Sygn. akt.

VIII Ga 295/15

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

		Dnia 17 marca 2016r.
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy w składzie: Przewodniczący SSO Elżbieta Kala Protokolant Karolina Glazik
po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2016r. w Bydgoszczy
na rozprawie
sprawy z powództwa: F. O.
przeciwko: S. B. i A. B.
o zapłatę
na skutek apelacji wniesionej przez pozwanych od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 9 października 2015r. sygn. akt VIII GC 843/15 upr. 1.  oddala apelację; 2.  zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 300 zł (trzysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania za instancję odwoławczą.

Sygn. akt VIII Ga 295/15

UZASADNIENIE

Powód F. O. domagał się zasądzenia solidarnie od pozwanych: A. B. i S. B. kwoty 2.200,07 zł z ustawowymi odsetkami od kwot:

a)  1.853,93 zł od dnia 17 sierpnia 2014 r. do dnia zapłaty,

b)  346,14 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty

oraz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że pozwani prowadzą działalność gospodarczą jako wspólnicy spółki cywilnej (...) Powód w ramach prowadzonej działalności gospodarczej sprzedał pozwanym towar. Na tej podstawie powód obciążył pozwanych fakturą nr (...) na kwotę 1.853,93 zł. Pozwani nie zapłacili ceny za sprzedane rzeczy. Powód podał także, iż pozwani nie uregulowali w terminie należności z tytułu innych faktur, które były wystawiane z tytułu wcześniejszych sprzedaży. Na tej podstawie powód obciążył pozwanych notą odsetkową nr (...) na kwotę 346,14 zł i wezwał pozwanych do zapłaty w/w należności.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 9 marca 2015 r. w sprawie o sygn. akt VIII GNc 1289/15 Sąd Rejonowy Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem powoda oraz rozstrzygnął o kosztach postępowania.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwani wnieśli o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwani przyznali, iż nabywali u powoda towary. Pozwani zaprzeczyli, iż dokonywali zakupów towarów na fakturach objętych notą odsetkową. Pozwani zarzucali, iż to zapewne inne podmioty nabywały te towary i podały dane pozwanych.

Zaskarżonym wyrokiem z dn. 9 października 2015 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 2.200,07 zł. z ustawowymi odsetkami oraz kwotę 717 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy ustalił, że strony w ramach prowadzenia działalności gospodarczej utrzymywały kontakty handlowe w ramach których powód sprzedawał pozwanym towary.

Na początku współpracy zamówienia u powoda składał wyłącznie pozwany. Potem w imieniu pozwanego zamówienia składali M. T. i S. G.. Zamówienia były składane telefonicznie. Były takie sytuacje, że pozwani kwestionowali pewne faktury, wskazując, iż nie zamawiali danego towaru. Pozwani płacili za sprzedany towar, czasami po terminie wymagalności, ale wystarczały wtedy zwykłe monity telefoniczne.

W dniu 12 kwietnia 2011 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 4.669,22 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 3 maja 2011 r.

W dniu 14 kwietnia 2011 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 910,69 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 5 maja 2011 r. Pozwani zapłacili powodowi cenę w dniu 14 czerwca 2011 r.

W dniu 2 stycznia 2012 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 577,21 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 23 stycznia 2012 r. Pozwani zapłacili powodowi cenę w dniu 24 maja 2012 r.

W dniu 28 maja 2012 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 571,93 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 18 czerwca 2012 r.

W dniu 18 września 2012 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 1.714,44 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 9 października 2012 r. Pozwani zapłacili powodowi cenę w dniu 23 października 2012 r.

W dniu 29 maja 2013 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 187,58 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 28 czerwca 2013 r.

W dniu 24 lipca 2013 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 5.448,69 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 22 września 2013 r.

W dniu 31 lipca 2013 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 2.856,16 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 14 września 2013 r. Tego dnia powód sprzedał pozwanym także rzeczy za kwotę 4.455,04 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 29 września 2013 r.

W dniu 28 sierpnia 2013 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 19.717,18 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 27 października 2013 r.

W dniu 18 września 2013 r. pozwani zapłacili powodowi kwotę 6.729,13 zł tytułem należności z tytułu faktur nr: (...), nr (...), nr (...).

W dniu 30 września 2013 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 942,06 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 29 listopada 2013 r. Pozwani zapłacili powodowi cenę w dniu 9 grudnia 2013 r.

Tego dnia powód sprzedał pozwanym także rzeczy za kwotę 1.761,52 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 29 listopada 2013 r.

W dniu 2 października 2013 r. pozwani zapłacili powodowi kwotę 9.903,73 zł tytułem należności z tytułu faktur nr: (...), nr (...).

W dniu 30 października 2013 r. pozwani zapłacili powodowi kwotę 19.717,18 zł tytułem należności z tytułu faktury nr (...).

W dniu 30 października 2013 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 208,90 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 21 listopada 2013 r. Pozwani zapłacili powodowi cenę w dniu 23 października 2012 r.

W dniu 2 stycznia 2014 r. pozwani zapłacili powodowi kwotę 2.394,77 zł tytułem należności z tytułu faktur nr (...), nr (...), nr (...).

W dniu 31 marca 2014 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 16.092,05 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 29 czerwca 2014 r. Pozwani zapłacili powodowi cenę w dniu 3 lipca 2014 r. Tego dnia powód sprzedał pozwanym także rzeczy za kwotę 7.459,08 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 21 kwietnia 2014 r. Pozwani zapłacili powodowi cenę w dniu 8 maja 2014

W dniu 17 kwietnia 2014 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 2.427,21 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 8 maja 2014 r.

W dniu 30 kwietnia 2014 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 1.787,39 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 21 maja 2014 r.

W dniu 19 maja 2014 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 1.396,84 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 17 sierpnia 2014 r.

W dniu 17 czerwca 2014 r. pozwani zapłacili powodowi kwotę 4.214,60 zł tytułem należności z tytułu faktur nr(...), nr (...).

W dniu 17 czerwca 2014 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 1.853,93 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 16 sierpnia 2014 r. Powód wydał pozwanym sprzedane rzeczy.

W dniu 30 czerwca 2014 r. powód sprzedał pozwanym rzeczy za kwotę 470,78 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę nr (...) na której oznaczono termin zapłaty ceny do dnia 29 sierpnia 2014 r.

W dniu 3 września 2014 r. pozwani zapłacili powodowi kwotę 2.022,42 zł tytułem należności z tytułu faktur nr (...), nr (...) nr (...)

W dniu 22 stycznia 2015 r. powód wezwał pozwanych do zapłaty należności z tytułu faktury nr (...) w kwocie 1.853,93 zł oraz kwoty 346,14 zł tytułem kapitalizowanych odsetek za zwłokę w zapłacie należności z tytułu faktur: nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...).

W dniu 4 marca 2015 r. powód wniósł do Sądu pozew w niniejszej sprawie.

Następnie Sąd Rejonowy zważył, że w procesie cywilnym ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania i to one są zobowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne (art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.). Innymi słowy ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo (żąda czegoś od innej osoby) obowiązany jest udowodnić fakty (okoliczności faktyczne) uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu (czyli neguje uprawnienie żądającego) obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. W myśl ogólnych zasad procesowych, to na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie.

W ocenie Sądu Rejonowego strona powodowa wykazała, że strony łączył stosunek obligacyjny na podstawie którego powód sprzedał pozwanym zamówione przez nich rzeczy. Powód przedłożył faktury, dokumenty WZ oraz wyciągi ze swojego rachunku bankowego, a z w/w dowodów wynikało, że powód wydał pozwanym rzeczy ujęte na przedłożonych fakturach. Z wyciągów bankowych przedłożonych przez powoda wynikało także, iż pozwani płacili ceny za sprzedane rzeczy po upływie terminów wymagalności.

Sąd Rejonowy zważył także, iż pozwani nie przedstawili żadnych dowodów, których przeprowadzenie pozwoliłoby pozwanym na zniweczenie argumentacji powoda.

W konsekwencji Sąd Rejonowy uznał, iż pozwani nie zapłacili powodowi ceny z tytułu sprzedaży rzeczy, więc popadł w zwłokę ze spełnieniem tego świadczenia (art. 476 k.c.). Powód miał więc prawo domagać się od pozwanych zapłaty ceny wraz z odsetkami za zwłokę.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 535 k.c. i art. 481 § 1 k.c. Sąd Rejonowy zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 2.200,07 zł. O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. i 482 k.c.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 99 k.p.c.

Apelację od tego wyroku złożyli pozwani, zarzucając naruszenie przepisów prawa procesowego, tj.:

a)sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawiemateriału dowodowego wskutek naruszenia przepisów postępowania,tj. art. 231 k.p.c. - poprzez nieuprawnione i bezzasadne przyjęcie, że topozwani zakupili u powoda materiał objęty fakturą VAT nr (...) w kwocie 1.853,93 zł, a w dalszej kolejności poprzez uznanie, iżwierzytelność ta mogła być dochodzona od pozwanych na rzecz powoda,podczas gdy taka wierzytelność nie istnieje po stronie powoda,

b)  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego wskutek naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 231 k.p.c. - poprzez nieuprawnione przyjęcie, że wobec braku istnienia zadłużenia po stronie pozwanego, wymagane było przekazanie jakichkolwiek kwot na rzecz powoda.

c)  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego wskutek naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 233 §1 k.p.c. - poprzez nieuwzględnienie zeznań świadka P. M., z treści których wynika, iż istnieje duże prawdopodobieństwo, że ktoś podszywał się pod dane przedsiębiorstwa pozwanych, korzystając przy tym z rabatów udzielonych pozwanym, co w konsekwencji prowadziło do sytuacji, że pozwani dokonując wpłat należności zgodnie z dokonanymi u powoda zakupami, według ich wiedzy, po stronie pozwanych nie istnieje zadłużenie, wymagane do zapłaty na rzecz powoda.

Mając powyższe zarzuty na względzie, na podstawie przepisu art. 386 § 1 k.p.c. pozwani wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez: a) oddalenie powództwa w całości; b) zasądzenia od powoda na rzecz pozwanych zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Powód w odpowiedzi na apelację pozwanych wniósł o jej oddalenie w całości i zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja pozwanych nie zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego, w realiach niniejszej sprawy nie było żadnych racji, które przemawiałyby za koniecznością zmiany zaskarżonego orzeczenia lub jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Podkreślić trzeba, że organ pierwszoinstancyjny przeprowadził postępowanie dowodowe zgodnie z dyspozycją art. 233 k.p.c, nie przekraczając zarazem zasady swobodnej oceny dowodów.

Sąd Okręgowy podziela przy tym ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy i w związku z tym, wobec braku konieczności ich powtarzania przyjmuje je jako własne.

Sąd Okręgowy pragnie zaznaczyć w pierwszej kolejności, że skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem może być jedynie przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie o innej - niż przyjął sąd - wadze poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie przez skarżącego (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2003 r., II CK 293/02, LEX nr 151622). W judykaturze powszechnie przyjmuje się, że zarzucenie naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów nie może polegać na przedstawieniu przez stronę alternatywnego stanu faktycznego, a tylko na podważeniu podstaw tej oceny z wykazaniem, że jest ona rażąco wadliwa lub oczywiście błędna (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2001 r., II CKN 588/99, LEX nr 52347; z dnia 2 kwietnia 2003 r., I CKN 160/01, LEX nr 78813; z dnia 15 kwietnia 2004 r., IV CK 274/03, LEX nr 164852; z dnia 29 czerwca 2004 r., II CK 393/03, LEX nr 585758). Jeżeli bowiem z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne.

Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona ocena dowodów może być skutecznie podważona (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00, OSNC 2000/7-8/139). Konieczne jest zatem wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając. Nie jest natomiast wystarczające subiektywne przekonanie skarżącego o innej niż przyjął sąd doniosłości poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu. Jeżeli bowiem z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sadu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego , dawały się wysnuć wnioski odmienne.

Zdaniem Sądu Okręgowego, apelacja pozwanych nie zawiera zarzutów, które mogłyby stanowić skuteczne podważenie oceny materiału dowodowego dokonanej przez Sąd Rejonowy. W szczególności powód zarzucając Sądowi Rejonowemu naruszenie art. 233 k..p.c nie wskazał jednocześnie jakie dowody zebrane w sprawie zostały przez Sąd Rejonowy ocenione z przekroczeniem art. 233 k.p.c.

Wskazać jednocześnie należy, że pozwani w sprzeciwie od nakazu zapłaty zakwestionowali fakt dokonania zakupów u powoda w odniesieniu do części faktur, nie wskazując jednak które z faktur kwestionują. Następnie, na rozprawie w dn. 4.08.2015 r. pełnomocnik pozwanych oświadczył, iż pozwani kwestionują wszystkie faktury wymienione w treści noty odsetkowej, za wyjątkiem faktury nr (...). Tym samym za nieuzasadniony należy uznać zarzut, iż Sąd Rejonowy bezzasadnie przyjął, iż pozwani zakupili u powoda towar objęty fakturą nr (...), z który powód żądał zapłaty.

Natomiast pozostała kwota objęta pozwem tj. 346,14 zł. stanowiła skapitalizowane odsetki za opóźnienie pozwanych w płatnościach za faktury wymienione w nocie odsetkowej. Nr (...). Odnośnie tych faktur, Sąd Rejonowy ustalił, że wobec zarzutów pozwanych, powód przedłożył faktury wymienione w nocie odsetkowej wraz z wynikającymi w nich terminami zapłaty oraz dowody wpłat dokonywanych przez pozwanych na poczet tych faktur z opóźnieniem. Pozwani w żaden sposób do tych dowodów się nie odnieśli, a w szczególności nie zakwestionowali, że zapłacili na rzecz powoda należności wynikające z tych faktur w terminach podanych przez powoda. Trudno zatem uznać za uzasadniony zarzut pozwanych, jakoby to nie oni dokonywali zakupów towarów wymienionych w tych fakturach.

W świetle powyższych okoliczności, również podnoszony przez pozwanych zarzut istnienia prawdopodobieństwa, że ktoś podszywał się pod dane przedsiębiorstwa pozwanych, korzystając przy tym z rabatów udzielanych pozwanym, należy uznać za niezasługujący na uwzględnienie. Tym bardziej, że pozwani w żaden sposób istnienia takiego prawdopodobieństwa nie wykazali. Natomiast, wbrew twierdzeniom pozwanych, z zeznań świadka P. M. trudno wywieść aby wynikało z nich że ktoś podszywał się pod pozwanych. Świadek zeznał bowiem jedynie, iż były takie sytuacje, że pozwani kwestionowali jakieś faktury, twierdząc, że nie zamawiali towarów, co nie świadczy jednak o tym, że potwierdził swoimi zeznaniami podszywanie się osób trzecich po pozwanych.

Mając zatem na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 kpc oddalił apelację pozwanych i orzekł o kosztach postępowania odwoławczego na podstawie art. 98 k.p.c

SSO Elżbieta Kala