Sygn. akt II Ka 733/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 marca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:		SSO Teresa Zawiślak
Protokolant:	st.sekr.sąd. Marzena Głuchowska

przy udziale Prokuratora Bożeny Grochowskiej-Małek

po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2016 r.

sprawy M. S.

oskarżonego o przestępstwo z art. 13 §1 kk w zw. z art. 278 §1 kk i in.

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach

z dnia 25 września 2015 r. sygn. akt VII K 390/14

I.  wyrok w zaskarżonej części zmienia w ten sposób, że:

1.  przyjmuje, że czyn przypisany oskarżonemu M. S. w pkt I orzeczenia stanowi wykroczenie z art. 119§1 i 2 kw i na podstawie art. 45§1 kw oraz art. 5§1 ust. 4 kpw postępowanie przeciwko M. S. w tym zakresie umarza wobec przedawnienia karalności wykroczenia;

2.  stwierdza, że wydatki związane z orzeczeniem z pkt 1 wyroku ponosi Skarb Państwa;

II.  w pozostałej części wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od M. S. na rzecz Skarbu Państwa 280 zł tytułem opłaty za obie instancje oraz 20 zł tytułem wydatków za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt II Ka 733/15

UZASADNIENIE

M. S. został oskarżony o to, że:

I.  Daty bliżej nieokreślonej w okresie od września do października 2013 r. w miejscowości G. gm. (...) woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu usiłował dokonać kradzieży śruty sojowej w ilości 200 kg o wartości nie mniejszej jak 440 zł na szkodę M. B. (1) lecz zamierzonego celu nie osiągnęli z uwagi na ujawnienie tego czynu przez innych pracowników,

tj. o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 278 § 1 kk

II.  Daty bliżej nieokreślonej w okresie miesiąca grudnia 2013 r. do dnia 21 stycznia 2013 r. w miejscowości G. gm. (...) woj. (...) posługując się oryginalnym kluczem dokonał włamania do garażu blaszaka na terenie firmy (...), a następnie po wejściu do środka dokonał zaboru w celu przywłaszczenia oleju napędowego w ilości nie mniejszej jak 200 l o łącznej wartości nie mniejszej jak 1000 zł na szkodę M. B. (1),

tj. o czyn z art. 279 § 1 kk

W sprawie tej oskarżono także Ł. C. o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 278 § 1 kk, D. S. o czyn z art. 279 § 1 kk w zb. z art. 278 § 2 kk w zb. z art. 283 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, a także M. B. (2) o czy z art. 245 § 1 kk.

Wyrokiem z dnia 25 września 2015 r., sygn. VII K 390/14 Sąd Rejonowy w Siedlcach:

I.  uznał oskarżonego M. S. za winnego dokonania zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie I aktu oskarżenia, przy czym przyjął, iż czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi i wyczerpuje dyspozycję art. 13 § 1 kk w zw. z art. 278 § 3 kk w zw. z art. 278 § 1 kk i za czyn ten na podstawie art. 14 § 1 kk w zw. z art. 278 § 3 kk skazał go na karę grzywny w wymiarze 60 (sześćdziesięciu) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięć) złotych;

II.  uznał oskarżonego M. S. za winnego dokonania zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie II aktu oskarżenia, przy czym przyjął, iż wartość skradzionego mienia wynosi 1042 zł i za ten czyn na podstawie art. 279 § 1 kk skazał oskarżonego na karę roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 2 kk wymierzył oskarżonemu karę grzywny w wymiarze 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięć) złotych;

III.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił M. S. na okres 2 (dwóch) lat próby;

IX.  na podstawie art. 46 § 1 kk orzekł wobec oskarżonych M. S. i Ł. C. obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę solidarnie na rzecz pokrzywdzonego M. B. (1) kwoty 1042 (jeden tysiąc czterdzieści dwa) złote;

X.  zasądził solidarnie od oskarżonych M. S. i Ł. C. na rzecz oskarżyciela posiłkowego M. B. (1) kwotę 732 (siedemset trzydzieści dwa) złote tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

XI.  zasądził od skarbu Państwa na rzecz adw. A. M. kwotę 900,36 (dziewięćset 36/100) złotych, w tym kwotę 168,36 (sto sześćdziesiąt osiem 36/100) złotych podatku VAT, za obronę sprawowaną z urzędu przez tegoż adwokata wobec oskarżonego M. S.;

XII.  zasądził od M. S. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 340 (trzysta czterdzieści) złotych tytułem opłaty oraz kwotę 254,92 (dwieście pięćdziesiąt cztery 92/100) złotych tytułem zwrotu wydatków;

Sąd wyżej wymienionym wyrokiem uznał również pozostałych oskarżonych za winnych popełnienia zarzucanych im przestępstw, za które wymierzył im kary, jednakże z uwagi na fakt, iż apelację od przedstawionego wyżej wyroku wniósł jedynie obrońca oskarżonego M. S., wyrok w odniesieniu do tych oskarżonych stał się prawomocny.

Obrońca oskarżonego M. S. zaskarżając to orzeczenie w całości w odniesieniu do tego oskarżonego zarzucił:

1.  w odniesieniu do czynu opisanego w punkcie I aktu oskarżenia:

- obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść wyroku, tj. art. 4 kpk, art. 7 kpk i art. 410 kpk, polegającą na dowolnej, wybiórczej i sprzecznej z zasadami doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania ocenie zebranych w sprawie dowodów, wyrażającej się w uznaniu za wiarygodne zeznań pokrzywdzonego M. B. (1) oraz zeznań świadków T. K., A. K., A. S., które to osoby nie były nigdy świadkami dokonania kradzieży przez oskarżonego, a zeznają jedynie na podstawie relacji innych pracowników, którzy również żadnego faktu kradzieży czy też usiłowania nie widzieli, przy jednoczesnym nieuprawnionym uznaniu za niewiarygodne, bądź niewyciągnięciu wniosków z wyjaśnień oskarżonego M. S. i Ł. C., co w konsekwencji doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych w sytuacji, gdy brak było wystarczających i jednoznacznych dowodów świadczących o sprawstwie oskarżonego, przez co doprowadziło to do jego bezpodstawnego skazania;

- art. 201 kpk i art. 170 § 1 kpk poprzez oddalenie wniosku dowodowego obrońcy oskarżonego Ł. C. o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii innego biegłego z zakresu szacowania ruchomości albo też z uzupełniającej opinii biegłego M. Z. w zakresie ustalenia wartości śruty przy uwzględnieniu cen giełdowych, pomimo, że okoliczność ta ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy;

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na błędnym przyjęciu, iż wartość śruty sojowej na dzień zdarzenia wyniosła 440 złotych, biorąc za podstawę wyłącznie ceny z jednego punktu sprzedaży i zakwalifikowanie tego czynu jako przestępstwa wypełniającego znamiona z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 278 § 3 kk, podczas, gdy prawidłowe określenie tejże wartości biorąc za podstawę ceny z różnych punków sprzedaży w tym również ceny giełdowe, powinno skutkować uznaniem, że wartość ta była niższa i w związku z tym prawidłowa ocena materiału dowodowego powinna prowadzić do przypisania oskarżonemu ewentualnego wykroczenia z art. 119 § 1 kw;

2.  w odniesieniu do czynu opisanego w punkcie II aktu oskarżenia:

- obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść wyroku, tj. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk, polegającą na dowolnej, wybiórczej i sprzecznej z zasadami doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania, ocenie zebranych w sprawie dowodów, wyrażającej się w uznaniu za wiarygodne zeznań pokrzywdzonego M. B. (1) oraz zeznań świadków T. K., A. K., A. S., D. C., które to osoby nie były nigdy świadkami dokonania kradzieży przez oskarżonego, a zeznają jedynie na podstawie relacji innych pracowników, którzy również żadnego faktu kradzieży, czy też jego usiłowania nie widzieli, przy jednoczesnym nieuprawnionym uznaniu za wiarygodne, bądź nie wyciagnięciu właściwych wniosków z wyjaśnień oskarżonego M. S.;

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, będący konsekwencją obrazy ww. przepisów postępowania, polegający na bezpodstawnym przyjęciu, że oskarżony M. S. popełnił zarzucany mu w pkt II czyn, w sytuacji, gdy brak było wystarczających i jednoznacznych dowodów świadczących o sprawstwie oskarżonego, co w konsekwencji doprowadziło do jego bezpodstawnego skazania.

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca oskarżonego wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego M. S. od zarzucanych mu czynów,

ewentualnie

2.  zmianę zaskarżonego wyroku i zakwalifikowanie czynu z pkt I aktu oskarżenia jako wypełniającego znamiona wykroczenia z art. 119 kw i wydania postanowienia o umorzeniu postępowania z uwagi na wystąpienie negatywnej przesłanki procesowej, tj. przedawnienia karalności,

ewentualnie

3.  uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Na rozprawie apelacyjnej nie stawił się oskarżony, ani jego obrońca – o terminie zawiadomieni prawidłowo, zaś prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez umorzenie postępowania wobec oskarżonego M. S. za czyn z pkt I aktu oskarżenia wobec przyjęcia, że czyn stanowi wykroczenie, które uległo przedawnieniu, w pozostałej części wniósł o utrzymanie wyroku w mocy.

Sąd Okręgowy w Siedlcach zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego M. S. dotycząca czynu z pkt I aktu oskarżenia okazała się o tyle zasadna, o ile doprowadzała do umorzenia postępowania wobec przedawnienia karalności wykroczenia. W pozostałym zakresie okazała się bezzasadna i na uwzględnienie nie zasługiwała.

Zgodnie z dyspozycją art. 119 § 1 Kodeksu Wykroczeń kto kradnie lub przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą, jeżeli jej wartość nie przekracza ¼ minimalnego wykroczenia, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. Wartość ¼ minimalnego wynagrodzenia stanowi zatem granicę między przestępstwem kradzieży z art. 278 § 1 kk, a wykroczeniem z art. 119 § 1 kw. Zważyć przy tym należy, iż M. S. w przedmiotowej sprawie w pkt I aktu oskarżenia zarzucono usiłowanie kradzieży przedmiotu o wartości 440 złotych. Z uwagi na wartość mienia niższą niż 462,50 złotych tj. ¼ minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2016 r. stanowiącą równowartość 1850 zł brutto (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 września 2015 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2016 r., Dz. U. z 2015 r., poz. 1385), przyjąć należało, iż czyn zarzucany M. S. w pkt I aktu oskarżenia stanowi obecnie wykroczenie z art. 119 § 1 i 2 kw. Właściwą kwalifikacją tegoż czynu w 2013 r. było usiłowanie kradzieży z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 278 § 1 kk (1/4 minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2013 r stanowiła kwotę nominalną równą 400 zł, a zatem niższą niż w zarzucie). Wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia czyn ten stał się jednak wykroczeniem.

Wobec faktu, iż do popełnienia czynu przypisanego M. S. doszło w dacie bliżej nieustalonej od września do października 2013 r., przyjąć należało, że karalność przypisanego mu wykroczenia ustała z końcem dnia 01 września 2015 r., albowiem z upływem tego dnia upłynęło 2 lata od popełnienia tego czynu (art. 45 § 1 kw).

Określając prawidłową datę przedawnienia wyżej wymienionego wykroczenia Sąd Okręgowy w Siedlcach posiłkował się stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 04 grudnia 2007 r., sygn. IV KK 281/07 zgodnie z którym, w wypadku niedających się usunąć wątpliwości dotyczących czasu popełnienia czynu – a takie właśnie wątpliwości były przecież przyczyną przyjęcia, że czyn mógł być popełniony w każdym czasie mieszczącym się w ustalonym okresie - zastosowanie reguły in dubio pro reo (art. 5 § 2 kpk) prowadzi do stwierdzenia, że termin przedawnienia biegnie od chwili stanowiącej początek tego okresu. W sferze wątpliwości natury faktycznej reguła in dubio pro reo znajduje bowiem zastosowanie nie tylko w zakresie, w jakim niemożność ich usunięcia dotyczy bezpośrednio kwestii winy lub jej stopnia, wpływając na treść orzeczenia, lecz także w zakresie, w jakim wątpliwości takie przesądzać mogą o konieczności przyjęcia, że zachodzi negatywna przesłanka procesowa (Prok. i Pr. – wkł. 2008/11/13, Biul. PK 2008/1/22, LEX nr 341867). Zasada in dubio pro reo z art. 5 § 2 kpk do spraw wykroczeniowych znajduje odpowiednie zastosowanie w art. 8 kpw.

W tym stanie rzeczy, w związku z okolicznością, iż doszło do zaistnienia negatywnej przesłanki procesowej w postaci przedawnienia orzekania (art. 5 § 1 pkt 4 kpw), stanowiącej zarazem bezwzględną przyczynę odwoławczą z art. 104 § 1 pkt 7 kpw, Sąd Okręgowy umorzył postępowanie w zakresie czynu z pkt I zaskarżonego wyroku wobec przedawnienia karalności, zaś na podstawie art. 118 § 2 kpw stwierdził, że koszty procesu związane z orzeczeniem z pkt I wyroku poniesienie Skarb Państwa. Powyższe sprawiło, że bezprzedmiotowym stało się poddanie analizie argumentacji wysuniętej przez apelującego odnośnie czynu z pkt I wyroku stanowiącego wykroczenie, którego karalność jest przedawniona.

Ustosunkowując się do zarzutów podniesionych przez apelującego w odniesieniu do czynu opisanego w pkt II aktu oskarżenia, w ocenie Sądu Odwoławczego, szczegółowa analiza zgromadzonego materiału dowodowego oraz motywów zawartych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazuje, iż nie zasługują one na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Odwoławczego, Sąd Rejonowy w Siedlcach przeprowadził szczegółową analizę zgromadzonych dowodów, wyczerpująco i przekonująco wskazując na przesłanki dokonanej przez siebie oceny. Tok rozumowania Sądu I instancji przedstawiony w pisemnych motywach wyroku jest zgodny ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, czytelny i poprawny logicznie, a wywiedzione wnioski oparte zostały w całości na wynikających z materiału dowodowego okolicznościach.

Wbrew twierdzeniom obrońcy, Sąd Rejonowy w Siedlcach wyprowadził właściwe wnioski z zeznań pokrzywdzonego M. B. (1) oraz świadków: T. K., A. K., A. S. i D. C., jak również wyjaśnień oskarżonego M. S.. Zwrócić należy przy tym uwagę, iż skarżący podnosząc zarzut obrazy art. 7 kpk w zakresie oceny zeznań świadka T. K. nie zauważył, iż świadek ten zeznawał jedynie na okoliczność kradzieży śruty sojowej, czyli czynu z pkt I a/o. Podnoszenie przez niego zarzutu w zakresie oceny dowodu z zeznań T. K. odnośnie czynu z pkt II aktu oskarżenia (kradzieży z włamaniem dot. oleju napędowego) jest zatem skrajnie bezzasadne i niecelowe.

Jakkolwiek faktem jest, że świadkowie: M. B. (1), A. K., A. S. i D. C. nie widzieli samego momentu dokonywania kradzieży oleju napędowego przez oskarżonego, to jednak istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia tej sprawy ma fakt, że zeznania tych świadków korespondują z innym dowodami, tworząc logiczny ciąg zdarzeń. Ich relacje dotyczą pewnych fragmentów zachowania oskarżonego, jakie mieli okazję zaobserwować, które wraz z innymi dowodami pozwalają na szczegółowe odtworzenie okoliczności stanu faktycznego. I tak, świadek D. C. zeznał, iż to on odkrył niedobory w oleju napędowym, zauważając przy tym, iż klucz od magazynu tzw. „blaszaka”, gdzie był on przechowywany znajduje się w jego drzwiach, zamiast w szafce z narzędziami warsztatowymi (k.69). Świadek A. K. widział natomiast jak oskarżony wynosił bańkę z olejem napędowym z magazynu zamykanego na klucz tj. z tzw. „blaszaka” (k. 16). Z kolei, świadek A. S. poinformowany przez pracowników firmy (...) o zaistnieniu znacznych braków w oleju napędowym, odtwarzając zapis z monitoringu zainstalowanego na terenie przedsiębiorstwa stwierdził, iż to M. S. wynosił pojemnik z olejem napędowym z budynku garażu. Poinformował więc o tym właściciela (...) M. B. (1). Tak więc w ocenie Sądu Odwoławczego przedmiotowy zapis monitoringu z miejsca zdarzenia ma w niniejszej sprawie kluczowe znaczenie, albowiem daje możliwość bezpośredniego zetknięcia się z nim na każdym etapie postępowania (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2015 r., sygn. V KK 378/14, LEX 656531), także na etapie postępowania apelacyjnego.

Z uzasadnienia Sądu I instancji wynika, że wskazane wyżej okoliczności Sąd ten w wyjątkowo dokładny sposób rozważał i oceniał, wskazując które z tych dowodów uznał za wiarygodne i dlaczego, a którym z nich tego przymiotu odmówił i z jakich powodów. Argumenty dotyczące tej oceny są logiczne, przekonywujące i zgodne z wymogami art. 7 kpk, a zatem zyskały pełną akceptację Sądu Odwoławczego i jako takie nie mogą być skutecznie podważane. Podzielając więc powyższą ocenę, ponowne przytoczenie tych samych okoliczności nie byłoby celowe. Skoro więc brak jest podstaw do podważenia tak dokonanej oceny dowodów, a na ich podstawie Sąd I instancji ustalił ten stan faktyczny przedmiotowego zdarzenia, to w ocenie Sądu Okręgowego brak jest także podstaw do kwestionowania tychże ustaleń faktycznych.

Dodatkowo należy podkreślić, iż wbrew twierdzeniom skarżącego, ujawnienie w miejscu zamieszkania oskarżonego kanistrów identycznych, jak te w których znajdował się olej napędowy w firmie (...), nawet przy założeniu, iż takimi „baniakami” dysponuje znaczna cześć mieszkańców miejscowości zamieszkiwanej przez M. S., nic w tej kwestii nie zmienia. Nieodparta logika wydarzeń stwierdzona wyżej wskazanymi innymi dowodami, iż to M. S. dokonał włamania się do tego magazynu, a następnie zabrał w celu przywłaszczenia bańki zawierające tenże olej.

Odnosząc się do zarzutu obrazy art. 410 kpk Sąd Odwoławczy uznał ten zarzut za pozbawiony jakichkolwiek merytorycznych podstaw. Skarżący nie wykazał, aby wydany w sprawie wyrok został oparty na okolicznościach nieujawnionych w toku rozprawy głównej, czy też w wyniku nieuwzględnienia przy wyrokowaniu ujawnionych w toku rozprawy głównej okoliczności.

Skoro wiec bark jest podstaw do podważenia tak dokonanej oceny dowodów, a na ich podstawie Sąd I instancji ustalił stan faktyczny przedmiotowego zdarzenia, to w ocenie Sądu Okręgowego bark jest także podstaw do kwestionowania tychże ustaleń faktycznych.

Jak orzekł Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 06 października 2015 r., sygn. II AKa 127/15 to, czy przyjęte przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne są prawidłowe, zależne jest wyłącznie od tego, czy Sąd ten sprostał określonej w art. 7 kpk zasadzie swobodnej oceny dowodów. Jeżeli dokonana przez ten Sąd ocena tych dowodów nie wykracza poza wyznaczone przez ten przepis granice, to przyjęte przez ten sąd ustalenia faktyczne są prawidłowe ( LEX nr 1927523).

Stanowisko przedstawione w powyższym judykacie aprobuje także Sąd Okręgowy w Siedlcach stwierdzając, iż ustalenia faktyczne dokonane w niniejszej sprawie przez Sąd I instancji są pozbawione jakiegokolwiek błędu. W świetle powyższego nie ma wątpliwości co do tego, iż oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona przestępstwa z pkt II aktu oskarżenia wyczerpującego dyspozycję z art. 279 § 1 kk. Sąd Okręgowy podzielając wiec stanowisko Sadu Rejonowego w zakresie winy oskarżonego M. S. w odniesieniu do tego czynu i przyjętej kwalifikacji prawnej tego występku nie dopatrzył się również, by orzeczona wobec tego oskarżonego kara nosiła znamiona rażącej surowcowości. Z uzasadnienia wyroku wynika, że Sad I instancji kierował się przy tym dyrektywami art. 53 kk i następnych.

Mając na uwadze powyższe rozważania, podzielając argumenty Sądu Rejonowego zawarte w uzasadnieniu pierwszoinstancyjnym oraz nie znajdując podstaw do uwzględnienia zarzutów podniesionych w apelacji obrońcy M. S. odnoszących się do czynu z pkt II aktu oskarżenia, Sąd Okręgowy w Siedlcach w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

Na podstawie art. 634 kpk w zw. z art. 627 kpk oraz art. 10 ust. 1 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jedn. Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 150 zł tytułem opłaty za obie in­stancje oraz 20 zł tytułem wydatków za postępowanie odwoławcze.

Z tych względów, Sąd Okręgowy w Siedlcach orzekł jak w wyroku.