Sygn. akt V GC 109/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 sierpnia 2014 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze V Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:	SSR Karolina Krzemińska
Protokolant:	sekr. sądowy Marzena Ornaf

po rozpoznaniu w dniu 13 sierpnia 2014 r. w Jeleniej Górze

na rozprawie

sprawy z powództwa P. S.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w J.

o zapłatę kwoty 25.000 zł

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 2.417 zł tytułem zastępstwa procesowego,

UZASADNIENIE

Powódka P. S. prowadząca działalność gospodarczą pod firmą (...) wystąpiła z powództwem przeciwko stronie pozwanej (...) Sp. z o.o. w J. domagając się zasądzenia kwoty 25.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 06.07.2012r. do dnia zapłaty a także zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że w dniu 23.09.2008r. zawarła z pozwaną jako wykonawcą umowę o roboty remontowo- budowlane, w której strony zastrzegły karę umowną w wysokości 0,2 % wartości brutto za każdy dzień zwłoki w usunięciu wad, nie więcej niż 30% (§7 umowy). Powódka wykonała umowę płacąc pozwanej wynagrodzenie. W dniu 26.03.2012r. (...) zgłosił wady inwestycji powódce. Pismo zostało przesłane pozwanej, podobnie jak kolejne pisma, jednak pozwana wad nie usunęła. Pismem z dnia 20.06.2012r. odpowiedziała natomiast, że brak jej reakcji był wynikiem przebywania prezesa na zwolnieniu lekarskim. Dlatego prosił on aby wady usunęła powódka. W dniu 22.06.2012r. powódka otrzymała od inwestora zawiadomienie o kolejnych wadach. W piśmie z dnia 27.06.2012r. powódka przypomniała pozwanej o usunięciu wad, zaś pismem z dnia 04.07.2012r. nałożyła na nią karę umowną w wysokości 861 163,67 zł. Wady zostały ostatecznie usunięte bez udziału pozwanej. W piśmie z dnia 20.07.2012r. pozwana wskazała, że oczekuje kosztorysu na usunięcie wad, czym przyznała brak reakcji ze swojej strony. W dniu 10.09.2012r. dokonano końcowego odbioru inwestycji. Powódka w dniu 5.10.2012r. wystawiła notę księgową na kwotę 861.183,72 zł, na którą składa się 93 dni liczone od 26.03.2012r. do 27.06.2012r. Kwota dziennej kary – 9.260,04 zł jest wynikiem pomnożenia wynagrodzenia z aneksu do umowy z dnia 05.02.2009r. w kwocie 4.630.019,76 przez stawkę 0,2%. Powódka dochodzi pozwem jedynie części z tej kary z odsetkami od dnia doręczenia pozwanej pisma z dnia 04.07.2012r. Pozwana nie uiściła żądanej kwoty, pomimo kierowanych do niej wezwań do zapłaty.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu przyznała fakt zawarcia umowy z powódką. Wskazała, że w kwietniu powódka przesłała pozwanej pismo nieznanej jej firmy (...), która z nieznanych pozwanej powodów miała wykonać przegląd gwarancyjny budynku. W kilku kolejnych pismach powódka zwracała się o zajęcie stanowiska lub ustosunkowanie się do innych pism firmy (...), co pozwana uważała za zbędne, gdyż do pism osób trzecich ustosunkowywać się nie musiała. Pozwana czuła się obrażona pomijaniem wykonawcy w korespondencji. Również wszystkie przeglądy i ustalenia odbywały się bez udziału pozwanej i bez zawiadamiania jej o ich terminie. Tym niemniej w piśmie z dnia 20.06.2012r. prezes pozwanej poprosił aby powódka na własny koszt usunęła usterki z reklamacji i potrąciła wynikającą z tego kwotę z zatrzymanych należności umownych, gdyż od jesieni 2011r. przebywał na zwolnieniu lekarskim w związku z wypadkiem, któremu uległ i nie miał możliwości właściwego kierowania spółką. Pismem z dnia 20.06.2012r. powódka ponownie wezwała pozwaną do usunięcia usterek żądając podjęcia kroków do dnia 19.06.2012r, a więc na dzień przed sporządzeniem tego pisma. Dlatego tą datę należy potraktować jako datę oficjalnego zgłoszenia reklamacji. Pozwana wskazała ponadto, że lista usterek zawarta w przeglądzie gwarancyjnym inwestycji za 5 mln złotych zawierała jedynie 8 punktów. Odniosła się do każdego z nich podając, iż uznać można jedynie 3 z nich, gdyż pozostałe nie miały charakteru usterek budowlanych, bądź zostały usunięte już w marcu 2012r. Podała, że w dniu 22.06.2012r. otrzymała do wiadomości kolejne pismo firmy (...) z kolejnymi usterkami stwierdzonymi pod nieobecność pozwanej, z których cztery były wskazane w poprzednim piśmie a trzy były nowe i nie można ich było uznać za wady. Następnie nastąpiła wymiana kolejnych pism pomiędzy stronami. Pozwana podkreśliła, że powódka nigdy nie określiła terminu usunięcia usterek. Ponadto na obiekcie nie wystąpiły wady w sensie rozumienia definicji wady w budownictwie. Dlatego brak jest przesłanek do nałożenia kary umownej przewidzianej w §7 punkt 1 ppk c porozumienia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23.09.2008r. powódka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarła z pozwaną umowę, na mocy której zleciła jej wykonanie prac budowlanych i remontowych w ramach inwestycji pn.: „Remont budynku (...) w J.przy ul. (...)”.

Zgodnie z §7 ust. 1 lit. c umowy pozwana miała zapłacić powódce karę umowną w wysokości 0,2% wartości brutto przedmiotu umowy za każdy dzień zwłoki w usunięciu wad stwierdzonych przy odbiorze lub w okresie gwarancji, liczony od daty wyznaczonej na usunięcie wad, nie więcej niż 30% wartości przedmiotu umowy.

Aneksem z dnia 05.02.2009r. strony zmieniły zakres robót podwyższając jednocześnie wartość wynagrodzenia pozwanej do kwoty 4 630 019,76 zł brutto.

Aneksem nr (...) zmieniły zaś termin zakończenia robót na dzień 30.09.2011r.

okoliczność niesporna

a nadto

dowód : - umowa z dnia 23.09.2012r. – k. 12-15 akt,

- wydruk z CEIDG powódki – k. 8 akt,

- aneks z dnia 05.02.2009r. – k. 16 akt,

- aneks nr (...) – k. 18 akt

Inwestorem w ramach w/w zadania inwestycyjnego była (...) w J., generalnym wykonawcą w końcowym okresie inwestycji była zaś (...) ((...)) (...) Odział w p., którego podwykonawcą była powódka.

okoliczności niesporne

W dniu 14.03.2012r.odbył się, bez udziału pozwanej i powódki, przegląd gwarancyjny budynku. W protokole wymieniono następujące usterki i prace konieczne do ich usunięcia:

-

w zakresie elewacji: od frontu budynku - jedna płytka pęknięta, 3 płytki przesunięte; na stronie od ul. (...) - przemalowanie elewacji z przygotowaniem powierzchni, uzupełnienie tynku na murze oporowym, przemalowanie elewacji od strony ul. (...),

-

wykonanie regulacji stolarki okiennej i drzwiowej,

-

wykonanie regulacji elektrozaczepów w drzwiach strefowych,

-

wykonanie regulacji cięgieł przy umywalkach,

-

sprawdzenie stopnia zawilgocenia budynku - po okresie letnim do 31.10.2012r.,

-

wykonanie elewacji przy rynnach, w tym również likwidacja zacieku - strona

frontowa budynku (prawy górny róg).

Wskazano również na konieczności wykonania prac wynikających z protokołu przeglądu ze stycznia 2012r., tj.:

-

położenia struktury na bazie żywic na murze oporowym,

-

położenie płytek na elewacji przy wejściu głównym tj. na słupach oraz podciągach.

dowód: - protokół przeglądu gwarancyjnego z dnia 14.03.2012r.

– k. 199-200 akt

Pismem z dnia 26.03.2012r. skierowanym do powódki (oraz przesłanym do wiadomości pozwanej) (...) zawiadomiła powódkę o przeprowadzeniu w dniu 14.03.2012r. przeglądu gwarancyjnego i stwierdzonych w jego trakcie usterkach.

okoliczności niesporne

a nadto

dowody : - pismo (...) z dnia 26.03.2012r. – k. 61 akt

Powódka w pismach z dnia:

-

03.04.2012r. prosiła pozwaną „o ustosunkowanie się do pisma (...) z dnia 26.03.2012r.”, które załączyła,

-

18.05.2012r. prosiła pozwaną „o podanie stanowiska co do zgłoszonej reklamacji przez (...) z dnia 26.03.2012r. i etapu jej realizacji”,

-

12.06.2012r. ostatecznie wezwała pozwaną do „podania stanowiska co do zgłoszonej reklamacji przez (...) z dnia 26.03.2012r. i informacji o etapie jej realizacji i terminie zakończenia naprawy usterek”,

-

20.06.2012r. (doręczonym pozwanej w dniu 22.06.2014r.) wezwała pozwaną do usunięcia usterek wymienionych w piśmie (...) z dnia 26.03.2012r.; prosiła o podanie harmonogramu usunięcia usterek a także wskazała, że w przypadku nie podjęcia żadnych kroków w terminie do 19.06.2012r. zostanie dokonana wycena prac a pozwana obciążona kosztem ich realizacji.

okoliczności niesporne

a nadto

dowody : - pisma powódki z dnia: 03.04.2012r.,18.05.2012r.,

12.06.2012r.,20.06.2012r. wraz z potwierdzeniami

odbioru – k. 62 -69 akt

W odpowiedzi prezes zarządu pozwanej pismem z dnia 20.06.2012r. wskazał m.in., iż od kilku miesięcy jest niesprawny po wypadku i ma utrudnione możliwości kierowania firmą, dlatego wniósł aby powódka naprawiła usterki na własny koszt i potrąciła je z zatrzymanego wynagrodzenia należnego pozwanej.

dowód:- pismo pozwanej z dnia 20.06.2012r.– k. 68 akt

Dnia 20.06.2012 r. odbył się kolejny przegląd gwarancyjny budynku (...) w J., w którym nie uczestniczyła powódka ani pozwana. Ze spotkania powstał protokół przeglądu gwarancyjnego w ramach którego stwierdzono, iż spośród usterek wymienionych w poprzednim protokole przeglądu gwarancyjnego:

-

wymieniono pękniętą płytkę i uregulowano płytki w ilości 3 szt.,

-

wykonano regulację elektrozaczepów w drzwiach strefowych,

-

wykonano regulację cięgieł przy umywalkach.

Stwierdzono w nim również istnienie dalszych usterki wskazując na konieczność:

-

naprawy odparzonych 6 szt. płytek przy drzwiach wejściowych od strony budynku Prokuratury Okręgowej,

-

wykonania żywicy na murach oporowych,

-

przemalowania elewacji od strony ul. (...),

-

zakończenia układania płytek od strony wejścia głównego;

-

regulacji stolarki drzwiowej i okiennej,

-

naprawy uszkodzonej elewacji przy drzwiach tylnych;

-

zamontowania syfona z trójnikiem w studzience zlokalizowanej w pomieszczeniu wymiennikowni.

dowód: - protokół przeglądu gwarancyjnego z dnia 20.06.2012r.

– k. 199-200 akt

Pismem z dnia 22.06.2012r. (...) zawiadomiła powódkę o przeprowadzeniu w/w przeglądu gwarancyjnego i stwierdzonych w jego trakcie usterkach. Zobowiązała ją do przygotowania do dnia 27.06.2012r. harmonogramu rzeczowo-finansowego dotyczącego ich usunięcia, wskazując, iż brak reakcji ze strony powódki będzie skutkował naprawą usterek na jej koszt. Pismo przesłano również do wiadomości pozwanej.

dowód: - pismo (...) z dnia 22.06.2012r. – k. 70 akt

W piśmie z dnia 27.06.2012r. powódka przypominała pozwanej o konieczności przedstawienia w tym dniu harmonogramu rzeczowo – finansowego usunięcia usterek w budynku (...) w J..

Pismem z dnia 04.07.2012r. powódka m.in. poinformowała pozwaną, iż wobec nie przystąpienia przez nią do usuwania usterek zostaną one usunięte przez powódkę na koszt pozwanej.

Wskazała również, że za nieusunięcie usterek w wyznaczonym terminie należna jest kara w wysokości 0,2% wartości kontraktu za każdy dzień zwłoki, która zostanie naliczona „od 26.03.3012r., tj. dnia ostatecznego wezwania do dnia 27.06.2012r., tj. ostatecznego terminu usunięcia„ i wynosić będzie 861 183,67 zł.

dowody : - pisma powódki z dnia: 27.06.2012r.,04.07.2012r.,

odbioru – k. 71-72 akt

Pismem z dnia 20.07.2012r. prezes zarządu pozwanej wskazał m.in., że w marcu 2012r. z 8 usterek wskazanych w trakcie przeglądu gwarancyjnego z dnia 14.03.2012r. wykonano:

-

wymianę pękniętych płytek elewacji,

-

regulację stolarki,

-

regulację elektrozaczepów,

-

regulację cięgieł przy umywalkach, pomimo ich mechanicznego uszkodzenia.

Wskazał również, iż powódka we własnym zakresie i na własny koszt wykonała:

-

uzupełnienie tynku na murze oporowym

-

położenie płytek na słupach,

zaś do wykonania pozostało jeszcze:

-

poprawki malarskie elewacji

-

likwidacja zacieku.

dowód: - pismo pozwanej z dnia 20.07.2012r. – k. 75-76 ak

Powódka częściowo przy pomocy podwykonawców pozwanej i częściowo na własny koszt wykonywała prace wskazane w protokołach gwarancyjnych z dnia 14.03.2014r. i 20.06.2014r.

dowody : - zeznania świadka D. P. – k. 181akt

- zeznania świadka S. S. (1) - k.182 akt

- zeznania świadka A. R. – k. 181v-182 akt

- zeznania świadka A. Ł. – k. 183 akt

- zeznania świadka A. D. – k.234-236 akt

- zeznania świadka J. K. – k. 246v-247 akt

- zeznania świadka M. J. – k. 247-248 akt

- zeznania powódki P. S. – k.

254v-255 akt

W dniu 10.09.2012r. z udziałem inwestora i przedstawiciela (...) sporządzono protokół odbioru końcowego – bezusterkowego obiektu wskazując w nim, iż usunięto wszystkie usterki dla w/w zadania wykazane w protokole z przeglądu gwarancyjnego z dnia 20.06.2012 r. i we wcześniejszych protokołach.

dowód: - protokół odbioru końcowego z dnia 10.09.2012r.

– k. 195 akt

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie niespornym było, iż strony zawarły umowę z dnia 23.09.3008r., której przedmiotem było wykonanie przez pozwaną na zlecenie powódki prac remontowych i budowlanych dotyczących realizacji inwestycji pn. „Remont budynku (...) w J. przy ul. (...)” (art. 647 kc). Powódka w ramach tej inwestycji występowania jako podwykonawca generalnego wykonawcy ( (...)), zaś pozwana jako podwykonawca powódki.

Zgodnie z treścią art. 483§1 kc można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).

Roszczenie swe powódka wywodziła z postanowienia §7 ust.1 lit. c) w/w umowy przewidującego obowiązek zapłaty kary umownej przez wykonawcę w wysokości 0,2% wartości brutto przedmiotu umowy za każdy dzień zwłoki w usunięciu wad stwierdzonych przy odbiorze lub w okresie gwarancji, liczony od daty wyznaczonej na usunięcie wad, nie więcej niż 30% wartości przedmiotu umowy. Powódka dochodziła przy tym jedynie części kary w wysokości 25.000 zł wskazując, iż wynosi ona w całości kwotę 861 183,72 zł i została naliczona za okres od dnia 26.03.2012r. do 27.06.2012r.

W myśl wyżej przytoczonego zapisu umownego, dla obciążenia wykonawcy karą umowną spełnione musiały zostać następujące przesłanki:

-

stwierdzenie przy odbiorze lub w okresie gwarancji wad wykonanych prac,

-

zwłoka pozwanej w ich usunięciu a nadto

-

wyznaczenie pozwanej terminu na usunięcie wad - skoro bowiem początkowym dniem naliczania kary miała być data wyznaczona na usunięcie wad, to brak wskazania tej daty wyłączał możliwość powstania roszczenia z tytułu kary umownej.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, iż prace wykonane przez pozwaną obarczone były wadami.

Okoliczność tą potwierdziły zeznania wszystkich przesłuchanych w sprawie świadków, tj.: D. P., S. S. (1), A. R., A. Ł., A. D., J. K., M. J. oraz zeznaniami powódki P. S.. Wprawdzie zeznania w/w świadków nie były spójne i konsekwentne zarówno jeśli chodzi o ilość stwierdzonych wad oraz ich rodzaj, jak też i terminy ich usunięcia, to jednak w ocenie Sądu rozbieżności te są uzasadnione upływem czasu (ponad dwa lata) i nie pozbawiają mocy dowodowej tychże zeznań w ich podstawowym zakresie a mianowicie co samego faktu istnienia wad.

Okoliczność ta wynikała ponadto ze zgromadzonych w sprawie dowodów z dokumentów, a przede wszystkim z protokołów przeglądów gwarancyjnych z dnia 14.03.2014r. i 20.06.2014r. oraz pism wymienianych przez strony na etapie przedprocesowym, którym sąd dał wiarę w całości albowiem ich wiarygodność nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Pozwana wskazywała wprawdzie, iż część prac, które wymienione zostały w/w protokołach jako usuwanie usterek, w rzeczywistości nie miała takiego charakteru, a jedynie polegała na wykonaniu prac dodatkowych związanych ze zmianą technologii robót wykończeniowych przez inwestora (położenie struktury na bazie żywic, położenie płytek na elewacji) lub naprawie uszkodzeń powstałych podczas eksploatacji (regulacja cięgieł przy umywalkach). Powyższa okoliczność wynikała również z zeznań świadka M. J..

Pozwana nie kwestionowała jednak istnienia wad dotyczących kolorystyki elewacji budynku oraz konieczności wykonania naprawy rozbitych i przesuniętych płytek, regulacji stolarki i elektrozaczepów.

Niespornym było również, iż pozwana była zawiadamiana o stwierdzeniu wad, co wynika z korespondencji stron na etapie przed procesowym.

Odnośnie zwłoki w usuwaniu wad, to pozwana wskazywała, że część z nich usunięta została już w marcu 2012, a mianowicie: naprawa rozbitych i przesuniętych płytek, regulacja stolarki i elektrozaczepów. Okoliczność powyższa została potwierdzona zeznaniami świadka M. J. i A. R. oraz dowodami z dokumentów w postaci: pisma pozwanej z dnia 20.07.2012r. i protokołu przeglądu gwarancyjnego z dnia 20.06.2012r., w którym potwierdzono fakt usunięcia części usterek wymienionych w protokole z dnia 14.03.2014r. Wprawdzie strony spierały się co do tego, kto spowodował usunięcie tych wad, jednak w ocenie sądu była to okoliczność drugorzędna, gdyż z zeznań świadków wynikało, iż w rzeczywistości usuwaniem wad zajmowali się podwykonawcy pozwanej.

Pozwana nie kwestionowała natomiast tego, iż przed dniem 20.06.2012r. nie przystąpiła do usuwania wad dotyczących elewacji budynku. Z zeznań świadka M. J. oraz A. Ł. wynikało przy tym, iż wady te usunięte zostały dopiero w II połowie 2012r., co potwierdza również zapis zawarty w przeglądzie gwarancyjnym z dnia 20.06.2014r. oraz protokole odbioru z dnia 10.09.2012r. a nadto w piśmie pozwanej z dnia 20.07.2012r. W tym więc zakresie pozwanej można było przypisać zwłokę w usuwaniu wad.

Powyższa okoliczność nie przesądzała jednak o zasadności roszczenia powódki, albowiem powódka nie wykazała aby skutecznie wyznaczyła pozwanej termin do usunięcia wad.

Świadek S. zeznał wprawdzie, iż termin taki został wyznaczony (choć nie pamiętał do kiedy) i wynikał on z „protokołu usterkowego”, powódka nie przedłożyła jednak dokumentu, który fakt ten mógłby potwierdzić. Należy zaś podkreślić, iż z zeznań świadka J. wynikało, iż nie sporządzono protokołów odbioru pomiędzy stronami. W przeglądach gwarancyjnych stwierdzonych protokołami z dnia 14.03.2014r. i 20.06.2014r., ani powódka, ani pozwana nie brały zaś udziału.

Okoliczność powyższa nie wynika również z korespondencji prowadzonej przez strony na etapie przedprocesowym. Z treści szczegółowo przytoczonych przez sąd pism powódki wynikało bowiem w sposób jednoznaczny, iż za wyjątkiem pisma z dnia 20.06.2014r. ( k. 66 akt), to powódka oczekiwała od pozwanej wskazania terminu, w którym wady zostaną usunięte. Sama takiego terminu jej jednak nie wyznaczyła.

W ocenie Sądu do skutecznego wyznaczenia takiego terminu, który można by przyjąć za datę początkową naliczenia kary umownej, nie mogło dość również w w/w piśmie z dnia 20.06.2012r. Wyznaczony w nim bowiem został termin przypadający na dzień 19.06.2012r. a więc przypadający na dzień przed sporządzeniem wskazanego pisma i na 3 dni przed otrzymaniem go przez pozwaną (co miało miejsce w dniu 22.06.2012r. - por. dowód doręczenia k. 69 akt). Skoro zaś upływ terminu do usunięcia wad miał skutkować naliczeniem kary umownej, to powinien być on wyznaczony w taki sposób, aby pozwana miała faktyczną możliwość usunięcia wad.

Reasumując, o ile fakt, iż powódka zawiadamiała pozwaną o wadach i żądała ich usunięcia był wystarczający do stwierdzenia istnienia zwłoki pozwanej w usunięciu wad, to jednak nie był on wystarczający do obciążenia pozwanej karą umowną z uwagi na niespełnienie przez powódkę wymogu formalnego przewidzianego w §7ust.1lit. c umowy w postaci wyznaczenia pozwanej daty, do której wady miały zostać usunięte.

Dlatego też orzeczono jak w wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98§1 i 3 kpc. Na koszty poniesione przez pozwaną składały się jedynie: opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 2.400 zł obliczone stosownie do §6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002r., nr 163, poz.1348 ze zm.).