Środa, 24 kwietnia 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5903
Środa, 24 kwietnia 2024
Sygnatura akt: XII C 69/15

Tytuł: Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2015-12-30
Data orzeczenia: 30 grudnia 2015
Data publikacji: 13 września 2018
Data uprawomocnienia: 10 lutego 2016
Sąd: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Wydział: XII Wydział Cywilny
Przewodniczący: Piotr Suchecki
Sędziowie:
Protokolant: Magdalena Kostur
Hasła tematyczne: Nieuczciwa Konkurencja
Podstawa prawna: art. 3 ustawy z dn. 16.04.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, art. 11 ustawy z dn. 16.04.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, art. 18 ustawy z dn. 16.04.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

Sygn. akt XII C 69/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 grudnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach Wydział XII Cywilny

Przewodniczący – SSO Piotr Suchecki

Protokolant - Magdalena Kostur

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2015 roku w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S.

przeciwko A. L.

o usunięcie skutków i zaniechanie niedozwolonych działań oraz zapłatę

1.  zobowiązuje pozwaną A. L. do zaniechania czynów nieuczciwej konkurencji w postaci ingerowania w stosunki umowne i wykorzystywania tajemnicy przedsiębiorstwa powódki (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S.;

2.  zasądza od pozwanej A. L. kwotę 1 000 /jeden tysiąc/ złotych na rzecz Stowarzyszenia (...) z siedzibą w B.;

3.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

4.  wysokość opłaty ostatecznej ustala na kwotę 1 000 zł.;

5.  zasądza od pozwanej A. L. na rzecz powódki (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwotę 1 607 /jeden tysiąc sześćset siedem/ złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt XII C 69/15

UZASADNIENIE

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. wystąpiła przeciwko A. L. z powództwem, w ramach którego wnosiła o:

1)  zobowiązanie pozwanej do zaniechania czynów nieuczciwej konkurencji, w postaci sprzecznego z prawem i dobrymi obyczajami ingerowania w stosunki umowne oraz wykorzystywania tajemnicy przedsiębiorstwa powódki;

2)  zobowiązanie pozwanej do złożenia w najbliższym wydaniu Gazety (...) oświadczenia na temat bezprawnego i stanowiącego czyn nieuczciwej konkurencji wykorzystania tajemnicy przedsiębiorstwa powoda oraz ingerowania w stosunki umowne między powodem a jego klientami, o treści „ Jako pracownik (...) S.A. w S. okresie trwania stosunku pracy z powyższą Spółką bezprawnie wykorzystałam informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa (...) S.A. oraz ingerowałam w stosunki umowne pomiędzy (...) S.A. a jego klientami. Za wskazane powyżej naruszenia przepraszam przede wszystkim (...) S.A. oraz wszystkich klientów i współpracowników (...) S.A., których wprowadziłam w błąd”;

3)  zasądzenie od pozwanej sumy pieniężnej 1 000 zł na cel społeczny – tj. na rzecz Stowarzyszenia (...) z siedzibą w B., (...), nr KRS: (...);

4)  zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kwoty 25 000 zł. tytułem zapłaty kary umownej za ujawnienie tajemnicy przedsiębiorstwa, na podstawie umowy o zachowaniu poufności z dnia 14 maja 2012 roku;

5)  zasądzenie od pozwanej kosztów sądowych według norm przepisanych w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając swoje roszczenia strona powodowa, powołując się na art. 18 ust. 1 pkt 1, 3 i 6 w związku z art. 11 i 18 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. 2003.153.1503) wyjaśniła, że pozwana będąc jej pracownikiem, świadczyła działalność o charakterze konkurencyjnym względem powódki. Działalność pozwanej prowadzona była przez nią na rzecz lub wręcz za pośrednictwem jej małżonka, który prowadził działalność gospodarczą pod firmą (...). Pozwana wykorzystywała dane teleadresowe i inne klientów powodowej spółki, oferowała tymże klientom świadczenie usług tożsamych z tymi, które świadczy powódka, a także usługi konkurencyjne w stosunku do powódki. Swym zachowaniem pozwana nie tylko złamała zakaz wynikający z normy art. 11 u.z.n.k. i umowy o pracę, a także umowy o zachowaniu poufności, lecz również naruszyła normę przepisu art. 12 ust. 2 u.z.n.k. Co więcej pozwana swym zachowaniem wprowadzała w błąd klientów, którzy znając pozwaną jako pracownika strony powodowej mogli powierzyć jej wykonywanie pewnych czynności windykacyjnych myśląc, że powierzają je powódce. Informacje wykorzystywane przez pozwaną stanowią chronione dane poufne oraz są objęte tajemnicą przedsiębiorstwa powódki. Z kolei działania pozwanej stanowią czyny nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Wskutek działań pozwanej rozwiązano z nią umowę o pracę bez wypowiedzenia z uwagi na ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych, czego pozwana nie kwestionowała.

A. L. domagała się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powódki na swoją rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, a także zwrotu opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa. W uzasadnieniu swego stanowiska podniosła, że zarzuty stawiane jej przez powódkę są bezpodstawne. Przyznała że łączyła ją z powódką umowę o pracę, w ramach której zawarła także umowę o zachowaniu poufności. Zaprzeczyła jednak, aby w okresie zatrudnienia jak i po jego ustaniu prowadziła działalność konkurencyjną względem powódki. Podkreśliła, że nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej, jest osobą bezrobotną, zarejestrowaną w Urzędzie Pracy w P.. Przyznała, że działalność windykacyjną prowadzi jej mąż, jednakże nie ma ona z nią nic wspólnego i nigdy nie udostępniała mężowi danych objętych tajemnicą przedsiębiorstwa powódki.

Prawomocnym postanowieniem z dnia 16 grudnia 2015 r. Sąd stwierdził swą niewłaściwość rzeczowa w zakresie żądania zasądzenia kwoty 25 000 zł. tytułem kary umownej i w tej części wyłączył sprawę do odrębnego rozpoznania, przekazując ją właściwemu miejscowo Sądowi Rejonowemu w Tarnowskich Górach.

Stan faktyczny:

A. L. od 2006 r. była zatrudniona na podstawie kolejnych umów o pracę przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w S. (dalej (...) S.A.) na stanowisku specjalisty ds. finansowych Departamentu Kontraktów (...) i jej zadaniem było pozyskiwanie nowych klientów dla powódki. Przedmiotem działalności (...) S.A. był i jest handel wierzytelnościami oraz windykacja, głównie we współpracy z niewielkimi podmiotami gospodarczymi. Spółka działa na terenie całego kraju i jest dużym, liczącym się podmiotem w branży. Praca pozwanej polegała na korzystaniu z bazy klientów powodowej Spółki i poszukiwaniu nowych klientów, zainteresowanych zbyciem wierzytelności.

/okoliczności niesporne/

W przedsiębiorstwie (...) S.A. wprowadzone zostały procedury polityki bezpieczeństwa informacji, obejmujące zabezpieczenia fizyczne /książka wejść, indywidualne umawianie spotkań, zamki magnetyczne ze zróżnicowanym poziomem dostępu, systemy alarmowe w archiwum i serwerowni/ i informatyczne /indywidualne hasła dostępu, zróżnicowane poziomy dostępu, zasoby sieciowe na różnych dyskach, zróżnicowane uprawnienia/. Realizacja zasad bezpieczeństwa podlega audytowi zewnętrznemu, w celu zagwarantowania standardów wymaganych przez banki współpracujące ze Spółką. Polityka bezpieczeństwa została wprowadzona w celu ochrony danych osobowych oraz tajemnic przedsiębiorstwa. A. L. miała dostęp do bazy danych chronionych w sektorze B2B, czyli obejmujących dane klientów z którymi (...) S.A. współpracowała jak i klientów potencjalnych /wykaz należności, przebieg dotychczasowego procesu windykacji, dane adresowe i kontaktowe/. Baza ta, tworzona przez 16 lat działalności Spółki, obejmowała dane ok. 200 000 podmiotów, z czego realnie ok. 2 000 stanowiło aktualny zbiór aktywnych bądź potencjalnych klientów. Pozwana miała także dostęp do chronionej bazy wzorów umów, które stanowiły know-how Spółki. Z klientami kontaktowała się z telefonu w miejscu pracy, ale także z udostępnionego jej służbowego telefonu komórkowego, który był w jej użytku przez cały czas. Klienci pozyskani i obsługiwaniu przez A. L. oznaczani byli w systemie informatycznym Spółki zindywidualizowanym symbolem (...).

/dowód:

- Uchwała Zarządu (...) S.A. w S. z dnia 5 grudnia 2014 roku k. 19-20,

- „Polityka Bezpieczeństwa Informacji” k. 21-43,

- instrukcja zarządzenia systemem informatycznym k. 44-60,

-wydruk z programu w systemie komputerowym z wydrukami karty kontrahentów – k.247-263

-zeznania świadka W. C. – zapis rozprawy z dn. 22 lipca 2015 r.

-zeznania prezesa zarządu powódki M. G. – zapis rozprawy z dn. 16 grudnia 2015 r./

Zgodnie z postanowieniami zawartej umowy o pracę pozwana w czasie trwania stosunku pracy, a także po jego ustaniu zobowiązana była do zachowania w tajemnicy i do nieprzekazywania osobom trzecim, jak również do nieujawniania w żaden inny sposób oraz do niewykorzystywania w innym celu niż na rzecz pracodawcy informacji i danych nieujawnionych do wiadomości publicznej, stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa pracodawcy. W treści umowy wyjaśniono szczegółowo jakie informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa pracodawcy. Przy zawieraniu umów A. L. zobowiązywała się do zachowania poufności. W dniu 31 stycznia 2012 roku pozwana podpisała „Oświadczenie pracownika”, zgodnie z którym zobowiązała się do zachowania danych osobowych przetwarzanych w spółce (...) S.A. w tajemnicy, również po zakończeniu pracy na rzecz powodowej spółki. W dniu 14 maja 2012 roku pracodawca zawarł z pozwaną umowę o zachowaniu poufności. Zgodnie z § 2 powyższej umowy A. L. zobowiązała się do zachowania w tajemnicy i nieprzekazywania osobom trzecim oraz do nieujawniania w żaden sposób oraz do niewykorzystywania w innym celu niż na rzecz pracodawcy wszelkich informacji i danych nieujawnionych do wiadomości publicznej stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa pracodawcy. W myśl § 3 powołanej umowy zobowiązanie do zachowania poufności było nieodwołalne i nie traciło swojej mocy obowiązującej w wyniku jakichkolwiek okoliczności faktycznych lub prawnych, w tym w szczególności w razie rozwiązania stosunku prawnego łączącego pracodawcę z pracownikiem. W przypadku naruszenia przez pracownika obowiązku zachowania poufności po ustaniu stosunku pracy pracodawca był uprawniony do naliczenia pracownikowi kary umownej w kwocie 50 000 zł za każde naruszenie obowiązków (§ 4). Za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa pozwana, jako pracownik, oświadczyła o świadomości odpowiedzialności cywilnej oraz karnej przewidzianej w innych przepisach, w tym na zasadach określonych w ustawie z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

/dowód:

- umowa o pracę z dnia 21 sierpnia 2009 roku k. 13,

- umowa o zachowaniu poufności z dnia 14 maja 2012 roku k. 14-17,

- oświadczenie pracownika k. 18/

A. L. w ramach stosunku pracy korzystała z bazy klientów (...) S.A., ale przede wszystkim sama aktywnie poszukiwała nowych klientów. Polegało to na przeglądaniu prasy i zasobów Internetu w celu wyszukania potencjalnych klientów, z którymi kontaktowała się, przedstawiała ofertę oraz namawiała do współpracy z powódką. W poszukiwanie klientów zaangażowała swojego męża M. L., który miał rozeznanie w jej zarobkach, w tym w wysokości i zasadach prowizji. A. L. potrafiła wykonać dziennie kilkadziesiąt telefonów w celu rozmów z klientami, z którymi spotykała się także osobiście.

/dowód:

-wydruk z programu w systemie komputerowym z wydrukami karty kontrahentów – k.247-263

-zeznania pozwanej A. L. – zapis rozprawy z dn. 16 grudnia 2015 r./

Pozwana z mężem w 2014 r. zakończyli proces adopcyjny dwójki dzieci. Pozwana planowała skorzystać z urlopu macierzyńskiego i wspólnie z mężem zaczęli myśleć o prowadzeniu działalności w branży windykacyjnej na własny rachunek. Działalność taką w maju 2014 r. zarejestrował mąż pozwanej pod nazwą L. M. L.. W czerwcu 2014 r. pozwana przeszła na urlop macierzyński i faktycznie zajęła się prowadzeniem działalności zarejestrowanej przez męża. M. L. sam nie mógł zaangażować się w tą działalność, albowiem od szesnastu lat nieprzerwanie pracował w fabryce (...) na stanowisku kontrolera jakości w systemie trójzmianowym. Do prowadzenia działalności wykorzystywany był adres mailowy, jakiego używała dotychczas pozwana w celach służbowych oraz telefon komórkowy, z jakiego dotychczas korzystała. Mąż pozwanej nie wykorzystywał tego telefonu, albowiem w pracy nie mógł prowadzić prywatnych rozmów i telefonu tego nie nosił przy sobie. Nie posiadał on też i nadal nie posiada żadnego przygotowania zawodowego, ani fachowej wiedzy z zakresu obrotu wierzytelnościami. Pozwana osobiście kontaktowała się z klientami (...) S.A. – min. J. Z. /G. Budownictwo/, L. D., R. S., namawiając ich podjęcia współpracy z firmą (...). W tym okresie w (...) S.A. pracowało jeszcze pięć osób na stanowisku analogicznym do pozwanej i żadna nie miała na imię A., ani nie posługiwała się w systemie symbolem (...). Na przełomie września i października 2014 r. do (...) S.A. zaczęły docierać sygnały o konkurencyjnej działalności A. L.. Pochodziły od klientów, których obsługiwała A. L., a z którymi w okresie jej urlopu kontaktowali się inni pracownicy.

/dowód:

-wydruk z programu w systemie komputerowym z wydrukami karty kontrahentów i zleceniem windykacji – k.247-263,

- wydruk ze strony Inkubator przedsiębiorczości – k. 75,

- wydruk oferty przesłanej mailem – k. 76-77,

- zeznania świadków J. T. /pop. R./ i M. T. – zapis rozprawy z dn.22 lipca 2015 r.,

- zeznania świadków A. K. i częściowo M. L. – zapis rozprawy z dn. 14 października 2015 r.,

-zeznania prezesa zarządu powódki M. G. – zapis rozprawy z dn. 16 grudnia 2015 r./

W celu weryfikacji tych wiadomości (...) S.A. zorganizowała prowokację, w ramach której pracownik (...) S.A. skontaktował się z podanym w ofercie L. M. L. numerem telefonu i przedstawił jako firma (...) zainteresowana usługami windykacyjnymi. Pozwana odebrała telefon osobiście, wyraziła zainteresowanie współpracą i na prośbę rozmówcy przygotowała dla niego ofertę współpracy, którą przesłała na wskazany adres mailowy. W ofercie tej powoływała się na swoje wieloletnie doświadczenie na rynku obrotu wierzytelnościami i wyraziła gotowość osobistego spotkania

/dowód:

- wydruk treści oferty k. 76-77

-zeznania prezesa zarządu powódki M. G. – zapis rozprawy z dn. 16 grudnia 2015 r .

- częściowo zeznania pozwanej A. L. – zapis rozprawy z dn. 16 grudnia 2015 r. /.

Do współpracy z firmą (...) pozyskani zostali dotychczasowi klienci (...) S.A., którzy przypisani byli w bazie klientów (...) S.A. do pozwanej – M. Z. / (...)/, W. W. / (...)/, Zakłady (...) S.A., R. M. / (...)/.

/dowód:

-wydruk z programu w systemie komputerowym z wydrukami karty kontrahentów i zleceniem windykacji – k.247-263,

- wykaz umów L. L. z kopią księgi podatkowej – k. 210-234,

- zeznania świadków J. T. /pop. R./ i M. T. – zapis rozprawy z dn.22 lipca 2015 r.

- częściowo zeznania pozwanej A. L. – zapis rozprawy z dn. 16 grudnia 2015 r. /

W dniu 5 grudnia 2014 roku powódka rozwiązała z pozwaną umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Jako przyczynę wskazano ciężkie naruszenie przez pozwaną podstawowych obowiązków pracowniczych, polegające przede wszystkim na prowadzeniu działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy. Wskazano, że zakres usług oferowanych przez firmę prowadzoną przez męża pozwanej oraz osobiście przez pozwaną jako osobę występującą w jego imieniu, jest tożsamy z przedmiotem działalności powodowej spółki i w konsekwencji stanowi umyślne działanie na szkodę pracodawcy i stanowi jawne i świadome naruszenie postanowień umowy z dnia 1 lutego 2006 roku o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy łączącej pozwaną z powódką, a także narusza zakaz konkurencji w czasie trwania stosunku pracy. Pozwana została pouczona o przysługującym jej prawie wniesienie odwołania do Sądu Rejonowego w Sosnowcu Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie 14 dni od dnia doręczenia niniejszego pisma. Korespondencja doręczona została pozwanej w dniu 11 grudnia 2014 roku. Pozwana nie zakwestionowała skutecznie wypowiedzenia umowy w takim trybie.

Po wypowiedzeniu umowy z pozwaną spotkał się prezes zarządu (...) S.A. M. G., który zaproponował jej powrót do pracy i zakończenie działalności prowadzonej konkurencyjnej. Pozwana jednak zdecydowanie odmówiła.

/dowód:

- oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę k. 78-81,

-zeznania prezesa zarządu powódki M. G. – zapis rozprawy z dn. 16 grudnia 2015 r .

- częściowo zeznania pozwanej A. L. – zapis rozprawy z dn. 16 grudnia 2015 r. /.

Ustaleń w zakresie stanu faktycznego, przyjętego za podstawę do przeprowadzenia rozważań prawnych, sąd dokonał w oparciu o wszechstronną analizę całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w zakresie w pełni uwzględniającym inicjatywę dowodową stron, kierując się przy tym dyrektywami określonymi w art. 233 § 1 k.p.c. w związku z art. 229 k.p.c. i 230 k.p.c. Wszelkie wykorzystane przez sąd dokumenty mogły stanowić podstawę do dokonywania ustaleń, albowiem nie były kwestionowane w zakresie autentyczności ani treści. Niesporna była okoliczność, iż klienci (...) S.A. informowali Spółkę o swoich rozmowach z pozwaną, co wynika z zapisów nagranych rozmów, których autentyczności nie kwestionowano. Pozwana próbowała przedstawiać korzystną dla siebie interpretację tych wypowiedzi, odwołując się do szerszego kontekstu i rzekomej manipulacji rozmówcami oraz braku możliwości jednoznacznej jej identyfikacji. Twierdzenia te są jednak niewiarygodne, albowiem pozostają w sprzeczności z rzeczywistą treścią nagranych wypowiedzi, faktem iż pozwana była jedynym pracownikiem o imieniu A., zeznaniami świadków - uczestników rozmów, dla których jej tożsamość była oczywista. Zeznania świadków J. T., M. T., A. K., W. C. i prezesa zarządu powódki M. G. zasługują na pełną wiarygodność, albowiem cechuje logika, wewnętrzna spójność i wzajemna korelacja, a także zgodność ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją. Zeznania świadka M. L. są wiarygodne jedynie w tym zakresie, w jakim potwierdza on informacje wynikające z dokumentów. Całkowicie niewiarygodne są te zeznania w zakresie, w jakim świadek twierdził o osobistym prowadzeniu działalności gospodarczej, bez jakiegokolwiek udziału powódki. Budzi wątpliwości już samo twierdzenie, że w normalnie funkcjonującym małżeństwie, w którym panują bardzo dobre relacje /co potwierdza okoliczność akurat zakończonej procedury adopcyjnej/, żona nie wspiera męża nawet radami w zakresie, w którym jest specjalistką, a w którym mąż nie ma doświadczenia. Tymczasem świadek starał się przekonywać, że działalność podjął wręcz wbrew woli żony. Kłóci się to z faktem, że pozwana odbierała telefony kierowane do jego firmy, prowadziła rozmowy z kontrahentami i przedstawiała im ofertę działalności. Sprzecznym z zasadami doświadczenia życiowego byłoby przyjęcie twierdzenia, iż świadek zajmował się prowadzeniem działalności wyłącznie osobiście i to poza czasem pracy w fabryce (...). Zwłaszcza, że pracował w systemie trójzmianowym i w pracy nie mógł korzystać z telefonu. Taka sytuacja właściwie wyłączała jego dyspozycyjność i uniemożliwiała bieżący kontakt z klientami, niezbędny w tego rodzaju działalności. Nie sposób uznać wiarygodności zeznań świadka, gdy wyjaśnia on, iż z zamiarem podjęcia działalności gospodarczej nosił się od wielu lat, a na branżę obrotu wierzytelnościami i windykacji zdecydował się bez konsultacji z żoną, poprzestając na czerpaniu wiedzy z Internetu. W czasie składania zeznań świadek dał wyraz swojej ignorancji w zakresie wiedzy z dziedziny obrotu wierzytelnościami. Nadto w swobodnej wypowiedzi posługiwał się w opisie prowadzonej działalności pierwszą osobą liczby mnogiej i zaimkiem „my”. Pełnomocnik pozwanej starała się bezpodstawnie sugerować, że świadek wypowiada się w sposób charakterystyczny dla gwary, choć sposób całej wypowiedzi wcale o tym nie świadczył, gdyż w pozostałym zakresie wypowiedzi świadka były wolne od jakichkolwiek odstępstw od poprawności językowej. Zeznania pozwanej są wiarygodne wyłącznie w tym zakresie, w jakim nie pozostają w sprzeczności z dokumentacją i ocenionymi przez sąd jako wiarygodne zeznaniami świadków i powódki. Pozwana zaprzecza bowiem oczywistym faktom, jak i stara się je interpretować w sposób nielogiczny i sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego. Przykładem tego są jej wyjaśnienia odnośnie roli przy przekazaniu oferty dla firmy (...). Pozwana przekonywała, że telefon odebrała tylko ten jeden raz. Ofertę przesłała pod nieobecność męża, korzystając z jego komputera, który akurat był włączony, albowiem regułą w domu pozwanej ma być fakt, iż wszystkie komputery osobiste są włączone 24/h. Ofertę miała przesłać wysyłając na adres mailowy dokument, który zidentyfikowała po samej nazwie i nie sprawdzała jego treści. Takie wyjaśnienie jest całkowicie niewiarygodne i odbiega od wszelkich zasad doświadczenia życiowego. Nadto pozostaje w sprzeczności z treścią oferty, która ma charakter zindywidualizowany i ewidentnie pochodzący od pozwanej, która używając rodzaju żeńskiego wskazuje na swoje doświadczenie w branży i wyraża gotowość spotkania.

Sąd zważył, co następuje:

Z przeprowadzonego postępowania dowodowego w sposób niebudzący wątpliwości wynika, iż pozwana dopuściła się zarzucanych jej czynów nieuczciwej konkurencji. Powódka jest przedsiębiorą, prowadzącym działalność w sektorze obrotu wierzytelnościami i windykacji. Głównymi aktywami powodowej Spółki są baza klientów i know-how obejmujące wzory dokumentów i zasady postępowania. Dane te stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa i podlegają wielostopniowej ochronie przed dostępem kogokolwiek z zewnątrz. Jest to oczywiste z uwagi na specyfikę branży. Dostęp do tych danym mają wyłącznie pracownicy Spółki, którzy – co równie oczywiste – zobowiązują się zachowania danych w tajemnicy i nie wykorzystywania ich na prywatny użytek. Pozwana była długoletnim pracownikiem powodowej Spółki, gdzie nabyła doświadczenie w zakresie obrotu wierzytelnościami, poznała wszelkie tajniki tej działalności i miała pełen dostęp do bazy dokumentów, oraz do bazy klientów, którą współtworzyła. Znała też zasady, na jakich Spółka pozyskiwała klientów, warunki indywidualnych umów, wysokość prowizji. Gdy przeszła na urlop macierzyński zajęła się prowadzeniem działalności konkurencyjnej, która formalnie zarejestrowana została przez jej męża. Była to decyzja świadoma i zaplanowana wcześniej, o czy świadczy data samej rejestracji działalności. Pozwana kontaktowała się z klientami, których dotychczas „prowadziła” jako pracownik Spółki i namawiała na współpracę w ramach indywidualnie prowadzonej działalności. Takie zachowanie pozwanej wypełnia kryteria czynu nieuczciwej konkurencji, którym zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji /t.jedn. Dz.U. 2003.153.1503 z późn. zm./ jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta /ust.1/. Czynami nieuczciwej konkurencji są w szczególności naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy /ust.2/. Wedle art. 11 powołanej ustawy czynem nieuczciwej konkurencji jest przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa albo ich nabycie od osoby nieuprawnionej, jeżeli zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy /ust.1/. Przepis ust. 1 stosuje się również do osoby, która świadczyła pracę na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego - przez okres trzech lat od jego ustania, chyba że umowa stanowi inaczej albo ustał stan tajemnicy /ust. 2/. Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności /ust. 4/.

Przepis art. 18 powołanej ustawy zawiera dokładnie określony katalog roszczeń przysługujących pokrzywdzonemu przedsiębiorcy i stanowi regulację szczególną w stosunku do przepisów kodeksu cywilnego. Jeżeli w tym przepisie, a także w innych przepisach rozdziału trzeciego tej ustawy zawarto katalog środków służących ochronie przed skutkami działań nieuczciwej konkurencji, to likwidacja tych skutków powinna następować według tej regulacji. Zgodnie z tym przepisem w razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji, przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać:

1) zaniechania niedozwolonych działań;

2) usunięcia skutków niedozwolonych działań;

3) złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie;

4) naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych;

5) wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych;

6) zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego - jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.

Powodowa Spółka w ramach swojego roszczenia skonstruowała trzy żądania, znajdujące oparcie w świetle powołanego przepisu. Wymagały one odrębnej analizy, albowiem zastosowana w związku z dopuszczeniem się czynu nieuczciwej konkurencji sankcja powinna być odpowiednia do konkretnego czynu, którego popełnienie przypisano naruszycielowi. Sankcje muszą dotyczyć konkretnych, niedozwolonych działań konkurencyjnych, które zagroziły lub naruszyły interes innego przedsiębiorcy. Sankcje nie mogą ponad te działania wykraczać, gdyż prowadziłoby to do niedopuszczalnego zastosowania sankcji nieodpowiadającej popełnionemu czynowi.

Żądanie zobowiązania pozwanej do zaniechania czynów nieuczciwej konkurencji, w postaci sprzecznego z prawem i dobrymi obyczajami ingerowania w stosunki umowne oraz wykorzystywania tajemnicy przedsiębiorstwa powódki jest usprawiedliwione i adekwatne do charakteru naruszeń. Pozwana, będąc formalnie pracownikiem powodowej Spółki, a faktycznie prowadząc w tym czasie działalność konkurencyjną, wykorzystywała informacje objęte tajemnicą przedsiębiorstwa chcąc nie tylko pozyskać klientów znanych jej z bazy danych Spółki, ale i w niektórych przypadkach namawiała ich do zakończenia współpracy z powódką w celu przejęcia ich obsługi. Składała przy tym oferty bazując na szablonach dokumentów, do których miała dostęp jako pracownik Spółki oraz na wiedzy o warunkach współpracy oferowanych klientom przez powódkę. A zatem nie tylko wykorzystywała tajemnicę przedsiębiorstwa (...) S.A., ale i ingerowała w stosunki umowne już łączące tą Spółkę z klientami.

Żądanie zasądzenia od pozwanej sumy pieniężnej 1 000 zł na cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego – tj. na rzecz Stowarzyszenia (...) z siedzibą w B. także należy ocenić jako usprawiedliwione. Pozwana dopuściła się swoich czynów z pełną świadomością tego, że narusza prawa powodowej Spółki. Tłumaczenia pozwanej, iż nie pamiętała o umownym zakazie konkurencji są niewiarygodne, a nadto nieistotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek odpowiedzialności. Tego rodzaju sanacja będzie miała dla pozwanej ekonomicznie odczuwalny wymiar, a jednocześnie nie przekracza rozsądnej miary, czym spełni swój ustawowy cel.

W ocenie Sądu nie było podstaw do stosowania wobec pozwanej sankcji w postaci zobowiązania do złożenia przeprosin w jednym z największych ogólnopolskich dzienników. Sąd podziela bowiem pogląd wyrażony w wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dn. 23 grudnia 2011 r. /sygn. I ACa 1269/11/, iż roszczenie określone w art. 18 ust. 1 pkt 3 u.z.n.k. służy usunięciu skutków niedozwolonych działań i nie powinno stanowić represji. Jego celem jest przekazanie klienteli danego przedsiębiorcy informacji prostujących, aby zmienić błędną, nieprawdziwą opinię o nim, bądź jego towarach czy usługach, przyjętą w społeczeństwie, i przywrócić mu dobrą sławę. Złożenie oświadczenia w prasie nie jest niezbędne do usunięcia skutków czynu niedozwolonego polegających wyłącznie na zagrożeniu interesów. Z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika, że działalność pozwanej miała relatywnie niewielki zasięg podmiotowy i terytorialny. Powódka, co podkreślał jej prezes zarządu, jest dużym, liczącym się w branży podmiotem o zasięgu ogólnopolskim. Prowadzi obsługę niewielkich przedsiębiorstw, ale i dużych podmiotów, o czym świadczą powoływane w zeznaniach audyty bankowe. Operuje na wielotysięcznej bazie klientów. Tymczasem pozwanej wykazano próby przejęcia kilku detalicznych klientów, a dokumentacja firmy potwierdza, że rozpoczęła faktyczną współpracę jedynie z kilkoma klientami powódki. Powódka nie wykazała, aby działalność pozwanej wpłynęła na jej wizerunek czy zagroziła jej pozycji w branży. W tej sytuacji nie wiadomo czemu miałoby służyć publikowanie oświadczenia w dzienniku ogólnopolskim, a w szczególności jakie skutki naruszeń miałoby to usunąć. To żądanie ocenić należało jako nieprzystającą do realiów i nieodpowiadającą zasięgowi naruszeń formę represji wobec pozwanej. Tym samym powództwo w tej części Sąd oddalił.

Na podstawie art. 15 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych /t.jedn. Dz.U. 2014.1025 z późn. zm./ Sąd w pkt 4 ustalił wysokość opłaty ostatecznej od powództwa w części dotyczącej zobowiązania pozwanej do zaniechania czynów nieuczciwej konkurencji na kwotę 1 000 zł., co odpowiadało wysokości uiszczonej przez powódkę opłaty tymczasowej i uwzględniało zarówno doniosłość rozstrzygnięcia, jak i stopnień zawiłości sprawy. O kosztach procesu pomiędzy stronami Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. i art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. Sąd wziął pod uwagę, że powództwo co do samej zasady było usprawiedliwione, a odpowiedzialność pozwanej nie budziła najmniejszych wątpliwości. Powództwo zostało oddalone jedynie w niewielkim zakresie, tylko z tego względu, iż żądaną sankcję sąd uznał za nieadekwatną. Tym samym zachodziły przesłanki, aby pozwaną obciążyć całością kosztów celowych poniesionych niniejszej sprawie przez powodową Spółkę, oczywiście w wysokości, która wynikałaby z dokonanego wcześniej stosunkowego rozdzielenia. Ten sposób wykładni powołanego przepisu nie budzi wątpliwości w judykaturze, czego przykładem jest choćby wyrok Sadu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 3 kwietnia 2014 r. sygn. I ACa 682/13/. Do poniesionych przez powódkę kosztów celowych zaliczały się opłaty w wysokości 50 zł. i 1 000 zł., uiszczone od zawartych w pozwie żądań, które zostały uwzględnione, a także wynagrodzenie pełnomocnika w stawkach minimalnych, przewidzianych dla tego rodzaju roszczeń wedle § 6 pkt 2 /180 zł./ i § 10 ust 1 pkt 2 /360 zł./ Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.jedn. Dz.U z 2013 r. poz. 490), które to stawki mają zastosowanie na podstawie § 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych /Dz.U. 2015.1804/ i opłata skarbowa od złożonego dokumentu pełnomocnictwa – 17 zł.

Najczęściej czytane
ogłoszenia

Udostępnij