XVII AmE 24/12

UZASADNIENIE

W dniu 16 listopada 2011r Prezes Urzędu Regulacji energetyki wydał decyzję w której orzekł zawarcie trzech umów o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej (...) Sp. z.o.o.według projektów umów załączonych do wydanych warunków przyłączenia pomiędzy (...)a (...) Sp. z.o.o.z siedzibą w W., w brzmieniu stanowiącym załącznik do wydanej decyzji, ze zmianą w stosunku do projektu każdej Umowy w zakresie paragrafu 6 ust 5, któremu nadał następujące brzmienie: „Klient zobowiązuje się do udostępnienia przedsiębiorstwu energetycznemu, w obrębie swojej nieruchomości budowę i rozbudowę sieci, w zakresie niezbędnym do realizacji przyłączenia oraz udostępnienia pomieszczenia lub miejsca na zainstalowanie układów pomiarowych.

Z uzasadnienia decyzji wynika, że w ocenie Prezesa URE przepisy prawa energetycznego nie wymagają ustanowienia ograniczonych praw rzeczowych na nieruchomościach podmiotu przyłączanego, jak tego domagało się przedsiębiorstwo energetyczne proponując zapisy tej treści w projekcie umowy. Dlatego żądanie przedsiębiorstwa energetycznego, aby umowa przewidywała ich ustanowienie na jego rzecz w celu dokonywania przyłączeń ruchowych, usuwania awarii, dokonywania kontroli, przeglądów, konserwacji, remontów i modernizacji oraz rozbudowy sieci było nieuzasadnione. Zdaniem Prezesa URE tej treści zapis nie określa warunków udostępniania nieruchomości przyłączanego podmiotu w celu budowy lub rozbudowy sieci niezbędnej do realizacji przyłączenia, czego wymaga art. 7 ust 2 ustawy Prawo energetyczne (p.e.), gdyż odnosi się do obsługi technicznej już wybudowanej sieci lub dalszej rozbudowy. Z kolei wymóg udostępnienia nieruchomości w celu budowy lub rozbudowy sieci niezbędnej do realizacji przyłączenia zapewnia zawarte w umowie w §6 ust 4 postanowienie o treści: „klient zobowiązuje się do umożliwienia (...) wybudowania urządzeń określonych zgodnie z §5 ust 1” czyli przyłącza. Odnosząc się do zagwarantowania przedsiębiorstwu energetycznemu warunków do zapewnienia niezawodności i ciągłości dostarczania energii, to w ocenie Prezesa URE nie mógł tego zapewnić proponowany §6 ust 5 umowy o przyłączenie do sieci, gdyż z treści art. 5 ust 2 pkt 2 p.e. wynika, że warunki zapewnienia niezawodności i ciągłości dostarczania energii wymagają uwzględnienia ale dopiero w umowie przesyłu lub dystrybucji.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył powód (...) Sp. z.o.o. w W., zaskarżając decyzję w całości i wnosząc o jej uchylenie i zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Decyzji zarzucił:

- naruszenie art. 156 pkt 4 kpa w zw z art. 8 ust 1 prawa energetycznego poprzez skierowanie decyzji do (...), działającego w imieniu (...)- podczas, gdy stroną umów o przyłączenie mogłoby być (...)a nie jego organ (...), czy tez pełnomocnik tego organu –Burmistrz (...)

- naruszenie art. 7 ust 2 w zw z art. 7 ust 12 prawa energetycznego poprzez pozbawienie umów o przyłączenie essentialia negotii dotyczących warunków udostępniania nieruchomości przedsiębiorstwu energetycznemu nieruchomości należącej do podmiotu przyłączanego w celu budowy lub rozbudowy sieci niezbędnej do realizacji przyłączenia oraz naruszenia zasady równego traktowania podmiotów ubiegających się o przyłączenie d sieci (...) Sp. z.o.o.

- naruszenie art. 77 §1 w w z art. 7 kpa w zw z art. 140 k.c. w zw z art. 3 pkt 11 prawa budowanego poprzez niewyjaśnieni wszystkich okoliczności sprawy, w szczególności nie wyasnienie jaki tytuł prawny przysługuje (...)do nieruchomości, które mają być przyłączane do sieci oraz czy (...) może dysponować na cele budowlane i zezwalać (...)Sp. z.o.o na budowę oraz na rozbudowę sieci w obrębie tych nieruchomości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Burmistrz (...), działając w imieniu (...), w dniu 5 maja 2010 r., 29 maja 2010 r. i 1 września 2010 r., zwrócił się do (...) Sp. z o.o., z wnioskami o wydanie warunków przyłączenia nieruchomości, na których prowadzi przedsięwzięcia inwestycyjne, do sieci elektroenergetycznej. Wnioskodawca zamierzał zapewnić dostarczanie energii elektrycznej do następujących obiektów: l. (...), przy ul.(...)w W.; 2. (...), przy ul. (...)w W.; 3. (...) przy ul. (...)w W..

(...) Sp. z o.o.uwzględniając wniosek wydała w dniu 8 września 2010 r. warunki przyłączenia do sieci elektroenergetycznej obiektu(...), w dniu 14 czerwca 2010 r. warunki przyłączenia do sieci elektroenergetycznej obiektu (...)i w dniu 19 czerwca 2010 r. warunki przyłączenia do sieci obiektu (...), ustalając zasady i wymagania przyłączenia ww. obiektów.

Do powyższych warunków zostały załączone 3 projekty umów o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej (...) Sp. z o.o. poszczególnych obiektów.

Wnioskodawca po otrzymaniu powyższych dokumentów zgłosił (...) zastrzeżenia, co do treści § 6 ust. 5 projektów umów o przyłączenie, który dotyczył ustanowienia na rzecz (...) Sp. z o.o. ograniczonego prawa rzeczowego w postaci użytkowania lub służebności, obejmującego pas gruntu o szerokości 1, 5 metra w linii przebiegu sieci energetycznej o następującej treści „(...)Gdy wyniknie taka potrzeba, Klient przed realizacją prac w terenie, ustanowi na wniosek (...) Sp z o.o. (w okresie nie dłuższym niż 1 miesiąc), w formie aktu notarialnego na rzecz (...) Sp. z.o.o. bezterminowe i nieodpłatne prawo użytkowania lub służebności pasa gruntu o szerokości 1,5 (jeden i pół) metra wzdłuż trasy przebiegu sieci w celu dokonywania przełączeń ruchowych, usuwania awarii, dokonywania kontroli, przeglądów, konserwacji, remontów i modernizacji oraz rozbudowy sieci polegającej np. na ułożeniu następnych kabli w tym pasie gruntu".

Wnioskodawca wskazywał na niezgodność powyższego zapisu umowy z procedurą udostępniania nieruchomości (...)pod inwestycje liniowe oraz jest niezgodny z zasadami obciążania nieruchomości (...) ograniczonymi prawami rzeczowymi.

Wnioskodawca reprezentował pogląd, że „(...) (...), będąc, jednostką samorządową swoje kompetencje wywodzi nie tylko z prawa powszechnie obowiązującego, lecz także z reżimu prawnego określonego w tzw. „(...)”, które wynika z uchwał rady (...)i wydanych na ich podstawie zarządzeń (...)w szczelności §2 ust 1 Zarządzenia nr (...)z dnia 21 listopada 2005 r. w (...), natomiast § 2 ust. 2 tegoż Zarządzenia dopuszcza możliwość obciążenia gruntu stanowiącego własność (...), ograniczonymi prawami rzeczowymi w zakresie niezbędnym do właściwej eksploatacji inwestycji liniowych, jedynie pod warunkiem ich uprzedniego wykonania."

Powodowa spółka (...) odmawiając zmiany spornego zapisu umowy powoływała się na wynikający z art. 4 ust. 1 pe, obowiązek, zgodnie z którym jest ona zobowiązana utrzymywać zdolność urządzeń, instalacji i sieci do realizacji zapotrzebowania w energię w sposób ciągły i niezawodny, zatem w ocenie Spółki konieczne i w pełni uzasadnione jest uregulowanie w umowie o przyłączenie kwestii uzyskania przez nią odpowiedniego tytułu prawnego umożliwiającego dostęp do ww. urządzeń, znajdujących się na nieruchomości przyłączanego podmiotu.

Wobec braku porozumienia, co do treści postanowienia § 6 ust. 5 umowy Wnioskodawca w dniu 25 marca 2010 zwrócił się do Prezesa URE z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu dotyczącego odmowy zawarcia (uzgodnienia warunków) umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej obiektów Wnioskodawcy do sieci (...) Sp. z o.o.

Rozstrzygając spór między stronami Prezes URE wydał w dniu 16 listopada 2011r decyzję orzekającą o zawarciu umów o treści zgodnej ze złożonym projektami, za wyjątkiem treści § 6 ust. 5, któremu nadał nowe brzmienie.

Powyższy stan faktyczny był bezsporny miedzy stronami i został ustalony przez Sąd w oparciu o dokumenty zgromadzone w toku postępowania administracyjnego.

Sąd zważył, co następuje:

Przeprowadzone w sprawie postępowanie sądowe uzasadnia uchylenie zaskarżonej decyzji.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie spór koncentrował się wokół rozstrzygnięcia Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki wydanym w trybie określonym w art. 8 ust. 1 Prawa energetycznego. W myśl tego przepisu do ustawowych kompetencji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki należy rozstrzyganie w sprawach spornych dotyczących między innymi odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci, umowy sprzedaży, czy też umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji paliw lub energii.

Jak z powyższego wynika wydanie decyzji orzekającej zawarcie umów o przyłączenie do sieci na podstawie art. 8 ust. 1 Prawa energetycznego może mieć miejsce jedynie wówczas, gdy przedsiębiorstwo energetyczne odmawia zawarcia umowy o przyłączenie do sieci a pomiędzy stronami powstał spór dotyczący zawarcia tych umów. Decyzja taka wywołuje skutki bezpośrednio pomiędzy stronami – prowadzi do powstania wzajemnych praw i obowiązków. Zastępuje ona przy tym oświadczenia woli stron.

W przedmiotowej sprawie na etapie postępowania rozpoznawczego Sąd pozyskał informację, że powód i zainteresowany – (...)doszli do porozumienia w spornej kwestii będącej przedmiotem niniejszej sprawy. Na rozprawie w dniu 29 listopada 2013 roku pełnomocnik zainteresowanego – (...) przedłożył odpisy umów:

1. z dnia 29 sierpnia 2012 r., której przedmiotem jest przyłączenie instalacji elektrycznej obiektu: (...) przy ulicy (...) w W. – etap 1,

2. z dnia 29 sierpnia 2012 roku, której przedmiotem jest przyłączenie instalacji elektrycznej obiektu: (...) przy ulicy (...) w W. – etap 2,

3. z dnia 30 sierpnia 2012 roku, której przedmiotem jest przyłączenie instalacji elektrycznej obiektu: (...), przy ul. (...)w W.–etap 1,

4. z dnia 30 sierpnia 2012 roku, której przedmiotem jest przyłączenie instalacji elektrycznej obiektu: (...), przy ul. (...)w W.–etap 2,

5. z dnia 29 października 2012 roku, której przedmiotem jest przyłączenie instalacji elektrycznej obiektu: (...), przy ul. (...)w W..

Pełnomocnik zainteresowanego - (...) stwierdził ponadto, że pomiędzy stronami nie ma spornych kwestii.

Fakt zawarcia ww. umów został również potwierdzony przez powoda.

Jak z powyższego wynika w rozpoznawanej sprawie wyeliminowane zostały materialnoprawne przesłanki wydania decyzji przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, tj. odmowa zawarcia umów o przyłączenie oraz wystąpienie sporu dotyczącego treści tych umów.

Sąd zobowiązany był uwzględnić te fakty przy wydawaniu orzeczenia w przedmiotowej sprawie. Zgodnie bowiem z art. 316 § 1 k.p.c., sąd wydaje wyrok biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy.

Mając na względzie wystąpienie braku materialnoprawnych podstaw dla decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki oraz konieczność wyeliminowania z obrotu prawnego decyzji w zakresie w jakim normuje ona kwestie uregulowane już wolą stron, należało uchylić zaskarżoną decyzję na podstawie art. 479 53§ 2 k.p.c.

Należy w tym miejscu zaznaczyć, że niewyeliminowanie decyzji z obrotu prawnego spowodowałoby zaistnienie takiej sytuacji, że w obrocie prawnym istniałyby dwie umowy regulujące te same stosunki między tymi samymi stronami, jednak w sposób odmienny.

Pomimo uchylenia decyzji, Sąd nie znalazł podstaw do obciążenia Prezesa URE kosztami procesu, gdyż pomimo tego, że formalnie Prezes URE przegrał proces, to jednak decyzja nie była dotknięta wadą, a uchylenie decyzji nastąpiło z powodu porozumienia się stron umowy co do spornych kwestii rozstrzygniętych decyzją. Uznając powyższą okoliczność za szczególnie uzasadnioną, Sąd orzekł jak na wstępie w oparciu o treść przepisu art. 102 k.p.c.

SSO Małgorzata Perdion-Kalicka