Czwartek, 28 marca 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5876
Czwartek, 28 marca 2024
Sygnatura akt: IV U 69/15

Tytuł: Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2015-07-23
Data orzeczenia: 23 lipca 2015
Data publikacji: 13 marca 2018
Data uprawomocnienia: 27 sierpnia 2015
Sąd: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Wydział: IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Przewodniczący: Jacek Witkowski
Sędziowie:
Protokolant: stażysta Renata Olędzka
Hasła tematyczne: Emerytura
Podstawa prawna: art. 184 ustawy o FUS

Sygn. akt IV U 69/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lipca 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Jacek Witkowski

Protokolant

stażysta Renata Olędzka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 lipca 2015r. w S.

odwołania T. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 28 listopada 2014 r. Nr (...)

w sprawie T. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje T. K. prawo do emerytury od dnia 1 listopada 2014r.

Sygn. akt IV U 69/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 listopada 2014 r. Nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił wnioskodawcy T. K. przyznania prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015, poz. 748 j.t.) w zw. z § 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.), albowiem na dzień 1 stycznia 1999 r. wnioskodawca nie udowodnił 25 lat zatrudnienia. Do okresu zatrudnienia organ rentowy nie zaliczył ubezpieczonemu okresów pracy w gospodarstwie rolnym rodziców, tj. od 10.08.1970 r. do 31.08.1970; od 01.07.1971 r. do 31.08.1971 r.; od 01.07.1972 r. do 31.08.1972 r.; od 01.07.1973 r. do 31.08.1973 r.; od 01.07.1974 r. do 14.07.1974 r., ponieważ praca w gospodarstwie rolnym świadczona podczas wakacji przez dziecko uczęszczające do szkoły ponadpodstawowej nie jest pracą w rozumieniu ustawy emerytalnej. Nie ma bowiem charakteru pracy stałej, a była jedynie udziałem (pomocą) w wykonywaniu typowych obowiązków domowych, zwyczajowo wymaganych od dziecka będącego członkiem rodziny.

Odwołanie od ww. decyzji złożył T. K., wnosząc o zaliczenie do okresu zatrudnienia pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w gospodarstwie rolnym rodziców, gdyż miała ona charakter pracy stałej odbywającej się w okresie wakacji i każdym innym wynikającym z dni wolnych od zajęć szkolnych (odwołanie, k. 1 a.s.). Na rozprawie w dniu 23 lipca 2015 r. ubezpieczony wnosił o zaliczenie okresów pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od ukończenia 16-tego roku życia do 31.08.1970 r. oraz kolejnych okresów wakacyjnych od 01.07.1971 r. do 31.08.1971 r. aż do 1974 r. (k. 10 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie, powołując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie, k. 4-5 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Ubezpieczony T. K., urodzony (...), złożył w dniu 6 listopada 2014 r. wniosek do pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. o przyznanie prawa do emerytury. Ubezpieczony nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Organ rentowy przyjął, że na dzień 1.01.1999 r. ubezpieczony wykazał okresy składkowe w wymiarze 24 lata, 5 miesięcy i 17 dni, przy czym cały wskazany okres zatrudnienia został zaliczony do stażu pracy w szczególnych warunkach. Do okresu zatrudnienia pozwany Oddział ZUS nie zaliczył ubezpieczonemu okresów pracy w gospodarstwie rolnym rodziców, tj. od 10.08.1970 r. do 31.08.1970; od 01.07.1971 r. do 31.08.1971 r.; od 01.07.1972 r. do 31.08.1972 r.; od 01.07.1973 r. do 31.08.1973 r.; od 01.07.1974 r. do 14.07.1974 r., ponieważ praca w gospodarstwie rolnym świadczona podczas wakacji przez dziecko uczęszczające do szkoły ponadpodstawowej nie jest pracą w rozumieniu ustawy emerytalnej. Nie ma bowiem charakteru pracy stałej, a była jedynie udziałem (pomocą) w wykonywaniu typowych obowiązków domowych, zwyczajowo wymaganych od dziecka będącego członkiem rodziny (k. 24 a.e.).

W okresie od 10.08.1954 r. do 24.03.1984 r. wnioskodawca był zameldowany na pobyt stały w domu rodzinnym w miejscowości W., gmina S. (poświadczenie o adresach i okresach zameldowania, k. 15 a.e.). Rodzice ubezpieczonego C. i H. K. byli właścicielami gospodarstwa rolnego położonego w obrębie ww. miejscowości (zaświadczenie Starosty (...) z dnia 5.11.2014 r., k. 16). W dniu 30 kwietnia 1974 r. ubezpieczony T. K. ukończył naukę w pięcioletnim Technikum Kolejowym Ministerstwa Komunikacji im. J. R. w W. (świadectwo ukończenia technikum zawodowego, k. 9-10 a.e.). Od dnia 15 lipca 1974 r. ubezpieczony był zatrudniony w jednostkach organizacyjnych p.p. (...) S.A. (świadectwo pracy z dnia 3.11.2014 r., k. 17 a.e.).

Zeznania ubezpieczonego T. K. oraz świadków Z. K. (k. 10v a.s.) i H. Ż. (k. 10v a.s.) pozwoliły ustalić, że od ukończenia 16-go roku życia (tj. od 10.08.1970 r.) wnioskodawca w czasie kolejnych okresów wakacyjnych aż do czasu ukończenia szkoły ponadpodstawowej pracował w gospodarstwie rolnym rodziców. Jak wskazał T. K., rodzice posiadali gospodarstwo o powierzchni 7,10 ha, ogólnotowarowe, utrzymywali kilka tuczników, 4 sztuki bydła oraz konia. Rodzice ubezpieczonego utrzymywali się tylko z rolnictwa, uprawiali zboże, ziemniaki, posiadali obszary łąkowe. Podczas pobierania nauki w technikum kolejowym w W. ubezpieczony w trakcie roku szkolnego mieszkał w internacie, zaś w okresie wakacji uczestniczył w pracach związanych z gospodarstwem rolnym, w tym pomagał przy sianokosach, żniwach, wykopkach, omłotach, wykonywał czynności przy obrządku zwierząt. Starsza siostra ubezpieczonego po ukończeniu szkoły rozpoczęła pracę w B.. Wówczas w gospodarstwie rolnym rodziców ubezpieczonego nie było maszyn rolniczych. Powyższe potwierdziły zeznania świadków Z. K. oraz H. Ż., będących sąsiadami ubezpieczonego, zamieszkującymi w tej samej wsi, co T. K.. Świadkowie jednoznacznie wskazali, że wnioskodawca jako uczeń przyjeżdżał z W. i pomagał rodzicom w gospodarstwie rolnym przez całe wakacje. Przeprowadzone dowody w postaci zeznań ubezpieczonego oraz zeznań świadków Sąd ocenił jako spójne, logiczne i w całości wiarygodne.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również okresy przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

W niniejszej sprawie ubezpieczonemu T. K. brakuje 6 miesięcy i 13 dni do 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, zatem co do zasady o taki okres może być uzupełniony okres ubezpieczenia o okres pracy w gospodarstwie rolnym przypadający po ukończeniu 16 roku życia, a przed 1 stycznia 1983 r. Zgodnie z wytycznymi doktryny i orzecznictwa, aby można było zaliczyć okres pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia traktując je jako okresy składkowe ubezpieczony musi wykazać, iż pracował w gospodarstwie rolnym rodziców co najmniej 4 godziny dziennie. Co do zasady nie ma przeszkód w uwzględnieniu okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców także w czasie wakacji szkolnych, z tym, że wymiar czasu tej pracy winien przekraczać połowę pełnego wymiaru czasu pracy. Nie ulega przy tym wątpliwości, że doraźna pomoc wykonywana zwyczajowo przez dzieci osób zamieszkałych na terenach wiejskich nie stanowi pracy w gospodarstwie rolnym, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy. Fundamentalnego zatem znaczenia nabiera ustalenie, czy w zgłoszonym przez ubezpieczonego okresie jego praca była wykonywana w koniecznym rozmiarze, czy nie miała jedynie charakteru tylko zwyczajowej pomocy świadczonej przez dzieci rodzicom. Tut. Sąd Okręgowy podziela pogląd wskazywany w orzecznictwie, by do okresów pracy zaliczać okresy pracy w gospodarstwie rolnym w czasie wakacji. W warunkach wiejskich przyjęte jest bowiem, iż dziecko w okresie wakacji pracuje w gospodarstwie rolnym rodziców na równi z nimi i przy wszystkich pracach. Orzecznictwo od lat przyjmuje, że należy zaaprobować stanowisko, iż z uwagi na stosunkowo długi, ciągły i ustabilizowany czas wykonywania pracy przez dziecko w gospodarstwie rolnym rodziców w okresie wakacyjnym (trwający wszak ponad dwa miesiące w każdym roku kalendarzowym), spełnia ona kryteria wystarczające do uwzględnienia w pracowniczym stażu emerytalnym (por. wyrok SN z dnia z 19 grudnia 2000 r., II UKN 155/00, OSNP 2001/16/2000; wyrok SN z dnia 18 września 2014 r., I UK 17/14, LEX nr 1538420; wyrok SN z dnia 3 czerwca 2014 r., III UK 180/13, LEX nr 1483963; wyrok SA w Lublinie z dnia 17 kwietnia 2013 r., III AUa 212/13, LEX nr 1312059; wyrok SA w Łodzi z dnia 28 kwietnia 2015 r., III AUa 1037/14, LEX nr 1711496). Co za tym idzie, wobec treści art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy istnieje możliwość zaliczenia do okresów składkowych przerw wakacyjnych, jeżeli zaliczenie do stażu emerytalnego okresów pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w trakcie wakacji szkolnych, wystarczy do uzyskania wymaganego ustawą okresu ubezpieczenia.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci zeznań świadków oraz zeznań ubezpieczonego wykazał w sposób nie budzący wątpliwości, iż ubezpieczony w okresie po ukończeniu 16 roku życia (tj. od 10.08.1970 r.) do zakończenia nauki w Technikum Kolejowym w W. (tj. do dnia 30.04.1974 r.) pracował w gospodarstwie rolnym rodziców w okresie wakacji letnich w wymiarze przekraczającym cztery godziny dziennie. Co za tym idzie, uwzględnieniu do stażu ubezpieczeniowego podlegają następujące okresy pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców: od 10.08.1970 r. do 31.08.1970 r; od 01.07.1971 r. do 31.08.1971 r.; od 01.07.1972 r. do 31.08.1972 r.; od 01.07.1973 r. do 31.08.1973 r., co w sumie dało 6 miesięcy i 22 dni. Ubezpieczony w przerwach wakacyjnych całe dnie od rana do wieczora pracował w gospodarstwie rolnym rodziców przy takich pracach polowych jak sianokosy, żniwa, wykopki, omłoty oraz przy inwentarzu żywym. Mając na uwadze realia pracy w gospodarstwie rolnym w tamtym czasie, kiedy to wszystkie prace wykonywane były ręcznie, a rolnicy dysponowali jedynie sprzętem konnym, do pracy w gospodarstwie angażowane były całe rodziny w tym dzieci, które pracowały jak dorośli przy wszystkich pracach polowych i przydomowych. Należy mieć również na uwadze, że ze względu na brak mechanizacji prace rolnicze były wykonywane znacznie dłużej niż obecnie, szczególnie w okresie letnim praca była od rana do wieczora. W ocenie Sądu, zebrany w sprawie materiał dowodowy daje podstawy do zaliczenia, na mocy art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, ubezpieczonemu okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w okresach wakacyjnych, które po zsumowaniu dały ponad 6 miesięcy, w konsekwencji czego wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 r. osiągnął wymagany próg 25 lat stażu pracy. Bezsporne jest, że ubezpieczony spełniał inne przesłanki do uzyskania prawa do emerytury, tj. wymienione w § 4 ust. 1 pkt 1 i 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, a także przesłanki z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W dacie złożenia wniosku o emeryturę ubezpieczony posiadał bowiem wymagany ustawą wiek emerytalny (60 lat dla mężczyzn), nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, a także do dnia 1 stycznia 1999 r. osiągnął staż pracy w szczególnych warunkach wynoszący co najmniej 15 lat.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że ubezpieczonemu T. K. przysługuje prawo do emerytury od 1 listopada 2014 r., tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę.

Najczęściej czytane
ogłoszenia

Udostępnij