Sygn. akt IX W 1505/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 sierpnia 2014 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie Wydział IX Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Wojciech Kottik

Protokolant: Kalina Pawełko

bez obecności oskarżyciela publicznego

po rozpoznaniu w dniach 26 maja, 11 lipca i 18 sierpnia 2014 r. sprawy

R. P. (1)

syna J. i Ł. z domu S.

ur. (...) w K.

obwinionego o to, że:

1.  w okresie od 31 grudnia 2013 r., do 25 marca 2014 r., w O. będąc prezesem Spółdzielni Mieszkaniowej (...) wbrew obowiązkowi nie udostępnił A. C. (1) – członkowi spółdzielni wszystkich uchwał, umów, kosztorysów organów spółdzielni związanych z zakupem sprzętu, oprogramowania, instalacji i bieżącej obsługi systemu „e-usługa” w Spółdzielni Mieszkaniowej w przewidzianym ustawowo terminie

- tj. za wykroczenie z art. 27 3 pkt 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych

2.  w okresie od 14 lutego 2013 r., do 23 sierpnia 2013 r., w O. będąc prezesem Spółdzielni Mieszkaniowej (...) wbrew obowiązkowi nie udostępnił A. C. (1) – członkowi spółdzielni kopii umowy na wykonanie malowania klatek schodowych w budynku przy ul. (...) w O. w przewidzianym ustawowo terminie

- tj. za wykroczenie z art. 27 3 pkt 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych

ORZEKA:

I.  obwinionego R. P. (1) uniewinnia od popełnienia czynu opisanego w punkcie 1;

II.  obwinionego uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie 2 określając czas jego popełnienia na okres od 09 maja 2013 r. do 23 sierpnia 2013 r. i za to na podstawie art. 27 3 pkt 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych przy zastosowaniu art. 39 § 1 kw odstępuje od wymierzenia mu kary;

III.  na podstawie art. 118 § 1 kpw, 118 § 2 kpw i art. 119 kpw w zw. z art. 630 kpk i art. 5 ustawy o opłatach w sprawach karnych obciąża obwinionego w połowie zryczałtowanymi wydatkami postępowania w kwocie 50,- (pięćdziesiąt) złotych i opłatą w kwocie 30,- (trzydzieści) złotych.

UZASADNIENIE

R. P. (1) został obwiniony o dwa wykroczenia z art. 27 ( 3 )pkt 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych polegające na tym, że w okresie od 14 lutego 2013 roku do 23 sierpnia 2013 roku w O., będąc prezesem Spółdzielni Mieszkaniowej (...) wbrew obowiązkowi nie udostępnił A. C. (1) – członkowi spółdzielni kopii umów na wykonanie malowania klatek schodowych w budynku przy ul. (...) w O. w przewidzianym ustawowo terminie oraz o to że w okresie od 31 grudnia 2013 roku do 25 marca 2014 roku w O. pełniąc tę samą funkcję nie udostępnił temu samemu spółdzielcy wszystkich uchwał, umów, kosztorysów organów spółdzielni związanych z zakupem sprzętu, oprogramowania, instalacji i bieżącej obsługi systemu „e-usługa” w Spółdzielni Mieszkaniowej(...) w przewidzianym ustawowo terminie.

Sąd ustalił, następujący stan faktyczny:

Obwiniony R. P. (1) mieszka w O.. Pełni funkcję prezesa zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O.. Członkiem tej spółdzielni jest oskarżyciel posiłkowy A. C. (1), mieszkaniec budynku przy ul. (...). Prowadzi on bardzo rozbudowaną i obszerną korespondencję z administracją Spółdzielni kierując do niej szereg wniosków, głównie za pośrednictwem poczty elektronicznej, w których domaga się wglądu do dokumentacji spółdzielni bądź też o udostępnienie mu kopii dokumentów w trybie art. 8 ( 1 )ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Między innymi w dniu 12 lutego 2013 r., przesłał pocztą elektroniczną wniosek do Zarządu Spółdzielni o wydanie mu „kopii umowy z wykonawcą robót remontowych (malowanie i coś jeszcze)”. Natomiast we wniosku z dnia 14 lutego 2013 r., przesłanym tą samą drogą A. C. domagał się wydania mu „kopii umowy na wykonanie malowania klatek schodowych w moim budynku, wykonane dawno temu, jak dotąd jedyny raz po oddaniu budynku do eksploatacji”

W związku z tym, że oskarżyciel posiłkowy w terminie miesięcznym nie otrzymał odpowiedzi na swoje wnioski w dniu 08 kwietnia 2013 r., skierował do Prokuratury Okręgowej w (...) wniosek o wszczęcie dochodzenia w sprawie naruszenia przez Zarząd oraz Radę Nadzorczą spółdzielni przepisu art. 8 ( 1 )ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. W wyniku przeprowadzonych w tej sprawie czynności wyjaśniających w dniu 12 czerwca 2013 r., oskarżyciel – Komenda Miejska Policji w O. skierował do tutejszego Sądu p-ko R. P. (1) wniosek o ukaranie go za to, że w okresie od 12.02.2013 r., do 08.05.2013 r., w O. będąc członkiem zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) wbrew obowiązkowi nie udostępnił A. C. (1) – członkowi spółdzielni kopii umowy organów spółdzielni z wykonawcą robót remontowych przeprowadzonych w bloku przy ul. (...) w O.. Po przeprowadzeniu postępowania w sprawie o sygn.. akt IX W(...) wyrokiem z dnia 06 sierpnia 2013 r., R. P. został uznany winnym tak sformułowanego czynu i skazany na podstawie art. 27 ( 3 )pkt 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych na karę 1000,- zł grzywny. Jeszcze przed uprawomocnieniem się tego wyroku w dniu 21 sierpnia 2013 r., bo w dniu 13.08.2013 r., A. C. został poinformowany przez Kierownika D. Rozliczeń, Remontów i Eksploatacji SM (...), że otrzyma wnioskowane kopie dokumentów i ostateczne w dniach 14 sierpnia i 13 września 2013 r. odebrał te dokumenty.

(dowód: kopie pism elektronicznych A. C. –k. 28, kopie takich pism z akt postępowania IX W (...) – k. 5-8, odpis wniosku o ukaranie w w/w sprawie – k. 2, wyrok – k. 77 tych akt; kopie pism SM (...) kierowanych do pokrzywdzonego z adnotacjami o otrzymaniu kopii dokumentów – k. 111 – 112, kopia pisma SM (...) z dnia 05.09.2013 r. – k. 114 – 117)

W związku z wieloma kolejnymi wnioskami członków tej spółdzielni kierowanymi w trybie art. 8 ( 1 )ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych do jej organów statutowych, w tym przede wszystkim przez A. C. (1), w dniu 09 stycznia 2014 r., zarząd Spółdzielni (...) (...) udzielił pracownicy tej Spółdzielni (...) pełnomocnictwa do dokonywania czynności prawnych związanych z realizacją zadań Spółdzielni wynikających z art. 8 ( 1 )ust. 1 ustawy z dnia 15.12.2000 r., o spółdzielniach mieszkaniowych. Do tego pełnomocnika trafił też wniosek A. C. z dnia 31 grudnia 2013 r., w którym domagał się on umożliwienia mu wglądu do wszystkich uchwał organów spółdzielni oraz do umów związanych z przygotowaniem przedsięwzięcia z pozyskaniem środków finansowych oraz zakupów sprzętu, oprogramowania, instalacji i bieżącej obsługi systemu e-usługa.

W dniu 04 lutego 2014 r., wskazana wyżej pełnomocnik poinformowała oskarżyciela posiłkowego o możliwości wglądu do umowy e-usługi po jej zwrocie przez kontrahenta. Następnym pismem z dnia 21.02.2014 r. pokrzywdzony został poinformowany przez pełnomocnika, że zostało skierowane do kontrahenta umowy zapytanie o zgodę na jej udostępnienie członkowi spółdzielni. Kiedy kontrahent tej umowy nie wyraził na to zgody A. C. został powiadomiony o tym pismem z dnia 21 marca 2014 r. Jeszcze przed otrzymaniem tej informacji (bo w dniu 10 marca 2014 r.) pokrzywdzony skierował do organów ścigania zawiadomienie o możliwości popełnienia wykroczenia przez zarząd Spółdzielni.

(dowód: zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia z załącznikiem k. 4-5, kopie uchwały i aneksu oraz wypis z KRS – k. 53-56; dane o karalności – k. 39; pismo SM (...) z 04.02.2014 r., - k. 57; pismo Sp-ni do firmy (...) - k. 59, odpowiedź tej firmy - k. 60; pismo SM (...) z 21.03.2014 r., - k. 61; kopia fragmentu statutu SM (...)– k. 62, wyjaśnienia obwinionego R. P. - k. 123-124, zeznania świadków M. M. - k. 124v, K. Z. - k. 124v - 125; K. S. – k. 125; M. K. –k. 193 – 194; A. C. – k. 194 195v)

Obwiniony zarówno w wyjaśnieniach składanych na etapie czynności wyjaśniających jak i na rozprawie nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów. Odnośnie zarzutu, chronologicznie wcześniejszego, dotyczącego malowania klatki budynku przy ul. (...) podkreślił, że w jego przekonaniu sprawa ta został rozstrzygnięta w postępowaniu o sygnaturze akt IX W(...) w którym to poruszany był ogólnie problem remontów w tym budynku i wyrok zapadły w tym postępowaniu obejmował również zarzut dotyczący nieudzielenia w terminie odpowiedzi na wniosek A. C. z dnia 14.02.2013 r. Został za ten czyn skazany prawomocnym wyrokiem z dnia 06.08.2013 r.

Natomiast w sprawie drugiego z zarzutów dotyczącego umowy na tzw. e-usługę wyjaśnił, że zarząd Spółdzielni powołał pełnomocnika w osobie M. M., która miała zajmować się obsługą członków spółdzielni zgłaszających wnioski o wydanie im dokumentów w trybie art. 8 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Tak też było w przypadku wniosku zgłoszonego przez A. C. w dniu 31.12.2013 r. To do M. M. trafiały pisma oskarżyciela posiłkowego i to ona udzielała na nie odpowiedzi. Obwiniony nie miał praktycznie kontaktu z tym wnioskiem A. C. i o sprawie dowiedział się praktycznie dopiero po wszczęciu czynności wyjaśniających przez Policję. Podkreślił, że jego zdaniem M. M. udzieliła pełnej i rzetelnej odpowiedzi na wszystkie wnioski pokrzywdzonego oraz wydała mu wszystkie dostępne dokumenty. Zaznaczył, że kontrahent umowy – przedstawiciel firmy (...) nie wyraził zgody na jej udostępnienie A. C.. Przyznał, że projekt „e-usługi” obejmował de facto 8 umów z różnymi podmiotami, ale wiedzę na ten temat powziął dopiero podczas postępowania przed Sądem

( wyjaśnienia obwinionego – k. 123-124)

Sąd zważył, co następuje:

Wyjaśnienia obwinionego generalnie zasługują na wiarę. Jedynie nie można ich podzielić w tej części, w której twierdzi on, że wszczęcie postępowania w sprawie IX W (...) całkowicie zakończyło postępowanie w sprawie niewydania A. C. kopii umów o które wnioskował w piśmie z dnia 14.02.2013 r.

Kwestią, którą w związku z argumentami obwinionego i jego obrońcy Sąd musiał zbadać w odniesieniu do tego zarzutu było ustalenie, czy postępowanie go dotyczące było również przedmiotem postępowania IX W (...). Wprawdzie analiza zawiadomienia A. C. o popełnieniu wykroczenia w tej sprawie pozornie dotyczy wyłącznie jego wniosku z dnia 12.02.2013 r., to jednak już w załączniku do tego pisma (z dnia 08.04.2013 r.) zawiadamiający powołuje się również na swój wniosek z dnia 14.02.2013 r. Jednak dużo ważniejsze jest porównanie zakresu zarzutów wniosku o ukaranie – tego w postępowaniu IX W(...) z tym w postępowaniu IX W (...). Należy stwierdzić, że w sprawie IX W (...) obwinionemu zarzucono nieudostępnienie pokrzywdzonemu kopii umowy z wykonawcą prac remontowych a w postępowaniu niniejszym – nieudostępnienie kopii umowy na wykonanie malowania klatek schodowych w tym samym budynku. Jest oczywiste, że pojęcie „prace remontowe” jest szersze niż pojęcie „malowanie” i to drugie zawiera się w tym szerszym pojęciu. Tym samym Sąd uznał, że w postępowaniu IX W (...)rozpoznawana była również sprawa dotycząca wniosku z dnia 14.02.2013 r. i za ten czyn (z tym że obejmujący okres do dnia 08 maja 2013 r.) obwiniony został prawomocnie skazany wyrokiem z dnia 06 sierpnia 2013 r. Ponieważ wniosek o ukaranie w niniejszym postępowaniu IX W (...) obejmował okres od 14.02.2013 r., do dnia 23 sierpnia 2013 r., przy uwzględnieniu wskazanych wyżej okoliczności należało przyjąć, że w niniejszym postępowaniu można jedynie rozpatrywać utrzymujący się stan „nieudostępnienia” przez obwinionego dokumentów żądanych wnioskiem z dnia 14.02.2013 r., w okresie od 09 maja 2013 r., do 23 sierpnia 2013 r.

Jest bezsporne, że w tym okresie wnioskowane umowy nie były nadal wydane pokrzywdzonemu, bo jak ustalono kopie tych umów A. C. otrzymał dopiero w dniach 14.08 i 13.09.2013 r.

Rozpatrując kwestie dotyczące drugiego z zarzutów tj. nieudostępnienia umów dot. projektu „e-usługi” należy przyjąć, że od dnia 09 stycznia 2014 r. tj. powołania pełnomocnika przez zarząd spółdzielni, to do tego pełnomocnika, zgodnie z zakresem udzielonego mu pełnomocnika, należało dokonywanie czynności prawnych związanych z realizacją zadań Spółdzielni wynikających z art. 8 1 ust. 1 ustawy z dnia 15.12.2000 r., o spółdzielniach mieszkaniowych. Tym samym to do tego pełnomocnika, a nie do obwinionego (członka zarządu) należało podjęcie działań zmierzających do realizacji wniosku A. C. z dnia 31.12.2013 r. Mimo, iż formalnie wniosek ten wpłynął jeszcze przed powołaniem tego pełnomocnika, to trudno jest przyjąć aby obwinionemu można było zarzucić bezczynność w zakresie dotyczącym rozpatrzenia tego wniosku przez niespełna 1,5 tygodnia, skoro jak ustalono, bez cienia wątpliwości wniosek ten nawet nie trafił do obwinionego w tym czasie, a M. M. pierwszej informacji na temat realizacji tego wniosku udzieliła A. C. w dniu 04 lutego 2014 r. W przekonaniu Sądu kwestią drugorzędną jest uznanie, czy ostatecznie informacje jakie sukcesywnie w tej sprawie były udzielane wnioskodawcy był zgodne z rzeczywistością i spełniały w pełni jego oczekiwania, ale trudno jest w tym przypadku mówić o bezczynności organów spółdzielni. W świetle powyższych ustaleń najważniejszym jest uznanie, że to obowiązki z przytaczanego wielokrotnie przepisu art. 8 1 ust. 1 ustawy z dnia 15.12.2000 r., o spółdzielniach mieszkaniowych nie ciążyły na obwinionym, a na pełnomocniku w tym celu powołanym przez zarząd SM (...)

Przekonaniu powyższemu nie przeczą ustalenia stanu faktycznego opartego na, oprócz omówionych wyżej wyjaśnieniach obwinionego, również na wiarygodnych zeznaniach przesłuchanych w tej sprawie świadków – M. M., M. K., K. Z. i K. S.. Pomimo świadomości, że świadkowie ci to w przeważającej mierze pracownicy SM (...) w sensie służbowym podlegli obwinionemu, to jednak ta konstatacja sama przez się nie może podważać wiarygodności ich relacji. Ostateczne ustalenia stanu faktycznego Sąd oparł w przeważającej mierze na podstawie analizy przedstawionych dokumentów a zeznania wskazanych świadków uznał, za przynajmniej niesprzeczne z tymi ustaleniami. Jako również niesprzeczne z ustaleniami stanu faktycznego można uznać zeznania pokrzywdzonego A. C..

Należy w tym miejscu przypomnieć w zakresie dotyczącym pierwszego chronologicznie zarzutu, że w przypadku wykroczeń z zaniechania (bo tak należy traktować wykroczenie z art. 27 3 pkt 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych) bieg terminu przedawnienia nie zaczyna się z dniem w którym sprawca miał zacząć działać, lecz ich przedawnienie zaczyna się dopiero z dniem faktycznego spełnienia obowiązku ciążącego na sprawcy. Przenosząc te rozważania na grunt niniejszej sprawy należy, tym samym stwierdzić, że bieg terminu przedawnienia dotyczący nieudostępnienia dokumentów z wniosku z dnia 14.02.2013 r., nie rozpoczął się w dniu 14 marca 2013 r., a dopiero w dniu 13 września 2013 r. Tym samym zarzut dotyczący tego czynu, wbrew sugestii obrońcy obwinionego, nie uległ przedawnieniu.

Uznając ostatecznie, że obwinionemu można jedynie przypisać sprawstwo w zakresie dotyczącym nieudostępnienia dokumentów żądanych przez A. C. wnioskiem z dnia 14.02.2013 r., w okresie od 09 maja 2013 r., do 23 sierpnia 2013 r. Sąd uznał, iż zachodzą co do tego czynu okoliczności przemawiające za zastosowaniem instytucji z art. 39 § 1 kw tj. odstąpienia od wymierzenia kary. Należy bowiem pamiętać, że we wskazanym okresie toczyło się już postępowanie w sprawie IX W (...)i obwiniony utrzymując w dalszym stanie stan bezprawności związany z niewydaniem wnioskowanych dokumentów oczekiwał na rozstrzygnięcie Sądu i ostatecznie jeszcze przed uprawomocnieniem się wyroku w powyższej sprawie podjął działania zmierzające do uczynienia zadość uprawnionemu żądaniu A. C.. Tym samym Sąd uznał, że skoro w postępowaniu zakończonym wyrokiem z dnia 06.08.2013 r., obwiniony został ukarany za większość okresu bezczynności objętego zarzutem nie było potrzeby w tym postępowaniu po sięganie po surowsze środki reakcji karnej za przypisane obwinionemu ostatecznie wykroczenie.

W ocenie Sądu sytuacja materialna obwinionego przemawiała za obciążeniem go kosztami postępowania i opłatą w oparciu o przepisy określone w wyroku.