Sygn. akt II Ca 267/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 czerwca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący	SSO Grzegorz Ślęzak (spr.)
Sędziowie	SSO Arkadiusz Lisiecki SSR del. Mirosława Makowska
Protokolant	Paulina Neyman

po rozpoznaniu w dniu 5 czerwca 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa M. B. i A. B.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej (...)z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Rejonowego w Radomsku

z dnia 28 stycznia 2014 roku, sygn. akt I C 136/13

1. zmienia zaskarżony wyrok w punktach pierwszym i drugim sentencji w ten sposób, że zasądzoną od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej (...)z siedzibą w W.na rzecz powodów M. B.i A. B.kwotę 1.846,00 złotych podwyższa do kwoty 5.346,00 (pięć tysięcy trzysta czterdzieści sześć 00/100) złotych z ustawowymi odsetkami:

- od kwoty 5.100,00 złotych od dnia 10 grudnia 2012 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 246,00 złotych od dnia 09 kwietnia 2013 roku do dnia zapłaty;

2. oddala apelację w pozostałej części;

3. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej (...) z siedzibą w W.na rzecz powodów M. B.i A. B.kwotę 300,00 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Sygn. akt II Ca 267/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 28 stycznia 2014 r. Sąd Rejonowy w Radomsku po rozpoznaniu sprawy z powództwa M. B.i A. B.przeciwko pozwanej (...) S.A. (...)z siedzibą w W.o zapłatę kwoty 13.646,00 zł

I. zasądził od pozwanej na rzecz powodów M. B. i A. B. kwotę 1.846,00 zł z ustawowymi odsetkami w stosunku rocznym:

-

od kwoty 1.600,00 zł od dnia 10 grudnia 2012 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 246,00 zł od dnia 09 kwietnia 2013r. do dnia zapłaty;

II. w pozostałej części oddalił powództwo;

III. nakazał ściągnąć solidarnie od powodów M. B. i A. B. na rzecz Skarbu Państwa - kasa Sądu Rejonowego w Radomsku kwotę 324,20 zł tytułem wydatków wyłożonych tymczasowo z rachunku sum budżetowych Skarbu Państwa;

IV. koszty procesu między stronami wzajemnie zniósł.

Podstawę powyższego wyroku stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego:

W dniu 29 października 2012 r. kierująca samochodem marki T. (...) A. B. wpadła w poślizg i "dachowała". Doszło do całkowitego uszkodzenia pojazdu. Zniszczeniu uległa cała karoseria pojazdu, uszkodzony został silnik i zawieszenie pojazdu oraz częściowemu uszkodzeniu uległo wnętrze pojazdu.

Współwłaściciele samochodu A. B.i M. B.zawarli umowę obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego za szkody związane z ruchem oraz ubezpieczenia auto - casco i posiadali polisę ubezpieczeniową vi pozwanego (...) S.A. (...).

Zgłosili szkodę pozwanemu celem jej likwidacji z polisy, po czym w dniu 10 grudniu 2012r. otrzymali decyzję pozwanego zakładu ubezpieczeń w sprawie uznania szkody i przyznaniu odszkodowania w wysokości 8.900,00 zł, która została przekazana na rachunek powodów.

Suma ubepieczenia samochodu została ustalona na kwotę 18,000,00 zł. Umowa ubezpieczeniu została zawarta na podstawie Ogólnych Warunków Ubezpieczenia AC, które ubezpieczający otrzymali przed podpisanie umowy.

Koszt naprawy samochodu przy użyciu oryginalnych części zamiennych został oszacowany na kwotę 82.756,00 zł brutto.

Wartość rynkowa pojazdu T. (...) przed powstaniem szkody w dniu 2{) października 2012 r. po zastosowaniu uzasadnionych korekt oszacowano na kwotę 25.200,00 zł.

Wartość pojazdu uszkodzonego, a to tzw. " pozostałości " oszacowano na kwotę 7.500,00zł.

Poza sporem między stronami była więc odpowiedzialność za powstałą szkodę (...) S.A. (...) w W., które dokonało jej likwidacji, wypłacając powodom A. B.i M. B.odszkodowanie w kwocie 8.900,00 zł. Odszkodowanie zostało ustalone jako różnica między sumą ubezpieczenia ustaloną w umowie na kwotę 18.000,00 zł oraz wartością pozostałości ustaloną na kwotę 9.100,00 zł.

Spór między stronami bazował na wykładni przepisów dotyczących sumy ubezpieczenia w kontekście treści umowy ubezpieczenia AutoCasco, realnej wartości samochodu w dacie powstania szkody oraz wartości tzw. " pozostałości ".

Powodowie argumentowali, że wypłacone odszkodowanie nie odpowiada zasadzie pełnego odszkodowania oraz rzeczywistym rozmiarom szkody. W ich ocenie to nie treść umowy ubezpieczenia powinna decydować o wartości samochodu, ale opinia biegłego. Dlatego skoro biegły wycenił wartość samochodu w dacie kolizji na kwotę 25.200,00 zł, to od niej należy odjąć wartość wypłaconego już odszkodowania w kwocie 8.900,00 zł oraz wartość pozostałości. Natomiast wartość pozostałości to kwota, za którą pozostałość została sprzedana, a nie wartość ustalona przez biegłego.

Zgodnie z § 2 pkt. 19 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia AC suma ubezpieczenia to kwota stanowiąca górna granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela za wszystkie szkody powstałe w okresie obowiązywania umowy ubezpieczenia. Suma ubezpieczenia powinna odpowiadać wartości pojazdu w dniu zawarcia umowy ubezpieczenia.

Zgodnie z art. 70 § 1 k.c. w razie wątpliwości umowę poczytuje się za zawartą w chwili otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu, a jeżeli dojście do składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie jest wymagane - w chwili przystąpienia przez drugą stronę do wykonania umowy.

Ubezpieczenie autocasco jest ubezpieczeniem dobrowolnym. Warunki tego ubezpieczenia określa ubezpieczyciel w tzw. Ogólnych warunkach ubezpieczenia autocasco, które zgodnie a art. 812 § 1 k.c. zakład ubezpieczeń ma obowiązek doręczyć ubezpieczającemu. Ogólne warunki ubezpieczenia stanowią wzorce umowne, które stają się elementem składowym umowy, jeżeli strony tak postanowią.

Zawarcie umowy ubezpieczenia auto casco następuje na wniosek właściciela pojazdu bądź osoby zawierającej umowę na jego rzecz po uprzedniej identyfikacji pojazdu wraz z wyposażeniem i dokonaniu przez ubezpieczyciela indywidualnej oceny ryzyka. Umowę zawiera się imiennie w formie pisemnej na podstawie danych zgłoszonych przez osobę składającą wniosek z tym zastrzeżeniem, że ubezpieczyciel może uzależnić zawarcie umowy od udokumentowania tych danych. Podstawowymi elementami umowy ubezpieczenia AC są określenia: zakresu ubezpieczenia, sposobu ustalenia odszkodowania oraz sumy ubezpieczenia.

Suma ubezpieczenia powinna odpowiadać wartości pojazdu w dniu zawarcia umowy ubezpieczenia. Rozróżnia się wartość pojazdu rynkową oraz wartość pojazdu fabrycznie nowego, Podstawą określenia wartości rynkowej pojazdu w całym okresie ubezpieczenia jest aktualny katalog cen, na podstawie którego została ustalona suma ubezpieczenia przy zawieraniu umowy.

Odszkodowanie z umowy ubezpieczenia AC ustala się zgodnie z zawartą umową i nie może być wyższe niż suma ubezpieczenia.

Zostało ustalone, że wartość samochodu w dacie powstania szkody była wyższa niż suma ubezpieczenia, a to odpowiednio 25.200,00 zł i 18.000,00 zł.

Wysokość należnego odszkodowania należało określić na kwotę 1.600,00 zł zgodnie z § 23 ust. 2 OWU AC, która jest różnicą między zadeklarowaną przez powodów wartością pojazdu tj. 18.000,00 zł, a wartością pojazdu w stanie uszkodzonym określoną na kwotę 7.500,00 zł.

Dlatego skoro wartość pozostałości została ustalona przez biegłego na kwotę 7.500,00 zl, to po odjęciu tej kwoty od 18.000,00 zł, pozostała do wypłaty kwota 10.500,00 zł. Skoro już wypłacono powodom kwotę 8.900,00 zł, do wypłaty pozostała kwota 1.600,00 zł plus 246,00 z! kosztów prywatnej opinii biegłego tj. łącznie kwota 1.846,00 zł. Odsetki należało zasądzić odrębnie od kwoty odszkodowania oraz odrębnie od poniesionych kosztów opinii biegłego. Skoro zgłoszenie szkody miało miejsce dnia 02 listopada 2012 r. kwota odszkodowania wymagalna była już dnia 02 grudnia 2012 r. licząc 30 dni od daty zgłoszenia szkody ( § 27 ust. 3 OWU AC ). Powodowie żądali odsetek od tej kwoty od dnia 10 grudnia 2012 r. tj. od dnia wypłaty kwoty 8.900,00 zł i dlatego sąd zasądził je od żądanej daty. Natomiast wymagalność kosztów opinii nastąpiła w dacie doręczenia odpisu pozwu stronie pozwanej.

Kwotę 324,20 zł wynagrodzenia biegłego sąd nakazał ściągnąć od powodów na podstawie przepisu art. 113 § 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 z późn. zm.) zważywszy na to, że został wezwany przez pełnomocnika powodów, a jego przesłuchanie w sądzie było zbędne.

O kosztach postępowania sąd orzekł po myśli przepisu art. 100 k.p.c. Przepis ten uzupełnia zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, wprowadzając zasadę kompensaty (zniesienia kosztów) oraz zasadę ich stosunkowego rozdziału.

Powyższy wyrok zaskarżyli powodowie w punkcie II. w zakresie oddalenia powództwa co do kwoty 3.500,00 zł oraz w punkcie III. i IV. w całości.

Apelacja wyrokowi w zaskarżonej części zarzuca:

1.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez sprzeczność istotnych ustaleń Sądu Rejonowego w Radomsku z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego wyrażająca się w przyjęciu, że wartość uszkodzonego samochodu („pozostałości") wynosi 7.500,00 zł podczas, gdy z umowy komisu z dnia 2 września 2013 roku, zeznań świadka T. T. oraz uzupełniającej opinii biegłego wynika, że wartość ta nie przekracza kwoty 4.000,00 zł,

2.  naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. poprzez wybiórczą ocenę materiału dowodowego i całkowite pominięcie przez Sąd Rejonowy w Radomsku zebranego w sprawie materiału dowodowego w postaci umowy komisu z dnia 2 września 2013 roku, zeznań świadka T. T. oraz uzupełniającej opinii biegłego - co spowodowało oczywiste braki w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, uniemożliwiające jego kontrolę.

W konsekwencji powyższego apelujący wnosili o zmianę zaskarżonego wyroku:

1/ w punkcie I. poprzez podwyższenie zasądzonej kwoty 1.600,00 zł o kwotę 3.500,00 zł do łącznej kwoty 5.100,00 zł z ustawowymi odsetkami w stosunku rocznym:

-

od kwoty 5.100,00 zł od dnia 10 grudnia 2012 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 246,00 zł od dnia 9 kwietnia 2013r. do dnia zapłaty;

2/ w punkcie III. i IV. przyznanie powodom od pozwanej kosztów postępowania I instancyjnego, ewentualnie ich stosunkowe rozdzielenie - w zależności od wyniku sprawy.

Ponadto wnosili o przyznanie kosztów zastępstwa procesowego za II instancji według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest uzasadniona albowiem podniesione w niej zarzuty obrazy art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 328 § 2 k.p.c. w zakresie oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i sprzeczności poczynionego przez Sąd I instancji ustalenia w zakresie wartości uszkodzonego samochodu po wypadku są trafne.

Aktualnie na etapie postępowania egzekucyjnego spór dotyczący kwoty 3500 złotych, a wynika z różnicy stanowisk: Sądu, który ustalił wartość pozostałego po wypadku samochodu w oparciu o pisemną opinię biegłego rzeczoznawcy na kwotę 7500 złotych oraz strony powodowej, która wywodzi, iż w oparciu o uzupełniającą ustną opinię biegłego, umowę komisu i zeznania świadka T. T. wartość pojazdu po wypadku (pozostałości) powinna być ustalona na kwotę 4000 złotych, a w konsekwencji należne od strony pozwanej odszkodowanie powinno być powiększone o tą właśnie kwotę 3500 złotych.

Z zarzutami apelacji nie sposób się nie zgodzić.

Rzeczywiście- jak słusznie podnoszą apelujący- Sąd nie ocenił wszystkich zgromadzonych w sprawie dowodów na okoliczność wartości pozostałego po wypadku wraku pojazdu i wbrew materiałowi dowodowemu- w tym nawet wbrew opinii biegłego rzeczoznawcy K. W. i z całkowitym pominięciem złożonej przez powodów umowy komisu oraz zeznań świadka T. T. (właściciela komisu)- ustalił wartość wraku pojazdu na kwotę 7500 złotych.

Generalnie zgodzić należy się z ogólnym stanowiskiem Sądu, iż w sytuacji, gdy między stronami istnieje spór co do wartości uszkodzonego w wypadku pojazdu, uprawniony do odszkodowania winien udowodnić tą wartość dowodem z opinii biegłego sądowego rzeczoznawcy i drugorzędne znaczenie ma sama powoływana przez niego okoliczność, że pojazd uszkodzony sprzedał za niższą kwotę od ustalonej wartości przez biegłego.

Strona bowiem ma prawo sprzedać pojazd za niższą cenę niż jego wartość, bądź nawet pojazd taki darować, ale skutków takiego swojego działania nie może przerzucać na zakład ubezpieczeń zobowiązany do wypłaty odszkodowania jedynie w zakresie rzeczywistej i obiektywnie oszacowanej szkody.

W sprawie niniejszej nie można jednak mówić, aby umowa komisu, wskazująca, że powodowie sprzedali pojazd uszkodzony za kwotę 4000 złotych oraz zeznania właściciela komisu T. T., których Sąd w ogóle nie wziął pod uwagę przy ocenie materiału dowodowego, pozostawały w sprzeczności z opinią biegłego K. W., który już wcześniej w opinii pisemnej wskazał, że podana przez niego wartość uszkodzonego pojazdu na kwotę 7500 złotych jest ustalona w oparciu o komputerowe programy wyceny i może odbiegać od wartości rynkowej pojazdu.

Zarówno w tejże już opinii pisemnej, jak i w ustnej opinii, będąc przesłuchiwanym przez Sąd, biegły- co zauważają słusznie apelujący, a co uszło uwadze Sądu Rejonowego- wskazał, że decydująca jest kwota za jaką można zbyć uszkodzony pojazd na rynku i ta może odbiegać od ustalonej przez niego kwoty 7500 złotych.

W tych okolicznościach, przy takiej treści całościowo traktowanej opinii biegłego, należy uznać, że powodowie dowodami z umowy komisu dotyczącej sprzedaży uszkodzonego pojazdu oraz zeznaniami świadka- właściciela tegoż komisu- wykazali, że wartość uszkodzonego pojazdu wynosi 4000 złotych, a nie- jak to przyjął Sąd I instancji- 7500 złotych.

Dlatego też, uwzględniając apelację w części dotyczącej istoty sprawy, należało na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienić zaskarżony wyrok i zasądzoną nim przez Sąd Rejonowy kwotę 1846 złotych podwyższyć (właśnie o 3500 złotych) do kwoty łącznej 5346 złotych.

Apelacja w pozostałej części, tj. w zakresie skarżącym rozstrzygnięcie o kosztach postępowania podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c., jako nieuzasadniona, gdyż zmiana merytoryczna wyroku nie wpłynęła na zakres zaskarżonego rozstrzygnięcia o kosztach, które- jeżeli zważy się na ostateczny wynik sprawy w stosunku do pierwotnie żądanego odszkodowania w pozwie- pozostaje korzystne dla skarżących.

O kosztach procesu między stronami orzeczono także na zasadzie art. 100 k.p.c.