Czwartek, 28 marca 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5876
Czwartek, 28 marca 2024
Sygnatura akt: I C 474/15

Tytuł: Sąd Okręgowy w Łodzi z 2015-11-20
Data orzeczenia: 20 listopada 2015
Data publikacji: 9 sierpnia 2018
Data uprawomocnienia: 25 lipca 2016
Sąd: Sąd Okręgowy w Łodzi
Wydział: I Wydział Cywilny
Przewodniczący: SSO P. Barański
Sędziowie:
Protokolant:
Hasła tematyczne: Weksel ,  Leasing
Podstawa prawna: art. 709 kc, art. 10 prawa wekslowego

Sygn. akt I C 474/15

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka Akcyjna w Ł. (uprzednio (...) Spółka Akcyjna w Ł. ) w pozwie z dnia 10 maja 2012r. skierowanym na podstawie weksli w postępowaniu nakazowym wniósł o nakazanie pozwanym: (...) D., D., M., (...) spółka jawna w L. jako wystawcy weksli oraz A. S. (1), A. S. (2), G. M., R. D., H. D. (1) i M. M. (1) jako poręczycielom wekslowym zapłaty kwoty 198.244,27zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w zapłacie od dnia 20 marca 2012r. i kosztami procesu, a nadto pozwanym (...) D., D., M., (...) spółka jawna w L. oraz A. S. (2), G. M., R. D. i H. D. (1) zapłaty kwoty 448.629,70zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w zapłacie od dnia 20 marca 2012r. i kosztami procesu. (pozew – k. 3—5)

W dniu 26 września 2012r. Sąd Okręgowy w Łodzi wydał nakaz zapłaty zgodnie z żądaniem pozwu . (nakaz – k. 60).

W stosunku do pozwanych (...) D., D., M., (...) spółka jawna w L. oraz A. S. (2), G. M. i R. D. nakaz zapłaty uprawomocnił się. (zarządzenie – k. 156)

Pozwani A. S. (1), M. M. (1) i H. D. (1) w ustawowym terminie wnieśli zarzuty do nakazu. (zarzuty – k. 68-75, 78-81 i 88-98)

Pozwana A. S. (1) zarzuciła uzupełnienie weksli niezgodnie z deklaracją wekslową, po upływie terminu przedawnienia roszczeń zabezpieczonych wekslami, częściowe spłacenie zobowiązań poprzez zwrot ruchomości będących przedmiotem leasingu, znaczne zawyżenie należności, a także, że weksel miał być przedstawiony do zapłaty 5 grudnia 2011r. a nie 19 marca 2012r. (zarzuty – k. 68-70).

Pozwany H. D. (1) podniósł nieważność weksli oraz brak swojego podpisu na wekslu z 15 czerwca 2008r., powołał się na zarzut przedawnienia oraz wskazanie na wekslach i deklaracjach wekslowych nazwy trasata nie ujawnionej w KRS tzn. „A. Sp. j.” zamiast (...) D., D., M., (...) Spółka jawna. (zarzuty – k. 78-81 oraz pismo k. 457-458)

Pozwana M. M. (1) podniosła brak tożsamości przedłożonych weksli z wekslami wręczonymi przez spółkę (...), które miały być uzupełnione z datą płatności 5 grudnia 2011r. a nie 19 marca 2012r., podrobienie jej podpisu na wekslu i deklaracji wekslowej z dnia 15 czerwca 2008r. , przedawnienie roszczeń podstawowych i wekslowych, brak podstaw do wypełnienia weksli i przedłożenia ich do wykupu, wypełnienie weksli sprzecznie z porozumieniem oraz szczątkowość przedstawionej przez powoda dokumentacji. Pozwana wskazała, że istnieje deklaracja wekslowa odnosząca się do aneksu nr (...) do umowy (...) (k. 115), a powód przy wypełnianiu weksla odniósł się do aneksu nr (...) (k. 48). Zarzuciła nieskuteczność wypowiedzenia umowy z dnia 20 marca 2009r. wobec braku spełnienia przesłanki ustawowej z art. 709 13k.c. o wyznaczeniu korzystającemu odpowiedniego terminu dodatkowego do zapłacenia zaległości z zagrożeniem, że w razie bezskutecznego upływu terminu może wypowiedzieć umowę leasingu. Podniosła brak doręczenia jej wezwania do zapłaty z dnia 5 lutego 2009r., które zostało przedstawione z potwierdzeniem odbioru z dnia 16 stycznia 2009r. , a więc dotyczącym zupełnie innego pisma. Powołała się na fikcyjność wyznaczenia dodatkowego terminu do zapłaty, którym miał być 13 lutego 2009r. podczas gdy pismo do spółki doręczono 18 lutego 2009r., a także brak zastrzeżenia w wezwaniu rygoru wypowiedzenia umowy w przypadku bezskuteczności wezwania. Zdaniem skarżącej bezskuteczność wypowiedzenia z dnia 20 marca 2009r. oznacza zaś wygaśnięcie umów w terminach w nich określonych i automatycznie nieprawidłowe wypełnienie weksli, w szczególności brak podstaw do naliczania kar umownych. Pozwana zakwestionowała nadto sposób obliczenia tych kar oraz okresy bezumownego korzystania z przedmiotów leasingu. Wniosła nadto o miarkowanie ewentualnej kary umownej. Zarzuciła też błędne naliczenie odszkodowania i zawyżenie z tego tytułu należności o 9.421,19zł, bezpodstawne doliczenie kosztów windykacji na kwotę 10.079,82zl, ubezpieczenia na kwotę 4.939,85zł, jak również błędne naliczenie odsetek. Dodatkowo pozwana wskazała na nienależytą reprezentację powoda przy podpisywaniu umów leasingowych i aneksów, a w konsekwencji nieważność tych umów i brak stosunku podstawowego dla zobowiązań wekslowych. W stosunku do umów z 11 maja 2007r. i 2 kwietnia 2007r. powołała się nadto na nieprawidłową reprezentację leasingobiorcy wobec podrobienia podpisu H. D. (1). (zarzuty – k. 88-93 oraz pisma k. 430-444 i 445-450 i 513-518)

W dniu 5 października 2012r. pozwana M. M. (1) złożyła nadto oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych swoich oświadczeń woli z uwagi na błąd co do osoby będącej wystawcą weksli in blanco. (oświadczenie – k. 501-502)

Pismem z dnia 17 maja 2013r. doprecyzowanym pismem z dnia 16 października 2013r. powód cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie pkt. 1 pozwu o kwotę 19.674,53zł oraz co do pkt. 2 o kwotę 57.052,03zł. W pozostałym zakresie powód podtrzymał powództwo. (pismo – k. 198-204, protokół rozprawy – k. 477 oraz pismo k. 486-488)

Wyrokiem z dnia 12 maja 2014 r. Sąd Okręgowy w Łodzi uchylił nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Łodzi w dniu 26 września 2012 r. w sprawie sygn. akt I Nc 278/12 w stosunku do pozwanych A. S. (1), M. M. (1) i H. D. (1) w całości i umorzył postępowanie w stosunku do A. S. (1) i M. M. (1) w zakresie kwoty 19.674,53 zł oraz w stosunku do H. D. (1) w zakresie kwoty 76.726,56 zł, a w pozostałej części wobec pozwanych A. S. (1), M. M. (1) i H. D. (1) oddalił powództwo (pkt. 1 wyroku). Sąd ponadto zasądził od (...) SA, tytułem zwrotu kosztów procesu, na rzecz M. M. (1) kwotę 5.117 zł i na rzecz H. D. (1) kwotę 8.856 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego udzielonego pozwanemu z urzędu przez radcę prawnego B. G. (pkt. 2 wyroku) oraz nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa kwotę 39.265 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych (pkt. 3 wyroku). (wyrok –k.596)

Wyrokiem z dnia 2 marca 2015 r. w sprawie sygn. akt I ACa 1211/14, wydanym na skutek apelacji powoda, Sąd Apelacyjny w Łodzi uchylił powyższy wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi w zakresie punktu 1 w części oddalającej powództwo oraz w zakresie punktu 2 i 3 wyroku i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Łodzi do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej. (wyrok –k.696)

W uzasadnieniu swojego wyroku Sąd Apelacyjny w Łodzi przedstawił następującą ocenę prawną i wskazania co do dalszego postępowania. Słuszna była ocena Sądu Okręgowego w przedmiocie braku wykazania przez powoda, iż osoby podpisujące w imieniu powoda umowy i aneksy dysponowały umocowaniem udzielonym przez osoby uprawnione do reprezentowania spółki, jak również w przedmiocie braku wykazania doręczenia pozwanej spółce łącznie z ostatecznym wezwaniem do zapłaty pisma nazwanego „Rozrachunek klienta”. Powyższe braki nie skutkują jednak, zdaniem Sądu Apelacyjnego, uznaniem że nie doszło do skutecznego zawarcia umów leasingu i aneksów do nich, a następnie do rozwiązania tych umów i możliwości wykorzystania weksli in blanco wystawionych przez korzystającego i poręczonych przez osoby fizyczne w celu zabezpieczenia umownych należności pieniężnych finansującego. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, fakt realizowania wszystkich zawartych umów przez powoda, wykonania przez niego wszystkich wynikających z nich obowiązków, nie może pozostawiać żadnych wątpliwości co do tego, że osoby podpisujące umowy w imieniu powoda działały w granicach udzielonych im pełnomocnictw, a przynajmniej, że powód w drodze czynności konkludentnych dokonał potwierdzenia zawartych umów leasingu. Sąd Apelacyjny stwierdził, że podjęte przez powoda działania poprzedzające rozwiązanie umów leasingu wypełniły wymagania określone w przepisie art. 709 13 par. 2 KC i doprowadziły do rozwiązania umów leasingu. Sąd Apelacyjny wskazał, że ponowne rozpoznanie sprawy przez sąd I instancji dotyczyć będzie zarzutów pozwanych co do zawyżenia należności z tytułu umów leasingowych, błędnego naliczenia odszkodowania, kar umownych i odsetek, a także ewentualnych następstw podrobienia podpisów M. M. i H. D. na wekslu, deklaracji wekslowej oraz na umowach. (uzasadnienie –k.704 odwrót -707 odwrót)

W piśmie procesowym z dnia 8 czerwca 2015 r. powód wniósł o uwzględnienie powództwa poprzez zasądzenie od M. M. (1), A. S. (1) i H. D. (1) solidarnie na swoją rzecz kwoty 162.393,04 zł oraz od A. S. (1) i H. D. (1) solidarnie na swoją rzecz kwoty 16.176,70 zł oraz zasądzenie od H. D. (1) na swoją rzecz kwoty 381.853,91 zł. Powód cofnął ze zrzeczeniem się roszczenia żądanie zasądzenia od M. M. (1) kwoty 16.176,70 zł z uwagi na niepotwierdzenie przez biegłego grafologa autentyczności podpisu M. M. (1) na wekslu, wystawionym na zabezpieczenie należności z umowy leasingu (...). (pismo procesowe –k.829-830)

Na rozprawie w dniu 28 października 2015 r. pełnomocnik powoda sprecyzował, że w zakresie kwoty 16.176,70 zł dochodzonej solidarnie od A. S. i H. D. wnosi o zasądzenie odsetek od dnia wytoczenia powództwa. Pozostałych kwot dochodzi z ustawowymi odsetkami od dnia 20.03.2012 r. (protokół –k.917, czas nagrania 00:02:30)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Przedmiotem sporu są weksle stanowiące zabezpieczenie 11 umów leasingu, z których:

Umowa z dnia 27 marca 2006r. o numerze (...) dotyczyła (...) o wartości netto 107.980zł, która to kwota miała być płatna w 47 ratach leasingowych o wartości wraz z odsetkami 122.310,88zł. Korzystającym z leasingu była spółka cywilna (...).C. A. S. (2) i G. M.. Ze strony spółki cywilnej umowę podpisali obaj wspólnicy, a ze strony powoda (Finansującego) J. D. Oddziału i K. L.. Zabezpieczenie umowy stanowił jeden weksel własny in blanco Korzystającego wraz z deklaracją wekslową. Za integralna część umowy strony uznały załączniki 1-4, z których załącznik nr 2 stanowiły ogólne warunki umowy leasingu. (umowa – k. 259 oraz załączniki k. 259v-263)

Umowa z dnia 21 marca 2007r. o numerze (...) dotyczyła (...),4 (...) 115KM o wartości netto 82.000zł, która to kwota miała być płatna w 47 ratach leasingowych o wartości wraz z odsetkami 91.957,48zł. Korzystającym z leasingu była spółka cywilna (...).C. A. S. (2), G. M., H. D. (1) i R. D.. Ze strony spółki cywilnej umowę podpisali wszyscy wspólnicy, a ze strony powoda (Finansującego) M. L. (1) – menadżer klienta i A. S. (4). Zabezpieczenie umowy stanowił jeden weksel własny in blanco Korzystającego wraz z deklaracją wekslową poręczony przez A. S. (1) i M. M. (1). Za integralna część umowy strony uznały załączniki 1-4, z których załącznik nr 2 stanowiły ogólne warunki umowy leasingu. (umowa – k. 264 oraz załączniki k. 264v-269)

Umowa z dnia 2 kwietnia 2007r. o numerze (...) dotyczyła (...),6 (...) o wartości netto 38.436,07zł, która to kwota miała być płatna w 47 ratach leasingowych o wartości wraz z odsetkami 42.884,69zł. Korzystającym z leasingu była spółka cywilna (...).C. A. S. (2), G. M., H. D. (1) i R. D.. Ze strony spółki cywilnej umowę podpisali wszyscy wspólnicy, a ze strony powoda (Finansującego) M. L. (1) – menadżer klienta i A. S. (4). Zabezpieczenie umowy stanowił jeden weksel własny in blanco Korzystającego wraz z deklaracją wekslową poręczony przez A. S. (1) i M. M. (1). Za integralna część umowy strony uznały załączniki 1-4, z których załącznik nr 2 stanowiły ogólne warunki umowy leasingu. (umowa – k. 282 oraz załączniki k. 283-288)

Umowa z dnia 12 kwietnia 2007r. o numerze (...) dotyczyła (...) o wartości netto 99.760zł, która to kwota miała być płatna w 47 ratach leasingowych o wartości wraz z odsetkami 111.832,81zł. Korzystającym z leasingu była spółka cywilna (...).C. A. S. (2), G. M., H. D. (1) i R. D.. Ze strony spółki cywilnej umowę podpisali wszyscy wspólnicy, a ze strony powoda (Finansującego) M. L. (1) – menadżer klienta i A. S. (4). Zabezpieczenie umowy stanowił jeden weksel własny in blanco Korzystającego wraz z deklaracją wekslową poręczony przez A. S. (1) i M. M. (1). Za integralna część umowy strony uznały załączniki 1-4, z których załącznik nr 2 stanowiły ogólne warunki umowy leasingu. (umowa – k. 289 oraz załączniki k. 283-295)

Umowa z dnia 11 maja 2007r. o numerze (...) dotyczyła (...),6 (...) o wartości netto 38.436,07zł, która to kwota miała być płatna w 47 ratach leasingowych o wartości wraz z odsetkami 43619,63zł. Korzystającym z leasingu była spółka cywilna (...).C. A. S. (2), G. M., H. D. (1) i R. D.. Ze strony spółki cywilnej umowę podpisali wszyscy wspólnicy, a ze strony powoda (Finansującego) M. L. (1) – menadżer klienta i A. S. (4). Zabezpieczenie umowy stanowił jeden weksel własny in blanco Korzystającego wraz z deklaracją wekslową poręczony przez A. S. (1) i M. M. (1). Za integralna część umowy strony uznały załączniki 1-4, z których załącznik nr 2 stanowiły ogólne warunki umowy leasingu. (umowa – k. 276 oraz załączniki k. 276v-281)

Umowa z dnia 16 maja 2008r. o numerze (...) dotyczyła (...) 120 km o wartości netto 60.279zł, która to kwota miała być płatna w 35 ratach leasingowych o wartości wraz z odsetkami 69.001,42zł. Ze strony spółki jawnej umowę podpisał wspólnik H. D. (1), a ze strony powodowej spółki (...) dyrektora Regionalnego Centrum Sprzedaży i W. L. z-ca D.. Zabezpieczenie umowy stanowił jeden weksel własny in blanco Korzystającego wraz z deklaracją wekslowa poręczony przez R. D., A. S. (2), H. D. (1) i G. M.. Za integralna część umowy strony uznały załączniki 1-3, z których załącznik nr 2 stanowiły ogólne warunki umowy leasingu. (umowa – k. 234 oraz załączniki k. 235-240)

Umowa z dnia 16 maja 2008r. o numerze (...) również dotyczyła (...) 120 km o wartości netto 60.279zł, która to kwota miała być płatna w 35 ratach leasingowych o wartości wraz z odsetkami 69.001,42zł. Ze strony spółki jawnej umowę podpisał wspólnik H. D. (1), a ze strony powodowej spółki (...) dyrektora Regionalnego Centrum Sprzedaży i W. L. z-ca D.. Zabezpieczenie umowy stanowił jeden weksel własny in blanco Korzystającego wraz z deklaracją wekslowa poręczony przez R. D., A. S. (2), H. D. (1) i G. M.. Za integralna część umowy strony uznały załączniki 1-3, z których załącznik nr 2 stanowiły ogólne warunki umowy leasingu. (umowa – k. 241 oraz załączniki k. 242-244)

Umowa z dnia 17 czerwca 2008r. o numerze (...) dotyczyła (...) o wartości netto 104.400zł, która to kwota miała być płatna w 47 ratach leasingowych o wartości wraz z odsetkami 123 334,36zł. Ze strony spółki jawnej umowę podpisał wspólnik A. S. (5), a ze strony powodowej spółki (...) dyrektora Regionalnego Centrum Sprzedaży i W. L. z-ca D. Oddziału. Zabezpieczenie umowy stanowił jeden weksel własny in blanco Korzystającego wraz z deklaracją wekslowa poręczony przez R. D., A. S. (2), H. D. (1) i G. M.. Za integralna część umowy strony uznały załączniki 1-3, z których załącznik nr 2 stanowiły ogólne warunki umowy leasingu. (umowa – k. 270 oraz załączniki k. 271-275)

Pozostałe umowy zostały zawarte ze spółką jawną (...) D., D., M., (...) spółka jawna w L..

Umowa z dnia 1 września 2008r. o numerze O/GD/2008/09/0011 dotyczyła (...).363 TG-A E3 26.0t o wartości netto 128.000zł, która to kwota miała być płatna w 48 ratach leasingowych o wartości wraz z odsetkami 156.621,28zł. Ze strony spółki jawnej umowę podpisał wspólnik A. S. (2), a ze strony powodowej spółki (...) – kierownik (...) i J. C. p.o. D. (...). Zabezpieczenie umowy stanowił jeden weksel własny in blanco Korzystającego wraz z deklaracją wekslowa poręczony przez R. D., A. S. (2), H. D. (1) i G. M.. Za integralna część umowy strony uznały załączniki 1-3, z których załącznik nr 2 stanowiły ogólne warunki umowy leasingu. (umowa – k. 252 oraz załączniki k. 253-258)

Umowa z dnia 9 października 2008r. o numerze (...) dotyczyła (...)’05 E4 2.2t o wartości netto 48.200zł, która to kwota miała być płatna w 48 ratach leasingowych o wartości wraz z odsetkami 59.093,20zł. Ze strony spółki jawnej umowę podpisał wspólnik A. S. (2), a ze strony powodowej spółki (...) doradca klienta i J. C. zastępca (...). Zabezpieczenie umowy stanowił jeden weksel własny in blanco Korzystającego wraz z deklaracją wekslowa poręczony przez R. D., A. S. (2), H. D. (1) i G. M.. Za integralna część umowy strony uznały załączniki 1-3, z których załącznik nr 2 stanowiły ogólne warunki umowy leasingu. (umowa – k. 245 oraz załączniki k. 246-251)

Umowa z dnia 12 listopada 2008r. o numerze (...) dotyczyła KOTŁA C.O. 30,0 WP 600t 260 o wartości netto 28.750zł, która to kwota miała być płatna w 34 ratach leasingowych o wartości wraz z odsetkami 33.479,59zł. Ze strony spółki jawnej umowę podpisał wspólnik A. S. (2), a ze strony powodowej spółki (...) doradca klienta i J. C. zastępca (...). Zabezpieczenie umowy stanowiły dwa weksle Korzystającego wraz z deklaracją wekslowa poręczone przez R. D., A. S. (2), H. D. (1) i G. M.. Za integralna część umowy strony uznały załączniki 1-4, z których załącznik nr 2 stanowiły ogólne warunki leasingu kapitałowego. (umowa – k. 227oraz załączniki k. 228-233)

W dniu 16 maja 2008r. w związku z przekształceniem spółki cywilnej w spółkę jawną (...) w imieniu pozwanej spółki jawnej podpisał aneksy nr (...) do umów (...), zgodnie z którymi w związku ze zmianą danych rejestrowych prowadzonej przez Korzystającego działalności gospodarczej, od dnia 30 maja 2007r. Korzystający określony został jako (...) D., D., M., (...) spółka jawna z siedzibą w L.. Strony ustaliły, że dotychczasowe zabezpieczenie w postaci weksla in blanco wraz z deklaracją wekslową pozostaje w mocy oraz złożony zostaje dodatkowy weksel in blanco wraz z deklaracją wekslowa poręczony przez A. S. (1) i M. M. (1). Powodowa spółka była reprezentowana przez M. L. (2) – z-ca D. Oddziału i J. K. Starszego Doradcę Klienta. Na aneksach znajdowały się nadto pieczątki (...) Sp. j.” (aneksy – k. 489-490, 491-492, 494 i 495-496).

W tym samym dniu został zawarty aneks nr (...) do umowy (...), zgodnie z którym w związku ze zmianą składu osobowego spółki oraz nazwą spółki cywilnej firma korzystającego zostaje nazwana jako spółka cywilna (...). Aneks ten został podpisany przez : H. D. (1), G. M., R. D. i A. S. (2) oraz ze strony Finansującego M. L. (2) – z-ca D. Oddziału i J. K. Starszego Doradcę Klienta. Na aneksie znajdowała się nadto pieczątka (...) Sp. j.”. Weksel złożony przy zawarciu umowy miał być zwrócony w ciągu 60 dni, a został złożony nowy weksel własny in blanco poręczony przez M. M. (1) i A. S. (1). (aneks – k. 493)

Pismami datowanymi 5 lutego 2009r. adresowanymi do pozwanej spółki jako „ostateczne wezwanie do zapłaty” oraz do 6 pozwanych osób fizycznych jako „wezwanie do zapłaty”, powód poinformował, że na dzień 6 lutego 2009r. zadłużenie (...) D., D., M., S. – Spółka Jawna wynosi 41.095,42zł. Wyszczególnienie umów leasingu oraz kwot składających się na należność objętą wezwaniem miało być zawarte w załączonym wydruku „Rozrachunki klienta…”. W wezwaniu do spółki wskazano, że powód zastrzega sobie możliwość rozwiązania umowy leasingu ze wszystkimi konsekwencjami prawnymi i skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. (pisma – k. 317—323)

Powód dysponuje potwierdzeniami odbioru nadanych przez siebie pism: od pozwanej spółki z datą 18 lutego 2009r, od M. M. (1) z datą 16 stycznia 2009r., od A. S. (1) z data 16 stycznia 2009r., od A. S. (2) z datą 27 stycznia 2009r., od G. M. z datą 27 stycznia 2009r., od R. D. –z datą 16 lutego 2009 i od A. S. (1) z datą 17 lutego 2009r. (potwierdzenia odbioru – k. 324)

W dniu 20 marca 2009r. powód wystosował do pozwanej spółki jawnej 11 oświadczeń o rozwiązaniu z zachowaniem 7 dniowego okresu wypowiedzenia opisanych wyżej umów leasingu wobec opóźnienia w regulowaniu zobowiązań pieniężnych przekraczającego 30 dni oraz wezwał do zwrotu przedmiotu leasingu i zapłaty zaległych opłat leasingowych wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości odpowiednio: 3.855,58zł, 9.512,02, 4.367,78zł, 7.251,71zł, 10,758,27zł, 7.073,57zł, 11.280,71zł, 14.539,88zł, 4.759,17zł, 9.060,64zł, 3,255,04zł. Jednocześnie powód wskazał, że odszkodowanie za przedterminowe rozwiązanie umowy zostanie naliczone po ustaleniu korzyści przypadających Finansującemu na skutek rozwiązania umowy, w szczególności z tytułu sprzedaży przedmiotu leasingu. Oświadczenia zostały doręczone spółce 30 marca 2009r. (oświadczenia wraz ze zwrotnym poświadczeniem odbioru k. 205-226)

W dniu 19 lipca 2010r. powód w uzupełnieniu oświadczeń z dnia 20 marca 2009r. wezwał pozwaną spółkę do zapłaty do dnia 2 sierpnia (...). odszkodowań w wysokości odpowiednio 24.531,22zł, 11.60498zł, 54.952,84zł, 46.470,63zł, 129,524,12zł 19.802,06zł, 30.054,11zł, 7.508,92zł, 24.680,46zł, 12.114,29zł, 93.687,74zł. Pisma zostały zwrócone nadawcy jako nieodebrane w terminie. (wezwania wraz z potwierdzeniami odbioru – k. 295-316, wyliczenie odszkodowania i rozliczenie umowy leasingu, noty obciążeniowe, faktury, noty odsetkowe – k. 331- 415)

W dniu 30 listopada 2011r. powód zawiadomił pozwaną spółkę jawną o wypełnieniu weksli na kwoty: 158.650,29zł, 36.881,81zł, 36.787,19zł, 38.192,96zł, 38.083,27zł, 16.176,70zł, 84.685,66zł, 21.105,68zł, 80.546,41zł, 49.376,03zł i 86.387,97zł z tytułu opisanych wyżej 11 umów leasingowych, płatnych 5 grudnia 2011r., w siedzibie (...) sp. z o.o. w Ł.. (zawiadomienie – k. 416)

Notyfikacjami z dnia 9 grudnia 2012r. poręczyciele zostali powiadomieni o niezapłaceniu weksli przedstawionych do zapłaty w dniu 5 grudnia 2011r. i wezwani do zapłaty kwoty wekslowej. (notyfikacje – k. 417-422)

W dniu 9 marca 2012r. powód ponownie zawiadomił pozwaną spółkę jawną o wypełnieniu weksli na kwoty: 158.650,29zł, 36.881,81zł, 36.787,19zł, 38.192,96zł, 38.083,27zł, 16.176,70zł, 84.685,66zł, 21.105,68zł, 80.546,41zł, 49.376,03zł i 86.387,97zł z tytułu opisanych wyżej 11 umów, płatnych 19 marca 2012r., w siedzibie (...) S.A. w Ł.. (zawiadomienie wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 31-33)

Powodem ponownego zawiadomienia był błąd co do miejsca płatności, które omyłkowo wskazano w siedzibie spółki (...) spółka z o.o. zamiast w siedzibie remitenta tj. (...) SA. (wyjaśnienie powoda – pismo - k. 202)

Notyfikacjami z dnia 23 marca 2012r. poręczyciele A. S. (2), G. M., H. D. (1) i R. D. zostali powiadomieni o niezapłaceniu weksli na kwoty 158.650,29zł, 36.881,81zł, 36.787,19zł, 38.192,96zł, 38.083,27zł, 16.176,70zł, 84.685,66zł, 21.105,68zł, 80.546,41zł, 49.376,03zł i 86.387,97zł przedstawionych do zapłaty w dniu 19 marca 2012r. i wezwani do zapłaty kwoty wekslowej. (notyfikacje wraz z potwierdzeniami odbioru – k. 34-41)

Notyfikacjami z dnia 23 marca 2012r. poręczycielki A. S. (1) i M. M. (1) zostały powiadomione o niezapłaceniu weksli na kwoty 38.192,96zł, 38.083,27zł, 16.176,70zł, 21.105,68zł, a z dnia 31 sierpnia 2012r. na kwotę 84.685,66zł przedstawionych do zapłaty w dniu 19 marca 2012r. i wezwane do zapłaty kwoty wekslowej. (notyfikacje wraz z potwierdzeniami odbioru – k. 42-47)

Weksle z datą wystawienia 16 maja 2008r. na kwoty 80.546,41zł, 49.376,03zł zostały opatrzone pieczątką (...) Sp. j. (...)-(...) L., ul. (...) tel.(...) NIP (...) REGON (...)” i podpisem H. D. (1) jako reprezentanta wystawcy oraz poręczone przez H. D. (1), G. M., R. D. i A. S. (2).

Weksle z datą wystawienia 17 czerwca 2008r. na kwotę 86.387,97zł, 9 października 2008r. na kwotę 36.881,81zł, 12 listopada 2008r. na kwotę 36.787,19zł i 1 września 2008r. na kwotę 158.650,29zł zostały opatrzone pieczątką (...) Sp. j. (...)-(...) L., ul. (...) tel.(...) NIP (...) REGON (...)” i podpisem A. S. (2) jako reprezentanta wystawcy oraz poręczone przez H. D. (1), G. M., R. D. i A. S. (2).

Natomiast 4 weksle z datą wystawienia 16 maja 2008r. na kwoty: 84.685,66zł, 38.083,27zł, 21.105,68zł i 38.192,96zł zostały opatrzone pieczątką (...) Sp. j. (...)-(...) L., ul. (...) tel.(...) NIP (...) REGON (...)” i podpisane przez A. S. (2) jako reprezentanta wystawcy oraz poręczone przez H. D. (1), G. M., R. D., A. S. (2), A. S. (1) i M. M. (1).

Weksel z data wystawienia 15 czerwca 2008r. na kwotę 16.176,70zł opatrzony jest pieczątką (...) Sp. j. (...)-(...) L., ul. (...) tel.(...) NIP (...) REGON (...)” i podpisem H. D. (1) -współwłaściciel oraz poręczony przez H. D. (1), G. M., R. D., A. S. (2), A. S. (1) i M. M. (1).

(weksle – k. 7-17)

Cztery deklaracje wekslowe datowane 16 maja 2008r. wskazują na zobowiązania wobec powoda wynikające z aneksów nr 1 umów (...) z dnia 27 marca (...)., (...) z dnia 11 maja 2007r., (...) z dnia 21 marca 2007r., i (...) z dnia 12 kwietnia 2007r. i zostały opatrzone pieczęcią (...) Sp. j. (...)-(...) L., ul. (...) tel.(...) NIP (...) REGON (...)” i podpisem A. S. (2) oraz zgodą i podpisami poręczycieli H. D. (1), G. M., R. D., A. S. (2), A. S. (1) i M. M. (1). (deklaracje wekslowe – k. 48-51)

Deklaracja wekslowa datowana 15 czerwca 2005r. wskazuje na zobowiązanie wobec powoda wynikające z aneksu nr 1 umowy (...) z dnia 2 kwietnia 2007r. i została opatrzona pieczęcią (...) Sp. j. (...)-(...) L., ul. (...) tel.(...) NIP (...) REGON (...)” bez czyjegokolwiek podpisu za spółkę oraz zgodą i podpisami poręczycieli H. D. (1), G. M., R. D., A. S. (2), A. S. (1) i M. M. (1). (deklaracja wekslowa – k. 52)

Deklaracje wekslowe datowane 1 września 2008r., 12 listopada 2008r., 9 października 2008r. i 17 czerwca 2008r. wskazują na zobowiązania wobec powoda wynikające z umów leasingu (...) z dnia 1 września 2008r., (...) z dnia 12 listopada 2008r. , (...) z dnia 9 października 2008r. i (...) z dnia 17 czerwca 2008r. i zostały opatrzone pieczęcią (...) Sp. j. (...)-(...) L., ul. (...) tel.(...) NIP (...) REGON (...)” i podpisem A. S. (2) oraz zgodą i podpisami poręczycieli H. D. (1), G. M., R. D. i A. S. (2). (deklaracje wekslowe – k. 53-56)

Dwie deklaracje wekslowe datowane 16 maja 2008r. wskazują na zobowiązania wobec powoda wynikające z umów leasingu (...) z dnia 16 maja 2008r. i (...) z dnia 16 maja 2008r., zostały opatrzone pieczęcią (...) Sp. j. (...)-(...) L., ul. (...) tel.(...) NIP (...) REGON (...)” i podpisem H. D. (1) oraz zgodą i podpisami poręczycieli H. D. (1), G. M., R. D. i A. S. (2). (deklaracje wekslowe – k. 57-58)

Podpisy i zapisy o treści H. D. (1) występujące na rewersie i awersie blankietu wekslowego wystawionego z datą 15 czerwca 2008r. na kwotę 16.176,70zł nie pochodzą od pozwanego H. D. (1). Podobnie podpisy na deklaracji wekslowej z tej samej daty oraz na umowach leasingu z dnia 11 maja 2007r. (nr (...)) i z dnia 2 kwietnia 2007r. (nr (...)).

Zapisy i podpisy M. M. (1) na tym samym blankiecie wekslowym i deklaracji wekslowej z dnia 15 czerwca 2008r. również nie pochodzą od M. M. (1).

(opinia biegłego grafologa – k. 541-551)

Powyższy stan faktyczny wynika w całości z dokumentów oraz z opinii biegłego grafologa, która nie została przez żadną ze stron zakwestionowana.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zgodnie z art. 386 par. 6 KPC ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w uzasadnieniu wyroku sądu II instancji wiążą zarówno sąd, któremu sprawa została przekazana, jak i sąd II instancji, przy ponownym rozpoznaniu sprawy. Sąd Apelacyjny stwierdził, że fakt realizowania wszystkich zawartych umów przez powoda, wykonania przez niego wszystkich wynikających z nich obowiązków, nie może pozostawiać żadnych wątpliwości co do tego, że osoby podpisujące umowy w imieniu powoda działały w granicach udzielonych im pełnomocnictw, a przynajmniej, że powód w drodze czynności konkludentnych dokonał potwierdzenia zawartych umów leasingu. Sąd Apelacyjny stwierdził ponadto, że podjęte przez powoda działania poprzedzające rozwiązanie umów leasingu wypełniły wymagania określone w przepisie art. 709 13 par. 2 KC i doprowadziły do rozwiązania umów leasingu. Kwestie zawarcia i rozwiązania umów leasingu pozostają już zatem poza rozważaniami Sądu Okręgowego i argumenty pozwanych dotyczące bezskuteczności zawarcia i rozwiązania umów leasingu nie były brane pod uwagę przez Sąd Okręgowy przy ponownym rozpoznaniu sprawy. Oddaleniu podlegał wobec tego wniosek pozwanej M. M. o przesłuchanie świadków i stron na okoliczność sposobu zawarcia umów i aneksów do nich (k.811-812).

Zgodnie ze wskazaniami Sądu Apelacyjnego, ponowne rozpoznanie sprawy przez sąd I instancji dotyczyło zarzutów pozwanych co do zawyżenia należności z tytułu umów leasingowych, błędnego naliczenia odszkodowania, kar umownych i odsetek, a także ewentualnych następstw podrobienia podpisów M. M. i H. D. na wekslu, deklaracji wekslowej oraz na umowach.

Ustosunkowując się do powyższych zarzutów pozwanych, należy stwierdzić co następuje. Wobec stwierdzenia przez Sąd Apelacyjny skutecznego rozwiązania umów leasingu, jak najbardziej zasadne było wyliczenie kar umownych, opłat windykacyjnych i odsetek na zasadach obowiązujących w przypadku rozwiązania umów.

Odnośnie kar umownych - zgodnie z par. 7 ust. 11 ogólnych warunków umowy leasingu (dalej: OWUL), na korzystającym tj. (...) D., D., M., (...) spółka jawna ciążył obowiązek zwrotu przedmiotów leasingu. Na mocy w/w przepisu OWUL pozwany powinien dokonać zwrotu przedmiotu leasingu bezzwłocznie, nie później niż w ciągu 7 dni od rozwiązania umowy leasingu. W oświadczeniach o rozwiązaniu umowy leasingu został wyznaczony termin zwrotu przedmiotów leasingu na dzień 7 kwietnia 2009 r. Ze względu na niezwrócenie przedmiotów leasingu w wyznaczonym terminie, powód naliczył kary umowne od dnia 8 kwietnia 2009 r., co zdaniem Sądu jest zgodne z powołanym przepisem OWUL. Zgodnie z par. 7 ust. 12 OWUL, kara umowna wynosiła 1/30 średniej miesięcznej Okresowej Opłaty Leasingowej za każdy dzień. W ocenie Sądu, z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy wynika, że kary umowne zostały wyliczone zgodnie z zawartymi umowami leasingu. Wysokość kar umownych zależna jest od wysokości średniej miesięcznej okresowej opłaty leasingowej z roku, w którym powstał obowiązek zwrotu przedmiotu leasingu, czyli z roku 2009. Zgodnie z par. 5 ust. 10.6 OWUL okresowe opłaty leasingowe są zmienne, gdyż oparte są o zmienną stawkę referencyjną. Zatem wysokość rat leasingowych mogła zmieniać się w całym okresie leasingu i odbiegać od pierwszego terminarza opłat leasingowych. Jeżeli chodzi o datę końcową naliczania kar umownych tj. daty odebrania poszczególnych pojazdów, całkowicie gołosłowne jest twierdzenie pozwanej M. M., iż powód nie odebrał pojazdów w dniach wskazanych w wyliczeniach kary umownej, załączonych do pisma z dnia 27.04.2015 r. Zgodnie z art. 6 KC i art. 232 KPC to na pozwanych spoczywał ciężar dowodu, co do twierdzeń zgłoszonych w zarzutach od nakazu zapłaty, a więc także w zakresie zarzutu wypełnienia weksli niezgodnie z deklaracjami wekslowymi. Pozwani w żaden sposób nie udowodnili, że odbiór pojazdów nastąpił w innych datach niż wskazane przez powoda, brak więc podstaw, aby zakwestionować podane przez powoda daty odbioru pojazdów.

Zdaniem Sądu bezzasadny był wniosek pozwanych o miarkowanie kary umownej. Art. 484 par. 2 KC dopuszcza możliwość miarkowania kary umownej, gdy zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane lub gdy kara umowna jest rażąco wygórowana. W niniejszym przypadku nie została spełniona żadna z tych przesłanek. Kara umowna została zastrzeżona na wypadek nie zwrócenia przedmiotu leasingu i dotyczy jedynie okresu czasu, w którym przedmiot leasingu nie został zwrócony. Zatem w ogóle nie może być mowy o miarkowaniu kary umownej ze względu na wykonanie zobowiązania w znacznej części. Dopóki bowiem nie nastąpi zwrot przedmiotu leasingu, zobowiązanie do jego zwrotu nie jest wykonane w ogóle. W przypadku wykonania tego zobowiązania i zwrotu przedmiotu leasingu automatycznie odpada podstawa do dalszego naliczania kary umownej. W ocenie Sądu wysokość kary umownej nie była rażąco wygórowana. Wynosi ona 1/30 średniej miesięcznej raty, za każdy dzień opóźnienia w zwrocie przedmiotu leasingu. Należy wskazać, że nie zwracając przedmiotu leasingu finansującemu, korzystający korzysta z niego i czerpie z niego korzyści bez podstawy prawnej. Nie można więc mówić o rażącym wygórowaniu kary umownej w wysokości odpowiadającej średniemu kosztowi korzystania przez jeden dzień z przedmiotu leasingu, na podstawie umowy leasingu. Należy zwrócić uwagę, że pozwana, wnosząc o miarkowanie kar umownych podnosiła zarzuty dotyczące skuteczności wypowiedzenia umów leasingu, niedopuszczalne przy ponownym rozpoznaniu sprawy, z uwagi na treść uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego. Argumenty pozwanej o bezzasadnej zwłoce powoda z odzyskaniem pojazdów są całkowicie gołosłowne. Pozwana bezpodstawnie próbuje przerzucić na powoda skutki nie wypełnienia obowiązku leasingobiorcy w zakresie zwrotu przedmiotów leasingu. Pozwana w żaden sposób nie wykazała, że zwłoka w zwrocie przedmiotów leasingu powstała z przyczyn leżących po stronie powoda.

Niesłuszny jest zarzut pozwanej M. M. (1) dotyczący bezpodstawnego wzbogacenia powoda poprzez jednoczesne dochodzenie odszkodowania i kary umownej. Pomiędzy tymi roszczeniami nie zachodzi tożsamość. Odszkodowanie zmierza do odzyskania kapitału zaangażowanego przez finansującego na zakup przedmiotu leasingu wraz z należnym wynagrodzeniem. Sprzeczne z treścią OWUL oraz z art. 483 kodeksu cywilnego jest twierdzenie pozwanej, że kara umowna stanowi odszkodowanie za poniesioną przez powoda szkodę powstałą w wyniku przedwczesnego rozwiązania umowy. Kara umowna nie jest odszkodowaniem, tylko dodatkowym zastrzeżeniem umownym, stanowiącym środek mający zdyscyplinować dłużnika do należytego wykonania zobowiązania, w tym przypadku korzystającego do zwrotu przedmiotu leasingu. Bezpodstawne jest również uzależnienie możliwości dochodzenia przez powoda kary umownej od powstania szkody. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, w tym uchwałą 7 sędziów Sądu Najwyższego o mocy zasady prawnej z dnia 6 listopada 2003 r. III CZP 61/03, powstanie szkody po stronie wierzyciela nie jest przesłanką zasadności dochodzenia kary umownej.

Niezasadny był zarzut pełnomocnika pozwanej M. M. dotyczący błędnego wyliczenia należnego powodowi odszkodowania rozumianego, jako suma przyszłych niezafakturowanych rat leasingowych. Do wyliczenia tej sumy pozwana przyjęła wysokość rat wskazaną w załączniku nr 1 – terminarz opłat. Należy jednak wskazać, że kwoty poszczególnych rat wskazane w terminarzu były jedynie kwotami obowiązującymi na dzień zawarcia umowy leasingu. Zgodnie z par. 5 ust. 10 OWUL wysokość rat mogła ulec zmianie w przypadkach wskazanych w tym przepisie. Jedną z przyczyn zmiany wysokości rat jest zmiana stopy WIBOR/LIBOR/ (...), na co korzystający wyraził zgodę zgodnie z par. 5 ust. 11 OWUL. W związku z tym suma przyszłych rat wyliczonych po rozwiązaniu umowy leasingu nie musiała być zgodna z sumą przyszłych rat wskazanych w pierwszym terminarzu.

Niezasadne były zarzuty pozwanej M. M. odnośnie należności z tytułu windykacji i kosztów ubezpieczenia. Dochodzenie należności z tytułu windykacji znajduje podstawę w par. 5 ust. 9 OWUL, zgodnie z którym korzystający zobowiązany jest do ponoszenia opłat dodatkowych. Zgodnie z par. 5 ust. 9.2 OWUL, jeżeli finansujący poniesie dodatkowe koszty związane z obsługą umowy leasingu, korzystający obowiązany jest ponieść koszty tych czynności zgodnie z aktualnie obowiązującą Tabelą Opłat i Prowizji. Takimi czynnościami dodatkowymi są w szczególności działania podejmowane przez finansującego w celu odbioru przedmiotu leasingu. Gdyby pozwany zwrócił przedmioty leasingu w wyznaczonym terminie, nie powstałaby konieczność ponoszenia dodatkowych kosztów związanych z ich windykacją. Opłaty te znajdują swoje umocowanie w umowie leasingu i ogólnych warunkach leasingu i korzystający zobowiązał się do ich zapłaty – w razie zajścia określonych zdarzeń – już w chwili zawarcia umów leasingu. W zakresie kosztów ubezpieczenia, zgodnie z par. 5 ust. 9.1. OWUL finansujący jest uprawniony do obciążenia korzystającego kosztami, które zgodnie z umową obciążają korzystającego, a poniósł je rzeczywiście finansujący. W przypadku umów (...) finansujący poniósł koszty ubezpieczenia przedmiotu leasingu w okresie przed zwrotem przedmiotu leasingu, był zatem, zgodnie ze wskazanym przepisem OWUL uprawniony do obciążenia tymi kosztami korzystającego.

Pełnomocnik pozwanej M. M. nie sprecyzował swoich zarzutów względem wysokości wyliczonych przez powoda odsetek. Nie było zatem podstaw do zakwestionowania wystawionej przez powoda noty odsetkowej (...).

Wobec powyższego Sąd uznał zarzuty pozwanych, a w szczególności pozwanej M. M. (1) (pozostali pozwani nie sformułowali konkretnych zarzutów odnośnie wysokości roszczenia) dotyczące rozliczenia umów leasingu i wyliczenia dochodzonych kwot za bezpodstawne.

Jeśli chodzi o pozostałe zarzuty zgłoszone przez pozwanych, należy stwierdzić co następuje. Sąd nie podzielił zarzutu błędnego oznaczenia wystawcy weksli jako (...) Sp. j. zamiast (...) D., D., M. S.. Należy stwierdzić, tak jak przy pierwszym rozpoznaniu sprawy, że tożsamość podmiotu wystawiającego weksle nie budzi wątpliwości wobec wskazania na pieczątce widniejącej na wekslach numeru NIP i REGON. Ponadto, w ocenie Sądu, został wiarygodnie wyjaśniony przez powoda zarzut związany z podwójną notyfikacją co do wypełnienia weksli i daty ich płatności 5 grudnia 2011r. i 19 marca 2012r. Zarzut ten nie może wobec tego prowadzić do oddalenia powództwa. Bezskuteczny w sensie procesowym był również zarzut częściowego spłacenia należności wobec powoda w związku ze sprzedażą przedmiotów leasingu, a to z tego względu, że zarzut ten został uwzględniony przez samą stronę powodową poprzez częściowe cofnięcie powództwa ze zrzeczeniem się roszczenia (k. 198-204, 477 i 486-488). Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie potwierdził też zasadności podniesionego przez pozwanych zarzutu wypełnienia weksli po upływie terminu przedawnienia roszczeń ze stosunków podstawowych tj. umów leasingu. Roszczenia z umów leasingu ulegają 3- letniemu terminowi przedawnienia, zgodnie z art. 118 KC, jako roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Termin ten w niniejszym przypadku biegł od dnia następnego po dniu wymagalności każdej z umów, czyli daty jej rozwiązania tj. od 6 kwietnia 2009 r. Termin przedawnienia roszczeń ze stosunku podstawowego upływał więc 7 kwietnia 2012 r., weksle zostały wypełnione 19 marca 2012 r., a więc przed upływem terminu przedawnienia roszczeń ze stosunku podstawowego. Jeżeli chodzi o przedawnienie roszczeń wekslowych to 3 – letni termin przedawnienia zobowiązań wekslowych rozpoczął swój bieg od daty płatności weksli (art. 70 zd. 1 w zw. z art. 103 zd. 1 prawa wekslowego) tj. od dnia 19 marca 2012 r. Zatem termin przedawnienia roszczeń z weksli upływał z dniem 19 marca 2015 r., nie upłynął więc przed datą wniesienia pozwu.

Powyższe nie oznacza jednak, że powództwo zostało uznane za zasadne w całości, o czym będzie mowa poniżej.

W zakresie objętym pkt. 1 nakazu zapłaty z dnia 26 września 2012 r. powód pierwotnie dochodził kwoty 198.244,27 zł od wszystkich pozwanych solidarnie. W wyroku z dnia 12 maja 2014 r. postępowanie w zakresie objętym pkt. 1 nakazu zapłaty zostało umorzone w stosunku do każdego z pozwanych, którzy wnieśli zarzuty w zakresie kwoty 19.674,53 zł. Umorzenie to pozostaje w mocy, ponieważ Sąd Apelacyjny uchylił wyrok tylko w części oddalającej powództwo. W zakresie objętym pkt. 1 nakazu zapłaty powód ostatecznie popierał powództwo w zakresie kwoty 162.393,04 zł w stosunku do pozwanej M. M. (1) (cofając powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie kwoty 16.176,70 zł) i w zakresie kwoty 178.569,74 zł w stosunku do pozwanych H. D. (1) i A. S. (1).

Powództwo w zakresie pkt. 1 nakazu zapłaty podlegało w uwzględnieniu w stosunku do wszystkich w/w pozwanych w zakresie kwoty 162.393,04 zł i w takim zakresie należało utrzymać w mocy w stosunku do w/w pozwanych nakaz zapłaty w pkt. 1. Na powyższą kwotę składają się należności z umów leasingu (...) zgodnie z zestawieniem przedstawionym przez powoda na k.830-831. W stosunku do M. M. (1) powód cofnął ze zrzeczeniem się roszczenia pozew w zakresie kwoty 16.176,70 zł z uwagi na potwierdzenie przez biegłego grafologa nieautentyczności podpisu pozwanej na wekslu wystawionym na zabezpieczenie należności z umowy leasingu (...). W tym zakresie należało uchylić nakaz zapłaty i umorzyć postępowanie na podstawie art. 496 KPC w związku z art. 355 par. 1 KPC. W stosunku do H. D. (1) i A. S. (1) powództwo podlegało oddaleniu w zakresie kwoty 16.176,70 zł stanowiącej należność z umowy leasingu (...). Zarzut nieautentyczności podpisu H. D. (1) na wekslu na kwotę 16.176,70 zł (k.13 akt) zabezpieczającego należności z umowy (...) został udowodniony w toku postępowania za pomocą opinii biegłego grafologa. Powód twierdził, że dochodził od H. D. (1) powyższej kwoty nie na podstawie weksla, tylko umowy leasingu, którą zawarli wspólnicy spółki cywilnej (...), której wspólnikiem był H. D. (1). Powód powołał się na art. 864 KC, zgodnie z którym, za zobowiązania spółki cywilnej wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie. Powód pominął jednak okoliczność, że został zawarty aneks do umowy (...), mocą którego jej stroną jako korzystający stała się spółka jawna a nie cywilna. Zatem należności na podstawie w/w umowy leasingu powód może dochodzić tylko od spółki jawnej. Weksel na kwotę 16.176,70 zł jest opatrzony podpisem H. D. (1) jako jego wystawcy w imieniu spółki, którego to podpisu nie nakreślił pozwany. Zatem weksel w ogóle jest nieważny, z powodu braku jednego z koniecznych elementów wymienionych w art. 101 prawa wekslowego. Nie można zatem dochodzić należności na jego podstawie, także od A. S. (1) jako poręczyciela. Zgodnie z art. 32 prawa wekslowego, poręczyciel wekslowy odpowiada tak samo, jak ten, za kogo poręczył. Zobowiązanie poręczyciela jest ważne, chociażby nawet zobowiązanie, za które poręcza, było nieważne z jakiejkolwiek przyczyny z wyjątkiem wady formalnej. W rozpoznawanym przypadku zobowiązanie, za które A. S. (1) poręczyła było nieważne z powodu wady formalnej weksla -braku autentycznego podpisu wystawcy weksla. Poręczyciel nie odpowiada, jeżeli udzielił poręczenia za wystawcę, którego zobowiązanie było nieważne, ponieważ podpisał się tylko imieniem lub jego podpis z innej przyczyny był nieważny (tak Adam Szpunar: Komentarz do prawa wekslowego i czekowego, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1994 s.94). Wobec powyższego, powództwo w zakresie kwoty 16.176,70 zł podlegało oddaleniu w stosunku do H. D. (1) i A. S. (1).

W zakresie objętym pkt. 2 nakazu zapłaty powód początkowo dochodził od H. D. (1) kwoty 448.629,70 zł. W wyroku z dnia 12 maja 2014 r. postępowanie w zakresie objętym pkt. 2 nakazu zapłaty zostało umorzone w stosunku H. D. (1) w zakresie kwoty 57.052,03 zł. Umorzenie to pozostaje w mocy, ponieważ Sąd Apelacyjny uchylił wyrok tylko w części oddalającej powództwo. W zakresie objętym pkt. 2 nakazu zapłaty w toku drugiego rozpoznania sprawy przed Sądem I Instancji powód dochodził więc od H. D. (1) kwoty 391.577,67 zł. W piśmie z dnia 8 czerwca 2015 r. powód wskazał, że dochodzi od H. D. (1) kwoty 381.853,91 zł, nie składając oświadczenia o cofnięciu powództwa z pkt. 2 nakazu zapłaty w zakresie kwoty 9.723,76 zł. Powództwo w zakresie pkt. 2 nakazu zapłaty w stosunku do H. D. (1) podlegało uwzględnieniu w zakresie kwoty 364.879,62 zł. Na kwotę tą składają się należności z umów leasingu (...) zgodnie z zestawieniem przedstawionym przez powoda na k.833-834. Z powyższego zestawienia wynika, że należności wynikające z w/w umów leasingu wynoszą kwotę 364.879,62 zł. Powództwo w zakresie objętym pkt. 2 nakazu zapłaty należało więc oddalić w zakresie kwoty 26.698,05 zł.

O odsetkach od zasądzonych kwot Sąd orzekł na podstawie art. 481 KC. Termin płatności weksli upływał w dniu 19 marca 2012 r. Zasadne jest więc zasądzenie odsetek od dnia 20 marca 2012 r.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 KPC. W zakresie objętym pkt. 1 nakazu zapłaty w stosunku do wszystkich pozwanych powód wygrał sprawę w 81%, w zakresie objętym pkt. 2 w stosunku do H. D. (1) również w 81%. Rozliczenie kosztów obejmuje tylko koszty postępowania począwszy od wniesienia zarzutów – opłata od pozwu została prawomocnie zasądzona nakazem zapłaty od pozwanych, którzy nie wnieśli zarzutów. Koszty poniesione przez powoda wynoszą kwotę 39.308 zł (7.200 zł koszty zastępstwa procesowego w I instancji, 3.600 zł koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, 28.508 zł opłata od apelacji). Koszty poniesione przez pozwaną M. M. (1) wynoszą kwotę 7.507,07 zł (3.600 zł koszty zastępstwa procesowego w I instancji, 17 zł opłata od pełnomocnictwa, 1.500 zł opłata od zarzutów, 1.800 zł koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, 590,07 zł koszty dojazdu pełnomocnika na rozprawę apelacyjną). Pozwani H. D. (1) i A. S. (1) nie ponieśli kosztów procesu (byli zwolnieni od kosztów sądowych w całości, H. D. (1) był reprezentowany przez pełnomocnika z urzędu, A. S. (1) występowała bez pełnomocnika. Łącznie koszty procesu poniesione przez strony wyniosły 46.815,07 zł. Powód ze względu na wynik sprawy powinien ponieść 19% kosztów tj. kwotę 8.894,86 zł. Różnicę pomiędzy kosztami faktycznie poniesionymi przez powoda, a kosztami, które powód powinien ponieść ze względu na wynik sprawy, należało zasądzić od pozwanych solidarnie na rzecz powoda, na podstawie art. 105 par. 2 KPC.

Koszty zastępstwa prawnego udzielonego z urzędu pozwanemu H. D. (1) również rozliczono stosunkowo do wyniku sprawy. W części, w jakiej pozwany wygrał sprawę (19%) koszty te podlegały zasądzeniu od powoda. W części, w jakiej pozwany sprawę przegrał (81%), koszty pomocy prawnej z urzędu zostały pokryte ze Skarbu Państwa. Należy dodać, iż w pkt. 6 wyroku znalazła się oczywista omyłka pisarska. Pkt. 6a wyroku dotyczy bowiem oddalonej części powództwa, a pkt. 6b uwzględnionej części powództwa, co wynika z wysokości kwot wymienionych w pkt. 6 a i b.

Najczęściej czytane
ogłoszenia

Udostępnij