnie jest jeśli chodzi o fakturę VAT nr (...) obejmującą wynagrodzenie za zwiększenie podstawowego zakresu robót. Konieczność wykonania tych prac pojawiła się na początkowym etapie inwestycji i wynikała z braku kompletności dokumentacji projektowej dostarczonej przez pozwanego jako inwestora. Pozwany zawarł z wykonawcą (...) S.A. w B. aneks do umowy nr (...), zwiększający kwotę wynagrodzenia należnego wykonawcy za całość prac. Aneks został sporządzony po dostarczeniu uzupełnionej dokumentacji i przekazaniu jej na spotkaniu z wykonawcą i powodem. Na tej podstawie powód dokonał obmiaru i kosztorysu tych prac, które zostały następnie ujęte w aneksie. Powód wykonał przedmiotowe prace do 19 grudnia 2012 roku. Ponieważ jednak wystawione do tej daty faktury częściowe przekroczyły ustaloną w umowie kwotę 90% wartości całego wynagrodzenia, a także z uwagi na to, że aneks nr (...) do umowy nr (...) o wykonanie tych prac został spisany między stronami dopiero w dniu 03 czerwca 2013 roku, powód wystawił fakturę za ich wykonanie, tj. fakturę nr (...), po sporządzeniu obmiaru, tj. w dniu 28 czerwca 2013 roku.

Tym samym bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy pozostawały okoliczności związane ze złożonym oświadczeniem z dnia 27 grudnia 2012 roku oraz sposobem i terminem rozliczenia wcześniejszych faktur. Na marginesie dodać tylko należy, że zeznania powoda, co do okoliczności i przyczyn złożenia przedmiotowego oświadczenia, jak również co do terminu zapłaty faktur objętych wykazem z dnia 12 sierpnia 2014 roku (k. 246) w całości zasługują na wiarę. Są one logiczne i znajdują oparcie w zasadach doświadczenia życiowego dotyczących relacji między wykonawcą a podwykonawcami w procesach inwestycyjnych. Fakt stosowania swoistego szantażu przez wykonawców oraz finansowania realizacji prac kosztem podwykonawców jest powszechnie znany i legł u podstaw wprowadzenia solidarnej odpowiedzialności inwestora za wynagrodzenie podwykonawców, będących najsłabszym podmiotem w procesie inwestycyjnym.

W kontekście powyższych rozważań za bezzasadny należało uznać także zarzut podniesiony w pkt 1.1) tired trzeci.

Odnosząc się natomiast do zarzutów pominięcia dokumentu wzoru umowy oraz odmowy wiarygodności zeznań świadka I. S. co do rozbieżności pomiędzy treścią umowy a przedstawionym inwestorowi projektem na etapie wyrażania zgody na podwoda jako podwykonawcę (zarzut z pkt 1.1) tired pierwszy i z pkt 1.2) tired pierwszy) nie można uznać go za zasadny. Po pierwsze wskazać należy, że pozwany nie udowodnił, aby do jego pisma z dnia 09 listopada 2011 roku, w którym zwrócił się do pozwanego o akceptację trzech podwykonawców, w tym powoda, był załączony wzór umowy z powodem. Jako jedyny załącznik w piśmie tym zostało wymienione wystąpienie wykonawcy (...) (pismo k. 235). Z kolei w treści wystąpienia nr (...)jako załączniki wymieniono: REGON, NIP, KRS, referencje (wystąpienie nr (...) k. 22). Podkreślić także należy, że załączony przez pozwanego wzór umowy nie jest w pełni wypełniony i przede wszystkim nie jest przez nikogo podpisany. Nie stanowi więc dokumentu w rozumieniu art. 245 k.p.c., zatem może zostać oceniony tylko jako inne źródło dowodowe, z uwzględnieniem jednak dowodów z dokumentów stojących z nim w opozycji. Nawet zatem, gdyby dać wiarę świadkowi I. S., co nie znajduje potwierdzenia w treści powołanych dokumentów, że do wystąpienia nr (...) był załączony wzór umowy z powodem o treści jak na k. 236 akt, to od zawartej następnie między wykonawcą a powodem w dniu 15 grudnia 2012 roku umowy różni go w zasadniczych postanowieniach tylko wprowadzenie ograniczenia w płatności za faktury częściowe do 90% wynagrodzenia. Ponadto był to tylko projekt umowy, a pozwany, jak trafnie podkreślił Sąd Rejonowy, nie zainteresował się jakiej treści umowa została zawarta następnie między wykonawcą a powodem. Nie zażądał od wykonawcy złożenia ani treści umowy, ani aneksów do niej, mimo, że sam zawarł aneks do umowy łączącej go z wykonawcą na rozszerzenie podstawowego zakresu robót oraz umowę o prace dodatkowe. Pozwany nie zainteresował się tymi dokumentami, mimo, że wiedział, że jedne i drugie prace wykonywał powód (zeznania świadków A. M. k. 256, J. M. k. 257 – 258, W. Z. k. 258 – 259).

Bezzasadny jest także zarzut braku udowodnienia wysokości dochodzonego przez powoda roszczenia (zarzut z pkt 1.1) tiered piąty i z pkt 1.2) tiered drugi). Wysokość dochodzonego roszczenia wynika z czterech faktur z dnia 28 czerwca 2013 roku, wystawionych w oparciu o postanowienia aneksu nr (...) do umowy nr (...), a stanowiących 10% umówionego wynagrodzenia za roboty dodatkowe, które miało być wypłacone zgodnie z treścią umowy i protokołów odbioru nr (...), po zakończeniu inwestycji (tj. po dokonaniu obmiarów, stwierdzeniu zgodności z projektem i poprawności wykonanych prac oraz przekazaniu dokumentacji powykonawczej). Z kolei wysokość wynagrodzenia za rozszerzenie podstawowego zakresu prac wynika z porównania kwot wynagrodzenia ustalonego w pierwotnej umowie nr (...) z wynagrodzeniem określonym w aneksie nr (...) i stanowi różnicę tych wynagrodzeń.

Zasadnie zatem Sąd Rejonowy przyjął, że powód udowodnił swoje żądanie nie tylko co do zasady, ale także co do wysokości, natomiast pozwany, na którym ciążył obowiązek przeprowadzenia dowodu niweczącego roszczenie powoda, zgodnie z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c., obowiązkowi temu nie sprostał.

Dodatkowo wskazać należy, że z uwagi na datę wystawienia spornych faktur (28.06.2013 r.) i określony w nich termin zapłaty (27.07.2013 r.) w kontekście stanu niewypłacalności wykonawcy – (...) S.A. w B. – potwierdzonego ogłoszeniem jego upadłości w dniu 24 lipca 2013 roku przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim, dokonanie zapłaty dochodzonych kwot jest nieprawdopodobne. Gdyby zapłata ta jednak nastąpiła, to dowód jej dokonania ciążył na pozwanym. Pozwany takiego dowodu nie zaoferował.

Bezzasadne okazały się także zarzuty naruszenia art. 328 § 2 k.p.c.

Powołany przepis art. 328 § 2 k.p.c. zobowiązuje sąd orzekający do wskazania w uzasadnieniu wyroku podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenia faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów na których się oparł i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Naruszenie przepisu, określającego wymagania, jakim winno odpowiadać uzasadnienie wyroku sądu ( art. 328 § 2 k.p.c. ), może być ocenione jako mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy w sytuacjach tylko wyjątkowych, do których zaliczyć można takie, w których braki w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych i oceny prawnej są tak znaczne, że sfera motywacyjna orzeczenia pozostaje nieujawniona bądź ujawniona w sposób uniemożliwiający poddanie jej ocenie instancyjnej (stanowisko takie zajął Sąd Najwyższy w wyroku z 7 lutego 2001 roku, sygn. akt V CKN 606/00, opubl. Lex nr 53116).

Sytuacja taka w rozpoznawanej sprawie nie występuje, gdyż treść uzasadnienia pozwala na odczytanie sfery motywacyjnej orzeczenia i poddanie go kontroli instancyjnej. Sąd I instancji dokonał stosownych ustaleń dotyczących przedmiotu sprawy. W sposób wyczerpujący wskazał podstawę faktyczną rozstrzygnięcia, jak również wyjaśnił podstawę prawną rozstrzygnięcia z przytoczeniem przepisów prawa. Powołał stanowiska stron, przeprowadził postępowanie dowodowe stosownie do złożonych wniosków stron.

Wbrew twierdzeniom pozwanego Sąd Rejonowy wskazał dowody, na podstawie których dokonał ustaleń faktycznych w sprawie. Istotne było w sprawie poczynienie ustaleń co do braku zapłaty 10% wynagrodzenia za roboty dodatkowe i całego wynagrodzenia za zwiększony zakres robót podstawowych, bo z tego tytułu powód dochodził kwoty 64.679,64 zł. Niezrozumiały jest wiec zarzut pozwanego, że Sąd Rejonowy nie wskazał w oparciu o jakie dowody ustalił, iż powodowi wypłacono 90% wynagrodzenia za roboty dodatkowe i 100% wynagrodzenia za zakres podstawowy robót. Takie ustalenie nie wchodzi w skład podstawy faktycznej zgłoszonego roszczenia, zatem nie ma powodów do oceny dowodów w tym zakresie.

Nie można zgodzić się z twierdzeniem pozwanego, że Sąd I instancji nie wskazał, z jakich przyczyn pominął dowody przedłożone przez pozwanego w postaci wzoru umowy, bowiem ocena taka została zawarta przy okazji analizy zeznań świadka I. S. (strona 10 uzasadnienia k. 306).

Rację ma wprawdzie pozwany, że Sąd Rejonowy nie ocenił dokumentu w postaci tabeli elementów rozliczeniowych robót nr 18, ale dowód ten został zgłoszony na okoliczność bezsporną tj. wykonania wszystkich prac przez powoda do końca roku 2012. Ta okoliczność nie była kwestionowana przez stronę powodową w toku postępowania przed Sądem I instancji.

Jeśli chodzi natomiast o brak odniesienia się do złożonego przez powoda oświadczenia z dnia 27 grudnia 20102 roku, to jak wskazano powyżej nie jest to dokument istotny w sprawie, ponieważ nie dotyczy dochodzonego roszczenia.

Podsumowując dotychczasowe rozważania wskazać należy, że Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń stanu faktycznego w sprawie w oparciu o wszechstronną analizę materiału dowodowego, mającego znaczenie dla rozstrzygnięcia w kontekście zgłoszonego roszczenia. Przeprowadzona ocena dowodów jest kompleksowa i dokonana w ramach wskazanej w art. 233 § 1 k.p.c. swobodnej oceny. Z tych względów ustalenia dokonane przez Sąd I instancji w zakresie istotnym dla oceny zasadności zgłoszonego w pozwie roszczenia Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje za własne.

Bezzasadne okazały się także zarzuty naruszenia prawa materialnego, w tym zarzut naruszenia art. 647 1 § 1 i 5 k.c.

Art. 645 1 § 5 k.c. wprowadza zasadę solidarnej odpowiedzialności inwestora wobec podwykonawcy z tytułu wynagrodzenia za wykonane roboty budowlane. O ile odpowiedzialność inwestora wobec wykonawcy wynika z zawartej umowy o roboty budowlane i ta umowa określa zakres tej odpowiedzialności, to odpowiedzialność inwestora wobec podwykonawcy ma charakter gwarancyjny, a jej ramy określa umowa wykonawcy z podwykonawcą, a nie zakres odpowiedzialności inwestora wobec wykonawcy. Inwestor na podstawie art. 647 1 § 5 k.c. zostaje zatem obciążony odpowiedzialnością za dług cudzy, za realizację umowy, której nie jest stroną i na której wykonanie nie ma bezpośredniego wpływu. Odpowiedzialność ta łączy się z ryzykiem dwukrotnej zapłaty wynagrodzenia: raz wykonawcy, a drugi raz podwykonawcy, gdy wykonawca, mimo otrzymanej od inwestora zapłaty, nie zaspokoił podwykonawcy. Surowy skutek wyrażenia zgody przez inwestora - nałożenie na niego solidarnej odpowiedzialności za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy - wymaga zagwarantowania mu minimalnej ochrony prawnej, którą zapewnia znajomość okoliczności pozwalających oszacować zakres i stopień zagrożenia wynikającego z przyjmowanej odpowiedzialności (wyrok SA w Łodzi z dnia 23.07.2015 r., I ACa 103/15, LEX nr 1789967).

Zapewnieniu tej ochrony służy konieczność wyrażenia przez inwestora zgody na zawarcie umowy z podwykonawcą. Zgoda inwestora ma dotyczyć zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą, a więc konkretnej umowy, o określonej treści, zawartej lub przynajmniej wstępnie uzgodnionej ze zindywidualizowanym podmiotem w zakresie wszystkich istotnych postanowień, szczególnie tych, które decydują o wysokości wynagrodzenia.

Przyjmowane są, dla uznania działań inwestora za zgodę, trzy sposoby jej wyrażenia przez: oświadczenie woli inwestora wprost wyrażające zgodę; dorozumiane czynności, obejmujące aktywne zachowania, przejawiające dostatecznie wolę w postaci zgody oraz interpretację biernego zachowania się inwestora jako zgody, jeżeli nie doszło do zgłoszenia sprzeciwu lub zastrzeżeń.

Oświadczenie inwestora o wyrażeniu zgody na zawarcie umowy przez wykonawcę z podwykonawcą, o zgłoszeniu sprzeciwu lub zastrzeżeń, podlega ocenie na podstawie ogólnych przepisów kodeksu cywilnego, regulujących wyrażanie oświadczeń woli (art. 60 do art. 65 k.c.). Skuteczność zgody inwestora wyrażonej wprost na zawarcie umowy z podwykonawcą nie jest uzależniona od przedstawienia umowy lub jej projektu oraz wiedzy o istotnych jej postanowieniach, jeżeli inwestor rezygnuje z uprawnienia do wglądu do dokumentacji, lub żądania informacji (art. 647 1 § 1 i 2 k.c.). Przesłanki skuteczności tej zgody podlegają ocenie na podstawie ogólnych przepisów kodeksu cywilnego dotyczących skuteczności oświadczeń woli.

Zgoda wyrażona w sposób dorozumiany poprzez aktywne zachowanie inwestora jest skuteczna, gdy dotyczy konkretnej umowy i inwestorowi są znane jej istotne postanowienia decydujące o zakresie jego odpowiedzialności solidarnej, albo inwestor miał możliwość zapoznania się z tymi postanowieniami. Nie budzi również wątpliwości, że zgoda inwestora musi się odnosić do zindywidualizowanego podwykonawcy (element podmiotowy), jak również musi dotyczyć konkretnej umowy o roboty budowlane (element przedmiotowy) i nie może być to zgoda blankietowa ogólnie akceptująca możliwość zawarcia przez wykonawcę umów z podwykonawcami.

Aby można było przypisać inwestorowi milczącą zgodę na zawarcie umowy przez wykonawcę z podwykonawcą, konieczne jest łączne wypełnienie wszystkich przesłanek omawianego przepisu, tzn. przedstawienie inwestorowi przez wykonawcę umowy zawartej z podwykonawcą lub jej projektu wraz ze stosowną częścią dokumentacji, która dotyczy przedmiotu umowy. Treść dostarczonej umowy (projektu) wyznacza granice solidarnej odpowiedzialności inwestora, milczące wyrażenie zgody odnosi się bowiem jedynie do zobowiązań wynikających z przedłożonych dokumentów (wyrok SA w Katowicach z dnia 21.07.2015 r., V ACa 51/15, LEX nr 1770996).

W niniejszej sprawie nie ma wątpliwości, że pozwany jako inwestor wyraził zgodę wprost na powoda jako na podwykonawcę, co potwierdza treść dokumentu w postaci wystąpienia nr (...), z akceptacją przedstawicieli pozwanego I. S. i W. Z.. Z faktu, że inwestor zrezygnował z możliwości żądania od wykonawcy dokumentu w postaci treści zawartej między stronami umowy oraz kolejnych do niej aneksów, mimo że miał prawo do wglądu do nich, nie można wywodzić przesłanki zwalniającej go od odpowiedzialności za zapłatę powodowi, jako podwykonawcy należnego mu wynagrodzenia. Zwłaszcza, że zebrany w sprawie materiał dowodowy świadczy o tym, że pozwany doskonale wiedział, jakie prace i za jakie wynagrodzenie wykonuje powód. Wynagrodzenie za podstawowy zakres robót wynikało z umowy (i tylko minimalnie odbiegało w dół od wynagrodzenia określonego we wzorze umowy przedstawionym przez pozwanego). Natomiast wynagrodzenie za zwiększony zakres podstawowych robót i za roboty dodatkowe było negocjowane w obecności pozwanego, a poza tym w obu przypadkach było niższe od wynagrodzenia wykonawcy, za te same prace, wynikającego z umów między wykonawcą a pozwanym.

Zasadnie więc Sąd Rejonowy uznał, że w niniejszej sprawie spełniona została przesłanka solidarnej odpowiedzialności inwestora za wynagrodzenie należne podwykonawcy.

Bezzasadny jest także zarzut naruszenia art. 5 k.c. poprzez jego niezastosowanie.

Zgodnie z art. 5 k.c. nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie przez uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 sierpnia 2011 roku, sygn. akt II CSK 640/10 (LEX nr 964496) istotą prawa cywilnego jest strzeżenie praw podmiotowych, a zatem wszelkie rozstrzygnięcia prowadzące do redukcji bądź unicestwienia tych praw mając charakter wyjątkowy. Odmowa udzielenia ochrony prawnej na podstawie art. 5 k.c., z uwagi na jego wyjątkowy – w powyższym ujęciu, charakter musi być uzasadniona istnieniem okoliczności rażących i nieakceptowanych w świetle powszechnie uznawanych w społeczeństwie wartości. Stanowisko podkreślające wyjątkowy charakter art. 5 k.c. znaleźć można w wielu orzeczeniach Sądu Najwyższego, np. w wyroku z dnia 11 kwietnia 2013 roku, sygn. akt II CSK 438/12 (LEX nr 1341662). Sąd Najwyższy podkreślił w nim ponadto, że wszelkie rozstrzygnięcia będące wyjątkiem od strzeżenia praw podmiotowych, wymagają ostrożności oraz wnikliwego rozważenia wszelkich aspektów rozpoznawanego przypadku. W orzecznictwie przyjmuje się także powszechnie, że podnosząc zarzut z art. 5 k.c. należy wskazać z jakimi zasadami współżycia społecznego pozostaje korzystanie z prawa. Przy czym jako zasady współżycia społecznego rozumie się normy moralne odnoszące się do stosunków międzyludzkich, których przestrzeganie spotyka się pozytywną oceną społeczną a naruszanie z dezaprobatą.

W przedmiotowej sprawie zdaniem Sądu Okręgowego nie wystąpiły żadne wyjątkowe okoliczności, które uzasadniałyby odmowę udzielenia powodowi ochrony prawnej. W szczególności za okoliczności te nie może być uznane złożenie przez powoda oświadczenia z dnia 27 grudnia 2012 roku. Po pierwsze oświadczenie to nie dotyczy roszczeń będących przedmiotem niniejszego postepowania, a po drugie celem jego złożenia było dokonanie wypłaty wynagrodzenia wykonawcy przez inwestora, a w konsekwencji zapłata przez wykonawcę powodowi jako podwykonawcy. W ten sposób powód dostrzegał jedyną realną możliwość uzyskania należnego mu wynagrodzenia za już wykonane i zafakturowane roboty. O trafności jego przeświadczenia świadczy także okoliczność, że wówczas, gdy pozwany został wezwany do zapłaty kwoty dochodzonej niniejszym pozwem, a zatem wiedział o braku wpłaty tej kwoty przez wykonawcę, część należności uiścił nie powodowi, ale syndykowi masy upadłości. D. pozwanego było niezrozumiałe w kontekście jego twierdzenia, że nie posiada żadnego zadłużenia wobec upadłego – wykonawcy robót, ponieważ na skutek obciążenia upadłego karami umownymi i potrącenia swojej wierzytelności z tytułu kar z wierzytelnościami upadłego z tytułu wynagrodzenia, to pozwany jest obecnie wierzycielem upadłego.

Z tych względów nie może pozwany skutecznie podnieść zarzutu naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 5 k.c.

Ostatni z podniesiony zarzutów, aczkolwiek uzasadniony, jako bezprzedmiotowy w kontekście oceny zasadności zgłoszonego roszczenia nie mógł odnieść skutku w postaci zmiany zaskarżonego wyroku. Rację ma skarżący, że Sąd Rejonowy wbrew treści oświadczenia z dnia 27 grudnia 2012 roku, błędnie uznał, że zostało ono złożone warunkowo, czym naruszył przepis art. 60 k.c., art 65 § 1 k.c. i art. 89 k.c. Ocena ta nie ma jednak wpływu na treść rozstrzygnięcia, z uwagi na okoliczność, że przedmiotowe oświadczenie nie odnosiło się do roszczeń objętych pozwem.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Okręgowy oddalił apelację pozwanego jako bezzasadną na podstawie art. 385 k.p.c., obciążając pozwanego jednocześnie, jako stronę przegrywającą, kosztami zastępstwa procesowego strony przeciwnej, reprezentowanej przez profesjonalnego pełnomocnika, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c.

Kwota wynagrodzenia pełnomocnika powoda, będącego radcą prawnym została określona na podstawie § 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 490).