Sygn. akt II K 1088/14 2 Ds. 225/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 20 marca 2015 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie w II Wydziale Karnym w składzie :

Przewodniczący: SSR Krzysztof Bieńkowski

Protokolant : sekr.sąd.Agnieszka Klimek

przy udziale Prokuratora : -

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 25.02.2015 r. i 18.03.2015r.

sprawy M. M. (1) , syna C. i E., urodzonego (...) w K.

oskarżonego o to, że:

I.  w okresie od 29 listopada do 3 grudnia 2013r. w O.działając czynem ciągłym z góry powziętym zamiarem w siedzibie firmy (...) Sp. z o.o.Oddział w O.dokonał podrobienia B. Z. (1)na fakturach VAT nr (...) i fakturze VAT korekta (...)w pozycji podpis odbiorcy, a następnie w celu użycia za autentyczne przedłożył je do zaksięgowania w siedzibie firmy (...) Sp. z o.o.w C.

- tj. czyn z art.270§1 k.k. w zw. z art.12 k.k.

II.  w dniu 31 stycznia 2014r. w M.przy u.(...) jako uprawniony pracownik firmy (...) Sp. z o.o.Oddział w O.dokonał przywłaszczenia powierzonych mu pieniędzy za dostarczony towar zgodnie z fakturami VAT, tj. (...)na kwotę 1932,62, (...)na kwotę 3807,30 zł oraz (...)na kwotę 2487,01 zł tj o łącznej wartości 8226,93 zł na szkodę firmy (...) Sp. z o.o.w C.

- tj. czyn z art.284§2 k.k.

ORZEKA :

I.  oskarżonego M. M. (1) uznaje za winnego popełnienia zarzucanych mu przestępstw i za to :

a)  za czyn opisany w pkt I z mocy art.270§1 k.k. w zw. z art.12 k.k. skazuje go, a z mocy art.270§1 k.k. wymierza mu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

b)  za czyn opisany w pkt II z mocy art.284§2 k.k. skazuje go i wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, a na podstawie art.33§2 k.k. wymierza oskarżonemu karę grzywny w wysokości 50(pięćdziesięciu) stawek dziennych , ustalając wysokość jednej stawki na 40 (czterdzieści) złotych;

II.  na podstawie art.85 k.k. i art.86§1 k.k. wymierzone w pkt I ppkt a-b kary pozbawienia wolności łączy i wymierza oskarżonemu M. M. (1) karę łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

III.  na podstawie art.69§1 k.k., art.70§1 pkt 1 k.k. wykonanie wymierzonej w pkt II kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby 3(trzech) lat ;

IV.  na podstawie art.72§2 k.k. zobowiązuje oskarżonego do naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz (...) sp. z o.o. w C. kwoty (...),93 (ośmiu tysięcy dwustu dwudziestu sześciu 93/100) złotych w terminie jednego roku od uprawomocnienia się wyroku;

V.  na podstawie art.627 k.p.k. w zw. z art.2 ust.1 pkt 3 w zw. z art.3 ust.1 Ustawy z dnia 23 czerwca1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w całości , w tym opłatę w kwocie 580 (pięciuset osiemdziesięciu) zł.

UZASADNIENIE

Sąd ustalił , co następuje :

Oskarżony M. M. (1)był zatrudniony w firmie S. Sp. zo.o. w C.w okresie od sierpnia 2012r. do 31 stycznia 2014 roku jako koordynator (...)oddziału firmy.

W ramach swoich obowiązków oskarżony, który samodzielnie dysponował kluczami do firmowego magazynu położonego w O., pobierał (sam lub za pośrednictwem magazyniera) zamówiony przez kontrahentów towar , dostarczał odbiorcom i odbierał zapłatę.

W zakresie obiegu dokumentów w firmie odbywało się to w ten sposób , że po wprowadzeniu do systemu komputerowego zamówienia, generował on dokument WZ, na podstawie którego magazynier wydawał towar, a po przygotowaniu towaru do wysyłki i zaznaczeniu tego faktu w systemie ten generował fakturę, która wraz z towarem była zawożona do klienta.

Fakt opłacenia faktury i pobrania towaru klient kwitował na jej kopii, która wracała do dokumentacji firmy.

(dow : protokół przyjęcia zawiadomienia o p-stwie i zezn.śwd.M. D. k.2-5)

Pod koniec 2013 roku pojawiły się wątpliwości co do rzetelności i uczciwości oskarżonego jako pracownika.

Zdarzały się sytuacje , że M. M. samodzielnie pobierał towar, który nie docierał do klientów i pomimo wystawienia faktur korygujących ostatecznie nie wracał do magazynu.

W toku wyjaśniania zaistniałych wątpliwości w firmie stwierdzono, że M. M. (1) złożył do dokumentacji dwie faktury : fakturę VAT nr (...) i fakturę VAT korekta (...), na których w miejscach podpis odbiorcy podrobił podpis B. Z..

(dow : faktura i korekta k.7-8, zezn.śwd.B. Z. k.48v-49, k.82v, k.147-148, zezn.śwd.K. S. k.24v , k.138, zezn.śwd.M. R. k.26, k.134-135, dokumentacja z inwentaryzacji k.96-107)

Po ujawnieniu tych okoliczności prezes spółki S. B. D.podjął decyzję o zwolnieniu oskarżonego.

Gdy oskarżony M. M. (1)w dniu (...). przybył do siedziby firmy w C.został poinformowany o zwolnieniu dyscyplinarnym.

Oskarżony przygnębiony podpisał wręczone mu wypowiedzenie i oddał rzeczy służbowe , które przyniósł w papierowej torbie. W obecności prezesa, głównej księgowej B. B. (1), M. D.i A. C.kolejno , skrupulatnie wyjmował poszczególne przedmioty ze wspomnianej torby i wszystkie związane z zatrudnieniem w S. M. rzeczy oddawał, co zostało odnotowane w protokole zdawczo-odbiorczym.

W pewnym momencie powodowana współczuciem B. B. zaproponowała oskarżonemu zmianę sposobu rozwiązania umowy o pracę na porozumienie stron , na co oskarżony chętnie przystał, a prezes zaakceptował.

W trakcie całego spotkania oskarżony nie wspominał o jakichkolwiek pieniądzach , które miałyby pochodzić z realizowanych transakcji.

(dow : zezn.śwd.B. D. k.64-65, k.135-136, zezn.śwd.M. D. k.3-5, k.57v , k.136-137, zezn.śwd.B. B. (1) k.67-68, k.137-138)

Już po rozwiązaniu stosunku pracy z oskarżonym okazało się , że przywłaszczył on sobie pieniądze za towar dostarczony do (...) w M..

Oskarżony pobrał należności wynikające z faktur :

- faktury VAT nr (...) w kwocie 2.487,01 zł

- faktury VAT nr (...) w kwocie 3.807,30 zł

- faktury VAT nr (...) w w kwocie 1.932,62 zł

i pieniędzy tych nie oddał pracodawcy.

Jako , że dostawa towaru i odbiór pieniędzy nastąpił w styczniu 2014r. w firmie (...) odkryto ten fakt już po rozwiązaniu umowy z oskarżonym , który wezwany do zwrotu pieniędzy zaprzeczył (za pośrednictwem swojego pełnomocnika) , aby takie pieniądze pobierał i wskazał , że „gdyby taka sytuacja miała w rzeczywistości miejsce to stanowiłaby podstawę do zwolnienia dyscyplinarnego, która jednak nie miała miejsca” (k.143-144).

(dow : zezn.śwd.B. D. k.64-65, k.135-136, zezn.śwd.M. D. k.3-5, k.57v , k.136-137, zezn.śwd.B. B. (1) k.67-68, k.137-138 , faktury VAT k.13-27, zezn.śwd.S. W. k.50v , k.147v)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody, a ponadto :

zezn.śwd.J. Ł. k.29, k.134v , zezn.śwd.P. M. k.88, k.134v, zezn.śwd.M. T. k.69, k.135 , zezn.śwd.J. Z. k.27, k.135

Oskarżony M. M. (1) w trakcie postępowania przygotowawczego, a także w trakcie przewodu sądowego nie przyznawał się do winy w zakresie przestępstwa przywłaszczenia.

Przesłuchany w charakterze podejrzanego stwierdził ,że przyznaje się jedynie do 2giego z zarzucanych mu czynów (t.j. przestępstwa z art.270§1 k.k.).

W zakresie zarzucanego mu przywłaszczenia stwierdził , że pieniądze z faktur zawiózł do C. w papierowej torebce , a po kłótni związanej z rozwiązaniem umowy pozostawił wszystkie rzeczy , w tym pieniądze i ze zdenerwowania „nie przyszło mu do głowy aby odebrać pokwitowanie.

Odnośnie podrobienia podpisu B. Z. podejrzany wyjaśnił , że „fizycznie towar nie wyjechał z firmy” , a kiedy okazało się , że wymieniona nie potrzebuje zamówionych towarów „postanowił złożyć podpisy na fakturze i korekcie”.

(dowód: wyjaśnienia oskarżonego – k. 93-94)

Na rozprawie oskarżony podtrzymał te twierdzenia i stanowisko odnośnie stawianych mu zarzutów.

(k.133-134)

Sąd zważył , co następuje :

Wyjaśnienia oskarżonego uznać należy za wiarygodne jedynie w tej części , w której przyznaje się do podrobienia podpisów B. Z. na fakturach VAT nr (...) i VAT korekta (...) posłużenia się tymi dokumentami jako autentycznymi.

W tym zakresie spójne i konsekwentne relacje świadka , której podpis sfałszowano i same dokumenty nie pozostawiają wątpliwości co do faktu popełnienia przez oskarżonego zarzucanego mu czynu.

Podkreślić jednak należy , że oskarżony nikogo o tym nie informował , nie uprzedzał i nie próbował nawet w legalny sposób wyjaśnić tej kwestii.

(dow : faktura i korekta k.7-8, zezn.śwd.B. Z. k.48v-49, k.82v, k.147-148)

W pozostałym natomiast zakresie wyjaśnienia oskarżonego oceniane w kontekście innych dowodów, przy uwzględnieniu zasad doświadczenia życiowego i reguł logicznego rozumowania jawią się jako całkowicie niewiarygodne.

W ocenie Sądu wyjaśnienia oskarżonego stanowią jedynie linię obrony zmierzająca do uniknięcia odpowiedzialności karnej, linię obrony konstruowaną w sposób nader naiwny, niekonsekwentny i nielogiczny.

Na wstępie rozważań w tej części wskazać należy, że ponad wszelką wątpliwość za udowodniony należy uznać fakt przyjęcia przez oskarżonego pieniędzy za towar dostarczony do firmy S.W..

Wynika to jednoznacznie z niekwestionowanej dokumentacji i wiarygodnych zeznań świadka.

(dow : faktury VAT k.13-27, zezn.śwd.S. W. k.50v , k.147v)

W tym kontekście twierdzenia zawarte w piśmie pełnomocnika kwestionujące istnienie roszczenia jawią się jako zaskakujące i niezrozumiałe.

(k.143-144)

Natomiast wyjaśnienia oskarżonego stoją w rażącej sprzeczności z pozostałymi zgromadzonymi w tym zakresie dowodami i sprzeczne są z zasadami logiki i doświadczenia życiowego.

W pierwszej kolejności zdecydowanie odrzucić należy tezę jakoby w trakcie spotkania w siedzibie firmy (...) w dniu (...)doszło do kłótni, a oskarżony był wyjątkowo zdenerwowany (na tyle , że zapomniał o kwocie ponad 8 tysięcy złotych).

Z konsekwentnych , logicznych i wzajemnie się uzupełniających zeznań innych uczestników tego spotkania wynika jasno , że taka sytuacja po prostu nie miała miejsca.

Oskarżony musiał być zdenerwowany , jednak w żaden sposób nie kwestionował zasadności rozwiązania umowy w trybie art.52 kodeksu pracy, podpisał wszak wypowiedzenie i spokojnie rozliczył się z posiadanych przedmiotów firmowych.

Jeżeli był na tyle opanowany, że przegrywał pliki muzyczne to całkowicie niepojęte jest jak mógłby zapomnieć o tak dużej sumie pieniędzy.

Co więcej z relacji wiarygodnych w ocenie Sądu świadków , osób całkowicie dla oskarżonego obcych, wynika że skrupulatnie opróżnił torbę w której rzekomo miała znajdować się gotówka i żadnych pieniędzy nie przekazywał, ani nawet o nich nie wspominał.

Opisywanych przez oskarżonego środków pieniężnych nikt również w siedzibie S. M.nie znalazł.

(dow : zezn.śwd.B. D. k.64-65, k.135-136, zezn.śwd.M. D. k.3-5, k.57v , k.136-137, zezn.śwd.B. B. (1) k.67-68, k.137-138)

Zebrany w sprawie bogaty materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, iż oskarżony – wbrew swoim deklaracjom nie wywiązał się obowiązku rozliczenia się powierzonego mu mienia w postaci pieniędzy w kwocie 8226,93zł i wymienioną kwotę przywłaszczył.

W tym kontekście okazana mu daleko idąca wielkoduszność przez decydentów spółki poprzez zmianę sposobu rozwiązania stosunku pracy jawi się jako chybiona.

Biorąc pod uwagę omówione wyżej dowody Sąd uznał iż oskarżony dopuścił się zarzucanych mu czynów.

Wskazać przy tym należy , że pozostałe zgromadzone dowody w postaci zeznań świadków i dokumentacji inwentaryzacyjnej , jakkolwiek mogą rzucać światło na postępowanie oskarżonego (zezn.śwd.K. S. k.24v , k.138, zezn.śwd.M. R. k.26, k.134-135, dokumentacja z inwentaryzacji k.96-107) , dla rozstrzygnięcia nie mają znaczenia , albowiem dotyczą okoliczności nie związanych z zarzutami aktu oskarżenia.

W szczególności nie są przydatne dla rozstrzygnięcia zeznania pracowników i właściciela firmy (...).

Biorąc pod uwagę, że M. M. (3) jest osobą dorosłą , mającą odpowiedni zasób doświadczenia życiowego i znającą obowiązujące normy prawne oraz konsekwencje ich nieprzestrzegania, a czyn mu zarzucany ma prosty charakter ze społecznego punktu widzenia, uznać należy , że można mu przypisać winę.

W zakresie kwalifikacji prawnej przypisanego oskarżonemu przestępstwa Sąd zważył, co następuje.

Nie budzi wątpliwości kwestia kwalifikacji prawnej podrobienia podpisu B. Z. na fakturach VAT i posłużenia się tym dokumentem jako autentycznym.

Biorąc pod uwagę sposób działania oskarżonego uznać należy powyższe za działanie podjęte w zgóry powziętym zamiarze i wypełniające znamiona przestępstwa z art.270§1 k.k. w zw. z art.12 k.k.

Nie nasuwa również w ocenie Sadu wątpliwości kwalifikacja prawna drugiego z zarzucanych oskarżonemu czynów jako występku z art. 284 § 2 k.k.

Oskarżony , co nie budzi wątpliwości dysponował środkami od kontrahenta w kwocie wynikającej z opisanych wyżej faktur i pieniędzy tych nie przekazał , wbrew obowiązkowi , pracodawcy.

Wskazać należy , że realizując swoje obowiązki pracownicze oskarżony otrzymywał zapłatę za dostarczony towar jako przedstawiciel spółki , a nie jako osoba fizyczna i nie miał żadnego prawa takim mieniem rozporządzać.

Co więcej nawet z w/w faktur wynika jednoznacznie , że środki te należały do (...) , a więc było to mienie powierzone.

W konsekwencji popełnione przestępstwo należało zakwalifikować jako czyn z art. 284 § 2 k.k. w trybie kwalifikowanym. Typ kwalifikowany jest przestępstwem indywidualnym, możliwym do popełnienia tylko przez osobę, której wcześniej uprawniony powierzył władztwo nad rzeczą. Zgodnie z przyjętą doktryną typ kwalifikowany przywłaszczenia - sprzeniewierzenie (art. 284 § 2 KK) polega na przywłaszczeniu rzeczy ruchomej, która została wcześniej sprawcy powierzona przez uprawnionego na mocy np. umowy spedycji. Może to być jakikolwiek stosunek prawny, nie ma też znaczenia forma powierzenia. Istotne jest to, że sprawca wykracza poza zakres praw, na których wykonywanie zgodził się uprawniony do rzeczy.

W świetle zakresu obowiązków realizowanych przez przedstawiciela handlowego taki status zapłaty za towar (jako mienia powierzonego) jest oczywisty.

Jako datę popełnienia tego przestępstwa przyjąć należało ostatni moment , w którym oskarżony mógł się z powierzonych mu środków rozliczyć , a więc dzień ustania stosunku pracy.

Wymierzając karę oskarżonemu Sąd miał na uwadze całokształt okoliczności zarówno łagodzących jak i obciążających , w szczególności stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez niego czynu i stopień winy.

Określając wysokość kary Sąd uwzględnił również cele zapobiegawcze i wychowawcze kary w stosunku do sprawcy , a ponadto potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Jako okoliczności obciążające Sad miał na uwadze przede wszystkim sposób działania sprawcy , niewątpliwie przemyślany i konsekwentnie zrealizowany.

Nie sposób również pominąć rażącego nadużycia zaufania w relacjach z pracodawcą oraz stosunkowo znaczną wysokość szkody.

Natomiast za łagodzące okoliczności Sąd przyjął m.in. młody wiek sprawcy, uprzednią niekaralność za przestępstwa oraz pozytywne opinie kontrahentów.

(karta karna k.97, opinie k.125-128)

W ocenie Sądu wymierzone kary jednostkowe oraz kara łączna 1 roku pozbawienia wolności są w pełni adekwatne do wagi popełnionych przestępstw i realizują cele stawiane karze kryminalnej.

Biorąc pod uwagę dotychczasową niekaralność za przestępstwa oraz warunki i właściwości osobiste Sąd uznał, iż warunkowe zawieszenie wykonanie orzeczonej kary na okres próby 3 lat jest wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa.

Kara grzywny w ocenie Sądu jest w pełni adekwatna do wagi popełnionego czynu , uwzględnia również cele indywidualno- i generalno- prewencyjne i nie może być uznana rażąco surową ani też rażąco łagodną, a powinna oskarżonemu uświadomić nieopłacalność popełniania przestępstw.

Ponadto obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego równowartości przywłaszczonego mienia.

Mając na uwadze sytuację materialną i możliwości zarobkowe oskarżonego Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w całości.