Czwartek, 28 marca 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5876
Czwartek, 28 marca 2024
Sygnatura akt: I ACa 795/12

Tytuł: Sąd Apelacyjny w Białymstoku z 2013-02-14
Data orzeczenia: 14 lutego 2013
Data publikacji: 13 marca 2018
Data uprawomocnienia: 14 lutego 2013
Sąd: Sąd Apelacyjny w Białymstoku
Wydział: I Wydział Cywilny
Przewodniczący: Jadwiga Chojnowska
Sędziowie: Jarosław Marek Kamiński
Elżbieta Siergiej

Protokolant: Iwona Aldona Zakrzewska
Hasła tematyczne: Odszkodowanie
Podstawa prawna: art. 471, 417, 48 ustawy z 10.04.1974 r., prawo lokalowe

Sygn. akt I ACa 795/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lutego 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący

:

SSA Jadwiga Chojnowska (spr.)

Sędziowie

:

SA Jarosław Marek Kamiński

SO del. Elżbieta Siergiej

Protokolant

:

Iwona Aldona Zakrzewska

po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2013 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa E. P.

przeciwko Skarbowi Państwa - Prezydentowi Miasta B.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku

z dnia 24 września 2012 r. sygn. akt I C 912/12

I.  prostuje niedokładność oznaczenia strony pozwanej w wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 24 września 2012 r. sygn. akt I C 912/12 przez wpisanie w komparycji wyroku jako pozwanego „Skarb Państwa – Prezydent Miasta B.”;

II.  oddala apelację;

III.  odstępuje od obciążania powódki kosztami procesu za drugą instancję.

UZASADNIENIE

E. P. wniosła o zasądzenie od Skarbu Państwa – U. M. w B. kwoty 1 477 000 zł tytułem odszkodowania za szkody pozostające w związku z odebraniem jej poprzednikom prawnym nieruchomości przy ul. (...) w B. oraz kwoty 100 000 zł tytułem zadośćuczynienia.

W uzasadnieniu powódka wskazała, iż dodatkowym warunkiem sprzedaży nieruchomości było zapewnienie przez Skarb Państwa mieszkań dla członków jej rodziny. Pozwany nie wywiązał się z powyższego zobowiązania i rodzinie przyznano jedynie lokale komunalne. Mimo wieloletnich starań nie umożliwiono jej oraz jej dzieciom wykupu zajmowanych przez nich mieszkań komunalnych. Podnosiła też, że problemy mieszkaniowe i poczucie rażącej niesprawiedliwości były przyczyną śmierci jej teścia oraz męża, a także emigracji J. P. (1) i M. P. (1) do USA. Wyjazd dzieci za granicę i osłabione relacje rodzinne są przyczyną jej osamotnienia i związanego z tym cierpienia.

Skarb Państwa wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu. Wskazał, że powódka nie wykazała przesłanek odpowiedzialności Skarbu Państwa w postaci bezprawności zachowania pozwanego, szkody i związku przyczynowego pomiędzy tym zachowaniem a doznaną szkodą. Podniósł, że z umowy sprzedaży nieruchomości nie wynika, by Skarb Państwa, obok ceny sprzedaży, zobowiązał się do zapewnienia poprzednikom prawnym powódki lokali zamiennych. Obecnie zgłaszane przez nią roszczenia wynikają z odmowy udzielenia prawa wykupu zajmowanych lokali komunalnych przez U. M. B.. Dodatkowo pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia odszkodowawczego, bowiem do przeniesienia własności nieruchomości przy ulicy (...) w B., z czym powódka łączy powstanie szkody, doszło w 1988 r.

Wyrokiem z dnia 24 września 2012 r. Sąd Okręgowy oddalił powództwo i zasądził od E. P. na rzecz Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa w W. 7200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Orzeczenie to zostało oparte o następujące ustalenia faktyczne i ocenę prawną.

Prawomocną decyzją W. B. z dnia (...)o ustaleniu lokalizacji inwestycji budowy zespołu budynków mieszkalnych wielorodzinnych W. B. ustalił, na wniosek Spółdzielni (...) w B., lokalizację inwestycji polegającej na budowie zespołu budynków mieszkalnych wielorodzinnych w granicach terenu inwestycji, oznaczonej w załączniku do decyzji. Zawiadomieniem z dnia 14 marca 1988 r. poinformowano współwłaścicieli nieruchomości przy ul. (...) w B. (w tym poprzedników prawnych powódki) o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego, wyznaczając do zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości, zgodnie z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 roku o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, stosowny termin. W przypadku niezawarcia umowy w zakreślonym terminie nieruchomość miała zostać przejęta w drodze postępowania wywłaszczeniowego, zaś przyznane odszkodowanie miało być wypłacone w ratach.

Aktem notarialnym (...) sporządzonym w mieszkaniu J. P. (2) w B. przy ul. (...) przed notariuszem A. K., M. G., D. G., J. P. (2) i T. P. sprzedali Skarbowi Państwa nieruchomość zabudowaną położoną w B. przy ul. (...) , oznaczoną w rejestrze pomiarowym jako działka nr (...), obręb(...), za umówioną cenę 9 500 000 zł.

Stosownie do ustaleń poczynionych przed zawarciem umowy sprzedaży nieruchomości Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w B. poinformowała, że zapewni rodzinie powódki przydział lokali zgodnie ze strukturą rodziny lub z uwzględnieniem uprawnień wynikających z zadeklarowania przydziału na zasadach własnościowego prawa do lokalu, zgodnie z zasadami zawartymi w statucie Spółdzielni. W piśmie z dnia 29 lipca 1991 r. powódka, jako pełnomocnik J. P. (1) i M. P. (1), została zobowiązana do złożenia do dnia 10 sierpnia 1991 r. wypełnionych wniosków, a ponadto do dołączenia pełnomocnictwa do załatwiania formalności związanych z otrzymaniem mieszkania przez J. P. (1) w Spółdzielni Mieszkaniowej (...), potwierdzonego przez Konsulat.

W związku z pobytem M. P. (1) i J. P. (1) poza granicami kraju skierowanie do zasiedlenia w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w B. zostało zwrotnie przesłane do U. M. w B..

Osobom tym oraz członkom ich rodzin przyznano lokale komunalne.

W dniu 1 kwietnia 1997 r. pomiędzy G. B. a M. i J. P. (1) została zawarta przedwstępna umowa sprzedaży lokalu mieszkalnego położonego w B. przy ul. (...). Na podstawie umowy, Zarząd Miasta B. zobowiązał się do sprzedaży powyższego lokalu do dnia 30 września 1997 r.

Uchwałą nr(...) Zarządu Miasta B. wprowadzono zmianę w wykazie stanowiącym załącznik do uchwały nr (...)Zarządu Miasta B. z dnia 14 maja 1997 r., skreślając pozycję 5, określającą przeznaczenie do zbycia lokalu nr (...) położonego w budynku przy ulicy (...) w B. i osoby uprawnione do wykupu.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy przyjął, że roszczenie powódki nie mogło zostać uwzględnione.

Powołując się na treść art. 417 § 1 k.c., obowiązującego w dacie zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości, Sąd stanął na stanowisku, że powódka była zobowiązana do wykazania, poza ogólnymi przesłankami odpowiedzialności deliktowej Skarbu Państwa, winę funkcjonariuszy publicznych.

Odwołując się z kolei do treści art. 46 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r., o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, Sąd ten przyjął, że na gruncie niniejszej sprawy, bezspornie zachodziły przesłanki wywłaszczenia nieruchomości na cele publiczne. Nieruchomość przy ul. (...) została bowiem zabudowana budynkami mieszkalnymi, co oznacza, że odpowiadający wymogom ustawowym cel wywłaszczenia został zrealizowany. Także decyzja ustalająca lokalizację inwestycji nie została ani zmieniona, ani uchylona w trybie przewidzianym przepisami kodeksu postępowania administracyjnego, a zatem mogła być podstawą wszczęcia procedury wywłaszczeniowej, bądź też zawarcia umowy odstąpienia prawa własności nieruchomości za ustaloną cenę, do czego ostatecznie doszło.

Zawarcie umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego, zdaniem Sądu, potwierdza, że strony osiągnęły porozumienie co do wszystkich kwestii, w tym także ceny. Powódka nie wykazała zaś, by oświadczenia woli stron były obciążone jakimikolwiek wadami powodującymi nieważność umowy.

Z okoliczności przytoczonych przez powódkę nie można także wywieść faktu zaistnienia szkody. Nieruchomość przy ul. (...) została sprzedana przez poprzedników prawnych powódki Skarbowi Państwa za słusznym wynagrodzeniem. Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy jest zaś fakt, iż ówczesna cena sprzedaży nie odzwierciedlała dzisiejszej wartości nieruchomości i stanowiła równowartość biletów lotniczych do USA.

Z materiału dowodowego sprawy nie wynika także, by pozwany zobowiązał się do zapewnienia rodzinie powódki własnościowych lokali mieszkalnych. Lokale zamienne zostały zadeklarowane, w związku z czym powódka została przekierowana do spółdzielni mieszkaniowej. Jedynie wskutek niezachowania wymogów formalnych po stronie powodowej, mieszkania z zasobów spółdzielni mieszkaniowej nie zostały ostatecznie przydzielone, wobec czego córka i syn powódki uzyskali zakwaterowanie w lokalach komunalnych.

Sąd wskazał, że przepisy art. 51 ust. 1 pkt 1 oraz art. 54 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 roku o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, na które powoływała się powódka, dotyczą toku postępowania administracyjnego, które aktualizuje się w razie gdy nieruchomość nie może być nabyta w drodze umowy cywilnoprawnej po przeprowadzeniu rokowań (art. 46 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 roku o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości).

Zdaniem Sądu wskazywana przez powódkę nieruchomość została zbyta w drodze umowy sprzedaży, zaś decyzją z dnia (...) postępowanie wywłaszczeniowe zostało umorzone.

Na marginesie swoich rozważań Sąd wskazał, że decyzja dzieci powódki o opuszczeniu kraju była decyzją autonomiczną i jej konsekwencje nie mogą obciążać Skarbu Państwa.

Końcowo Sąd wyraził ocenę, że roszczenie powódki, na mocy art. 417 k.c., podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Wyrok ten apelacją zaskarżyła powódka. Twierdziła, że swojego roszczenia nie wywodziła z treści przepisu art. 417 k.c. Podnosiła, że jej żądanie powiązane jest z niespełnieniem obietnic polegających na przyznaniu 3 mieszkań zamiennych - 3 wykwaterowanym rodzinom. Odwoływała się do treści art. 494 k.c. i twierdziła, że do dnia dzisiejszego nie wykonano umowy wzajemnej. Wnosiła o rozpatrzenie sprawy „zgodnie z wniesionym pozwem”.

Pozwany wnosił o oddalenie apelacji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie mogła być uwzględniona.

Sąd Apelacyjny, jako sąd ponownie merytorycznie rozpoznający sprawę, miał na uwadze twierdzenia faktyczne przedstawione przez powódkę w pozwie, piśmie stanowiącym ustosunkowanie się do odpowiedzi na pozew, z dnia 14 oraz 28 sierpnia 2012 r., apelacji oraz na rozprawach przed Sądami obu instancji. Oceniając zasadność dochodzonego roszczenia odszkodowawczego uwzględniał treść dokumentów przedłożonych przez obie strony.

Analiza wypowiedzi powódki, przedstawionych na piśmie i ustnie, pozwala przyjąć, że E. P. dochodzi odszkodowania od Skarbu Państwa z tytułu nienależytego wykonania umowy zawartej w marcu 1988 r. między byłymi właścicielami zabudowanej nieruchomości położonej w B. przy ul. (...), U. M. B. oraz Spółdzielnią Mieszkaniową (...). Według twierdzeń powódki, zgodnie z treścią tejże umowy, Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) miała zapewnić przydział 3 mieszkań – teściowi powódki – J. P. (2) oraz dzieciom powódki – J. P. (1) oraz M. P. (2). Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) nie wywiązała się z zobowiązania i przekazała dokumentację do U. M. B., który przydzielił J. P. (1) oraz M. P. (2) mieszkania komunalne. Miasto B. odmówiło J. P. (1) i M. P. (2) wykupienia tych lokali na własność, wypowiedziało umowy najmu z uwagi na przebywanie najemców wraz z rodzicami poza granicami Polski i skierowało do sądu sprawy o nakazanie opuszczenia lokali przez osoby w nich przebywające. Jako podstawę prawną dochodzonego roszczenia odszkodowawczego w apelacji wskazywała art. 494 k.c.

Sąd Okręgowy, badając zasadność powództwa o odszkodowanie, skupił się na ocenie okoliczności faktycznych przedstawionych przez powódkę w kontekście normy prawnej zawartej w art. 417 k.c. Skonstatował, że przesłanki przewidziane tym przepisem nie zostały spełnione. Zdaniem Sądu I instancji materiał dowodowy nie pozwalał przyjąć, że pozwany zobowiązywał się do przydzielenia rodzinie powódki własnościowych lokali mieszkalnych. Niezachowanie wymogów formalnych po stronie powodowej spowodowało, że mieszkania z zasobów Spółdzielni Mieszkaniowej (...) nie zostały ostatecznie przydzielone, a syn i córka powódki uzyskali zakwaterowanie w lokalach komunalnych.

Wstępnie wskazać należy, że E. P. wnosiła o zasądzenie kwoty 1 477 000 zł na swoją rzecz. Jej twierdzenia o nieprzydzieleniu przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...) trzech mieszkań odnoszą się do osoby jej teścia oraz jej córki i syna. Szkoda – w takim rozumieniu, jak przedstawia ją powódka – mogłaby dotyczyć jej teścia – J. P. (2), albo jej dzieci - J. P. (1) i M. P. (1) z d. P..

W toku postępowania E. P. przyznała, że J. P. (2) zmarł w 1988 r. Z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy nie wynika, że powódka jest sukcesorem prawnym po J. P. (2) (na k. 8 akt znajduje się jedynie odpis postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po S. P.).

Nie ma sporu co do tego, że J. P. (1) i M. P. (1) z domu P. mają zdolność do podejmowania czynności prawnych.

W świetle okoliczności faktycznych przywoływanych przez powódkę uprawnione jest stanowisko, że E. P. nie wykazała, że przysługuje jej legitymacja czynna do dochodzenia odszkodowania z tytułu, jak to określiła, niezrealizowania umowy dotyczącej przydzielenia przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...) trzech mieszkań. W zasadzie ta okoliczność uzasadniała już oddalenie roszczenia odszkodowawczego.

Z uwagi na to, że Sąd Okręgowy w motywach orzeczenia ograniczył się do przeanalizowania okoliczności faktycznych pod kątem przesłanek przewidzianych art. 417 k.c. Sąd Apelacyjny uznał za właściwe uzupełnienie oceny prawnej Sądu I instancji, jak i również – w pewnym zakresie – ustaleń faktycznych.

Nie jest spornym, że nieruchomość położona w B. przy ul. (...) w dacie jej sprzedaży – w dniu 16 marca 1988 r. – była nieruchomością zabudowaną. W budynku posadowionym na tej nieruchomości znajdowały się mieszkania. Jedno z nich było zajmowanie przez J. P. (2) – wraz z nim mieszkał jego wnuk J. P. (1) oraz M. W. (k. 149 akt). W drugim mieszkaniu mieszkała M. P. (2) oraz K. S. (k. 150 akt). Powódka wraz z mężem nie zajmowała lokalu w budynku mieszkalnym posadowionym na nieruchomości położonej w B. przy ul. (...) (wyjaśnienia złożone na rozprawie apelacyjnej).

Poza sporem pozostawała też okoliczność, że budynek mieszkalny miał być wyburzony. Z przedłożonego przez powódkę dokumentu wynika, że w dniu 8 lipca 1987 r. U. M.w B. (...) skierował do Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w B. pismo, w którym to odwołuje się do ustaleń między (...), Kolegium Prezydenckim z dnia 26 stycznia 1987 r. w celu realizacji jednolitej polityki wykwaterowań z budynków przeznaczonych do wyburzenia pod cele inwestycyjne spółdzielczości mieszkaniowej i jednocześnie kieruje do zasiedlenia w tej Spółdzielni (...), zam. przy ul. (...) lokal nr (...), który to lokal podlega wyburzeniu dla potrzeb inwestycyjnych tej Spółdzielni. Wskazano w nim także, że rodzina liczy 3 osoby - J. P. (2) (właściciel), J. P. (1) (wnuk) i M. W. (up. do zamieszkania) - k. 9 i 80. Takiej samej treści pismo dotyczyło M. P. (2), zajmującej lokal nr (...)(k. 150 akt). W odpowiedzi na te pisma J. P. (2) i jego syn T., w piśmie skierowanym do Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w B., podali, że chcą aby lokale mieszkalne były położone w tej samej dzielnicy oraz spełniały określone kryteria – mieszkanie J. P. (2) powinno być powiększone o dodatkową izbę, zaś M. P. (2) zwiększone o dodatkową powierzchnię związaną z zakupem tego mieszkania na własność (k. 10). W kolejnym piśmie – z 6 stycznia 1988 r., skierowanym również do Spółdzielni Mieszkaniowej (...), J. P. (2) i jego syn T. wnosili o potwierdzenie na piśmie zapewnień Spółdzielni w przedmiocie warunków przydziału mieszkań i jednocześnie zaznaczyli, że „od pisemnego potwierdzenia przydziałów mieszkań co do ich lokalizacji uzależniamy zgodę na sprzedaż naszej nieruchomości” – k. 11.

Skarb Państwa z kolei przedłożył dokument w postaci protokołu z przeprowadzonych w dniu 17 sierpnia 1987 r. rokowań dotyczących przeniesienia na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w B. własności nieruchomości położonej przy ul. (...) w drodze umowy notarialnej (k. 89). Z protokołu tego wynika, że właściciele wyrażą zgodę na sprzedaż, gdy właścicielom zamieszkałym w budynku zostaną zabezpieczone mieszkania w centrum, czy przy ul. (...). Rokowania były też prowadzone w dniu 29 stycznia 1988 r. – właściciele wyrazili zgodę na sprzedaż pod warunkiem otrzymania mieszkań w budowanym budynku.

W piśmie z dnia 7 marca 1988 r., skierowanym do J. P. (2), Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w B. poinformowała, że zapewni rodzinie przydział lokali w budynku z pierwszych efektów budowlanych przy ul. (...). Lokale zostaną przydzielone zgodnie ze strukturą rodziny lub z uwzględnieniem uprawnień wynikających z zadeklarowania przydziału na zasadach własnościowego prawa do lokalu, zgodnie z zasadami zawartymi w statucie Spółdzielni. Do momentu wybudowania budynku J. P. (2) zabezpieczy potrzeby mieszkaniowe we własnym zakresie (k. 12).

Powódka przedłożyła też pisma Spółdzielni Mieszkaniowej (...): z dnia 29 lipca 1991 r. – skierowane do niej (dotyczyło dostarczenia określonych dokumentów w imieniu syna J. i córki M.) oraz z dnia 22 sierpnia 1991 r. (również skierowane do niej), w którym to została poinformowana, że zarząd Spółdzielni na posiedzeniu w dniu 22 sierpnia 1991 r., postanowił przesłać zwrotnie do U. M. w B. skierowanie do zasiedlenia J. i M. z uwagi „na ich pobyt poza granicami kraju” (k. 16).

J. P. (1) w dniu 31 stycznia 1992 r. został przydzielony na podstawie art. 48 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. Prawo lokalowe lokal zamienny położony w B. przy ul. (...) (k. 17). Decyzja ta nie była skarżona. W tej samej dacie został przydzielony, na tej samej podstawie prawnej, lokal mieszkalny (zamienny) M. P. (1) (k. 18).

W ocenie Sądu Apelacyjnego pertraktacje, jakie miały miejsce w 1987 i 1988 r. między współwłaścicielami zabudowanej nieruchomości, położonej w B. przy ul. (...), Skarbem Państwa oraz Spółdzielnią Mieszkaniową (...), powiązane były z zapewnieniem mieszkań osobom mieszkającym w budynku, który miał być wyburzmy w związku z realizacją przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...) zadania inwestycyjnego. Obowiązek Spółdzielni zapewnienia osobie uprawnionej do jego zajmowania lokalu spółdzielczego był obowiązkiem ustawowym, wynikającym z art. 48 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. Prawo lokalowe w wersji obowiązującej w marcu 1988 r. Zgodnie z art. 48 ust. 1 zd. 1 tejże ustawy w razie konieczności opróżnienia lokalu mieszkalnego w budynku podlegającym rozbiórce w związku z inwestycją spółdzielni mieszkaniowej, spółdzielnia zapewnia osobie uprawnionej do jego zajmowania przyznanie lokalu spółdzielczego, zaś art. 48 ust. 5, jeżeli osoba podlegająca przekwaterowaniu z własnego domu wywłaszczonego za odszkodowaniem lub nabytego na podstawie przepisów o wywłaszczaniu nieruchomości otrzymuje odszkodowanie (cenę wykupu) za nieruchomość co najmniej w wysokości wkładu mieszkaniowego obowiązującego w spółdzielni, a nie podejmie budowy domu jednorodzinnego, stosuje się do niej przepis ust. 1. Wkład do spółdzielni wnosi osoba podlegająca przekwaterowaniu.

Z przedłożonych przez powódkę dokumentów wynika, że jej teściowi powinno być przydzielone mieszkanie w spółdzielni mieszkaniowej jako współwłaścicielowi nieruchomości, zajmującemu lokal mieszkalny jako właściciel. Natomiast lokal mieszkalny M. P. (2) (obecnie P.) miał być przydzielony w związku z tym, że zajmowała ona lokal mieszkalny w wyburzanym budynku mieszkalnym – jako „najemca” (k. 150 akt). W piśmie z dnia 7 marca 1988 r. Spółdzielnia doprecyzowała lokalizację mieszkań i potwierdziła uwzględnianie przy wydawaniu przydziałów określonych warunków dotyczących osób uprawnionych.

Treść korespondencji pomiędzy J. P. (2) (pod niektórymi pismami podpisywał się także T. P., pomimo wskazania, że pismo pochodzi od M. P. (2)) a Spółdzielnią Mieszkaniową (...) nie pozwala podzielić stanowiska powódki, że Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) zobowiązała się wydać przydział na 3 lokale mieszkalne. Tezie stawianej przez powódkę przeczy m.in. treść pisma J. P. (2) (podpisanego także przez męża powódki), w którym to jest mowa o 2 lokalach mieszkalnych – wskazano w nim, jakie mają one spełniać kryteria. W świetle dokumentów zaprezentowanych przez powódkę w budynku mieszkalnym, który miał być wyburzony, rodzina powódki zajmowała jedynie 2 lokale – jeden (...)) teść powódki i syn powódki J., drugi(...) córka powódki. Zabezpieczenie potrzeb mieszkaniowych w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) dotyczyło zatem 2 rodzin.

W toku postępowania powódka nie twierdziła, że Spółdzielnia pierwszy budynek przy ul. (...) wybudowała przed śmiercią J. P. (2). Pismo E. P. z dnia 9 maja 1991 r., skierowane do Spółdzielni Mieszkaniowej (...) (k. 14 akt), dowodzi, że Spółdzielnia powinna dokonać przydziału lokalu mieszkalnego na rzecz J. P. (1), a więc osoby, która zamieszkiwała wraz z współwłaścicielem budynku w dacie zawarcia umowy sprzedaży i jej potrzeby mieszkaniowe – z uwagi na wyburzenie budynku - nie zostały zaspokojone.

Podsumowując ten wątek, przy założeniu hipotetycznym, że E. P. jest spadkobiercą J. P. (2), to przedłożonymi dokumentami nie wykazała, że Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) zobowiązała się przydzielić osobom z rodziny P. 3 lokale mieszkalne, a więc dzieciom powódki oraz jej teściowi. Spółdzielnia miała obowiązek dokonania przydziału 2 lokali mieszkalnych, a więc osobie, która zajmowała lokal mieszkalny nr 2a oraz J. P. (2). Z uwagi na to, że J. P. (2) zmarł przed wybudowaniem przez Spółdzielnię budynku przy ul. (...), a w lokalu nr (...), znajdującym się w wyburzonym budynku, zamieszkiwał jego wnuk, a syn powódki, J. P. (1), obowiązek Spółdzielni w zakresie przydzielenia lokalu mieszkalnego mógł dotyczyć jego osoby. Tak był też rozumiany przez powódkę, o czym świadczy jej pismo z maja 1991 r., skierowane do Spółdzielni. W takich okolicznościach faktycznych nie można zatem mówić o szkodzie wyrządzonej powódce przez pozwanego wskutek nieprzydzielenia przez Spółdzielnię (...) lokalu mieszkalnego. O tym, że Spółdzielnia nie przydzieli „trzeciego” lokalu mieszkalnego powódka powzięła wiedzę w dacie doręczenia jej pisma z dnia 22 sierpnia 1991 r. Roszczenie o zapłatę z tego tytułu uległoby więc przedawnieniu przed wniesieniem pozwu, a zarzut przedawnienia został podniesiony przez pozwanego.

Wskutek nieprzydzielenia przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...) lokali mieszkalnych J. P. (1) i M. P. (1) z domu P. E. P. nie poniosła „własnej” szkody majątkowej. Wywody przedstawiane przez powódkę dotyczą szkód poniesionych przez jej dzieci i te twierdzenia pozostają poza rozważeniami Sądu II instancji.

Zupełnie na marginesie wskazać należy, że statut Spółdzielni Mieszkaniowej (...) niewątpliwie regulował zasady przyjmowania osób fizycznych w poczet członków, jak i zasady przydzielania lokali mieszkalnych. J. P. (1) i M. P. (1) zostały przydzielone w 1992 r. lokale zamienne. Jeszcze raz należy podkreślić, że do argumentów, które dotyczą innych osób, niż powódka, nie ma potrzeby odnoszenia się, gdyż nie są one istotne w kontekście roszczenia odszkodowawczego dochodzonego przez powódkę na swoją rzecz.

Z uwagi na to, że w piśmie z dnia 14 sierpnia 2012 r. znalazło się stwierdzenie, że dochodzona kwota stanowi cenę wartości rynkowej „jednej trzeciej części nieruchomości” i podstawą żądania jest art. 63 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, stwierdzić należało, że powódka, po pierwsze nie wykazała sukcesji po teściu i mężu, po drugie wystąpienia podstaw do żądania odszkodowania (ocena zaprezentowana przez Sąd I instancji w zakresie braku podstaw do zasądzenia odszkodowania na podstawie art. 417 k.c. jest prawidłowa i podzielana przez Sąd odwoławczy), po trzecie przywoływany przepis w okolicznościach faktycznych sprawy nie znajdował zastosowania.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny uznał, że roszczenie o odszkodowanie nie mogło być uwzględnione.

Powódka nie wykazała też, że wskutek bezprawnego działania lub zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej doznała rozstroju zdrowia, jak i że naruszono jej określone dobra osobiste, co skutkowałoby przyznanie jej zadośćuczynienia. Twierdziła, że wskutek działań (zaniechań) podjętych w latach 1988-2012, które ostatecznie doprowadziły do pozbawienia jej oraz jej dzieci mieszkań, a mieszkania powinny być przydzielone jej rodzinie, doznała cierpień psychicznych, ogromnego bólu, rozłąki z dziećmi, niemożności widzenia wnuków, zachowania te przyczyniły się do śmierci teścia i choroby jej męża, które to zdarzenia bardzo przeżyła. W świetle tak przedstawionej podstawy faktycznej powództwo o zadośćuczynienie w kwocie 100.000 zł nie mogło być uwzględnione. W apelacji nie przedstawiono jakichkolwiek nowych okoliczności, które to mogłyby uzasadniać roszczenie o zadośćuczynienie. W takiej sytuacji apelacja i w tej części podlegała oddaleniu.

Dlatego, na mocy art. 385 k.p.c., Sąd Apelacyjny orzekł jak w pkt II sentencji wyroku.

Z urzędu, na podstawie art. 350 § 3 k.p.c., dokonał sprostowania niedokładności w oznaczeniu strony pozwanej.

Mając na uwadze sytuację materialną powódki, wielkość jej miesięcznych dochodów, wiek i koszty powiązane z leczeniem, a także obecną sytuację mieszkaniową, a nadto specyfikę okoliczności faktycznych sprawy, Sąd Apelacyjny stanął na stanowisku, że zachodzą przesłanki do odstąpienia od obciążania powódki kosztami procesu należnymi stronie pozwanej, z uwagi na wynik środka zaskarżenia (art. 102 k.p.c.).

Najczęściej czytane
ogłoszenia

Udostępnij