Sygn. akt V RC 105/13

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 15 marca 2013 roku (data wpływu) A. F. działająca jako przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki M. F., zastąpiona przez pełnomocnika, wniosła o podwyższenie alimentów zasądzonych od G. F. na rzecz małoletniej powódki wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu I Wydział Cywilny z dnia 21 maja 2007 roku, sygn. akt I C 387/07 z kwoty po 800 zł na każde dziecko do kwoty po 2.000 zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia powództwa. Wraz z pozwem wniesiono o udzielenie zabezpieczenia powództwa w kwocie po 1.800 zł miesięcznie (k. 3-8).

Postanowieniem z dnia 26 marca 2013 roku Sąd oddalił wniosek o udzielenie zabezpieczenia (k. 116).

Pozwany w odpowiedzi na pozew z dnia 22 maja 2014 roku (data wpływu) wniósł o oddalenie powództwa w całości (k. 152-154).

Wnioskiem z dnia 23 sierpnia 2013 roku strona powodowa ponownie wniosła o udzielenie zabezpieczeni (k. 233).

Postanowieniem z dnia 28 sierpnia 2013 roku Sąd oddalił powyższy wniosek (k. 237).

Postanowieniem z dnia 16 grudnia 2013 roku Sąd Okręgowy w Warszawie VI Wydział Cywilny Rodzinny Odwoławczy zmienił powyższe postanowienie poprzez udzielenie zabezpieczenia poprzez podwyższenie na czas trwania postępowania kwoty alimentów płatnych przez pozwanego do wysokości po 1.000 zł miesięcznie (k. 299).

Na rozprawie w dniu 26 listopada 2014 roku pozwany uznał powództwo do kwoty po 1.000 zł (k. 439).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia M. F. urodziła się w dniu (...) w O.. Pochodzi ze związku małżeńskiego P. F. (1) i A. F.. Wyrokiem z dnia 21 maja 2007 roku Sąd Okręgowy w Warszawie orzekł rozwód związku małżeńskiego rodziców małoletniej, ustalił miejsce zamieszkania dziecka przy matce oraz ustalił obowiązek alimentacyjny ojca wobec córki na kwotę po 800 zł miesięcznie.

Sytuacja stron w dacie orzekania o wysokości dotychczasowego obowiązku alimentacyjnego była następująca:

Małoletnia M. F. miała dwa i pół roku. Mieszkała z matką. Cierpiała na alergię oraz atopowe zapalenie skóry. Matka małoletniej określała miesięczne koszty utrzymania dziecka na kwotę 1.500 zł.

Matka małoletniej A. F. miała 34 lata. Mieszkała razem z córką w O. w domu swoich rodziców. Zarabiała 2.663 zł miesięcznie jako urzędnik państwowy w (...).

Pozwany P. F. (2) miał 36 lat. Mieszkał osobno. Regularnie odwiedzał córkę. Zarabiał wówczas 3.300 zł miesięcznie. Łożył dobrowolne alimenty na córkę w wysokości 750 zł. Ponosił też koszty utrzymania córki podczas kontaktów.

(na podstawie akt I C 387/07)

Aktualnie sytuacja stron jest następująca:

Małoletnia M. F. ma 10 lat. Mieszka razem z matką. Chodzi do trzeciej klasy szkoły podstawowej. Małoletnia nie cierpi już na atopowe zapalenie skóry, lecz ma astmę oskrzelową, w związku z którą musi przyjmować leki.

Matka ocenia miesięczne koszty utrzymania córki na kwotę 2.585zł na co składają się następujące wydatki: udział w utrzymaniu mieszkania 1.080 zł, wyżywienie 450-500 zł. Środki higieny 50-60 zł, leki na astmę 80-150 zł, ubrania 80-100 zł. Małoletnia uczestniczy w wielu zajęciach dodatkowych: nauka tańca 190 zł. Język angielski 240 zł, francuski 200 zł, plastyka 60 zł miesięcznie. Małoletnia już nie chodzi na basen.

Matka małoletniej ponosi również koszty podręczników (450 zł) i przyborów szkolnych (60-70 zł), butów na WF (k100-120 zł), ubezpieczenie 43 zł, rada rodziców 150 zł rocznie, wycieczki klasowe 70 zł miesięcznie. W 2014 roku małoletniej założono aparat na zęby (1.300zł). Ojciec małoletniej poniósł połowę tego kosztu (k. 403).

Małoletnia w lipcu 2014 roku była na obozie w G. (2.000zł).

Pozwany zakwestionował niektóre koszty utrzymania małoletniej. Wskazał m.in., że w jego ocenie ilość zajęć dodatkowych córki związana jest z koniecznością wypełnienia dnia dziecku podczas nieobecności matki (k. 260v).

Postanowieniem z dnia 01 lipca 2013 roku wydanym w sprawie o sygn. akt R. N. 98/11 Sąd Rejonowy w Opolu III Wydział Rodzinny i Nieletnich udzielił zabezpieczenia w sprawie o zmianę miejsca zamieszkania małoletniej M. F. poprzez zmianę miejsca zamieszkania małoletniej na każdorazowe miejsce zamieszkania ojca P. F. (2) (k. 242-243).

Po wydaniu powyższego postanowienia małoletnia mieszkała wraz z ojcem przez 6 dni, po upływie których ojciec zawiózł dziecko do matki, gdyż małoletnia tęskniła za matką (k. 283-285).

Matka małoletniej A. F. ma 42 lata. Pod koniec 2011 roku przeprowadziła się wraz z córką do W.. Obecnie wynajmuje trzypokojowe mieszkanie na U.. Czynsz najmu wraz z czynszem administracyjnym wynosi 2.150 zł miesięcznie (k. 349-350). Wcześniej, w 2012 roku poprzednio wynajmowane mieszkanie kosztowało ją ok. 2.067 zł miesięcznie (k. 46).

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki od 1994 roku pracuje w (...). Do W. została przeniesiona na wniosek (k.155). Jej miesięczne wynagrodzenie wynosi obecnie 3.960,02 zł netto pensji podstawowej. Otrzymuje dodatki i nagrody (coroczny dodatek mundurowy w wysokości 2.529,58 zł brutto, nagroda uznaniowa 369 zł netto, nagroda roczna 1.998 zł netto, nagroda uznaniowa 492 zł netto (k. 361).

W 2010 roku osiągnęła 57.535,69 zł dochodu po odliczeniach oraz miała 1.753 zł nadpłaconego podatku (k. 129-134).

W 2011 roku osiągnęła 56.465,31 zł dochodu po odliczeniach oraz miała 1.774 zł nadpłaconego podatku (k. 135-140).

W 2012 roku osiągnęła 58.619,95 zł dochodu po odliczeniach oraz miała 1.755 zł nadpłaconego podatku (k. 141-146).

W 2013 roku osiągnęła 61.477,74 zł dochodu po odliczeniach oraz miała 1.670 zł nadpłaconego podatku (k. 362-370).

Ma zaciągniętą pożyczkę hipoteczną z ratą 900 zł, do czerwca 2016 roku. Zobowiązanie to pochodzi z okresu sprzed rozwodu, zostało zaciągnięte celem pomocy rodzicom.

Jest właścicielką nieruchomości gruntowej o pow. 720 mkw. położonej w W. pod O.. Nieruchomość ta jest obciążona hipoteką do kwoty 29.000 CHF pod zabezpieczenie pożyczki bankowej (k. 351-260).

Pozwany P. F. (2) ma 44 lata. W 2010 roku zawarł ponowny związek małżeński, z którego posiada trzyletnią córkę M. (k. 209). Wraz z obecną żoną wspólnie wychowuje również córkę żony z poprzedniego małżeństwa będącą w zbliżonym wieku do małoletniej powódki. Pasierbica pozwanego otrzymuje alimenty od swojego ojca w wysokości 400 zł miesięcznie. Obecnie żona pozwanego jest w ciąży, planowany termin porodu przypada na początek 2015 roku (k. 381).

Pozwany w latach 2010-2012 był pracownikiem NIK na stanowisku wicedyrektora delegatury w O.. Następnie pracował w Delegaturze we W. (k. 153v). Do pracy dojeżdżał głównie koleją.

Pozwany obecnie nadal pracuje w Najwyższej Izbie Kontroli. Jest pracownikiem mianowanym. Od 01 sierpnia 2013 roku otrzymał awans na stanowisko wicedyrektora NIK Delegatura w K.. Pracę świadczy w K., zaś mieszka z rodziną w O. – dojeżdża tam prywatnym samochodem. W jego ocenie dojazdy wynoszą 3.500-4.000 zł miesięcznie (k. 404).

Wynagrodzenie miesięczne pozwanego wynosi obecnie 12.808 zł brutto pensji podstawowej(k. 380). W okresie od 01 stycznia 2013 roku do 28 lutego 2014 roku otrzymał wynagrodzenie podstawowe po potrąceniach w kwocie 114.208,84 zł, 17.063,16 zł netto nagród uznaniowych, 15.363,74 zł netto trzynastek, 985 zł netto dodatku specjalnego oraz 1.100,97 zł netto świadczenia z ZFŚS (k. 344). W kwietniu 2014 roku jego wynagrodzenie wyniosło 12.700 brutto, w maju 12.505,96, czerwcu 12.808 zł brutto, 12.581,47 zł brutto w lipcu, po 12.808 zł brutto w sierpniu i wrześniu. W okresie tym otrzymał również trzy nagrody uznaniowe w kwietniu 4.500 zł brutto, w czerwcu 5.500 zł brutto, we wrześniu 6.700 zł brutto (k. 426).

Pozwany zaciągnął pożyczkę w zakładowym (...), z jej tytułu ma potrącanych 1.350 zł miesięcznie z pensji. Całkowita spłata przypada na czerwiec 2015 roku. Od pensji pozwanego odliczana jest również kwota 59,50 zł na ubezpieczenie (k. 380, 401). W efekcie w sierpniu 2014 roku otrzymał wypłatę na konto w wysokości 6.563,29 zł (k. 401).

Pozwany w 2013 roku rozliczał się wspólnie z żoną, osiągnął dochód w wysokości 180.648,76 zł, wspólny podatek małżonków wyniósł 32.993 zł, składki pozwanego na ubezpieczenia wyniosły 29.000 zł (k. 400).

Pozwany w 2012 roku rozliczał się wspólnie z żoną, osiągnął dochód w wysokości 180.836,40 zł brutto, 163.685,68 zł po odliczeniach (k. 431).

Pozwany w 2012 roku osiągnął 8.450 zł przychodu objętego zeznaniem podatkowym PIT-28, od którego zapłacił należny podatek w wysokości 718 zł (k. 263-265).

Pozwany w 2011 roku osiągnął 13.350 zł przychodu objętego zeznaniem podatkowym PIT-28, od którego należny podatek wyniósł 1.135 zł (k. 266-268). W 2011 roku osiągnął 191.825,15 zł dochodu przed odliczeniami (k. 179).

Pozwany w 2010 roku osiągnął 1.150 zł przychodu objętego zeznaniem podatkowym PIT-28, od którego należny podatek wyniósł 98 zł (k. 269-271).

W 2010 roku pozwany osiągnął również 164.196,69 zł dochodu po odliczeniach oraz miał 853 zł podatku do zapłaty(PIT-37 k. 272-273)

Żona pozwanego zarabia około 3.500 zł (k. 404).

Pozwany po rozwodzie, w lipcu 2007 roku, kupił mieszkanie w O. a w sierpniu 2007 roku dokupił miejsce garażowe do tego mieszkania (k. 383-387). Na potrzeby tego zakupu zaciągnął kredyt bankowy na kwotę 70.000 zł, którego spłata przypadła na lipiec 2014 roku(k. 388-389). Do niedawna mieszkał w nim wraz z nową rodziną. W marcu 2014 roku pozwany sprzedał obie ww. nieruchomości (k. 390-394). Również w marcu 2014 roku kupił wraz z żoną działkę z posadowionym na niej domem (k. 395-397). W ocenie pozwanego dom ten jest do remontu. W maju 2014 roku pozwany wraz z żoną zawarł umowę kredytu bankowego na kwotę 465.116,28 zł na okres 32 lat (k. 398-399). Rata kredytu wynosi 1.000 zł (k. 404).

Pozwany ustalił z kupującym, że będzie mieszkał w sprzedanym mieszkaniu do końca roku. Miesięczne koszty (czynsz i opłaty) to 750 zł.

Pozwany wraz z żoną posiadają dwa samochody – F. oraz zakupione w 2014 roku za 40.000 zł B. - pieniądze pochodziły ze spadku żony pozwanego.

Pozwany regularnie spotyka się z córką. Kontakty odbywają się dwa razy w miesiącu przez weekend. Pozwany przyjeżdża po córkę do W. i zawozi ją do siebie do O..

Pozwany regularnie łoży zasądzone alimenty na utrzymanie córki. Poza przekazywaniem matce kwoty zasądzonych alimentów pozwany kupuje również córce ubrania, prezenty (np. rower), ponosi koszty utrzymania córki podczas kontaktów.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, w szczególności na podstawie wyjaśnień matki małoletniej powódki (k. 402-404) pozwanego (k. k. 404-405) i zeznań świadka Z. C. (k. 220-221).

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się (§ 3 w/w art.).

Jak stanowi natomiast treść art. 135 § 1 i 2 kro, zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Zmiana obowiązku alimentacyjnego, zgodnie z art. 138 kro możliwa jest w razie zmiany stosunków tzn. wtedy, gdy zmianie ulegają uzasadnione potrzeby uprawnionego albo możliwości zarobkowe zobowiązanego. Zmiana taka musi jednak być istotna.

W ocenie Sądu, od daty ustalenia wysokości dotychczasowego obowiązku alimentacyjnego nastąpiła istotna zmiana, w rozumieniu art. 138 kro, uzasadniająca podwyższenie obowiązku alimentacyjnego pozwanego do kwoty 1.300 zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia powództwa.

Na pierwszym miejscu wskazać należy, że od czasu ostatniego orzeczenia ustalającego alimenty powoda na rzecz córki upłynęło przeszło 7 lat. Już sam upływ czasu i idąca za nim zmiana cen i kosztów życia uzasadnia podwyższenie

Po drugi wskazać należy, że niezaprzeczalnie przez czas ten wzrosły koszty utrzymania małoletniej powódki, w głównej mierze w związku ze znacznym podrośnięciem dziecka oraz wejściem przez nie na etap nauki szkolnej. Małoletnia w trakcie rozwodu rodziców była dzieckiem zaledwie dwu i pół letnim, obecnie jest zaś w połowie edukacji w szkole podstawowej. Przez czas ten znacząco podrosła, zwiększyły się jej potrzeby związane z wyżywieniem, rozrywkami, pojawiły się potrzeby związane z edukacją i rozwojem.

Uzasadnione małoletniej potrzeby matka dziecka określiła na kwotę około 2.500 zł miesięcznie. Sąd uznał deklarowane przez matkę koszty utrzymania córki za rzetelne i odpowiadające rzeczywistości. Pozwany kwestionował zasadność niektórych wydatków w tym rozlicznych zajęć dodatkowych małoletniej, jednak w ocenie Sądu należy przyjąć, że wydatki na dodatkową edukację oraz rozwijanie pasji małoletniej są uzasadnione. Wskazać należy, że liczba i zakres zajęć dodatkowych dziecka wpisuje się w obowiązujący obecnie kanon edukacji dzieci. Podkreślania wymaga również okoliczność, że rodzice małoletniej należą do osób lepiej sytuowanych niż przeciętny obywatel, dlatego też ich dążenia do zapewnienia dziecku najlepszego wychowania i edukacji powinny obejmować również zapewnienie dziecku zajęć dodatkowych – jest bowiem celowe aby dziecko mogło wykorzystywać szanse rozwojowe jakie ma w związku z powodzeniem ekonomicznym rodziców.

Oceniając przedstawione przez rodziców małoletniej powódki dokumenty dotyczące osiąganych przez nich dochodów Sąd doszedł do przekonania, iż w porównaniu do roku 2007 ich sytuacja finansowa uległa poprawie. Dochody matki dziecka wzrosły przez ten czas o około połowę zaś dochody pozwanego są blisko dwu i pół krotnie wyższe (3.300 zł wobec około 8.000 zł netto bez potrącenia na pożyczkę pracowniczą)

Porównując zatem możliwości zarobkowe rodziców małoletniej powódki, przy dokonaniu jednoczesnej oceny uzasadnionych potrzeb dziecka, które niewątpliwie od 2007 roku wzrosły, Sąd uznał, że należy zwiększyć obowiązek alimentacyjny pozwanego wobec córki do kwoty 1.300 zł. Sąd uznał, iż udział w kosztach utrzymania małoletniej M. powinien rozkładać się nierówno między rodziców, ponieważ to matka na co dzień zajmuje się dzieckiem i w ten sposób dodatkowo spełnia swój obowiązek alimentacyjny względem dziecka.

Pozwany posiada na swoim utrzymaniu inne osoby – małoletnią córkę w wieku 3 lat, jednak jego dochody pozwalają mu na alimentowanie córki w kwocie 1.300 zł miesięcznie. Zarobki pozwanego są bowiem około dwukrotnie wyższe niż zarobki matki dziecka. Pozwany posiada zobowiązania finansowe z tytułu pożyczek i kredytów, których raty są jednak proporcjonalnie niewysokie – po ich opłaceniu pozwanemu pozostaje kwota około 5.500 zł dochodu miesięcznego. Pozwany wskazał co prawda na wysokie koszty własnego utrzymania wynikające przede wszystkim z szacowanych na 3.500-4.000 zł kosztów dojazdów do pracy (110 km w jedną stronę), jednak w ocenie Sądu pozwany nie wykazał, że koszty te są tak wysokie, a dodatkowo doświadczenie życiowe nakazuje uznać koszty dojazdu do pracy pozwanego za co najmniej dwukrotnie zawyżone. Dodatkowo wskazać należy, że młodsza córka pozwanego jest dzieckiem znacznie młodszym od małoletniej powódki, dlatego też jej uzasadnione potrzeby są obecnie na niższym poziomie, a jej matka, żona pozwanego osiąga zaróbki porównywalne z dochodami matki małoletniej powódki.

Podsumowując, w ocenie Sądu pozwany

W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo jako bezzasadne.

Reasumując, na mocy art. 133 § 1 kro, w zw. 135 § 1 i 2 kro i art. 138 kro Sąd orzekł, jak w sentencji.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 § 1 kpc.