Sygn. aktI.Ca 134/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 kwietnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Cezary Olszewski (spr.)
Sędziowie:	SSO Mirosław Krzysztof Derda SSO Mirosław Kowalewski
Protokolant:	st. sekr. sąd. Ewa Andryszczyk

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2013 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa M. C.

przeciwko Z. W. i J. W.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki M. C.

od wyroku Sądu Rejonowego w Augustowie

z dnia 6 lutego 2013r., sygn. akt I C 79/09

1.  Oddala apelację;

2.  Zasądza od powódki M. C. na rzecz pozwanych Z. W. i J. W. solidarnie kwotę 1.800 zł (jeden tysiąc osiemset złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego przez Sądem II - giej instancji;

3.  Przyznaje pełnomocnikowi powódki adw. C. S. od Skarbu Państwa – kasa Sądu Rejonowego w Augustowie kwotę 2.214 zł (dwa tysiące dwieście czternaście złotych), w tym 414 zł (czterysta czternaście złotych) podatku VAT za pomoc prawną udzieloną powódce z urzędu.

Sygn. akt: I. Ca. 134/13

UZASADNIENIE

Powódka M. C. wystąpiła przeciwko Z. W. i J. W. z pozwem o zapłatę kwoty 60.600,00 zł. W uzasadnieniu podniosła, iż dnia 4 września 2008 r. pozwany Z. W. wtargnął bez uprzedzenia i bezprawnie na teren jej działek o numerach geodezyjnych: (...), (...) oraz (...), (...), (...), (...) i wyrządził na tym obszarze szereg szkód w postaci m. in. wykonania wykopu, zniszczenia ogrodu warzywnego, drzew owocowych i ozdobnych, ogrodzenia. Ponadto powódka domagała się też odszkodowania za rekultywację zniszczonego ogrodu i sadu.

Pozwani Z. W. i J. W. ostatecznie precyzując stanowisko w sprawie uznali powództwo w zakresie kwoty 560,67 zł jako kosztu zniszczonych nasadzeń należących do powódki oraz kwotę 100,00 zł tytułem zajętego przez okres 1 miesiąca terenu należącego do powódki o powierzchni około 50 m 2, a w pozostałym zakresie wnieśli o oddalenie powództwa.

Wyrokiem z dnia 6 lutego 2013 r. w sprawie o sygn. akt: I. C. 79/09 Sąd Rejonowy w Augustowie zasądził od pozwanych Z. W. i J. W. solidarnie na rzecz powódki M. C. kwotę 660,67 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 lipca 2009 r. do dnia zapłaty, a w pozostałym zakresie oddalił powództwo. Ponadto zasądził od powódki na rzecz pozwanych Z. W. i J. W. solidarnie kwotę 3.617,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz przyznał adwokatowi C. S. ze Skarbu Państwa (kasy Sądu Rejonowego w Augustowie) kwotę 3.600,00 zł plus 23% VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i prawne:

Dnia 4 września 2008 r. w godzinach rannych pozwani Z. i J. małżonkowie W. rozpoczęli inwestycję w postaci posadowienia budynku usługowego murowanego na należącej do nich działce oznaczonej nr geodezyjnym (...). Działka ta graniczy z należącą m.in. do powódki M. C. działką oznaczoną nr geodezyjnym (...) i (...).

W celu ustalenia stanu nieruchomości należących do stron przed datą rozpoczęcia przez pozwanych robót adaptacyjnych oraz budowlanych, a tym samym ustalenia zakresu ewentualnych zniszczeń, których przez swoje działanie dopuścili się pozwani, Sąd I instancji dopuścił dowód z zeznań świadków J. G., J. K., T. M., K. B., A. K., K. N., A. Ł., K. K., B. H., J. M..

Zdaniem Sądu Rejonowego jedynie zeznania świadków J. G., J. K., T. M., A. K., K. N., A. Ł., B. H. zasługiwały na uwzględnienie. Świadkowie ci bowiem w żaden sposób nie są związani ze stronami, złożyli zeznania obrazujące prawdziwy wygląd i charakter przedmiotowych działek przed dokonanymi przez pozwanych pracami adaptacyjnymi i budowlanymi. Sąd Rejonowy w szczególności miał na względzie zeznania pracowników budowlanych dokujących robót w roku 2008 przy wykopie oraz innych związanych z adaptacją gruntu pod budowę, a następnie prowadzeniem budowy budynku należącego do pozwanych. Świadkowie ci wskazywali jednoznacznie, iż nie było potrzeby usuwania jakichkolwiek drzew ozdobnych, czy też owocowych z terenu budowy, albowiem takich nie było, nie było również krzaków porzeczek. W konsekwencji Sąd Rejonowy omówił wiarygodności zeznaniom świadków K. B., K. K. i J. M.. W tym kontekście podniósł, iż świadek K. B. jest zięciem powódki, brał udział w formułowaniu pisma procesowego obrazującego zniszczenia roślin, będącego podstawą powództwa. Jest on osobą czynnie zaangażowaną w spór, jego zeznania pokrywały się ze stanowiskiem powódki, a nadto nie był w stanie dokładnie określić liczby zniszczonych drzew i ich lokalizacji. Również świadek K. K. (znajoma powódki, pracująca u niej dorywczo przy pracach domowych i w ogrodzie) pomimo, iż podawała informacje co do ilości i rodzaju zniszczonych drzew, warzyw, krzaków na działce (...), jednak nie potrafiła zlokalizować ich położenia na działce. Podobnie świadek J. M. (dorywczo pracujący u powódki od około 7-8 lat) wskazywał jakie drzewa i jaka ich ilość została zniszczona, jednak nie był w stanie wskazać ich położenia.

W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości rolnych H. K. i ocenił wartość strat drzew owocowych, warzyw, roślin ozdobnych i krzewów według ich stanu podanego w piśmie procesowym powódki z dnia 02.11.2009 r. na kwotę 4.286,23 zł. Z kolei wartość drzew owocowych, warzyw, roślin ozdobnych i krzewów według analizy ich powierzchni i stanu określonego na podstawie pisma procesowego z dnia 2.11.2009 r. oraz zeznań świadków, dokumentacji fotograficznej i nagrania DVD, określił na kwotę 560,67 zł.

Dokonując analizy stanu faktycznego ustalonego na podstawie w/w materiału dowodowego Sąd Rejonowy uznał, iż powódka nie udowodniła, iż na działce pozwanych oraz w przygranicznych pasach gruntu jej nieruchomości rosły wartościowe drzewa ozdobne, czy też owocowe, jak również krzewy i zorganizowany w sposób opisywany przez powódkę ogródek warzywny i nasadzenia te na skutek działania pozwanych uległy zniszczeniu, jak również zniszczeniu uległa siatka ogrodzeniowa. Powódka nie udowodniła również faktu nawiezienia czarnoziemu na przedmiotowe działki. Zdaniem Sądu Rejonowego faktycznemu zniszczeniu uległy, zgodnie z analizą biegłego, warzywa, krzewy oraz krzewy arniki. Biegły dokonał również analizy wielkości powierzchni, na której wystąpiło zniszczenie roślin ogrodniczych i przyjął, iż wynosi ona 57,6 m 2, co stanowi 20% powierzchni zajętej robotami budowlanymi.

Jednocześnie Sąd I instancji przyjął, iż powódkę M. C. w kontekście art. 226 k.c. należało traktować jako posiadaczkę nieruchomości, którą nabyli pozwani od B. K., jako posiadaczkę w złej wierze. Miała ona bowiem świadomość, iż nieruchomości te w drodze postępowań sądowych zostały przyznane na rzecz B. K. w sprawie sygn. akt I Ns 446/07. W tych warunkach Sąd Rejonowy stwierdził, iż powódka mogłaby się domagać zwrotu nakładów koniecznych, i to tylko o tyle, o ile właściciel wzbogaciłby się bezpodstawnie jego kosztem. W niniejszej jednak sprawie nasadzenia drzew owocowych i ozdobnych nie są nakładami koniecznymi. Ponadto Sąd Rejonowy wskazał, że nieruchomość pozwanych, do momentu jej zabudowania, stanowiła działkę budowlaną niezabudowaną, nie miała ona charakteru rolnego, aby działkę tę utrzymać w stanie zdatnym do normalnego korzystania. Czynienie nasadzeń drzewami ozdobnymi, owocowymi, czy też krzewami, nie wchodziło w zakres utrzymania nieruchomości w stanie zdatnym do normalnego korzystania, co jednak, zdaniem Sądu, nie miało miejsca. Sąd przyjął również, że zasądzona kwota zniszczeń upraw warzywnych, krzewów, w tym arniki, dotyczy terenu działek, których powódka jest współwłaścicielką.

O kosztach Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.

O kosztach zastępstwa procesowego strony pozwanej Sąd Rejonowy orzekł w oparciu o § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu powódce Sąd Rejonowy orzekł w oparciu o przepis § 6 pkt 6 w zw. z § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Apelację od wyroku w zakresie pkt II co do kwoty 59.339,33 zł oraz pkt III wniosła powódka M. C., zarzucając Sądowi I instancji naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść wyroku w zaskarżonej jego części, a w szczególności art. 233 § 1 k.p.c. polegające na jednostronnej i bezkrytycznej ocenie dowodów zebranych w sprawie, uznanych przez Sąd za przemawiające przeciwko jej twierdzeniom co do istoty sprawy i ustalaniu istotnych okoliczności faktycznych sprawy na podstawie takiej ich oceny z pominięciem całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego i zaniechaniu wszechstronnego jego rozważenia, wyprowadzeniu ze wskazanych wyżej dowodów wniosków jednoznacznych, a niekiedy dowolnych, mimo, że istniała uzasadniona alternatywa ich oceny, nietrafnej i wybiórczej ocenie wyjaśnień powódki, co do istotnych okoliczności faktycznych oraz nieuzasadnionym uznaniu zeznań świadków potwierdzających wyjaśnienia powódki za niewiarygodne, a także nieuwzględnieniu przy ocenie dowodów wskazań wynikających z zasad doświadczenia życiowego – w następstwie czego doszło do niesłusznego oddalenia powództwa w zaskarżonej części oraz nieuzasadnionego zasądzenia od powódki kosztów zastępstwa procesowego.

Wskazując na powyższe, wniosła o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez uwzględnienie powództwa w całości i oddalenie wniosku pozwanych o zasądzenie na ich rzecz kosztów zastępstwa procesowego, ewentualnie uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi, pozwani J. W. i Z. W. wnieśli o oddalenie apelacji oraz zasądzenie od powódki solidarnie na ich rzecz kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki jest nieuzasadniona.

Wbrew twierdzeniom skarżącej, w niniejszej sprawie nie wykazała ona, aby w toku rozpoznania sprawy doszło do uchybień, które skutkowałyby wadliwymi ustaleniami. Apelacja sprowadza się wyłącznie do polemiki z oceną faktów, przeprowadzoną przez Sąd I instancji. Tymczasem stan faktyczny ustalono prawidłowo, a świadczą o tym zeznania znacznej grupy świadków oraz fotografie i zapis cyfrowy na płycie DVD. Dla oceny trafności zarzutów odnoszących się do wskazywanych przez skarżącą naruszeń prawa materialnego miarodajnym jest stan sprawy, który legł u podstaw wydania skarżonego wyroku. Stan ten Sąd Okręgowy przyjmuje za ustaleniami Sądu I instancji za własny i czyni go podstawą swojego rozstrzygnięcia.

Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, wyrażając oceny, które nie pozostają w sprzeczności z zasadami logiki rozumowania, czy doświadczenia życiowego i nie wykazują błędów natury faktycznej. Oceny te odpowiadają wymogom określonym w art. 233 § 1 k.p.c., zgodnie z którymi sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie "wszechstronnego rozważenia zebranego materiału", a zatem, jak podkreśla się w orzecznictwie, z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności (por. wyrok SN z dn. 17 listopada 1966 r., II CR 423/66, OSNPG 1967, nr 5-6, poz. 21; wyr. SN z dn. 24 marca 1999 r., I PKN 632/98, OSNAPiUS 2000, Nr 10, poz. 382; post. SN z dn. 11 lipca 2002 r., IV CKN 1218/0, LEX nr 80266, post. SN z dn. 18 lipca 2002 r., IV CKN 1256/00, LEX nr 80267). Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadził wnioski logiczne poprawne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, to taka ocena dowodów nie narusza zasady swobodnej oceny dowodów przewidzianej w art. 233 k.p.c., choćby dowiedzione zostało, że z tego samego materiału dałoby się wysnuć równie logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego wnioski odmienne. Tylko w przypadku wykazania, że brak jest powiązania, w świetle kryteriów wyżej wzmiankowanych, przyjętych wniosków z zebranym materiałem dowodowym, możliwe jest skuteczne podważenie oceny dowodów dokonanej przez sąd. Nie jest wystarczająca sama polemika naprowadzająca wnioski odmienne, lecz wymagane jest wskazanie, w czym wyraża się brak logiki lub uchybienie regułom doświadczenia życiowego w przyjęciu wniosków kwestionowanych, (por: wyrok SN z dn. 27 września 2002 r. IV CKN 1316/00 - lex nr 80273).

Z przedstawionych względów nie mogły więc odnieść skutku zarzuty apelującej co do oceny materiału dowodowego dokonanej przez Sąd I instancji. Apelacja ogranicza się jedynie do polemiki z wnioskami Sądu Rejonowego, co nie jest wystarczające do podważenia ustaleń będących podstawą rozstrzygnięcia.

Przede wszystkim należy zgodzić się ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, iż powódka nie wykazała, aby na przedmiotowym gruncie zasadzone były wartościowe drzewa ozdobne, czy też owocowe, jak również krzewy i urządzony był ogródek warzywny i nasadzenia te, na skutek działania pozwanych, uległy zniszczeniu, jak również zniszczeniu uległa siatka ogrodzeniowa. Całkowicie błędne są twierdzenia apelacji, iż Sąd I instancji oparł swe ustalenia na zeznaniach świadków strony pozwanej, co do których przecież powódka nie wnosiła zastrzeżeń w trybie art. 162 k.p.c., bezzasadnie odmawiając wiarygodności zeznaniom świadków wnioskowanych przez powódkę. Podkreślić należy, że ocena zeznań świadków nie może ograniczać się do fragmentarycznych wypowiedzi świadków, czy stron, ale musi się opierać na zestawieniu treści zeznań z pozostałymi dowodami naświetlającymi okoliczności sprawy w sposób odmienny. Przy ocenie zeznań świadków sąd bierze zatem pod uwagę cały materiał dowodowy. W tym kontekście zauważyć należy, że pewien stan nieruchomości, w czasie wykonywania prac budowlanych, obrazują zdjęcia oraz nagranie zapisane na płycie DVD, które w żaden sposób nie potwierdzają, iż na przedmiotowym gruncie znajdowały się jakiekolwiek nasadzenia. Zdjęcia te bowiem obrazują nieruchomość chaotycznie porośniętą roślinnością, której nie można uznać za ozdobną czy też niezbędną do zagospodarowania działki. Ponadto, jak słusznie zauważył Sąd I instancji tylko zwrotu nakładów koniecznych w przypadku powódki, która w określonym czasie była posiadaczem nieruchomości, mogłaby się domagać. W konsekwencji nie ma żadnych podstaw, aby przyjmować, że dokonane nakłady (jeżeli w ogóle miały miejsce), co słusznie zanegował Sąd I instancji, miały miejsce.

Z tych też względów na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt I wyroku.

O kosztach zastępstwa prawnego poniesionych przez stronę pozwaną Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 6 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t. j. – Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.).

Na podstawie art. 22 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych w zw. z § 2 ust. 2 w zw. z § 6 pkt 6 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t. j. – Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.) Sąd Okręgowy przyznał pełnomocnikowi powódki adwokatowi C. S. od Skarbu Państwa – kasy Sądu Rejonowego w Augustowie kwotę 2.214,00 zł.