Sygn. akt. II K 1424/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lipca 2014 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie w II Wydziale Karnym, w składzie

Przewodniczący SSR Krzysztof Bieńkowski

Protokolant : sekr.sąd.Katarzyna Bogusz - Trojanowska

W obecności Prokuratora : -

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 05.03.2014r., 04.04.2014r., 16.05.2014r., 25.06.2014r.

sprawy :

G. S. syna R. i B. z d. Ś., urodzonego (...) w M.,

oskarżonego o to, że:

I.  w dniu 5 lipca 2013r. w B. naruszył nietykalność cielesną i znieważył K. Ż. – funkcjonariusza Służby Więziennej zatrudnionego na stanowisku oddziałowego D. Ochrony w Zakładzie Karnym w B., podczas i w związku z pełnieniem przez pokrzywdzonego obowiązków służbowych, w ten sposób, że opluł wymienionego i wyzywał go słowami wulgarnymi,

tj. o przestępstwo określone w art. 222 § 1 kk w zb. z art. 226 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

II.  w dniu 8 lipca 2013r. w B. znieważył D. P. – funkcjonariusza Służby Więziennej zatrudnionego na stanowisku wychowawcy w Zakładzie Karnym w B., podczas i w związku z pełnieniem przez pokrzywdzonego obowiązków służbowych, w ten sposób, że wyzywał wymienionego słowami wulgarnymi,

tj. o przestępstwo określone w art. 226 § 1 kk

III.  w okresie od stycznia 2013 r. do 23 lipca 2013r. w B., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonywaniu z góry powziętego zamiaru, poprzez uderzanie rękami i kopanie nogami, zniszczył urządzenia sanitarne świetlicy oraz celi mieszkalnej Zakładu Karnego w B. powodując stratę w łącznej wysokości 2633,60 zł, na szkodę Zakładu Karnego w B.,

tj. o czyn z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 12 kk

ORZEKA:

I.  oskarżonego G. S. uznaje za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów i za to :

a)  za czyn opisany w pkt I zarzutów z mocy art.222§1 k.k. w zb. z art.226§1 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. skazuje go , a na podstawie art.222§1 k.k. w zw. z art.11§3 k.k. wymierza mu karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

b)  za czyn opisany w pkt II zarzutów z mocy art.226§1 k.k. skazuje go i wymierza mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

c)  za czyn opisany w pkt III zarzutów z mocy art.288§1 k.k. w zw. z art.12 k.k. skazuje go , a z mocy art.288§1 k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art.85 k.k. i art.86§1 k.k. wymierzone w pkt I kary łączy i wymierza oskarżonemu karę łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. E. S. kwotę 672(sześciuset siedemdziesięciu dwóch) złotych oraz należny od tej kwoty podatek VAT tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego wykonywaną z urzędu w postępowaniu sądowym;

IV.  na podstawie art.624§1 k.p.k. zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych w całości;

UZASADNIENIE

Oskarżony G. S. w pierwszej połowie 2013 r. odbywał w Zakładzie Karnym w B. karę pozbawienia wolności orzeczoną wobec niego wyrokiem Sądu Rejonowego w Mławie z dnia 19 maja 2009 roku w sprawie o sygn. akt II K 244/09.

W tym okresie, począwszy od 19 stycznia 2013r., wymieniony rozpoczął systematyczne dewastowanie wyposażenia Zakładu Karnego w B. poprzez niszczenie mienia celi mieszkalnej Oddziału XIV i świetlicy w/w Zakładu. Kopiąc i uderzając rękoma niszczył: miski ustępowe, umywalki, spłuczki, klosze, deski wc, pojemniki na śmieci, wylewki baterii, lustra, syfony. Łączna wartość zniszczonego mienia została oszacowana na 2.633,60 zł.

Za dokonane przewinienia G. S. był wielokrotnie karany karami dyscyplinarnymi oraz zobowiązywany do naprawienia szkody przez Dyrektora Zakładu Karnego w B.. Za każdym razem odmawiał on przyjęcia decyzji.

Środki podjęte w celu zapobieżenia dalszemu niszczeniu przedmiotów skarbowych nie przynosiły efektów i oskarżony do połowy lipca 2013r. zachowywał się w podobny sposób.

Z uwagi na obowiązujące normy nie można było oskarżonego pozbawić dostępu do wody, umywalki czy sedesu, co wymieniony z pełną świadomością wykorzystywał niszcząc w/w sprzęt.

(meldunki o szkodzie k.3-1, zezn. śwd M. K. k. 22, k. 237, wnioski o wymierzenie kary dyscyplinarnej k.36-41, k.43-44, k. 47, k. 50-55, k. 57-58 k. 60-63, k. 67,k. 97-98, k.102 , notatka służb. sierż P. S. (1) k.48, zezn. śwd M. G. k.84-85, zezn. śwd T. J. k.141-142, zezn. śwd K. P. k.147-148, k.240, zezn. śwd M. Ś. k. 149-150, zezn. śwd P. B. k. 236-23, zezn. śwd A. M. k. 159, k. 238, zezn. śwd P. S. (2) k. 238-239, zezn. śwd P. Z. k.145, zezn. śwd P. S. (1) k. 143, wyjaś. osk G. S. k. 163, k.319)

Dnia 5 lipca 2013r. miała miejsce wizytacja celi zabezpieczającej, w której przebywał oskarżony. Brali w niej udział starszy wychowawca kpt. K. C., dowódca zmiany D. Ochrony P. B. oraz oddziałowi K. Ż. i M. G.. Podczas rozmowy oskarżonego z kpt. C., nieprowokowany zachowaniem funkcjonariuszy, wymieniony oskarżony opluł K. Ż. i wyzywał go słowami wulgarnymi. Po tym zdarzeniu G. S. uspokoił się i zastosował do poleceń przełożonych.

( wniosek o wymierzenie kary dyscyplinarnej k. 99, zezn. śwd K. Ż. k. 105,k.215, zezn. śwd P. B. k.113, k. 236-237, zezn. śwd M. G. k.115,k. 318, zezn. śwd K. C. k. 123,k. 239, wyjaśnienia osk. G. S. k.215)

Kilka dni po tym zdarzeniu, tj. 8 lipca 2013r., doszło do popełnienia kolejnego czynu. Około godziny 14.00 wychowawca D. P. został poinformowany, że oskarżony G. S. chce z nim rozmawiać. Chciał on gdzieś zadzwonić. D. P. odpowiedział oskarżonemu, że jeśli zgłosił wcześniej ten fakt to będzie mógł zadzwonić. Procedura ta jest konieczna celem zorganizowania doprowadzenia. W tym momencie oskarżony znieważył wychowawcę słowami wulgarnymi. Następnie został poinformowany przez D. P. o sporządzeniu wniosku o wymierzenie oskarżonemu kary za dokonane przewinienie.

Przesłuchany w charakterze podejrzanego G. S. nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, odmówił składania wyjaśnień i odpowiedzi na pytania.

Przesłuchany w charakterze oskarżonego nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów. Wyjaśnił, iż jeśli chodzi o niszczenie mienia to coś sobie przypomina. Co do naruszenia nietykalności K. Ż. oświadczył, że go nie zna i nie naruszył jego nietykalności. Dalej stwierdził, że zna D. P., który jest teraz jego wychowawcą, ale nie znieważył go. Zasłaniał się ponadto niepamięcią w zakresie szczegółów zdarzeń.

Odnośnie pobytu w ZK B. skarżył się na sposób w jaki traktowała go Służba Więzienna. Przygnębiał go brak potrzebnej pomocy. Podkreślił zwłaszcza sytuację związaną z nieudzieleniem mu rozmowy telefonicznej, kiedy to chciał zadzwonić do chorej matki a odmówiono mu tej możliwości i ubliżano.

Wnikliwie opisał stan psychiczny w jakim się wtedy znajdował tracąc kontakt z rzeczywistością, mając zwidy i pragnąc ucieczki z zakładu. Oskarżony w swojej relacji nadmienił, że nieustannie pisał skargi i pisma do Policji, prokuratury i administracji rządowej lecz z żadnej w wymienionych instytucji pomocy nie otrzymał.

G. S. częściowo przyznał się do zarzutu niszczenia zakładowego mienia. Twierdził, że zniszczył większą połowę wyżej wymienionych rzeczy ale nie wszystkie. Kopał w miski ustępowe, umywalki, spłuczki, kosze. Zrelacjonował sytuację, w której funkcjonariusze tłukli lampy z jego celi a także łamali przy nim deskę WC w celu obciążenia go kosztami. Nie przyznał się do uszkodzenia sedesu, wieszaka, deski i telewizora.

(wyjaśnienia oskarżonego k. 214-215)

Sąd zważył co następuje:

W ocenie Sądu wyjaśnień oskarżonego nie można uznać za wiarygodne.

Stoją one w sprzeczności z zebranym materiałem dowodowym, w szczególności w postaci zeznań świadków i dokumentów.

W momencie oplucia i znieważenia K. Ż. nie prowokował oskarżonego i był jedynie pierwszym lepszym celem sprawcy. Razem z nim było tam jeszcze czterech innych funkcjonariuszy, którzy w swoich zeznaniach potwierdzili wersję pokrzywdzonego.

Z kolei przyczyną znieważenia wychowawcy D. P. była odmowa możliwości skorzystania z telefonu przez oskarżonego, który nie uprzedził przełożonych odpowiednio wcześnie o tym zamiarze. Również i w tym wypadku świadkowie: K. K., Ł. M. i P. S. (2) złożyli zeznania zbieżne z pokrzywdzonym.

W kwestii zarzutów z art. 222 kk i 226 kk nie budzi wątpliwości relacja zdarzeń pokrzywdzonych funkcjonariuszy Służby Więziennej i bezpośrednich światków. Wszystkie te zeznania są spójne i wzajemnie niesprzeczne, wobec czego, w ocenie Sądu, zasługują na walor wiarygodności.

Co więcej, wymienieni funkcjonariusze są dla oskarżonego osobami obcymi, nie pozostającymi z nim w żadnych relacjach emocjonalnych lub towarzyskich. Nie jest przekonująca hipoteza o tym, że gnębili oskarżonego. Należy wspomnieć, iż w pracy Służby Więziennej niezbędna jest postawa wymuszająca wśród osadzonych dyscyplinę i posłuszeństwo a niepożądanym jest zaspokajać wszystkie potrzeby skazanych. Względy wychowawcze uzasadniały umieszczanie go w celi izolacyjnej z powodu nagannego zachowania. Za uznaniem twierdzeń funkcjonariuszy za prawdziwe przemawia dodatkowo ich zgodna opinia o aktualnym zachowaniu oskarżonego, które uległo poprawie, czego nie negowali lecz samodzielnie zwrócili na nie uwagę Sądu.

Wiarygodność zeznań pracowników Zakładu Karnego w B. wzmacnia też surowa odpowiedzialność jaką mogą ponieść za składanie fałszywych zeznań.

Znaczna liczba funkcjonariuszy była świadkami dewastacji mienia jakiej dokonywał oskarżony w Zakładzie. Nawet on sam częściowo przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 288 kk. Dowody te bezsprzecznie pozwalają uznać, iż opisane w akcie oskarżenia niszczenie mienia faktycznie miało miejsce.

Relacje świadków , uzupełnione dowodami w postaci dokumentów nie pozostawiają wątpliwości , że oskarżony dokonał dewastacji wymienionych w zarzutach przedmiotów.

Podkreślić należy, że takie agresywne zachowania tak wobec osób jak i rzeczy miały miejsce w sytuacjach odmowy spełnienia jego żądań i nosiły charakter wyraźnie instrumentalny, celowy i zaplanowany , a nie spontaniczny.

Odnośnie winy, Sąd zważył co następuje:

Oskarżony w swoich wyjaśnieniach powoływał się na to, że nie panuje nad swoimi emocjami i nie ma kontaktu z rzeczywistością. Opisał zwidy i napięcie psychiczne w jakim znajdował się podczas pobytu w Zakładzie Karnym.

(wyjaśnienia oskarżonego k.214-215)

W związku z powyższym zaszła konieczność zasięgnięcia opinii o stanie zdrowia psychicznego oskarżonego i w tym celu prokurator powołał dwóch biegłych lekarzy psychiatrów. W wydanej opinii biegli nie stwierdzili żadnych objawów choroby psychicznej ani upośledzenia umysłowego G. S., ustalili, że był poczytalny w chwili czynu. Biegli stwierdzili , że jest zdolny do uczestnictwa w postępowaniu. Co więcej, w omawianej opinii znalazły się stwierdzenia zwracające uwagę na jego sprawny intelekt.

G. S. jest osobą dorosłą, znającą normy prawne i konsekwencje ich nieprzestrzegania. Obrana przez niego linia obrony, polegająca na powoływaniu się na chorobę psychiczną i niezdolność do pokierowania swoim postępowaniem została obalona przez opinię biegłych. Oskarżony zdawał sobie sprawę z naganności swego postępowania i miał pełną świadomość tego, że swoim zachowaniem narusza nie tylko obowiązujący porządek prawny ale i normy powszechnie przyjęte w społeczeństwie. Sąd dał wiarę opinii sporządzonej przez psychiatrów ze względu na spójność, wysokie walory merytoryczne oraz zupełność. Fachowa i niezawierająca luk opinia przygotowana przez specjalistów, daje podstawy do przypisania oskarżonemu winy.

(opinia sądowo-psychiatryczna k.168-171 )

Odnośnie kwalifikacji prawnej, Sąd zważył co następuje:

Zachowania oskarżonego polegające na wyzywaniu słowami wulgarnymi i powszechnie uznanymi za obelżywe podczas i w związku z pełnionymi czynnościami służbowymi wyczerpują w pełni znamiona występku z art.226 § 1 kk.

Z kolei czyn oskarżonego polegający na opluciu funkcjonariusza Służby Więziennej podczas i w związku z pełnionymi obowiązkami służbowymi wypełnia znamiona przestępstwa z art. 222 § 1 kk.

Nie ulega też wątpliwości, że kilkunastokrotne niszczenie mienia wyczerpuje znamiona czynu z art. 288 § 1. W ocenie sądu poszczególne zachowania oskarżonego stanowią jedno przestępstwo i składają się na jeden czyn ciągły spełniając przesłanki, które statuuje art. 12 kk: zachowania są podjęte w krótkich odstępach czasu oraz stanowią realizację z góry powziętego zamiaru. W niniejszej sprawie odstępy czasu między poszczególnymi zachowaniami wahały się od miesiąca do nawet jednego dnia.

W zakresie czynów zakwalifikowanych z art. 222 kk i 226 kk dobrem naruszonym jest nie tylko zdrowie i nietykalność cielesna funkcjonariusza publicznego jako takiego, lecz przede wszystkim godność i powaga organu, który reprezentuje a także prawidłowe i niezakłócone funkcjonowanie tegoż organu.

Odnośnie kary, Sąd zważył co następuje:

Wymierzając oskarżonemu karę Sąd miał na uwadze to, że powinna ona być adekwatną reakcją na popełnione przez niego czyny. Sąd wziął pod uwagę całokształt okoliczności zarówno łagodzących jak i obciążających, w szczególności stopień społecznej szkodliwości czynu oraz stopień winy.

Uwzględnił również cele zapobiegawcze i wychowawcze w stosunku do sprawcy, a ponadto potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Jako okoliczności obciążające Sąd miał na względzie dotychczasową karalność sprawcy i jego przebywanie w ZK B., awanturniczy i złośliwy charakter przypisanych mu czynów, wyładowywanie swojej złości i frustracji poprzez niszczenie mienia do niego nie należącego.

Analizując całokształt okoliczności Sąd doszedł do przekonania, że wymierzona kara łączna 1 roku pozbawienia wolności jest więc adekwatna do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynu.

Wobec uprzedniej karalności oskarżonego Sąd orzekł karę bez warunkowego zawieszenia wykonania.

(dow : k.136)

O wynagrodzeniu obrońcy za obronę wykonywaną z urzędu orzeczono w oparciu o § 14 ust.2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. Nr 163 poz.1348 z późn.zm.).

Na podstawie art. 624 § 1 kpk Sąd zwolnił oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych w całości uznając, że uiszczenie wymienionych kwot byłoby dla niego zbyt uciążliwe ze względu na jego sytuację materialną i brak dochodów.