Sygn. akt I Ca 152/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Barbara Bojakowska

Sędziowie SSO Joanna Składowska

SSR Małgorzata Klęk (delegowana)

Protokolant sekretarz sądowy Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2015 roku w Sieradzu

na rozprawie sprawy

z powództwa L. K.

przeciwko R. P.

o ustalenie ojcostwa i alimenty

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku

z dnia 18 lutego 2015 roku, sygnatura akt III RC 30/14

oddala apelację.

Sygn. akt I Ca 152/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 18 lutego 2015 roku wydanym w sprawie o sygn. akt III RC 30/14, Sąd Rejonowy w Łasku w punkcie 1 orzeczenia, ustalił ojcostwo pozwanego R. P. w stosunku do małoletniej L. K., a w punkcie 2, wobec odmiennych oświadczeń stron, nadał dziecku nazwisko dwuczłonowe, utworzone z połączenia nazwiska matki i ojca.

Sąd ograniczył władzę rodzicielską pozwanego do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka w zakresie wyboru szkoły i sposobu leczenia i zobowiązał go do łożenia alimentów w kwocie po 400 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 23 stycznia 2014 r.

Sąd I instancji uwzględnił również częściowo roszczenie o zwrot kosztów związanych z ciążą i porodem i zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 996 złotych oraz z tytułu kosztów trzymiesięcznego utrzymania matki w okresie porodu, kwotę 1.020 złotych.

Powództwo w pozostałym zakresie zostało oddalone, w tym również o alimenty zaległe sprzed wytoczenia powództwa.

W punkcie 7 i 8 orzeczenia, Sąd I instancji zniósł między stronami koszty postępowania i nie obciążył stron kosztami nieopłaconymi. Nadto nadał wyrokowi w części zasądzającej roszczenie alimentacyjne, rygor natychmiastowej wykonalności, w oparciu o dyspozycję art.333§1 pkt. 1 kpc.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł na ustaleniach faktycznych i dowodach, które Sąd Okręgowy podzielił i przyjął za własne, a których istotne elementy przedstawiają się następująco:

Pozwem złożonym w Sądzie Rejonowym w Łasku w dniu 23 stycznia 2014 roku i ostatecznym jego sprecyzowaniu na ostatniej rozprawie, powódka K. K. (1), działając w imieniu własnym i małoletniej córki L. K. wniosła o ustalenie ojcostwa pozwanego, nadanie dziecku nazwiska matki, zasądzenie alimentów bieżących w kwocie 700 złotych miesięcznie oraz zasądzenie alimentów zaległych za okres od czerwca 2013 r. do stycznia 2014 r., w kwocie 5.600 złotych. Nadto żądała zwrotu kosztów wyprawki w kwocie 1.800 złotych i kwoty 1.500 złotych tytułem zwrotu kosztów jej utrzymania w okresie ciąży i porodu.

Pozwany R. P. na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2014 r. powództwa nie uznał, a na ostatniej rozprawie w dniu 09 lutego 2015 r., działając przez pełnomocnika uznał powództwo o ustalenie ojcostwa, wniósł o nadanie dziecku nazwiska ojca oraz wyraził zgodę na ograniczenie mu praw rodzicielskich do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka dotyczących – sposobu leczenia, edukacji i zmiany miejsca zamieszkania. W zakresie zwrotu kosztów wyprawki i utrzymania powódki w okresie porodu oraz zasądzenia alimentów zaległych, wniósł o oddalenie powództwa. Nadto pozwany R. P. uznał roszczenie o zasądzenie alimentów bieżących do kwoty po 200 złotych miesięcznie.

Małoletnia L. P. urodziła się w dniu (...) i pochodzi z nieformalnego związku stron, które spotykały się od stycznia do 20 września 2012 r.

Ciąża K. K. (1)była zagrożona i z tego powodu była dziesięciokrotnie hospitalizowana, jak również ponosiła zwiększone wydatki na swoje utrzymanie związane z wyżywieniem i koniecznością dojazdów do szpitala w Ł..

Wcześniej powódka utrzymywała się z prac dorywczych w zakresie cateringu, obecnie z zasiłków w kwocie łącznej 244 złote miesięcznie oraz z usług kelnerskich, za które otrzymuje około 300- 320 złotych miesięcznie.

Pozwany R. P. wcześniej pracował w piekarni (...) i uzyskiwał wynagrodzenie w kwocie 1.300- 1.400 złotych miesięcznie, a obecnie od listopada 2014 r. jest zatrudniony jako formowacz- operator automatów szyjących w firmie (...) w P. i otrzymuje miesięcznie 1.200 złotych wynagrodzenia. Pozwany wraz z obecną partnerką, która pozostaje na jego wyłącznym utrzymaniu, w dacie orzekania spodziewał się kolejnego dziecka.

Koszty utrzymania małoletniej uprawnionej Sąd meriti ustalił na kwotę 770 złotych miesięcznie i podniósł, że wszystkie jej potrzeby zaspokaja matka przy pomocy rodziny pochodzenia.

K. K. (1) dokonała zakupu wyprawki dziecięcej z pożyczki zaciągniętej na ten cel przez jej matkę, w kwocie 2.500 złotych.

Podczas ciąży nie wykonywała pracy zarobkowej i pozostawała na utrzymaniu swoich rodziców.

Sąd I instancji ustalił ojcostwo pozwanego w oparciu o przeprowadzony dowód z badań DNA oraz przyjął, stosownie do art. 138 kro i art. 135 kro, że pozwany winien partycypować w kosztach utrzymania córki w kwocie 400 złotych miesięcznie uznając, że wysokość raty alimentacyjnej zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionej oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Rozstrzygając w sprawie, Sąd dokonał ustalenia kosztów utrzymania małoletniej L. P. w odniesieniu do jej aktualnych i usprawiedliwionych potrzeb, a następnie zakresu, w jakim w tak ustalonych kosztach powinien partycypować pozwany.

Sąd I instancji uznał, iż pozwany winien partycypować w tych kosztach w wysokości po 400 złotych miesięcznie, co zaspokoić powinno potrzeby koniecznego i bieżącego utrzymania.

Ponadto Sąd meriti wskazał, że alimenty zaległe za okres od urodzenia dziecka do daty wytoczenia powództwa nie są zasadne, gdyż jako świadczenie na zaspokojenie bieżących potrzeb, powinny być egzekwowane na bieżące potrzeby dziecka. Nadto Sąd podniósł, że powódka nie wykazała i nie udowodniła, że potrzeby dziecka za okres poprzedzający wytoczenie powództwa zostały niezaspokojone.

Sąd I instancji przyjął, że ciąża K. K. (1)byłą zagrożona, co powodowało częste pobyty w szpitalu, większe wydatki na utrzymanie i pozbawiało ją możliwości zarobkowania. Powyższe skutkowało brakiem świadczeń w trakcie ciąży oraz po porodzie. Z tytułu zwrotu kosztów trzymiesięcznego utrzymania w okresie porodu, Sąd zasadził na rzecz powódki K. K. (1)kwotę 1.020 złotych, uzasadniając szczegółowo wysokość uwzględnionego roszczenia.

Tytułem zwrotu połowy kosztów związanych z ciążą i porodem, Sąd zasądził od pozwanego kwotę 996 złotych, uwzględniając zasady logiki i doświadczenia życiowego.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął zgodnie z dyspozycją art. 100 kpc i art. 102 kpc.

Rozstrzygnięcie Sądu I instancji zakwestionował pozwany R. P..

Pozwany zarzucił naruszenie prawa materialnego w zakresie art. 135§1 kro i art. 141§1 kro poprzez przyjęcie, że zaszły przesłanki pozwalające na obciążenie alimentacyjne w stosunku do małoletniej powódki L. P. kwotą 400 złotych miesięcznie oraz zasądzenie kwoty 996 złotych tytułem kosztów związanych z ciążą i porodem i kwoty 1020 złotych tytułem trzymiesięcznego utrzymania matki w okresie porodu.

Nadto zarzucił naruszenie przepisów proceduralnych, tj. art. 233 kpc poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego i art. 316§1 kpc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, a w konsekwencji pominięcie, iż partnerka pozwanego spodziewała się dziecka, które urodziło się 6 dni po wydaniu przez Sąd wyroku, tj. w dniu 24 lutego 2015 r.

W oparciu o podstawy apelacyjne, pozwany wniósł o zmianę orzeczenia poprzez zasądzenie alimentów w kwocie 200 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 01 lutego 2015 r. oraz oddalenie pozostałych roszczeń.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, jak również podziela wyprowadzone na ich podstawie wnioski i ocenę prawną.

Apelacja pozwanego jest bezzasadna i podlega oddaleniu.

Zarzut naruszenia powołanych w apelacji przepisów prawa materialnego, w zakresie dyspozycji art. 135§1 kro i art. 141§1 kro, nie zasługuje na uwzględnienie.

Ustalenia faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy poczynione przez Sąd Rejonowy są prawidłowe i Sąd Okręgowy przyjmuje je za własne. Na aprobatę zasługują również wnioski i ocena prawna roszczeń, przyjęta przez Sąd I instancji w zakresie wysokości przyznanego świadczenia alimentacyjnego na rzecz małoletniej uprawnionej L. P. oraz na rzecz powódki K. K. (1) .

Wobec faktu, że pozwany generalnie kwestionuje wysokość pieniężnego oznaczenia roszczenia alimentacyjnego, to w pierwszej kolejności winno się rozważyć zarzuty apelacyjne odnoszące się do tych kwestii.

Ocena ich zasadności, będzie bowiem implikowała dalsze rozważania co do możliwości zasądzenia świadczenia dochodzonego przez małoletnią.

Podnieść należy, że Sąd I instancji ustalając wysokość obowiązku alimentacyjnego, w sposób nie budzący reformacji, wskazał okoliczności jakie uwzględnił dla ustalenia wymiaru tegoż obowiązku i w efekcie wysokości zasądzonych alimentów.

Również na aprobatę zasługuje zasądzenie roszczenia związanego z uwzględnieniem zaangażowania pozwanego w kosztach wyprawki i trzymiesięcznego utrzymania matki dziecka w okresie porodu. Roszczenia te właściwie zostały zasądzone wraz z odsetkami od daty uprawomocnienia się orzeczenia.

W przypadku roszczenia z art. 141 § 1 kro uprawnioną jest wprost sama matka dziecka, która na skutek zajścia w ciąże nie była w stanie osiągać dochodów na takim samym poziomie jak uprzednio. Zatem powyższe roszczenie, powinno zrekompensować jej, choćby w części, powstały w ten sposób uszczerbek zarobkowy. Zakres tego roszczenia nie zależy od zarobków matki przed porodem, a przy ustalaniu kosztów utrzymania matki dziecka w okresie porodu należało uwzględnić warunki materialne, jakie miała wcześniej, co Sąd I instancji uczynił i dal temu wyraz w treści uzasadnienia.

Sąd I instancji wskazał również jaką kwotę przyjął za podstawę uwzględnienia roszczenia alimentacyjnego uznając zasadnie, że jest to kwota 770 złotych miesięcznie.

Z ustalonego w sprawie stanu faktycznego wynika, że to powódka K. K. (1) obciążona jest wszelkimi wydatkami związanymi z utrzymaniem małoletniej L.. Co prawda z racji wieku córki nie ponosi ona kosztów związanych z jej edukacją, ponosi ona jednak koszty związane z jej pielęgnacją, leczeniem i wyżywieniem. Do tego dochodzą koszty ubrania dziecka i zakupu środków pielęgnacyjnych.

Niewątpliwym jest, że obowiązek finansowy ojca, który nie sprawuje bieżącej opieki i nie wykazuje codziennej troski w pielęgnowaniu, winien być większy aniżeli matki, która tę opiekę sprawuje przez cały czas. Ten wkład niewymierny finansowo, również został prawidłowo wzięty pod uwagę przez Sąd I instancji. Z drugiej jednak strony na uwadze mieć trzeba, iż zakres świadczeń alimentacyjnych uzależniony jest nie tylko od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych, ale również od możliwości zarobkowych i majątkowych po stronie zobowiązanego rodzica.

W treści uzasadnienia Sąd I instancji podniósł, zgodnie z prawdą, że pozwany ma na utrzymaniu jedno dziecko, nie mniej brał pod uwagę nieodległe powiększenie rodziny i fakt urodzenia się kolejnego dziecka. Znajduje to odzwierciedlenie na stronie 4 i 16 uzasadnienia. Pozwany R. P.składając w sprawie zeznania na rozprawie w dniu 09 lutego 2015 r. ( k. 110) podał, że powódka wskazała realne koszty utrzymania dziecka, a jego obecna partnerka spodziewa się dziecka. Między innymi na zeznaniach tych, Sąd I instancji oparł swe ustalenia faktyczne stanowiące podstawę rozstrzygnięcia roszczeń, zarówno małoletniej uprawnionej L. P.jak i jej matki K. K. (1), w zakresie roszczeń z art. 141§1 kro.

Zdaniem Sądu Okręgowego, również odsetki od rat alimentacyjnych, zasądzone od daty wytoczenia powództwa, zasługują na aprobatę.

Środek zaskarżenia wniesiony przez pełnomocnika pozwanego R. P. w tym zakresie sprowadza się wyłącznie do polemizowania z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji i prezentowania odmiennej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. To, że dokonane przez Sąd meriti ustalenia doprowadziły do wniosków odmiennych aniżeli przytoczone przez pełnomocnika skarżącego, nie jest przesłanką wystarczającą do skutecznego wzruszenia orzeczenia. Pozwany nie wykazał by ocena materiału dowodowego była sprzeczna z zasadami logicznego rozumowania, doświadczeniem życiowym lub z innych względów naruszała dyspozycję art. 233§1 kpc.

Należy podkreślić, że zgodnie z utrwalonych stanowiskiem prezentowanym w orzecznictwie, jeśli Sąd wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, to taka ocena dowodów nie narusza zasady swobodnej oceny dowodów, przewidzianej w art. 233 kpc, choćby dowiedzione zostało, że z tego samego materiału dowodowego można wysnuć wnioski odmienne. Ocena zeznań należy do Sądu I instancji i nie podlega zasadzie kontroli odwoławczej, jeśli jest zgodna z okolicznościami sprawy i nie wykazuje błędu logicznego rozumowania ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r., sygn. akt IV CKN 1316/00, Lex nr 80273, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2000 r., sygn. akt CKN 1169/99, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2000 r., sygn. akt IV CKN 1097/00 Lex nr 52624).

Skarżący nie zdołał podważyć wniosków, jakie wyciągnął Sąd Rejonowy w oparciu o przeprowadzone w sprawie dowody, a podnoszone przez niego zastrzeżenia, ograniczają się do przedstawienia własnej interpretacji poczynionych przez Sąd ustaleń. Nie jest bowiem wystarczające przekonanie strony skarżącej, że ocena poszczególnych dowodów winna być inna, aniżeli ocenił je Sąd I instancji.

Zdaniem Sądu Okręgowego ze zgromadzonego materiału dowodowego Sąd Rejonowy w Łasku wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, a ich ocena nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i jest prawidłowa. W ocenie Sądu II instancji, zostały wyjaśnione wszelkie istotne okoliczności, które miały znaczenie dla rozstrzygnięcia obowiązku alimentacyjnego i roszczeń z art. 141§1 kro, a Sąd Rejonowy dokonał właściwych ustaleń i wysnuł z nich słuszne wnioski.

Skarżący nie dostrzega, że zakres świadczenia alimentacyjnego z mocy art. 135§1 kro jest równoważony pomiędzy usprawiedliwionymi potrzebami dziecka z jednej strony, a jego majątkowymi i zarobkowymi możliwościami, a nie udokumentowanym dochodami.

Pozwany powołuje się w apelacji na błędną wykładnię jego możliwości zarobkowych i majątkowych, co nie znajduje odzwierciedlenia w materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie, z którego Sąd I instancji wyprowadził zasadnie wniosek, że brak jest podstaw do oddalenia powództwa w zakresie roszczenia z art. 141§1 kro oraz ustalenia alimentów na poziomie kwoty 200 złotych miesięcznie, uznanej przez pozwanego.

Pamiętać należy, że Sąd oddalił żądanie pozwu w zakresie alimentów sprzed wytoczenia powództwa i zasądził je od daty jego wytoczenia, tymczasem pozwany nie przekazywał żadnych środków finansowych nawet wówczas gdy poznał wyniki badań DNA w zakresie swojego ojcostwa, które wpłynęły w dniu 30 maja 2014 r., a doręczone zostały pełnomocnikowi pozwanego w czerwcu 2014 r.

Mając na uwadze powyżej zaprezentowane uwagi należy zgodzić się z Sądem I instancji, że kwota 400 złotych miesięcznie na rzecz córki, jest odpowiednia do potrzeb bieżącego jej utrzymania oraz odpowiada możliwościom zarobkowo - majątkowym pozwanego.

W związku z powyższym i w oparciu o art. 385 kpc, apelacja pozwanego jako bezzasadna podlega oddaleniu.