Sygn. akt IV U 1189/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 września 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 września 2014r. w S.

odwołania K. T.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 30 sierpnia 2013 r. Nr (...)

w sprawie K. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 1189/13

UZASADNIENIE

Decyzją z (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił K. T. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy podniósł, że do pracy w szczególnych warunkach zaliczył ubezpieczonemu okres zatrudnienia w Odlewni (...) w S. od (...). w wymiarze 8 lat, 4 miesięcy i 12 dni, zgodnie ze świadectwem pracy wykonywanej w warunkach szczególnych wystawionym przez pracodawcę.

Odwołanie od w/w decyzji złożył K. T. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. Domagał się zaliczenia do ogólnego stażu pracy okresu praktycznej nauki zawodu od 1 września 1970r. do 20 czerwca 1973r. w (...) Fabryce (...) w S. oraz całego okresu pracy w zakładzie (...) Sp. z o.o. w W. do stażu pracy w warunkach szczególnych (k.2).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (k.3-4).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony K. T. w dniu (...). ukończył 60-ty rok życia. W dniu 13 sierpnia 2013r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 22 lat, 10 miesięcy i 7 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 22 lata, 10 miesięcy i 7 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił 8 lat, 4 miesiące i 12 dni stażu pracy w warunkach szczególnych. Organ rentowy uznał za pracę w warunkach szczególnych okres zatrudnienia ubezpieczonego w Odlewni (...) w S. za okres od 1 września 1973r. do 12 stycznia 1982r. zgodnie z treścią wystawionego przez zakład pracy świadectwa pracy w warunkach szczególnych w łącznym wymiarze 8 lat, 4 miesiące i 12 dni. Natomiast do stażu pracy w warunkach szczególnych nie zaliczono ubezpieczonemu:

- okresu od 13 stycznia 1982r. do 4 września 1982r., od 8 września 1983r. do 31 października 1983r. w Odlewni (...) w S., ponieważ zakład pracy w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach nie podał charakteru pracy zgodnego z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego1983r., a wykazane stanowisko pracy nie odpowiada stanowisku wykazanemu w przepisach resortowych na które powołuje się pracodawca;

- okresów od 17 listopada 1983r. do 21 września 1986r., od 1 lutego 1987r. do 15 lutego 1987r., od 9 maja 1987r. do 1 lutego 1988r. i od 16 stycznia 1989r. do 30 kwietnia 1990r. w (...) w W., ponieważ zakład pracy w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach wykazał łącznie okresy pracy na dwóch stanowiskach, tj. „malarz konstrukcji stalowych” i „monter izolacji”, a do uznania pracy za wykonywaną w szczególnych warunkach wymagane jest wykonywanie pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, przy czym zatrudnienie może być wykonywane na dwóch różnych stanowiskach określonych w zarządzeniu resortowym w obrębie tego samego działu pod różnymi pozycjami, a nie, jak u ubezpieczonego, w odrębnych działach.

Nadto nie zaliczono ubezpieczonemu okresu praktycznej nauki zawodu od 1 września 1970r. do 20 czerwca 1973r. w (...) Fabryce (...) w S. do ogólnego stażu pracy, ponieważ nie przedłożył on dokumentów świadczących o wykonywaniu zatrudnienia.

Z uwagi na brak wymaganego ustawą ogólnego stażu ubezpieczenia i stażu pracy w warunkach szczególnych decyzją z 30 sierpnia 2013r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja k. 35 akt emerytalnych ubezpieczonego).

Ubezpieczony w okresie od 1 września 1970r. do 20 czerwca 1973r. był uczniem (...) Nr 3 w S.. W ramach przyuczenia do zawodu odbywał praktyki w (...) Fabryce (...) w S.. Na te praktyki kierowała szkoła. Praktyki były 3 razy w tygodniu od 8 do 14. Początkowo przyglądał się pracy zatrudnionych w fabryce pracowników, po jakimś czasie wykonywał drobne prace na zlecenie pracowników. Uczniowie mieli opiekuna praktyk. Praca w ramach praktyk polegała na formowaniu modeli, ładowaniu pieców, robieniu mas formierskich. Praktyczna nauka zawodu była jednym z przedmiotów w szkole i figurowała na świadectwie. Praktyki były zapewniane przez szkołę, uczniowie sami niczego nie załatwiali, nie podpisywali umowy o praktyczną naukę zawodu z odlewnią (k. 19, 27-27v).

Po ukończeniu (...) Szkoły Zawodowej ubezpieczony został zatrudniony w Odlewni (...) w S.. W zakładzie tym K. T. pracował od 1 września 1973r. do 31 października 1983r. (świadectwo pracy k.11 akt organu rentowego). Od 13 stycznia 1982r. do 4 września 1982r. i od 8 września 1983r. do 31 października 1983r. ubezpieczony pracował na stanowisku ślusarz-konserwator oprzyrządowania odlewni (k.12 akt organu rentowego, akt osobowe). Pracownik z takim angażem pracował w magazynie, przygotowywał modele, podawał i wywoził je, przygotowywał osprzęt w odlewni, przygotowywał modele do formowania, dowoził te modele do stanowisk formierzy, robił zbrojenie, dowoził butle CO, spawał pręty. Są to prace przygotowawcze osprzętu w odlewni (dowód z zeznań świadków: A. W. k.26-26v, J. W. (1) k.26v).

Następnie od 17 listopada 1983r. do 31 maja 1993r. ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w W. na stanowiskach: monter izolacji termicznej i malarz konstrukcji stalowych na wysokości. Ze świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach wynika, że w okresach: od 17 listopada 1983r. do 21 września 1986r., od 1 lutego 1987r. do 15 lutego 1987r., od 9 maja 1987r. do 1 lutego 1988r. i od 16 stycznia 1989r. do 30 kwietnia 1990r. ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace malarskie konstrukcji na wysokości oraz montera izolacji należące do wykazu prac w warunkach szczególnych. W pozostałych okresach formalnego zatrudnienia w I.-I. ubezpieczony wyjeżdżał do pracy za granicę. W zakładzie (...) praca ubezpieczonego polegała na malowaniu i piaskowaniu w okresie wiosenno – letnim, zaś w okresie jesienno – zimowym montował izolację.

Sąd Okręgowy zwrócił się do Archiwum (...) Urzędu Wojewódzkiego w W. o nadesłanie akt osobowych K. T., byłego pracownika (...) Fabryki (...) w S. w okresie od 1 września 1970r. do 20 czerwca 1973r. (k. 8)

W odpowiedzi na to została nadesłana informacja, że w przekazanej do archiwum dokumentacji (...) Oddział w S. brak jest akt osobowych pracowników młodocianych i jakichkolwiek innych dokumentów potwierdzających zatrudnienie K. T. (k. 15).

Następnie Sąd zwrócił się do Dyrektora Zespołu Szkół (...) w S. o udzielenie informacji, czy była zawierana umowa o praktyczną nauką zawodu między (...) Szkołą Zawodową Nr (...) w S., a (...) Fabryką (...) w S. w celu odbycia praktyki zawodowej przez K. T. w okresie od 1 września 1970r. do 20 czerwca 1973r., czy też praktyczna nauka zawodu odbywała się na podstawie umowy zawieranej z wymienionym zakładem pracy a K. T. o praktyczną naukę zawodu i nadesłanie odpisów umów odbywania praktycznej nauki zawodu z archiwum (k. 20).

W odpowiedzi na to nadesłana została informacja, że Szkoła nie posiada dokumentów świadczących o zawieraniu umów o praktyczną naukę zawodu między zakładem pracy a szkołą, jak również umowy zawieranej pomiędzy zakładem a K. T. w latach 1970-1973 (k. 23).

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (okoliczności niesporna, oświadczenie zawarte we wniosku o emeryturę -k.2 akt emerytalnych ubezpieczonego).

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. Przeprowadzone przez Sąd dowody z zeznań świadków, z zeznań ubezpieczonego, akt osobowych zostały obdarzone przez Sąd wiarygodnością.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie K. T. okazało się nieuzasadnione.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art. 32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku, jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. Wymienione warunki do uzyskania emerytury muszą być spełnione łącznie.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego ogólnego stażu pracy oraz okresu pracy w warunkach szczególnych. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek z dniem 23 lipca 2013r. i nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Z wyliczeń organu emerytalnego wynika, że ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999r. posiada 22 lata, 10 miesięcy i 7 dni ogólnego stażu ubezpieczeniowego, a nie 25 lat. K. T. wnosił o zaliczenie do ogólnego stażu ubezpieczeniowego okresu praktycznej nauki zawodu, którą odbywał jako młodociany uczeń (...) Szkoły Zawodowej w S. od 1 września 1970r. do 20 czerwca 1973r. Okres ten daje łącznie 2 lata, 9 miesięcy i 20 dni. Gdyby ten okres został zaliczony, wówczas ubezpieczony spełniałby warunek 25 lat ogólnego stażu ubezpieczenia. Jednakże okres ten może być zaliczony tylko wówczas, jeżeli zawarta została umowa między młodocianym z zakładem pracy o praktyczna naukę zawodu. Ubezpieczony nie ma takiej umowy, nie ma nawet pewności czy taka umowa została zawarta z zakładem pracy. Zeznania świadków: J. K. (k.18v), J. W. (2) (k.18v-19), A. W. (k.26) i samego ubezpieczonego (k.27-27v) wskazują na to, że umowa taka z uczniami nie była zawierana. Praktyki gwarantowała szkoła. Z archiwum przechowującego akta Fabryki (...) nadesłano informację, że brak jest akt osobowych pracowników młodocianych jak również jakichkolwiek dokumentów świadczących o tym, że ubezpieczony był zatrudniony w latach 1970 – 1973. Również Dyrektor dawnej szkoły ubezpieczonego poinformował, że nie posiada dokumentów świadczących o zawieraniu umów o praktyczną naukę zawodu między zakładem pracy a szkołą oraz między zakładem pracy a K. T. w latach 1970-1973. Informacje te, jak również zeznania świadków, z którymi ubezpieczony się uczył, wskazują na to, że taka umowa nie była zawierana z uczniami, a przynajmniej nie ma dowodu świadczącego o tym, że umowa była zawierana. Wobec tego Sąd nie ma podstaw, aby zaliczyć okres praktycznej nauki zawodu do ogólnego stażu ubezpieczeniowego wnioskodawcy. W tym miejscu należy również przytoczyć wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 marca 2013 r., III AUa 1362/12, zgodnie z którym „dla wykazania, że dany okres stanowi okres składkowy, o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych bezwzględnie wymaganym jest przedstawienie dokumentów potwierdzających fakt zatrudnienia przez zakład pracy w celu przyuczenia do zawodu na podstawie indywidualnej umowy o pracę i wymogu tego nie może zastąpić powoływanie się wyłącznie na okoliczność nauki w zasadniczej szkole zawodowej dla pracujących niezależnie od tego, iż wśród wymienionych w świadectwie ukończenia przez ubezpieczonego zasadniczej szkoły przedmiotów podano także praktyczną naukę zawodu.” Sąd Okręgowy podziela w/w stanowisko w całości.

Wobec powyższego ubezpieczony nie udowodnił, aby na datę 1 stycznia 1999 r. osiągnął wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat.

Jeśli chodzi o staż pracy w warunkach szczególnych, to organ rentowy zaliczył ubezpieczonemu okres 8 lat, 4 miesięcy i 12 dni. W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci akt osobowych oraz zeznań świadków: A. W., J. W. (1) i W. N. daje podstawy do zaliczenia ubezpieczonemu do pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia w Odlewni (...) w S. zakwestionowanych przez organ rentowy od 13.01.1982 r. – 04.09.1982 r. i od 08.09.1983 r. do 31.10.1983 r. (tj. łącznie 9 m-cy i 16 dni), bowiem w tych okresach ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał faktycznie pracę przygotowywacza osprzętu w odlewni, które to stanowisko kwalifikowane jest jako praca w warunkach szczególnych. Odnosząc się natomiast do pracy ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w W. w okresach: 17.11.1983-21.09.1986 r., 01.02.1987 r. – 15.02.1987 r., 09.05.1987 r.-01.02.1988 r., 16.01.1989 r.-30.04.1990 r. (4 lata, 10 miesięcy i 23 dni) należy uznać, że praca na stanowisku malarza konstrukcji stalowych na wysokościach jest pracą w warunkach szkodliwych zgodnie z wykazem A, działem V, poz. 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. jako prace malarskie konstrukcji na wysokości. Podobnie praca na stanowisku montera izolacji (izolera) kwalifikowana jest jako praca w warunkach szczególnych (wykaz A, Dział V, poz. 7 w/w rozporządzenia). Ubezpieczony w okresach wymienionych przez pracodawcę w świadectwie wykonywania prac w warunkach szczególnych wykonywał pracę, która łączyła w sobie oba stanowiska pracy. Praca malarza konstrukcji stalowych na wysokościach i izolera były ze sobą związane, bowiem najpierw ubezpieczony wykonywał malowanie, a następnie izolację i taką pracę wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku, stale tj. ciągle wykonuje pracę w szczególnych warunkach i nie wykonuje w tym czasie żadnych innych czynności nie związanych z zajmowanym stanowiskiem. A zatem, w przypadku jednoczesnego wykonywania (w tym przypadku dwóch) prac wymienionych w rozporządzeniu z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43), należy uznać, że ubezpieczony wykonywał pracę w warunkach szczególnych.

Niemniej jednak okresy pracy, których organ rentowy nie zaliczył ubezpieczonemu do stażu pracy w warunkach szczególnych dają łącznie 5 lat, 8 miesięcy i 6 dni, co razem z okresem uznanym przez organ rentowy daje: 14 lat i 18 dni. Nie został również wykazany przez ubezpieczonego 15 letni staż pracy w warunkach szczególnych.

Wobec powyższego nie zostały spełnione przesłanki do przyznania emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS tj. nie udowodniono na datę 1 stycznia 1999 r. 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477 14 § 1 kpc oddalił odwołanie.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.