Sygn. akt IX W 1105/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lipca 2014 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie Wydział IX Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Wojciech Kottik

Protokolant: stażysta Anna Ostromecka

w obecności oskarżyciela publ. M. W.

po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia, 04 czerwca i 16 lipca 2014 r. sprawy

1. Ł. A. (1)

syna K. i J. z domu W.

ur. (...) w O.

obwinionego o to, że:

w dniu 04 października 2013 r., o godz. 07 ( 05) w O. na ul. (...) kierując ciągnikiem m-ki Z. o nr rej. (...) podczas zmiany kierunku jazdy w lewo nie zachował szczególnej ostrożności i nie obserwując skutecznie sytuacji na drodze przed i za pojazdem nie zaniechał wykonania manewru skrętu w lewo, w wyniku czego przyczynił się do zderzenia z pojazdem m-ki V. (...) o nr rej. (...), którego kierujący był w trakcie jego wyprzedzania, czym spowodował uszkodzenie pojazdów oraz zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym

- tj. za wykroczenie z art. 86 § 1 kw w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym,

2. T. M. (1)

syna T. i L. z domu P.

ur. (...) w O.

obwinionego o to, że:

w dniu 04 października 2013 r., o godz. 07 ( 05) w O. na ul. (...) kierując samochodem m-ki V. (...) o nr rej. (...) podejmując manewr wyprzedzania nie zachował szczególnej ostrożności i nie upewnił się czy ma odpowiednią widoczność i dostateczne miejsce do wyprzedzania oraz, czy kierujący jadący przed nim na tym samym pasie ruchu nie zasygnalizował zamiaru zmiany kierunku jazdy, w wyniku czego przyczynił się do zderzenia z ciągnikiem m-ki Z. o nr rej. (...), który wykonywał manewr skrętu w lewo, czym spowodował uszkodzenie pojazdów oraz zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym

- tj. za wykroczenie z art. 86 § 1 kw w zw. z art. 24 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym,

ORZEKA:

I.  obwinionego T. M. (1) uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 86 § 1 kw skazuje go na karę 500,- (pięćset) złotych grzywny;

II.  obwinionego Ł. A. (1) uniewinnia od popełnienia zarzucanego mu czynu;

III.  na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 119 kpw zwalnia obwinionego T. M. (1) częściowo od kosztów postępowania i opłaty, tj. obciąża go jedynie kosztami wydania opinii przez biegłego w kwocie 510 (pięćset dziesięć) złotych, a koszty w części uniewinniającej Ł. A. (1) przejmuje na Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Sąd ustalił, następujący stan faktyczny:

Obwiniony T. M. (1) mieszka w O.. Prowadzi własną działalność gospodarczą z której osiąga dochód około 3000 złotych miesięcznie. Na utrzymaniu ma jedno kilkumiesięczne dziecko. W przeszłości był wielokrotnie karany za wykroczenia w ruchu drogowym zarówno w postępowaniu sądowym jak i mandatowym (k. 55-57, k. 58)

Obwiniony Ł. A. (1) zamieszkuje w O.. Pracuje w firmie (...) w O. osiągając miesięczny dochód około 1800 złotych. Na utrzymaniu posiada żonę i córkę. W przeszłości nie był karany za wykroczenia w ruchu drogowym (k. 52)

W dniu 04 października 2013 r. około godz. 07:05 obwiniony Ł. A. (1) kierował ciągnikiem rolniczym marki Z. o nr rej. (...) jadąc wraz z pasażerem M. G. (1) ulicą (...) w O. od strony ul. (...) w kierunku T.. Bezpośrednio za nim samochód ciężarowym marki M., którym prowadzona była nauka jazdy poruszał się instruktor A. Z. oraz kursant A. Ż.. Za pojazdem nauki jazdy jechał samochód dostawczy m-ki I., którym kierował S. S. (1). Jako kolejny jechał obwiniony T. M. (1), który kierował pojazdem marki V. (...) o nr rej. (...). Obwiniony Ł. A. jechał w kierunku kompleksu Lasów Państwowych, gdzie zamierzał wykonać manewr skrętu w lewo. Odpowiednio wcześniej włączył kierunkowskaz i zmniejszył prędkość. Na dachu ciągnika była włączony sygnał błyskowy. Pojazdy jadące za ciągnikiem również ograniczyły prędkość. W tym czasie obwiniony T. M. nie zachowując szczególnej ostrożności, nie upewniając się czy ma odpowiednią widoczność i dostateczne miejsce do wyprzedzania a także czy kierujący jadący przed nim na tym samym pasie ruchu nie zasygnalizował zamiaru zmiany kierunku jazdy zjechał na lewy pas ruchu i rozpoczął wykonywanie manewru wyprzedzania wszystkich pojazdów jadących w kolumnie. Obwiniony T. M. wyprzedzał kolejno pojazd kierowany przez S. S. i bez zjeżdżania na prawy pas ruchu zaczął wyprzedzać pojazd nauki jazdy. Gdy był na wysokości skrzyni ładunkowej tego pojazdu zauważył, że obwiniony Ł. A. wykonuje manewr skrętu w lewo. Obwiniony T. M. odbił w lewo jednak z uwagi na umieszczony z przodu ciągnika wysięgnik nie udało mu się uniknąć zderzenia. Pojazdy zatrzymały się w okolicach wjazdu na teren kompleksu Lasów Państwowych.

W wyniku zdarzenia w ciągniku rolniczym marki Z. powstały jedynie uszkodzenia w postaci zarysowań płaskownika na wysięgniku zamontowanym przed ciągnikiem. Natomiast w pojeździe marki V. (...) uszkodzenia przebiegały wzdłuż prawego boku, na całej jego długości: pogięty i porysowany prawy błotnik, prostowane i wgięte drzwi prawe przednie oraz tylne, porysowany błotnik tylny prawy, zerwane lustro zewnętrzne prawe, wgięta pokrywa komory silnika oraz rozbity reflektor prawy z kierunkowskazem.

(dowód: notatka urzędowa k. 15, protokół oględzin pojazdu V. (...) k. 16, protokół oględzin ciągnika rolniczego marki zetor k. 17, szkic miejsca zdarzenia k. 18, zdjęcia na płycie CD-R k. 47, wydruk z mapy G. k. 67-70, informacja z (...) k. 80, informacja z K. k. 92, opinia biegłego I. D. k. 38-45, zeznania biegłego I. D. k. 73v.-74, wyjaśnienia obwinionego Ł. A. k. 72v., zeznania M. G. (1). 73, zeznania S. S. k. 28v., k. 73-73v., zeznania A. Z. k. 73v., zeznania R. S. k. 86, zeznania P. O. k. 86-86v.)

Wobec powyższego T. M. (1) został obwiniony o popełnienie wykroczenia z art. 86 § 1 kw w zw. z art. 24 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym polegającego na tym, ze w dniu 04 października 2013 r. o godz. 07:05 w O. na ul.(...) kierując samochodem marki V. (...) o nr rej. (...) podejmując manewr wyprzedzania nie zachował szczególnej ostrożności i nie upewnił się czy ma odpowiednia widoczność i dostateczne miejsce do wyprzedzania oraz czy kierujący jadący przed nim nie zasygnalizował zamiaru zmiany kierunku jazdy, w wyniku czego przyczynił się do zderzenia z ciągnikiem marki Z. o nr rej. (...), który wykonywał manewr skrętu w lewo, czym spowodował uszkodzenie pojazdów oraz zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Natomiast Ł. A. (1) został obwiniony o popełnienie wykroczenia z art. 86 § 1 kw w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym polegającego na tym, że w dniu 04 października 2013 r. o godz. 07:05 w O. na ul. (...) kierując ciągnikiem marki Z. o nr rej. (...) podczas zmiany kierunku jazdy w lewo nie zachował szczególnej ostrożności i nie obserwując skutecznie sytuacji na drodze przed i za pojazdem nie zaniecha wykonywania manewru skrętu w lewo, w wyniku czego przyczynił się do zderzenia z pojazdem marki V. (...) o nr rej. (...), którego kierujący był w trakcie jego wyprzedzania, czym spowodował uszkodzenie pojazdów oraz zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Obwiniony T. M. (1) nie przyznał się do popełnienie zarzucanego mu wykroczenia. Wyjaśnił, iż manewr wyprzedzania wykonał prawidłowo z zachowaniem szczególnej ostrożności. Zaznaczył, iż jako pierwszy wyprzedził pojazd kierowany przez S. S., potem dojechał do wolno poruszającego się pojazdu nauki jazdy. Ciągnik jechał w odległości około 100 m przed samochodem nauki jazdy. Zaznaczył, że wykonał manewr wyprzedzania pojazdu nauki jazdy, ponieważ miał dobrą widoczność. Potem podjął manewr wyprzedzania ciągnika. Obwiniony T. M. wyjaśnił, iż zorientował się, że kierujący ciągnikiem skręca, gdy był już na wysokości jego tyłu. Od razu podjął manewry obronne, odbił w lewo i zaczął hamować, jednak doszło do zderzenia z uwagi na wysięgnik umieszczony z przodu ciągnika. Podkreślił, że dopiero w momencie uderzenia obwiniony Ł. A. włączył kierunkowskaz oraz światło błyskowe na dachu.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom tego obwinionego jedynie co do faktu wyprzedzania pojazdu nauki jazdy, który był pojazdem ciężarowym i niesygnalizowania przez ten pojazd żadnych manewrów. Nie sposób jednak przyjąć, iż obwiniony jadąc prawym pasem ruchu w za dużym ciężarowym pojazdem nauki jazdy miał dobrą widoczność na to jakie manewry wykonuje jadący przed nim ciągnik rolniczy. Nie sposób podzielić również twierdzeń obwinionego, że pomiędzy pojazdem nauki jazdy a ciągnikiem, oraz pojazdem dostawczym a pojazdem nauki jazdy były odległości około 100 m bowiem ten odcinek drogi nie jest aż na tyle długi aby zdążył on wykonać manewry wyprzedzania samochodu dostawczego, pojazdu nauki jazdy oraz jeszcze ciągnika. Mając nawet na uwadze szkic zdarzenia sporządzony przez obwinionego i zaznaczone przez niego manewry ich wykonanie w takich odległościach nie byłoby możliwe z uwagi na długość tego odcinka drogi. Wyjaśnienia obwinionego T. M. pozostają w oczywistej sprzeczności z zeznaniami wszystkich świadków zdarzenia, nawet S. S. (znajomego obwinionego), który wskazał, iż obwiniony wyprzedzał oba pojazdy jednocześnie.

Obwiniony Ł. A. (1) także nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu wykroczenia i wyjaśnił, że już kilkadziesiąt metrów przez zjazdem na teren (...) włączył kierunkowskaz sygnalizując zamiar wykonania manewru skrętu w lewo. Cały czas miał włączone światło błyskowe umieszczone na dachu ciągnika. Widział jadące za sobą pojazdy. Ł. A. podkreślił, że przed samym wykonaniem manewru jeszcze zwolnił. Pojazd V. (...) zauważył dopiero gdy był już ustawiony pod kątem do osi jezdni i wykonywał już manewr skrętu.

W ocenie Sądu na podzielenie zasługują wyjaśnienia obwinionego Ł. A. (1), ponieważ są jasne i logiczne oraz korespondują z innymi dowodami zgromadzonymi w sprawie w tym z zeznaniami bezpośrednich świadków zdarzenia.

Przebieg zdarzenia przedstawiony przez Ł. A. w wyjaśnieniach potwierdzają także zeznania (...), który jechał z nim jako pasażer. M. G. potwierdził, iż obwiniony Ł. A. przed wykonaniem manewru włączył kierunkowskaz i rozejrzał się. M. G. zaznaczył, ze kierowca ciągnika ma ustawione lusterka dla siebie. Poza tym wskazał, iż kierowcy w tym miejscu zawsze znacznie wcześniej włączają kierunkowskazy, gdyż jest tu ciężko skręcać.

Sąd podzielił również zeznania A. Z. instruktora nauki jazdy, który jechał bezpośrednio za ciągnikiem rolniczym. Świadek podkreślił, że pojazd nauki jazdy był to pojazd ciężarowy z plandeką o długości 8,1 m, szerokości 2,5 m a wysokości 2,8 m. Potwierdził, że ciągnik poruszał się bardzo wolno i wcześniej włączył lewy kierunkowskaz. A. Z. wskazał, iż polecił kursantowi zwolnić, gdy kierujący ciągnikiem zaczął wykonywać manewr skrętu. Wskazał, że pojazd obwinionego T. M. zauważył dopiero gdy był na wysokości początku skrzyni ładunkowej. Dodatkowo podkreślił, że w jego ocenie obwiniony gdy zauważył ciągnik zamiast hamować zaczął przyśpieszać, aby dokończyć manewr hamowania. A po zdarzeniu zatrzymał się dopiero na pasie zieleni przy latarni, już za wjazdem na teren Lasów Państwowych.

Nieprawidłowe wykonanie przez obwinionego T. M. manewru wyprzedzania potwierdzają również zeznania S. S. (1), jadącego za samochodem nauki jazdy. Świadek przyznał, ze pomiędzy pojazdami jadącymi w kolumnie były zachowanie odstępy, ale z całą pewnością nie po 100 metrów. Wskazał, że do zdarzenia doszło na wysokości wjazdu na teren L.. S. S. wskazał, iż obwiniony T. M. wykonał manewr wyprzedzania pojazdu nauki jazdy i ciągnika rolniczego jednocześnie, bez zjeżdżania na prawy pas ruchu. Przyznał, że w ciągniku włączony był błyskowy sygnał świetlny.

Sąd w całości podzielił zeznania wskazanych powyżej świadków: uznając je za spójne, logiczne, rzeczowe i konsekwentne w toku całego postępowania. Należy zauważyć, iż z zeznań wyżej wymienionych wynika, że obwiniony T. M. wykonał manewr wyprzedzania nie zachowując szczególnej ostrożności, bez upewnienia się czy ma odpowiednią widoczność i dostateczne miejsce do wyprzedzania oraz nie upewnił się czy kierujący jadący przed nim na tym samym pasie ruchu nie zasygnalizował zamiaru zmiany kierunku jazdy.

Sąd podzielił również zeznania funkcjonariuszy Policji obsługujących przedmiotowe zdarzenie R. S. oraz P. O.. Policjanci ci wskazali, że na miejscu nie ujawnili śladów hamowania pojazdu V. (...), wskazali, że pogoda była bardzo dobra i nie było utrudnień widoczności.

W ocenie Sądu na podzielenie zasługuje cześć opinii biegłego I. D. (2) w której biegły wskazał, nieprawidłowe wykonywanie manewru wyprzedzania przez kierującego V. (...) i poruszanie się z prędkością uniemożliwiającą skuteczne podjęcie manewrów obronnych.

W ocenie Sądu nie sposób jednak podzielić pozostałych wywodów biegłego oraz opinii ustnej gdyż wywody te wykraczają poza kompetencje biegłego i stanowią ocenę zachowania kierujących opartą jedynie na spekulacjach. Biegły wyraził pogląd, iż obwiniony Ł. A. nieprawidłowo sygnalizował zamiar wykonania manewru skrętu w lewo nie uwzględniając wszystkich okoliczności zdarzenia, a przede wszystkim faktu, iż pojazd nauki jazdy był pojazdem ciężarowym o znacznych rozmiarach, który niewątpliwie znacznie ograniczał obwinionemu T. M. widoczność na sytuację na drodze. Biegły zatem nie wziął pod uwagę obiektywnej możliwości spostrzeżenia pojazdu V. (...) przez kierującego ciągnikiem. W ocenie Sądu brak jest podstaw do zakwestionowania okoliczności, iż obwiniony Ł. A. odpowiednio wcześniej zasygnalizował manewr skrętu w lewo. Jak wskazano wcześniej bezpośrednio za nim jechał pojazd nauki jazdy, który niewątpliwie ograniczał widoczność obwinionego T. M. na sytuację na drodze zatem mógł on po prostu nie widzieć kierunkowskazu włączonego w ciągniku.

Z wskazanych powyżej powodów Sąd nie podzielił opinii biegłego w tej części.

Zgodnie z art. 24 ustawy Prawo o ruchu drogowym kierujący przed wyprzedzaniem obowiązany jest zachować szczególną ostrożność, a w szczególności upewnić się, czy ma odpowiednią widoczność i dostateczne miejsce do wyprzedzania bez utrudniania komukolwiek ruchu oraz czy kierujący, jadący przed nim na tym samym pasie ruchu, nie zasygnalizował zamiaru wyprzedzania innego pojazdu, zmiany kierunku jazdy lub zmiany pasa ruchu.

Obowiązki kierującego wykonującego manewr zmiany kierunku ruchu określa art. 22 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Kierujący powinien wykonać ten manewr z zachowaniem szczególnej ostrożności. Skręcając w lewo powinien on zjechać do środka jezdni oraz wyraźnie i zawczasu zasygnalizować wykonywany manewr. Należy tu przytoczyć pogląd wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z 01.12.2005 r., sygn. III KK 151/05, który orzekł iż wymóg zachowania szczególnej ostrożności określony w w/w przepisie przez zmieniającego kierunek jazdy w lewo nie obejmuje obowiązku upewnienia się czy w chwili wykonywania manewru nie zajeżdża drogi wyprzedzającemu go nieprawidłowo z lewej strony pojazdowi, wbrew obowiązkowi z art. 24 ust. 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym, który zezwala na wyprzedzanie pojazdu sygnalizującego zamiar skrętu w lewo jedynie z jego prawej strony. Zatem jeżeli zmieniający kierunek jazdy postąpi zgodnie z art. 22 ust. 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym i wyraźnie i zawczasu zasygnalizuje wykonywany manewr, to w momencie jego wykonywania nie ma obowiązku upewniać się, czy nie zajedzie drogi pojazdowi nieprawidłowo go wyprzedzającemu.

Zgodnie z treścią art. 25 ust. 1 i 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym skręcający w lewo ma obowiązek ustąpić pierwszeństwa przejazdu pojazdowi, który jedzie z kierunku przeciwnego. Musi wiec przede wszystkim baczyć, aby nie zajechać drogi temu pojazdowi, a nie zaś kierującemu, który nie wykonuje obowiązków określonych przez art. 24 ust. 5 (...), zezwalających na wyprzedzenie pojazdu sygnalizującego zamiar skrętu w lewo jedynie z prawej strony.

Ustalono ponad wszelką wątpliwość, że obwiniony Ł. A. (1) wyraźnie i zawczasu zasygnalizował wykonywany przez siebie manewr, bowiem odpowiednio wcześnie włączył kierunkowskaz i zjechał do osi jezdni. Wykonywane przez niego czynności były czytelne dla kursanta oraz instruktora, którzy jechali za nim. Instruktor nakazał nawet kursantowi zmniejszenie prędkości.

Nie ulega wątpliwości, że skręcający jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu z przeciwnego kierunku po pasie ruchu, który zamierza przejechać, co ma miejsce przy wykonywaniu skrętu w lewo. Pojawiają się wątpliwości co do tego, czy taki sam obowiązek ciąży na nim w stosunku do pojazdu jadącego w tym samym kierunku po pasie ruchu przeznaczonym dla kierunku przeciwnego. Poprzednio obowiązująca ustawy Prawo o ruchu drogowym w art. 19 ust. 1 nakładała na kierujących zmieniających kierunek jazdy obowiązek upewnienia się czy wykonywany przez nich manewr nie spowoduje zajechania drogi innym kierującym. Ustawodawca miał na myśli wszystkich kierujących niezależnie od tego z jakiego kierunku nadjeżdżali. Warunku tego ustawodawca nie zawarł w obecnie obowiązującym Prawie o ruchu drogowym. Należy także zaznaczyć, że do zmieniającego kierunek jazdy nie ma także zastosowania wyrażona w art. 22 ust. 4 zasada, że kierujący zmieniając poza skrzyżowaniem zajmowany pas ruchu, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu po pasie ruchu, na który zamierza wjechać oraz pojazdowi, który na ten pas wjeżdża z prawej strony. Wskazana powyżej zasada odnosi się bowiem tylko do kierującego, który zmienia pas ruchu, nie zaś kierunek ruchu. wynika to z treści art. 22 ust. 1, który wyraźnie rozróżnia zmianę kierunku jazdy i zmianę pasa ruchu, zaś ust. 4 odnosi się jedynie do kierujących zmieniających pas ruchu. zatem przy zmianie kierunku jazdy wskazana powyżej zasada nie ma zastosowania.

Odnośnie obowiązków jakie ciążyły na obwinionym T. M. (1) należy podkreślić, że kierujący pojazdem nie może przystąpić do manewru wyprzedzania pojazdu z lewej strony, wówczas, gdy pojazd ten sygnalizuje zmianę kierunku jazdy w lewo. W przypadku gdy następuje wyprzedzanie kilku pojazdów, kierujący pojazdem wyprzedzającym w momencie zauważenia, że któryś z pojazdów sygnalizuje zmianę kierunku jazdy powinien, albo wyprzedzić ten pojazd z prawej strony (gdy jest to możliwe) albo zaniechać kontynuowania tego manewru. Warto zwrócić uwagę, że żaden z przepisów nie zobowiązuje kierującego zamierzającego zmienić kierunek jazdy do upewnienia się czy nie jest wyprzedzany. Taki obowiązek jednak ciąży na kierującym przed podjęciem manewru wyprzedzania. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt. 2 kierujący pojazdem jest obowiązany przed wyprzedzaniem upewnić się, czy kierujący za nim nie rozpoczął manewru wyprzedzania. Można z tego wnioskować, ze brak takiego postanowienia co do manewru zmiany kierunku jazdy wskazuje, że nie było zamierzeniem ustawodawcy ustanowienie go przy tej sytuacji.

W świetle przytoczonych powyżej argumentów w ocenie Sądu obwiniony Ł. A. (1) wykonał wszystkie ciążące na nim obowiązki związane z wykonaniem manewru zmiany kierunku ruchu i wykonania manewru skrętu w lewo, a odpowiedzialność za zaistnienie zdarzenia ponosi jedynie obwiniony T. M., który nieprawidłowo wykonał manewr wyprzedzania.

Mając powyższe na uwadze Sąd uniewinnił obwinionego Ł. A. (1) od popełnienia zarzucanego mu czynu, zaś obwinionego T. M. (1) uznał za winnego tego, że w dniu 04 października 2013 r. o godz. 07:05 w O. na ul. (...) kierując samochodem marki V. (...) o nr rej. (...) podejmując manewr wyprzedzania nie zachował szczególnej ostrożności i nie upewnił się czy ma odpowiednia widoczność i dostateczne miejsce do wyprzedzania oraz czy kierujący jadący przed nim nie zasygnalizował zamiaru zmiany kierunku jazdy, w wyniku czego przyczynił się do zderzenia z ciągnikiem marki Z. o nr rej. (...), który wykonywał manewr skrętu w lewo, czym spowodował uszkodzenie pojazdów oraz zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. W ocenie Sądu obwiniony T. M. swoim zachowaniem wyczerpał znamiona wykroczenia z art. 86 § 1 kw w zw. z art. 24 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Sąd podzielił tu pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w wyroku z 08.01.2003 r. „oskarżony zdawał sobie sprawę z tego, że wyprzedza więcej niż jeden pojazd, a tym samym mógł i powinien zdawać sobie sprawę, iż ma ograniczoną możliwość obserwowania zachowania kierowców pozostałych wyprzedzanych pojazdów i uzyska wystarczającą w tym zakresie wiedzę dopiero wtedy, gdy znajdzie się na lewym pasie. Z tego oczywisty wniosek, że przemieszczając się na lewy pas jezdni oskarżony powinien rozpocząć wykonywanie manewru wyprzedzania w takiej odległości od pierwszego z wyprzedzanych pojazdów i z taką prędkością, by móc co najmniej zatrzymać swój pojazd na lewym pasie przed miejscem, gdzie pierwszy z wyprzedzanych pojazdów wykonywał manewr skrętu w lewo” (sygn. III KK 421/02, z aprobującą glosą R.A. S., Prok. I Pr, nr 9, s.111-116)

Obwiniony T. M. wykonywał manewr wyprzedzania trzech pojazdów. Bezpośrednio przed wykonaniem dwóch ostatnich pojazdów jechał przed nim ciężarowy pojazd nauki jazdy o dość znacznych rozmiarach, który w znacznym stopniu ograniczał mu widoczność na ciągnik rolniczy. W takich warunkach obwiniony nie powinien podejmować manewru wyprzedzania. W tej kwestii wielokrotnie wypowiadał się także Sąd Najwyższy, który stwierdził, że „wyprzedzający musi mieć absolutną pewność, że na widocznym i wolnym odcinku drogi zdoła wyprzedzić jadący wolniej pojazd. Powinien przy tym uwzględnić panujące warunki drogowe, stan pogody, szerokość jezdni, utrudnienia w ruchu itp." (wyr. SN z dnia 18 lipca 1972 r., V KRN 256/72). Obwiniony T. M. nie wypełnił ciążących na nim obowiązków związanych z wykonaniem manewru wyprzedzania.

Bezpośrednio przed podjęciem manewru wyprzedzania nie miał całkowitej widoczności na odcinek prawego pasa bezpośrednio przed nim, zatem należy przyjąć, iż nie zapewnił sobie dostatecznej widoczności, miał świadomość, iż pojazd ciężarowy nauki jazdy o znacznych gabarytach zasłania mu część drogi, a mimo to podjął i kontynuował manewr wyprzedzania. Takie zachowanie jest bardzo lekkomyślne, bowiem manewr wyprzedzania należy do szczególnie niebezpiecznych i to właśnie podczas jego nierozważnego wykonywania wielokrotnie dochodzi do groźnych w skutkach wypadków.

W ocenie Sądu wymierzona obwinionemu kara 500 złotych grzywny jest w pełni adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez obwinionego czynu i należy mieć nadzieję, że zmotywuje go do przestrzegania obowiązujących zasad i przepisów w ruchu drogowym oraz do rozważniejszego podejmowania manewru wyprzedzania. Podkreślić należy, iż obwiniony T. M. (1) w przeszłości był wielokrotnie karany za wykroczenia zarówno w postępowaniu mandatowym, jak i w postępowaniu sądowym.

Z uwagi na sytuacją rodzinna i majątkową obwinionego Sąd zwolnił go od ponoszenia wydatków postępowania i opłaty obciążając go jedynie kosztami związanymi z wydaniem opinii przez biegłego.