Sygn. akt III Ca 609/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 stycznia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Nowym Sączu, Wydział III Cywilny Odwoławczy w składzie

następującym:

po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2016r. w Nowym Sączu

na rozprawie

sprawy z powództwa W. C. i J. K.

przeciwko M. B. i J. B.,

z udziałem interwenienta ubocznego Towarzystwa (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji interwenienta ubocznego

od wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Targu

z dnia 22 maja 2015 r., sygn. akt I C 35/15

1. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że powództwa oddala;

2. nie obciąża powodów kosztami procesu za obie instancje.

(...)

Sygn. akt III Ca 609/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 22 maja 2015 r. Sąd Rejonowy w Nowym Targu zasądził od pozwanych M. B. i J. B. solidarnie na rzecz :

powódki J. K. kwotę 1.000 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 5 marca 2012 r. do dnia zapłaty;

powoda W. C. kwotę 2.700 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 5 marca 2012 r. do dnia zapłaty.

W pozostałym zakresie powództwa powodów oddalił i zniósł wzajemnie pomiędzy koszty postępowania.

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 4.03.2012 r. powodowie J. K. W. C. korzystali z basenów termalnych w S. dzierżawionych i prowadzonych przez spółkę pozwanych. W trakcie tego pobytu do szafki w szatni, z której korzystał powód W. C., dokonano włamania, w wyniku czego skradzione zostały kluczyki do samochodu, którym powodowie przyjechali oraz gotówka w kwocie 2.700 zł. Nadto skradziono także klucze do mieszkania powódki J. K. w K., w konsekwencji czego musiała ona po powrocie w godzinach wieczornych wezwać ślusarza i zlecić wymianę dwóch zamków antywłamaniowych G. w drzwiach do mieszkania, jak również zamka do drzwi prowadzących na korytarz na klatce schodowej, za którą usługę zapłaciła 1.000 zł.

Odnosząc się do dopuszczonych w sprawie dowodów zgromadzonych w aktach prowadzonego wcześniej postępowania karnego, Sąd Rejonowy dał wiarę zeznaniom powodów, co do konieczności wymiany zamków i uiszczenia z tego tytułu kwoty 1.000 zł zważając, że były one wymieniane w trybie pilnym, w porze nocnej. Podobnie, jako wiarygodne ocenił Sąd zeznania W. C. oraz J. K., złożone w postępowaniu karnym, gdzie słuchani jako świadkowie, pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań potwierdzili, iż skradziona została kwota 2700 zł. W tym też zakresie Sąd Rejonowy uznał żądanie pozwu za uzasadnione.

Odpowiedzialność pozwanych Sąd Rejonowy wywiódł z odpowiedzialności zakładów kąpielowych za rzeczy wniesione przez osoby korzystające z ich usług, opartej na szczególnej regulacji wynikającej z przepisów art. 846 i nast. k.c. w zw. z art. 852 k.c.. Odnosi się ona do przedmiotów zazwyczaj wnoszonych na teren zakładów kąpielowych, opierając odpowiedzialność prowadzącego zakład kąpielowy o zasadę ryzyka. Zgodnie z art. 852 k.c. przepisy o odpowiedzialności i ustawowym prawie zastawu utrzymującego zarobkowo hotel lub podobny zakład stosuje się odpowiednio do zakładów kąpielowych. Jednakże co się tyczy przedmiotów, które zazwyczaj nie bywają wnoszone przez osoby korzystające z usług tych zakładów, odpowiedzialność prowadzącego zakład ogranicza się do wypadku, gdy przyjął taki przedmiot na przechowanie, albo gdy szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa jego bądź osoby u niego zatrudnionej. W ocenie Sądu Rejonowego przedmioty umieszczone w szafce W. C. - gotówka w kwocie 2.700 zł i klucze do mieszkania J. K., były rzeczami wniesionymi w rozumieniu art. 846 § 2 w zw. z art. 852 k.c. Należy je bowiem uznać za przedmioty zazwyczaj wnoszone na teren zakładów kąpielowych, co oznacza, że odpowiedzialność za nie ponosi prowadzący zakład kąpielowy. Od wskazanej odpowiedzialności może się on uwolnić wówczas, gdy wykaże, że szkoda wynikła z właściwości rzeczy wniesionej lub wskutek siły wyższej albo że powstała wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby, która mu towarzyszyła, była u niego zatrudniona albo go odwiedzała (art. 846 § 1 w zw. z art. 852 k.c.). Żadna z wymienionych przyczyn egzoneracyjnych, zdaniem Sądu Rejonowego jednak nie miała miejsca.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego wniósł interwenient uboczny Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W.. Zaskarżając wyrok w pkt. I, II i IV w zakresie uwzględnienia żądań na rzecz powodów i orzeczenie o kosztach postępowania za I instancję apelujący zarzucił naruszenie przepisów art. 11 k.p.c. poprzez oparcie ustaleń wyłącznie na podstawie dowodów przeprowadzonych w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym przez Prokuraturę Rejonową w Nowym Targu, chociaż w sprawie nie zapadł wyrok skazujący uprawniający do takiego uproszczenia postępowania. Nadto podniesiono również zarzut naruszenia przepisu art. 233§ 1 k.p.c. poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego, w szczególności w zakresie poniesionej szkody, wskazując, iż materiał ten ogranicza się wyłącznie do twierdzeń powodów bez wykazania ich innymi dowodami. Apelujący dopatrywał się również naruszenia przepisu art. 322 k.p.c. poprzez jego zastosowanie w zakresie ustalenia wysokości szkody poniesionej przez J. K., co nastąpiło wyłącznie w oparciu o własną ocenę Sądu mimo, iż w trakcie postępowania możliwe było zdaniem skarżącego ścisłe udowodnienie jej wysokości.

Na koniec w apelacji podniesiony został zarzut przedawnienia roszczenia powodów., na podstawie art. 117§ 2 k.c. w związku z art. 848 k.c. i art. 852 k.c. Skarżący wskazywał, że do zdarzenia wywołującego szkodę doszło w dniu 4.03.2012 r., w tym dniu bowiem powodowie zgłosili swoją szkodę wnosząc o wszczęcie postępowania karnego. Mając więc na uwadze, że zgodnie z art. 848 k.c. w związku z art. 852 k.c. roszczenie o naprawienie szkody wynikłej z utraty lub uszkodzenia rzeczy wniesionej do zakładu kąpielowego przedawniają się z upływem sześciu miesięcy od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie, a w każdym razie z upływem roku od dnia, w którym przestał korzystać z usług zakładu kąpielowego, wniesienie sprawy o odszkodowanie dopiero w dniu 26.01.2015 r. przekracza wskazane terminy przedawnienia.

W wyniku apelacji wniesiono o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania na rzecz apelującego interwenienta ubocznego za obie instancje lub ewentualnie jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacja okazała się uzasadniona z przyczyn skutecznego podniesienia zarzutu przedawnienia roszczenia.

Trafnie skarżący wskazuje na okoliczności powodujące przedawnienie roszczeń powodów o naprawienie szkody z tytułu utraty przez nich rzeczy wniesionych na teren zakładu kąpielowego prowadzonego przez pozwanych. Sześciomiesięczny termin przedawnienia biegnie bowiem od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie, natomiast termin roczny od dnia zaprzestania korzystania z usług zakładu. Niezależność tych terminów oznacza, iż upływ jednego z nich wywołuje skutki przedawnienia niezależnie od tego czy drugi termin także upłynął czy nawet nie rozpoczął swego biegu. Wprowadzenie takich krótkich terminów odpowiedzialności jest związane z częstotliwością zmian wśród usługobiorców oraz ich dużej liczby. Wszystko to wymaga od poszkodowanych szybkiego podejmowania działań w zakresie ochrony swych praw, a świadczącemu usługi daje możliwość prowadzenia dowodów na potrzeby akcji obronnej. Przepis art. 448 k.c. jest bowiem przepisem szczególnym w stosunku do art. 118 k.c. W sprawie nie wykazano bowiem, iż szkody powstałe u powodów w następstwie czynu zabronionego, zostały spowodowane działaniem osoby zatrudnionej u strony pozwanej, co spowodowałoby zmianę terminu przedawnienia odpowiedzialności pozwanych na zasady wynikające z przepisu art. 442 1 i 443 k.c.

W związku z tym, że nastąpiło przedawnienie roszczenia, co skutkowało koniecznością zmiany zaskarżonego wyroku, brak jest potrzeby szerszego odnoszenia się do pozostałych zarzutów podniesionych w treści apelacji, albowiem nie mają one znaczenia dla samego rozstrzygnięcia.

Zauważenia jednak w zakresie pozostałych zarzutów wymaga, że Sąd Rejonowy nie oparł swego rozstrzygnięcia na podstawie związania wynikającego z art. 11 k.p.c., ale dokonał ustaleń w oparciu o ocenę przeprowadzonych w postępowaniu przygotowawczym dowodów, dlatego brak jest uzasadnienia dla uznania trafności zarzutu naruszenia przepisu art. 11 k.p.c. Ustalenie wartości szkody na rzecz poszczególnych powodów zostało również oparte na dowodach ze złożonych przez nich w tym postępowaniu zeznań, a nie na samych twierdzeniach wynikających z treści pozwu. Na koniec wskazać trzeba także, iż kwestia udowodnienia wysokości kosztów poniesionych przez powódkę

Mając na uwadze skuteczność apelacji Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok na podstawie art. 386§ 1 k.p.c. i powództwa J. K. i W. C. oddalił, nie obciążając jednak powodów kosztami postępowania za obie instancje na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd Okręgowy odstąpił od zasady odpowiedzialności za wynik procesu wynikającej z treści art. 98 § 1 k.p.c., na rzecz zasady słuszności sformułowanej w art. 102 k.p.c. Powołany przepis nie konkretyzuje pojęcia wypadków szczególnie uzasadnionych, pozostawiając ich kwalifikację, przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności danej sprawy sądowi, w zakresie oceny, czy taki wypadek rzeczywiście zachodzi. Jest to uprawnienie dyskrecjonalne, a rozstrzygnięcie o kosztach zgodnie ze wskazanym przepisem nie wymaga wniosku strony przegrywającej. Pozostawienie oceny sądowi orzekającemu odwołuje się do jego bezstronności, doświadczenia i poczucia sprawiedliwości. Mając na względzie wskazane okoliczności na gruncie niniejszej sprawy Sąd Okręgowy uznał, że z uwagi na fakt, iż powodowie są osobami poszkodowanymi w wyniku kradzieży dokonanej na ich szkodę na terenie zakładu kąpielowego, a brak odpowiedzialności pozwanych wynika wyłącznie z przedawnienia ich roszczeń, zaistniały okoliczności szczególne uzasadniające odstąpienie od obciążenia ich kosztami postępowania na rzecz apelującego.

(...)