Sygn. akt IX Ka 8/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lutego 2015 roku

Sąd Okręgowy w Kielcach IX Wydział Karny-Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Alina Bojara

Protokolant: st.sekr.sądowy Anna Niebudek

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Kielcach Renaty Orłowskiej

po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2015 roku

sprawy P. Z. (1)

oskarżonego o przestępstwo z art. 178a § 4 kk

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach

z dnia 18 września 2014 roku sygn. akt IX K 508/14

I.  Zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  uchyla punkt V tego wyroku, w części dotyczącej opłaty tj. co do kwoty 120 ( stu dwudziestu) złotych ;

2.  na podstawie art. 69 § 1, 2 i 4 zd. 2 kk, art. 70 § 1 pkt. 1 kk wykonanie orzeczonej w punkcie I zaskarżonego wyroku kary 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności warunkowo zawiesza oskarżonemu, tytułem próby, na okres 5 (pięciu) lat;

3.  na podstawie art. 71 § 1 kk i art. 33 § 1 i 3 kk orzeka w stosunku do oskarżonego grzywnę w wysokości 100 (stu) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 15 (piętnastu) złotych;

4.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 270 (dwieście siedemdziesiąt) złotych, tytułem opłaty za obie instancje.

II.  W pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

III.  Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 20 (dwadzieścia) złotych, tytułem wydatków za postępowanie odwoławcze.

IX Ka 8/15

UZASADNIENIE

P. Z. (1) oskar ż ony zosta ł o to, ż e:

w dniu 10 maja 2014 roku w K., będąc wcześniej prawomocnie skazany przez Sąd Rejonowy w Radomiu sygn. akt X K 18/11 za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości kierował w ruchu lądowym pojazdem marki T. o nr. rej. (...) będąc w stanie nietrzeźwości 0,88 mg/1 (l, 0,98 mg/1) alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. o przestępstwo z art. 178a § 4 kk

Są d Rejonowy w Kielcach, wyrokiem z dnia 18 wrze ś nia 2014 roku, w sprawie IX K 508/14:

I. oskarżonego P. Z. (1) uznał za winnego popełnienia czynuzarzucanego mu aktem oskarżenia, stanowiącego przestępstwo z art. 178a§ 4 kk i za to na podstawie art. 178a § 4 kk wymierzył mu karę 4miesięcy pozbawienia wolności;

II. na podstawie art. 42 § 2 kk i art. 43 § l kk orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 lat;

III. na podstawie art. 49 § 2 kk orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci świadczenia pieniężnego w wysokości 1000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej;

IV. na podstawie art. 43 § 3 kk nałożył na oskarżonego obowiązek zwrotu dokumentu prawa jazdy;

V. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 210 złotych tytułem kosztów sądowych, w tym kwotę 120 złotych tytułem opłaty.

Apelację od tego wyroku wniósł oskarżony, który zaskarżył wyrok w części dotyczącej kary i zarzucił mu - co wynika z treści środka odwoławczego - rażącą niewspółmierność kary, wynikającą z niezastosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze 4 miesięcy. Uzasadniając swoje stanowisko skarżący zarzucił m.in. niedostateczne uwzględnienie znaczenia takich okoliczności łagodzących jak przyznanie się do winy, prowadzenie ustabilizowanego trybu życia, wykonywanie stałej pracy zarobkowej i młodego wieku oskarżonego, które to, zdaniem apelującego, przemawiają za pozytywną prognozą co do jego przyszłego zachowania, a w konsekwencji tego także dowodzą zasadności warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności.

Podnosząc taki zarzut skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności.

Są d Okr ę gowy zwa ż y ł co nast ę puje:

Apelacja oskarżonego okazała się zasadna, co skutkowało zmianą zaskarżonego wyroku, w części dotyczącej kary pozbawienia wolności, co do której uznano za uzasadnione rozstrzygnięcie o warunkowym zawieszeniu jej wykonania.

Mając przy tym na uwadze zaprezentowaną w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku analizę okoliczności popełnienia przestępstwa, jego strony podmiotowej i przedmiotowej, jak również okoliczności związanych z osobą sprawcy czynu, za trafne uznać należało stanowisko Sądu Rejonowego, który orzekł wobec P. Z. (1) karę 4 miesięcy pozbawienia wolności oraz środki karne w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat i świadczenia pieniężnego w kwocie 1000 złotych. Dolegliwości te zasadnie oceniono jako adekwatne do stopnia zawinienia, społecznej szkodliwości czynu oraz celowe z punktu widzenia dyrektyw prewencyjnych.

Z przyczyn oczywistych, nie sposób byłoby zakwestionować argumentacji Sądu I instancji, który ocenił okoliczności rzutujące na stopień społecznej szkodliwości czynu, przede wszystkim przez pryzmat wysokiego stopnia nietrzeźwości oskarżonego i związanego z tym stopnia zagrożenia dla uczestników ruchu drogowego, wynikającego z rozmiarów naruszenia podstawowej zasady bezpieczeństwa, jaką jest zasada trzeźwości (por. uzasadnienie wyroku k. 51).

Za trafną uznać należało także zaprezentowaną w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, ocenę adekwatności wymierzonej kary 4 miesięcy pozbawienia wolności, 3-letniego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych oraz świadczenia pieniężnego do stopnia zawinienia oskarżonego. Jeśli się przy tym uwzględni, iż wobec oskarżonego wymierzona została kara pozbawienia wolności w dolnych granicach ustawowego zagrożenia, to oczywistym jest, iż orzekając o karze Sąd I instancji faktycznie nie przeoczył także, występujących w tym przypadku, okoliczności łagodzących i to nie tylko w postaci przyznania się oskarżonego do winy, ale również związanych z zaistnieniem czynu w godzinach nocnych, a więc także przy stosunkowo niewielkim natężeniu ruchu drogowego (por. k.46 ).

Brak było także podstaw do podważenia prawidłowości ustaleń co do niepoprawności oskarżonego, skoro obecnie przypisanego mu czynu dopuścił się będąc uprzednio skazanym za czyn z art. 178a § l kk, przy czym tutaj jest oczywiste, iż skoro jest to okoliczność obciążająca już z mocy ustawy i uzasadniająca zakwalifikowanie czynu z art. 178 a § 4 kk, to nie mogła być ona ponownie traktowana za okoliczność obciążającą w ramach sądowego wymiaru kary. Faktem jest natomiast, iż ocenie Sądu - właśnie na płaszczyźnie ustaleń co do niepoprawności i poczucia bezkarności oskarżonego - podlegał upływ czasu od poprzedniego skazania.

Nie negując więc absolutnie trafności ustaleń i ocen Sądu Rejonowego , co do zaistnienia w niniejszym przypadku szeregu - wyżej opisanych - jednoznacznie nagannych i obciążających okoliczności, tak związanych z czynem, jak i osobą sprawcy, to jednak zdaniem Sądu Okręgowego, nie było uprawnionym przyjęcie jakoby w przedmiotowym przypadku nie wystąpiły przesłanki, uzasadniające skorzystanie wobec oskarżonego z możliwości warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności.

Jeśli się bowiem weźmie pod uwagę, iż oskarżony był do tej pory karany jeden raz za czyn z art. 178a § l kk, za co wymierzono mu karę grzywny, nie dopuścił się żadnych innych przestępstw, posiada stałą pracę, opiekując się także matką, której pomaga w prowadzeniu gospodarstwa domowego, to uprawnionym jest wniosek co do tego iż prowadzi on w miarę ustabilizowany tryb życia. Tym samym Sąd Okręgowy nie podzielił także stanowiska Sądu Orzekającego co do łatwości wchodzenia oskarżonego w konflikt z prawem, skoro przemawiać miał za tym rzekomo nieodległy czas, jaki upłynął od poprzedniego skazania (tak uzasadnienie wyroku - k.53). Faktycznie bowiem czas ten jest znaczący, albowiem w dacie czynu było to ponad 3 lata, natomiast na chwilę obecną prawie 4 lata. W świetle powyższego nieuprawnionym wydaje się więc również przyjęcie, jakoby oskarżony należał do sprawców na tyle niepoprawnych, zdemoralizowanych i nie rokujących pozytywnie na przyszłość, aby - już w chwili obecnej - jedynie słuszną karą, było orzeczenie bezwzględnej kary pozbawienia wolności.

Co więcej ocena warunków osobistych oskarżonego, jego zachowania przed i po popełnieniu przestępstwa, okazany szczery żal i skrucha, w zestawieniu z dotychczasową jego linią życiową, czyni zasadnym także uznanie, iż w odniesieniu do oskarżonego, zaistniał właśnie „szczególny wypadek", o jakim mowa w art. 69 § 4kk.

Oceniając jak wyżej, Sąd Odwoławczy miał na uwadze również to, iż warunkowe zawieszenie wykonania kary nie jest jedynie decyzją sądową co do wykonania orzeczonej kary danego rodzaju i danej wysokości. Decyzja o warunkowym zawieszeniu wykonania orzeczonej kary jest integralną częścią orzeczenia o karze i należy tę instytucję traktować jako szczególną formę wymiaru kary, jako specyficzną karnoprawną reakcję na popełnione przestępstwo" (wyrok SA w Łodzi z 13 listopada 2000 r., II AKa 217/00, Orz. Prok. i Pr. 2001, nr 6, póz. 16). W związku z tym, Sąd rozważając dopuszczalność warunkowego zawieszenia wykonania kary, zobowiązany jest - mając na uwadze sprawiedliwą reakcję wobec nietrzeźwych kierowców, co stanowi konsekwencję przede wszystkim stopnia naganności ich czynów - wziąć pod uwagę dyrektywy sądowego wymiaru kary określone w art. 53 kk, w tym również potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Te zaś, także z racji przedstawionych wyżej okoliczności oraz faktu spełnienia przez P. Z. tylko jednej z okoliczności obciążających z art. 178a § 4 kk, nie przemawiały przeciwko warunkowemu zawieszeniu wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności.

Dostrzegając natomiast, wobec warunkowego zawieszenia wykonania kary, potrzebę stosownego spotęgowania dolegliwości finansowych, jakie odczuć winien oskarżony, w związku z przypisaniem mu przedmiotowego czynu, za celowe uznano orzeczenie wobec niego kary grzywny, której ilość stawek dziennych ustalono stosownie do stopnia naganności zachowania P. Z. oraz jego zawinienia, zaś wysokość stawki dziennej po rozważeniu okoliczności o jakich mowa w art. 33 § 3kk.

Orzeczenie oparto na przepisach art. 425 kpk, art. 437 § l i 2 kpk, art. 438 pkt 4 kpk i art. 456 kpk., zaś w części dotyczącej kosztów sądowych na przepisach art. 634 kpk w zw. z art. 627 kpk oraz art. 2 ust. l pkt 2, art. 3 ust. 2 i art. 10 ust. l ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych.