Sygn. akt: III U 886/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Teresa Suchcicka
Protokolant:	sekretarz sądowy Emilia Kowalczyk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 grudnia 2013 r. w O.

sprawy z odwołania W. Ś.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w W.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania W. Ś.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w W.

z dnia 09.04.2013r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje W. Ś. prawo do emerytury od 01.01.2013r.;

2.  stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

W. Ś. wniósł odwołanie od decyzji ZUS II Oddziału w W. z dnia 9 kwietnia 2013r., którą to decyzją O/ZUS odmówił mu prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych wskazując, że nie udowodnił on na dzień 1.01.1999r. wymaganego 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podniósł, że z dokumentów zgromadzonych w toku postępowania przed organem rentowym wynika, że W. Ś. nie spełnia warunków do przyznania wcześniejszej emerytury, gdyż pomimo osiągnięcia wymaganego wieku emerytalnego 60 lat i legitymowania się na 1.01.1999r. ponad 25-letnim ogólnym stażem pracy nie posiada wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 stycznia 2013r. W. Ś. (ur. (...)) złożył w Oddziale ZUS wniosek o wcześniejszą emeryturę z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Po rozpoznaniu tego wniosku decyzją z dnia 9 kwietnia 2013r. ZUS odmówił mu prawa do tego świadczenia wskazując, że nie udowodnił on 15 lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 1.01.1999r. W. Ś. wniósł odwołanie od powyższej decyzji do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Ostrołęce.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podniósł, że odwołujący nie udowodnił wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach- organ rentowy nie uwzględnił bowiem okresu zatrudnienia odwołującego w (...) Przedsiębiorstwie (...) od 1.07.1976r. do 31.05.1991r. (z wyłączeniem okresów urlopów bezpłatnych od 16.04.1986r. do 18.05.1987r. oraz od17.07.1989r. do 19.05.1990r.) oraz zatrudnienia w Zakładzie (...) od 1.07.1994r. do 31.12.1998r. kwestionując przedłożone świadectwa pracy.

W. Ś. był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) od 1.07.1976r. do 31.05.1991r. (z wyłączeniem okresów urlopów bezpłatnych od 16.04.1986r. do 18.05.1987r. oraz od17.07.1989r. do 19.05.1990r.) oraz w Zakładzie (...) od 1.07.1994r. do 31.12.1998r. W czasie tego zatrudnienia pracował stale i w pełnym w wymiarze czasu pracy na stanowisku zbrojarza.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zeznania świadków G. G. (k.40-41 a.s.), H. R. (k.41), przesłuchanie odwołującego się W. Ś. w charakterze strony (k. 41 a.s.) oraz dokumentację zawartą w aktach rentowych o numerze NP. (...), akt osobowych W. Ś. (k.33 i34).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1.01.1999r.) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy (25 lat dla mężczyzn i 20 lat dla kobiet).

Emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem (art. 184 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 32 ust. 1 powołanej ustawy ubezpieczonym. będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1, przy czym wiek ten, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których przysługuje prawo do emerytury, stosownie do art. 32 ust. 4 ustawy, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.).

Zgodnie z § 4 powołanego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A stanowiącym załącznik do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany 25-letni okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zdaniem Sądu w świetle powyższych przepisów W. Ś.spełnia przesłanki do uzyskania prawa do emerytury, gdyż osiągnął wymagany wiek oraz udokumentował wymagany ogólny staż pracy oraz wymagany okres pracy w szczególnych warunkach. Spełnianie przez odwołującego się warunków w zakresie wieku i ogólnego stażu pracy było niesporne (w dniu (...)odwołujący się ukończył 60 lat, a na dzień 1.01.1999r. ZUS uwzględnił mu okres pracy w łącznym wymiarze 25 lat), sporne było natomiast, czy odwołujący się legitymuje się wymaganym stażem pracy w warunkach szczególnych. Według ZUS odwołujący nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach, natomiast według odwołującego się ma on ponad 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach, gdyż do stażu tego niesłusznie nie został zaliczony okres jego zatrudniania w (...) Przedsiębiorstwie (...)od 1.07.1976r. do 31.05.1991r. (z wyłączeniem okresów urlopów bezpłatnych od 16.04.1986r. do 18.05.1987r. oraz od17.07.1989r. do 19.05.1990r.) oraz w Zakładzie (...)od 1.07.1994r. do 31.12.1998r. gdzie pracował jako zbrojarz.

W ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, tj. zeznania świadków w połączeniu z dokumentacją zawartą w aktach osobowych odwołującego w pełni potwierdzają tę okoliczność.

Świadek G. G. zeznał, że pracował razem z odwołującym od 1972r. Najpierw pracowali w „ (...)-1” w N. M.., potem w (...) Przedsiębiorstwie (...) z siedzibą w W., filia w N. M., później w (...). Potem W. Ś. był zatrudniony w Zakładzie (...) w N. M.. należącym do świadka.

Najpierw zaczęli pracę w „ (...)-1” i mocą Rozporządzenia Ministra Budownictwa, który to zakład został wchłonięty w (...) Przedsiębiorstwo (...). Świadek pracował w okresie od 01.07.1972r. do 31.05.1991r. zaczynał jako technik budowy, a skończył jako kierownik budowy. Pan W. Ś. pracował cały czas jako zbrojarz, nie wykonywał innych czynności. Pracował w pełnym wymiarze czasu pracy. W tym czasie miał przerwę – był dwukrotnie na wyjeździe eksportowym. Świadek zeznał, że codziennie widział odwołującego w pracy, wydawał mu dyspozycje. Odwołujący pracował przy obiektach inżynierskich na sieciach kanalizacyjnych w nowopowstałym osiedlu. Jego praca polegała na przygotowaniu prętów zbrojeniowych i ich montażu. Te pręty były stalowe – stal żebrowa 34GS (średnica od 6 mm do 30 mm). Montował zbrojenie w głębokich wykopach do 6 metrów. Wszystko odbywało się ręcznie. Pracował również przy budowie przepompowni – głębokość 14 metrów, średnica 11mm, grubość ścian do 1,5 metra. Zawsze był zbrojarzem.

Potem pan Ś. pracował w (...) – też w N. M.. na terenie zakładu amerykańskiej firmy (...). Tam był również zbrojarzem. Pracował przy wykonywaniu stóp i ław fundamentowych. To również była praca przy zbrojeniach. To były hale przemysłowe i magazyny. Praca odwołującego polegała na przygotowaniu i montażu zbrojenia. Później w 1994r. świadek założył własną firmę pod nazwą Zakład (...) w N. M.. I nadal prowadzili prace na terenie firmy (...). Praca dla odwołującego nie zmieniła się, cały czas wykonywał prace jako zbrojarz. Pracował w pełnym wymiarze czasu pracy do 2003r. Świadek ocenia bardzo wysoko W. Ś. jako pracownika i jako fachowca. Zakład (...) prowadził jako jednoosobową działalność gospodarczą.

Świadek H. R. zeznał, że pracował razem z W. Ś. bardzo długo w Zakładzie (...) z siedzibą w W.. Świadek podjął pracę jako zbrojarz-betoniarz w 1979r. i pamięta, że pan Ś. już tam pracował. Świadek pracował do 1990r., a później jak powstawały spółki – to również z W. Ś. pracował w powstałych spółkach. Jedna ze spółek nazywała się (...) i z odwołującym pracowali tam, ale świadek nie pamięta dokładnie do kiedy. Odwołujący pracował w (...) cały czas jako zbrojarz-betoniarz. Jego praca polegała na przygotowaniu zbrojenia, tj. pocięciu stali, zazbrojeniu i zabetonowaniu. Przez cały czas odwołujący pracował jako zbrojarz-betoniarz. Później obaj pracowali u G. G. w Zakładzie (...) w N.. Tam cały czas pracowali jako zbrojarze-betoniarze przy fundamentach na hale. Świadek nie pamięta dokładnie do kiedy pracowali. Jako zbrojarze musieli przygotować stal – we dwóch cięli stal, później zanosili ją na miejsce pod giętarki. To była praca trudna, w wykopach. Niektóre wykopy miały po 5-6 metrów głębokości.

Słuchani w sprawie świadkowie zgodnie potwierdzili, że w (...) Przedsiębiorstwie (...) oraz w Zakładzie (...) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy odwołujący pracował jako zbrojarz, co również potwierdził słuchany w charakterze strony W. Ś.. Jego praca polegała na pracy z metalowymi prętami, na przygotowaniu ich, gięciu i montażu. Montaż ich był zawsze w wykopach, minimum kilkumetrowych. Przedsiębiorstwo zmieniało nazwy, ale praca zawsze była taka sama.

Zdaniem Sądu zeznania wszystkich świadków, jak również odwołującego się zasługują na wiarę, gdyż są one spójne, logiczne i korelują z dokumentacją zawartą w aktach osobowych odwołującego się. Pozwalają w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości stwierdzić, że W. Ś. był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) od 1.07.1976r. do 31.05.1991r. (z wyłączeniem okresów urlopów bezpłatnych od 16.04.1986r. do 18.05.1987r. oraz od17.07.1989r. do 19.05.1990r.) oraz w Zakładzie (...) od 1.07.1994r. do 31.12.1998r. gdzie pracował jako stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako zbrojarz.

Stanowisko zbrojarza jak i betoniarza występuje w przepisach resortowych zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1.08.1983 r., w załączniku Nr 1, wykazie A, w tym samym dziale V, poz. 4 pkt 1- zbrojarz i poz. 4 pkt 3 betoniarz. Należy wskazać, że w/w przepisy resortowe zgodne są z załącznikiem do rozporządzenia i odnoszą się do gałęzi, w której pracował wnioskodawca. Prace zbrojarskie i betoniarskie wymienione są bowiem w wykazie A będącym załącznikiem do tego rozporządzenia, w dziale V- prace w budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych, pod poz. 4. Dlatego też należało uznać za pracę w szczególnych warunkach zatrudnienie odwołującego się jako zbrojarza w (...) Przedsiębiorstwie (...) od 1.07.1976r. do 31.05.1991r. (z wyłączeniem okresów urlopów bezpłatnych od 16.04.1986r. do 18.05.1987r. oraz od17.07.1989r. do 19.05.1990r.) – okres ten wynosi 13 lat, 6 miesięcy i 28 dni oraz w Zakładzie (...) od 1.07.1994r. do 31.12.1998r. tj. 4 lata, 4 miesiące i 4 dni, co daje łącznie 17 lat, 11 miesięcy i 4 dni pracy w warunkach szczególnych.

Łącznie odwołujący się legitymuje się ponad 15 letnim okresem pracy w szczególnych warunkach, bezspornym było, że odwołujący się spełnia pozostałe warunki do ustalenia prawa do emerytury, w szczególności dotyczące wieku i ogólnego stażu pracy, dlatego też Sąd uznał, że przysługuje mu prawo do emerytury od dnia 1 stycznia 2013r. Zgodnie bowiem z art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. Odwołujący się złożył wniosek o emeryturę w dniu 28.01.2013r.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd Okręgowy na podstawie art. 47714 § 2 k.p.c. dokonał stosownej zmiany zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z treścią art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Sąd był zobowiązany, przyznając odwołującemu prawo do emerytury, do zamieszczenia z urzędu w sentencji wyroku rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego odnośnie do nieustalenia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji tj. zarówno przyznającego prawo do świadczenia, jak też jego brak ( vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.04.2010 roku, II UK 330/09, LEX 604220). W ocenie Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie brak było podstaw do obciążenia organu rentowego odpowiedzialnością za nieustalenie wszystkich okoliczności niezbędnych do wydania decyzji o przyznaniu odwołującemu prawa do wcześniejszej emerytury. ZUS nie dysponował bowiem niezbędnymi i wystarczającymi dokumentami pozwalającymi na uznanie pracy odwołującego w spornym okresie jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Dopiero na etapie postępowanie sądowego po przeprowadzeniu stosownego postępowania dowodowego odwołujący w sposób niewątpliwy wykazał, że zgromadził wymagany ustawą 15 letni okres pracy w warunkach szczególnych. Z tych względów orzeczono jak w pkt. 2 wyroku.

1