Sygn. akt VII K 702/14

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2014 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Mirella Sprawka

Protokolant: sekr. sąd. Marta Kreczkowska - Żyrkowska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej – K. G.

po rozpoznaniu w dniu 25.09.2014r.

sprawy: E. B., urodz. (...) w O., syna R. i I. z d. (...),

skazanego prawomocnymi wyrokami:

1)  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 28 maja 2007r. (sygn. II K 579/07) za czyn z art. 226§1 kk popełniony w dniu 10 marca 2007r. na karę 6 (sześć) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym, za czyn z art. 224§2 kk popełniony w dniu 10 marca 2007r. na karę 12 (dwunastu) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym oraz na karę łączną 14 (czternastu) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym,

2)  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 01 lutego 2008r. (sygn. VII K 1525/07) za czyn z art. 158§1 kk popełniony w dniu 08 lipca 2007r. na karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres lat 3 (trzech) tytułem próby, oddanie pod dozór kuratora sądowego, przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 08 listopada 2010r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności,

3)  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 30 sierpnia 2010r. (sygn. VII K 1638/09) za czyn z art. 288§1 kk popełniony w nocy 31 października 2009r. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres lat 4 (czterech) tytułem próby, na podstawie art. 71§1 kk grzywnę w wysokości 30 stawek dziennych, po 20 zł każda stawka, na podstawie art. 46§1 kk obowiązek naprawienia szkody, przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 12 kwietnia 2013r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności, na podstawie art. 71§2 kk skracając jej wymiar o 30 dni odpowiadających uiszczonym stawkom dziennym grzywny, gdzie w dniu 9.11.2013r. tut. Sądu zamieniono karę pozbawienia wolności na karę 30 dni aresztu;

4)  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 10 grudnia 2010 r. (sygn. akt VII K 1095/10) za czyn z art. 224§2 kk i in. popełniony w dniu 21 kwietnia 2010r. na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, za czyn z art. 226§1 kk popełniony w dniu 21 kwietnia 2010r. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres lat 4 (czterech) tytułem próby, na podstawie art. 71§1 kk na karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych po 30 zł każda stawka, przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 20 maja 2013r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności, skracając na podstawie art. 71§2 kk jej wymiar o 50 dni odpowiadających uiszczonym stawkom dziennym grzywny,

5)  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 04 kwietnia 2012r. (sygn. akt VII K 1356/11) za czyny z art. 286§1 kk popełnione w warunkach ciągu przestępstw, w dniach 12.12.2009r., 16.12.2009r., 18.12.2009r., 20.12.2009r., 07.01.2010r., 20.01.2010r., 08.02.2010r., 18.03.2010r., 22.05.2010r. na karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, na podstawie art. 33§2 kk na karę 80 stawek dziennych grzywny, po 50 zł każda stawka, za czyny z art. 286§1 kk i in. popełnione w warunkach ciągu przestępstw, popełnione w dniach 19.01.2010r., 04.02.2010r., 18.02.2010r., 22.02.2010r. na karę 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności, na podstawie art. 33 § 2 kk na karę 60 stawek dziennych grzywny, po 50 zł każda stawka oraz na karę łączną 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej na okres lat 5 (pięciu) tytułem próby, oddanie pod dozór kuratora sądowego oraz karę łączną 100 stawek dziennych grzywny, po 50 zł każda stawka, na podstawie art. 72§2 kk orzeczono obowiązki naprawienia szkody, przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 15 kwietnia 2013r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności,

6)  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 22 marca 2013r. (sygn. VII K 1558/12) za czyn z art. 279§1 kk popełniony w dniu 15 września 2012r. na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres lat 5 (pięciu) tytułem próby, na podstawie art. 33§2 kk grzywnę w wysokości 40 stawek dziennych, po 10 zł każda stawka,

orzeka

I.  na podstawie art. 91 § 2 k.k. w zw. z art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 569 § 1 k.p.k. łączy orzeczone łączy jednostkowe kary pozbawienia wolności orzeczone wobec E. B. wyrokami Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 10 grudnia 2010r., w sprawie VII K 1095/10 i z dnia 04 kwietnia 2012r., w sprawie VII K 1356/11 i wymierza mu karę łączną 2 (dwóch) lat i 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 572 k.p.k. umarza postępowanie w pozostałym zakresie;

III.  na podstawie art. 576 § 1 k.p.k. pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w połączonych wyrokach, a nie objęte wyrokiem łącznym pozostawia do odrębnego wykonania;

IV.  na podstawie art. 577 k.p.k. zalicza skazanemu na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okresy kar pozbawienia wolności dotychczas odbytych w sprawach podlegających połączeniu;

V.  na podstawie art. 29 ustawy z dnia 26 maja 1982r. prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. B. kwotę 120,00 zł (+ podatek VAT) tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonego w postępowaniu sądowym;

VI.  na podstawie art.624 § 1 k.p.k. zwalnia skazanego od kosztów sądowych za postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego.

Sygn. akt VII K 702/14

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

E. B. został skazany następującymi wyrokami, na opisane poniżej kary:

1)  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 28 maja 2007r. (sygn. II K 579/07) za czyn z art. 226§1 kk popełniony w dniu 10 marca 2007r. na karę 6 (sześć) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym, za czyn z art. 224§2 kk popełniony w dniu 10 marca 2007r. na karę 12 (dwunastu) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym oraz na karę łączną 14 (czternastu) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym,

2)  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 01 lutego 2008r. (sygn. VII K 1525/07) za czyn z art. 158§1 kk popełniony w dniu 08 lipca 2007r. na karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres lat 3 (trzech) tytułem próby, oddanie pod dozór kuratora sądowego, przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 08 listopada 2010r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności,

3)  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 30 sierpnia 2010r. (sygn. VII K 1638/09) za czyn z art. 288§1 kk popełniony w nocy 31 października 2009r. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres lat 4 (czterech) tytułem próby, na podstawie art. 71§1 kk grzywnę w wysokości 30 stawek dziennych, po 20 zł każda stawka, na podstawie art. 46§1 kk obowiązek naprawienia szkody, przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 12 kwietnia 2013r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności, na podstawie art. 71§2 kk skracając jej wymiar o 30 dni odpowiadających uiszczonym stawkom dziennym grzywny, gdzie w dniu 9.11.2013r. tut. Sądu zamieniono karę pozbawienia wolności na karę 30 dni aresztu;

4)  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 10 grudnia 2010 r. (sygn. akt VII K 1095/10) za czyn z art. 224§2 kk i in. popełniony w dniu 21 kwietnia 2010r. na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, za czyn z art. 226§1 kk popełniony w dniu 21 kwietnia 2010r. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres lat 4 (czterech) tytułem próby, na podstawie art. 71§1 kk na karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych po 30 zł każda stawka, przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 20 maja 2013r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności, skracając na podstawie art. 71§2 kk jej wymiar o 50 dni odpowiadających uiszczonym stawkom dziennym grzywny,

5)  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 04 kwietnia 2012r. (sygn. akt VII K 1356/11) za czyny z art. 286§1 kk popełnione w warunkach ciągu przestępstw, w dniach 12.12.2009r., 16.12.2009r., 18.12.2009r., 20.12.2009r., 07.01.2010r., 20.01.2010r., 08.02.2010r., 18.03.2010r., 22.05.2010r. na karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, na podstawie art. 33§2 kk na karę 80 stawek dziennych grzywny, po 50 zł każda stawka, za czyny z art. 286§1 kk i in. popełnione w warunkach ciągu przestępstw, popełnione w dniach 19.01.2010r., 04.02.2010r., 18.02.2010r., 22.02.2010r. na karę 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności, na podstawie art. 33 § 2 kk na karę 60 stawek dziennych grzywny, po 50 zł każda stawka oraz na karę łączną 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej na okres lat 5 (pięciu) tytułem próby, oddanie pod dozór kuratora sądowego oraz karę łączną 100 stawek dziennych grzywny, po 50 zł każda stawka, na podstawie art. 72§2 kk orzeczono obowiązki naprawienia szkody, przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 15 kwietnia 2013r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności,

6)  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 22 marca 2013r. (sygn. VII K 1558/12) za czyn z art. 279§1 kk popełniony w dniu 15 września 2012r. na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres lat 5 (pięciu) tytułem próby, na podstawie art. 33§2 kk grzywnę w wysokości 40 stawek dziennych, po 10 zł każda stawka,

( dowody: odpisy orzeczeń k. 7-16, 116-119, karta karna k. 120-122, opinie i informacje o odbytych karach k. 21-23, 125-129, akta spraw VII K 1356/11, VII K 1095/10, VII K 1638/09, VII K 1525/07, II K 579/07)

Skazany odbywa obecnie w Zakładzie Karnym w B. karę 2 lat pozbawienia wolności z wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie, sygn. akt VII K 1356/11. Jego zachowanie w tej jednostce jest dobre, nie sprawia on kłopotów natury wychowawczej. Nie był karany dyscyplinarnie, jeden raz został nagrodzony regulaminowo. W gronie współosadzonych funkcjonuje prawidłowo.

(dowody: opinie z ZK k. 21, 125)

Sąd zważył , co następuje:

Zgodnie z art. 569 § 1 k.p.k. wydanie wyroku łącznego następuje, gdy zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej, określone przepisami prawa materialnego, a mianowicie w art. 85-90 kodeksu karnego. Przepis art. 85 k.k. określa przesłanki tzw. realnego zbiegu przestępstw, którego zaistnienie prowadzi do wymierzenia kary łącznej za zbiegające się przestępstwa. Według § 1 tego artykułu, zbieg ten zachodzi wówczas, gdy sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, choćby nieprawomocny, co do któregokolwiek z nich. Uchwałą z dnia 25 lutego 2005 roku Sąd Najwyższy (I KZP 36/04) orzekł, iż „zawarty w art. 85 k.k. zwrot: „zanim zapadł pierwszy wyrok” odnosi się do pierwszego chronologicznie wyroku, który zapadł przed popełnieniem przez sprawcę kolejnego przestępstwa. Uchwale tej nadano moc zasady prawnej. Sąd Najwyższy, wobec jednoznacznego brzmienia art. 85 k.k., wykluczył tym samym możliwość łączenia kar z poszczególnych wyroków w różnych konfiguracjach i konieczność wybierania z nich tej najkorzystniejszej dla skazanego. Pogląd ten podziela Sąd orzekający w przedmiotowej sprawie. Z kolei z art. 91 § 2 k.k. wynika, że jeżeli sprawca w warunkach określonych w art. 85 k.k. popełnia dwa lub więcej ciągów przestępstw określonych w § 1 lub ciąg przestępstw oraz inne przestępstwo, sąd orzeka karę łączną, stosując odpowiednio przepisy rozdziału IX kodeksu karnego.

W niniejszej sprawie analiza wyroków dotyczących skazanego E. B., przy uwzględnieniu wymienionych wyżej przesłanek, prowadzi do wniosku, że połączeniu podlegają kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 10.12.2010r., w sprawie V II K 1095/10 i z dnia 4.04.2012r., w sprawie VII K 1356/11. Pierwszy z podlegających łączeniu wyroków, wydany w sprawie VII K 1095/10, zapadł w dniu 10.12.2010r., natomiast przestępstwa za które wymierzono kary w sprawie VII K 1356/11 miały miejsce jeszcze przed tą datą (w okresie od 12.12.2009r. do 22.05.2010r.). W obu sprawach wobec skazanego orzeczono kary pozbawienia wolności.

Jak wynika z art. 86 § 1 k.k., sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 15 lat pozbawienia wolności. Zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie i doktrynie poglądem, kara łączna nie może pogarszać sytuacji skazanego, nie może jednak też stanowić zbyt znacznej premii – płynącej z faktu popełnienia większej liczby przestępstw (por. R. Góral – Kodeks Karny praktyczny komentarz, Wydawnictwo Zrzeszenia Prawników Polskich, W-wa 1998 r. na str. 138 oraz SN w wyroku z dn.2.12.1975 OSNKW Nr 2 poz. 33). Wymiar kary łącznej powinien uwzględniać potrzeby prewencji generalnej i indywidualnej. Przy jej wymiarze nie podlega ponownej ocenie kwestia zawinienia i stopnia społecznej szkodliwości poszczególnych popełnionych przez sprawcę przestępstw. Jednakże wielość popełnionych przez sprawcę przestępstw wpływa na ocenę jego społecznej szkodliwości będąc istotnym czynnikiem prognostycznym co do jego osoby (K. B., Wymiar kary łącznej, PiP 1972, nr 1, s. 55 i nast.; M. S., K. łączna w polskim prawie karnym, s. 78 i nast.). Jednym z czynników kształtujących wymiar kary łącznej jest też bliskość podmiotowego i przedmiotowego związku między zbiegającymi się przestępstwami (wyrok SN z dnia 5 marca 1974 r., III KRN 7/74, OSNKW 1974, nr 6, poz. 112; wyrok SN z dnia 11 lutego 1976 r., I KR 292/75, OSNKW 1976, nr 10-11, poz. 128 oraz wyrok SN z dnia 6 kwietnia 1977 r., V KR 45/77, NP 1978, nr 5, s. 830 z glosą K. Buchały), a także zwartość czasowa zachodząca pomiędzy nimi (nie publ. wyrok SN z dnia 11 grudnia 1980r., II KR 388/80). Wymierzając karę łączną w wyroku łącznym, sąd bierze także pod uwagę okoliczności, które zaistniały po wydaniu poprzednich wyroków i które w szczególności wskazują na rezultaty stosowanych środków oddziaływania resocjalizacyjnego (por. wyroki SN: z dnia 27 czerwca 1973r., IV KR 122/73, OSNKW 1973, nr 12, poz. 159; z dnia 12 września 1985r., II KR 245/85, OSNKW 1986, nr 5-6, poz. 39 oraz z dnia 20 lutego 1995r., II KRN 2/95, PiP 1995, nr 12, s. 110 z krytyczną glosą L. Sługockiego i PS 1996, nr 7-8, s. 158 z krytyczną glosą Z. Kwiatkowskiego) – (por. Piotr Hofmański, Lech Paprzycki – komentarz do art. 86 k.k. Lex Polonica Maxima). Zarówno w doktrynie prawa karnego, jak i w orzecznictwie Sądu Najwyższego ukształtowało się stanowisko, że prymat w zakresie wymiaru kary łącznej winna mieć zasada asperacji – to jest wymierzanie kary łącznej powyżej najwyższej z kar wymierzonych, a poniżej sumy kar. Zastosowanie zasady kumulacji (orzeczenie kary łącznej w wysokości sumy kar), jak i zasady absorpcji (orzeczenie kary łącznej w wysokości najwyższej z kar), jest bowiem rozwiązaniem skrajnym i winno następować jedynie w wyjątkowych sytuacjach.

Na tle realiów niniejszej sprawy sąd uznał, że celowym jest zastosowanie wobec skazanego tzw. zasady asperacji, co wyraża się w wymierzeniu kar łącznych w wysokości poniżej sumy, a powyżej najwyższej z kar jednostkowych podlegających łączeniu.

Jako okoliczności działające na niekorzyść skazanego sąd przyjął wielokrotną karalność, co niewątpliwie świadczy o jego znacznej demoralizacji i braku poszanowania dla obowiązujących norm prawnych. Poza tym pomiędzy czynami z obu spraw nie było związku przedmiotowego, skoro dotyczyły one przestępstw różnych rodzajowo, skierowanych przeciwko różnym dobrom prawnym. Z kolei na korzyść skazanego należało uwzględnić dość ścisły związek czasowy miedzy tymi czynami oraz pozytywną opinię z Zakładu Karnego. Wobec powyższego sąd uznał, że kara łączna 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolości, będzie adekwatna do ilości i wagi popełnionych przestępstw, jak i postawy skazanego po ich popełnieniu.

Na postawie art. 576 k.p.k. pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w połączonych wyrokach, a nie objęte niniejszym, pozostawia do odrębnego wykonania.

Nadto na poczet orzeczonej kary łącznej, zgodnie z art. 572 k.p.k., zaliczono okresy kar dotychczas odbytych w połączonych sprawach.

Co do pozostałych skazań dotyczących E. B. wynikających z karty karnej, na podstawie art. 572 k.p.k., umorzono postępowanie wobec stwierdzenia braku podstaw do wydania wyroku łącznego. Zauważyć należy, że czyny ze wszystkich pozostałych spraw miały miejsce już po wydaniu wyroku w sprawie II K 579/07. Podobna sytuacji dotyczy kolejnych chronologicznie wyroków, gdzie czyny wynikające z późniejszych wyroków miały miejsce już po wydaniu wcześniejszego. Z kolei w sprawie VII K 1638/09 w dniu 9.11.2013r. wydano postanowienie w którym karę 6 miesięcy pozbawienia wolności zamieniono na karę 30 dni aresztu, która nie podlega połączeniu z karą pozbawienia wolności.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. B. zasądzono kwotę 120 zł tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu skazanego w niniejszej sprawie.

Skazany jest obecnie pozbawiony wolności, nie pracuje odpłatnie w zakładzie karnym, wobec czego uznano, iż nie jest on w stanie uiścić kosztów sądowych bez uszczerbku dla swojego utrzymania i zwolnił go od obowiązku ich ponoszenia w całości, na podstawie art. 624 § 1 k.p.k.

SSR Mirella Sprawka