Sygn. akt III Ca 1510/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 stycznia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Magdalena Balion - Hajduk

Sędzia SO Gabriela Sobczyk (spr.)

SR (del.) Maryla Majewska - Lewandowska

Protokolant Aldona Kocięcka

po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2016 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa B. P.

przeciwko A. V. A. w K. w N.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 9 lipca 2015 r., sygn. akt I C 1145/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok:

a)  w punkcie 1 w ten sposób, że w miejsce kwoty 22.094,92 zł zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 20.864,92 zł (dwadzieścia tysięcy osiemset sześćdziesiąt cztery złote dziewięćdziesiąt dwa grosze);

b)  w punkcie 3 w ten sposób, że ustala, że koszty postępowania ponosi powód w 17% (siedemnaście procent), a pozwana w 83% (osiemdziesiąt trzy procent), pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu w Sądzie Rejonowym w Gliwicach;

c)  w punkcie 4 o tyle, że w miejsce kwoty 156,17 zł nakazuje pobrać od powoda kwotę 221,23 zł (dwieście dwadzieścia jeden złotych dwadzieścia trzy grosze);

d)  w punkcie 5 o tyle, że w miejsce kwoty 1.145,21 zł nakazuje pobrać od pozwanej kwotę 1.080,15 zł (tysiąc osiemdziesiąt złotych piętnaście groszy);

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSR (del.) Maryla Majewska - Lewandowska SSO Magdalena Balion - Hajduk SSO Gabriela Sobczyk

UZASADNIENIE

Powód B. P. wniósł o zasądzenie od pozwanej A. (...) w K. w N. kwoty 25.005,78 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 27 grudnia 2012 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazał, że będący jego własnością samochód marki J. (...) o nr rej. (...) został uszkodzony wskutek kolizji drogowej. Szkoda została zgłoszona u pozwanego, którego korespondentem uprawnionym do likwidacji szkody był (...) SA. Szkoda obliczona została na kwotę 3374,58zl, lecz powód nie otrzymał odszkodowania. Wskazane obliczenie szkody uwzględniało amortyzacje części zamiennych oraz najtańsze zamienniki, co zdaniem powoda było wadliwe. Wyjaśnił, że żądana przez niego kwota stanowi odszkodowanie wyliczone na podstawie kalkulacji naprawt wykonanej w systemie (...)(4.523,66 euro). Powód wskazał, że samochód był powodowi niezbędny z uwagi na prowadzoną działalność gospodarczą, dlatego wynajął on na czas naprawy swojego pojazdu samochód zastępczy. Koszt najmu pojazdu przez okres 22 dni wyniósł łącznie 5.412 zł (1.315,17 euro). Stawka za najem pojazdu zastępczego wyniosła 200 zł netto za dzień. Dochodzona przedmiotowym pozwem kwota stanowi różnicę pomiędzy należnym a wypłaconym odszkodowaniem z tytułu kosztów naprawy pojazdu( 19593,78zł ) i najmu pojazdu zastępczego( 5412zł).

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Nie kwestionując swojej odpowiedzialności za szkodę zanegowała wysokość szkody określoną w pozwie. Zakwestionowała wysokość żądania, wskazując, że pojazd nie był nowy, co uzasadnia zastosowanie amortyzacji. Dodatkowo na rynku są dostępne w dużej ilości zamienniki potrzebne do przeprowadzenia naprawy, zatem zastosowanie części nowych jest nieuzasadnione. Odnosząc się do kosztów najmu pojazdu zastępczego pozwana podniosła, że zastosowana przez powoda dobowa stawka czynszu najmu jest zawyżona i odbiega od cen rynkowych, zaś poszkodowany nie dokonał analizy rynku w zakresie stawek wynajmu pojazdów zastępczych. Pozwana oraz zakwestionowała także okres najmu oraz zaznaczyła, że to na powodzie spoczywa ciężar wykazania konieczności najmu pojazdu zastępczego, a więc braku możliwości skorzystania z innego środka transportu. Ponadto pozwana podniosła zarzuty co do umowy cesji, a także wniosła o doręczenie odpisu pozwu.

Na rozprawie w dniu 7 stycznia 2014 roku powód oświadczył, że uszkodzony pojazd nie jest wprowadzony do ewidencji środków trwałych w ramach prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej. W toku postępowania prowadzonego przez (...) nie została wypłacona żadna kwota tytułem odszkodowania. Pozwana oświadczyła, ze wnosi i wywodzi jak dotychczas, nie kwestionuje zasady odpowiedzialności za szkodę. Potwierdziła, że (...) SA nie wypłaciło żadnej kwoty.

Na rozprawie w dniu 25 lutego 2014 roku powód oświadczył, że akceptuje zakres szkód wymieniony w kosztorysie (...) SA (korespondenta) z dnia 5 lutego 2013 roku. Zgłoszenie szkody korespondentowi nastąpiło w dniu 26 listopada 2012 roku, a pozwanej w dniu 4 stycznia 2013 roku. Pozwana oświadczyła, że w jej ocenie zakres szkód w pojeździe z tytułu zdarzenia z dnia 21 listopada 2012 roku był taki jak w kosztorysie (...) z dnia 5 lutego 2013 roku. Powód na rozprawie w dniu 9 lipca 2015 roku oświadczył, że uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego wynosił – jak wskazał we wnioskach opinii biegły sądowy - 20 dni. Pełnomocnik pozwanej oświadczył z kolei, że część podniesionych w odpowiedzi na pozew zarzutów jest nieaktualna i nie podtrzymuje ich, a to co do zarzutów związanych z umową cesji i brakiem doręczenia odpisu pozwu.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 9 lipca 2015r. Sąd Rejonowy w Gliwicach zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 22.094,92 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 27 grudnia 2012 roku do dnia zapłaty; w pozostałym zakresie oddalił powództwo, ponadto w punkcie 3 ustalił, że koszty tego postępowania strony ponoszą ze względu na częściowe uwzględnienie powództwa według zasady stosunkowego ich rozdzielenia, pozostawiając szczegółowe wyliczenie tych kosztów referendarzowi sądowemu, nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gliwicach kwotę 156,17 zł tytułem zwrotu kosztów poczynionych w toku postępowania przez Skarb Państwa, a od pozwanej nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gliwicach kwotę 1.145,21 zł tytułem zwrotu kosztów poczynionych w toku postępowania przez Skarb Państwa.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy ustalił, że B. P. jest właścicielem samochodu marki J. (...) o nr rej. (...). W wyniku kolizji drogowej z dnia 21 listopada 2012 roku przedmiotowy pojazd uległ uszkodzeniu. Sprawca kolizji był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. Poszkodowany prowadzi dwie działalności gospodarcze. W ramach pierwszej z działalności gospodarczych B. P. zarejestrowane są pojazdy mechaniczne, przy czym auta te są wykorzystywane przez zatrudnionych przez powoda czterech pracowników. W ramach drugiej działalności B. P. jedynie wynajmuje plac, nie ma zarejestrowanego żadnego auta. Uszkodzony pojazd stanowi prywatną własność powoda, w dacie zdarzenia nie był wprowadzony do ewidencji środków trwałych w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. B. P. wykorzystywał i nadal wykorzystuje prywatne auto do prowadzenia działalności gospodarczej – codziennie jeździ nim do klientów, po warsztatach, niekiedy są to wyjazdy do innych miast np. K., W., T.. Ponadto powód korzysta z samochodu, aby wozić dziecko do i ze szkoły w G. (powód mieszka w P.), odbierać je z zajęć dodatkowych / pozalekcyjnych oraz robić zakupy. Oprócz tego auta w dacie zdarzenia B. P. dysponował jeszcze jednym samochodem marki A., które wówczas było poważnie uszkodzone i znajdowało się w naprawie. Nie było możliwości skorzystania z niego.

Ponadto powód wraz żoną są właścicielami samochodu marki T., przy czym auto to było wykorzystywane przez żonę powoda do prowadzenia przez nią działalności gospodarczej - żona powoda prowadzi 2 działalności, jedną z powodem, drugą samodzielnie, jest to zakład fryzjerski, pracuje od godziny 8 rano, samochód wykorzystuje do zaopatrzenia swojego zakładu, jeździ nim do hurtowni. Z uwagi na niezbędność auta w życiu codziennym i w pracy B. P. zdecydował się na najem pojazdu zastępczego. B. P. wynajął samochód marki P. (...) na okres od dnia 22 listopada 2012 roku do dnia 14 grudnia 2012 roku za dzienny czynsz najmu w kwocie 200 zł netto. Czynsz najmu pojazdu zastępczego przez okres 22 dni wyniósł łącznie 5.412 zł brutto.

Poszkodowany w dniu 26 listopada 2012 roku zgłosił szkodę (...) Spółce Akcyjnej w W. jako zakładowi uprawnionemu do likwidacji szkody. W toku postępowania likwidacyjnego (...) przygotowało kosztorys naprawy oceniając szkodę z tytułu kosztów naprawy pojazdu na kwotę 3.374,58 zł. Kwota ta nie została wypłacona poszkodowanemu. Powód zlecił sporządzenie prywatnej ekspertyzy na okoliczność kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu. Zgodnie z treścią owej prywatnej ekspertyzy koszt naprawy kształtował się na poziomie 4.523,66 euro. Pismem z dnia 4 stycznia 2013 roku powód powołując się na prywatną ekspertyzę wezwał pozwaną do zapłaty łącznie kwoty 6.078,07 euro tytułem odszkodowania, w tym 4.523,66 euro – koszty naprawy pojazdu, 1.315,17 euro – koszt najmu pojazdu zastępczego, w terminie do dnia 31 stycznia 2013 roku. Wezwanie ponowił w piśmie z dnia 22 kwietnia 2013 roku. Pozwana odmówiła, uznając żądanie za nieuzasadnione.

Sąd Rejonowy ustalił, że uzasadniony koszt naprawy uszkodzeń przedmiotowego samochodu w związku ze zdarzeniem z dnia 21 listopada 2012 roku przy zastosowaniu nowych części zamiennych wynosił na miesiąc listopad 2012 roku 17.174,95 zł brutto. Brak jest dla wskazanego pojazdu części oznaczonych symbolem Q o jakości identycznej z jakością części oryginalnych, których zastosowanie pozwala na prawidłowe przywrócenie pojazdu do stanu technicznego sprzed zdarzenia. Zastosowanie części zamiennych typu Q nie obniży wartości pojazdu, natomiast zastosowanie części zamiennych używanych lub zamienników o jakości nie identycznej z jakością części oryginalnej nie przywróci pojazdowi jego prawidłowego stanu technicznego oraz obniży jego wartość. Zakres uszkodzeń pojazdu powoda powstałych na skutek wypadku z dnia 21 listopada 2012 roku wykluczał pojazd z ruchu drogowego nie był on jezdny. Okres od wynajęcia pojazdu zastępczego do dnia wykonania oględzin przez towarzystwo ubezpieczeniowe wyniósł 7 dni. Uzasadniony czas naprawy pojazdu z uwzględnieniem zamówienia części, przygotowania stanowiska pracy, ośmiogodzinnego systemu pracy warsztatu, obowiązującej weekendowej przerwie w czasie pracy i świąt, czasu technicznie i ekonomicznie niezbędnego do naprawy pojazdu wynosił 13 dni (dowód: pisemna opinia biegłego M. B. k. 341-362 wraz z opinią uzupełniającą k. 388-389).

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że bezspornym było, iż pozwana, jako ubezpieczyciel sprawcy kolizji od odpowiedzialności cywilnej, ponosi odpowiedzialność za zaistniałą szkodę na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152) i art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c. i art. 415 k.c.

Sporna była w sprawie przede wszystkim zasadność najmu pojazdu zastępczego przez powoda (pozwana podnosiła, że nie w każdej sytuacji poszkodowany jest uprawniony do żądania zwrotu tego rodzaju kosztów) oraz wysokość przysługującego powodowi odszkodowania, a to zarówno w zakresie kosztów naprawy pojazdu, jak kosztów najmu pojazdu zastępczego (co do wysokości stawki dobowej czynszu najmu i okresu najmu pojazdu zastępczego).

Odnosząc się do zasadności najmu pojazdu zastępczego przez B. P., Sąd Rejonowy wskazał, na treść art. 361 k.c. wskazał ponadto, że naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej (art. 363 § 1 k.c.). Przy tym świadczenie ubezpieczyciela ma umożliwić poszkodowanemu usunięcie szkody jaka powstała w jego majątku na skutek zdarzenia szkodzącego. Odszkodowanie powinno ściśle odpowiadać szkodzie.

Rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy miał na względzie orzecznictwo Sądu Najwyższego, zgodnie z którym odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje także wydatki za najem pojazdu zastępczego (wyrok z dn. 26.11.2002 r., V CKN 1397/00; wyrok z dn. 05.11.2004 r., II CK 494/03; wyrok z dn. 08.09.2004 r., IV CK 672/03). W uchwale z dnia 17 listopada 2011 roku (III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28, Biul. SN 2011/11/5).

Wskazał, że zgodnie z tym orzecznictwem, negatywnym następstwem majątkowym zniszczenia pojazdu w kolizji jest utrata możliwości korzystania z rzeczy, a więc utrata uprawnienia stanowiącego atrybut prawa własności. W takiej sytuacji poszkodowanemu przysługuje roszczenie o zwrot wydatków na najem pojazdu zastępczego.

Uprawnienie to przysługuje nie tylko poszkodowanemu prowadzącemu działalność gospodarczą, lecz także poszkodowanemu, który takowej nie prowadzi, zaś uszkodzenie dotyczy pojazdu nieprzeznaczonego do wykonywania działalności zawodowej lub gospodarczej. W obecnych uwarunkowaniach rynkowych i społecznych codzienne korzystanie z pojazdu mechanicznego jest koniecznością wynikającą z wykonywania zawodu, miejsca zamieszkania czy tez racjonalnego wykorzystania czasu, samochód nie jest dobrem luksusowym dostępnym dla nielicznych.

Sąd Rejonowy wskazał, że niezbędność najmu pojazdu zastępczego została wykazana stosownymi dowodami w sprawie. Wynika z nich, że poszkodowany wykorzystywał uszkodzony pojazd w życiu codziennym oraz w pracy. Poszkodowany prowadzi działalność gospodarczą, która wymaga jego mobilności, szybkiego przemieszczania się niekiedy na znaczne odległości. Jednocześnie auto wykorzystuje dla celów prywatnych takich jak odwożenie/przywożenie dziecka ze szkoły/zajęć, robienie zakupów. Powód w dacie zdarzenia nie miał możliwości skorzystania z innego pojazdu i w ten sposób zabezpieczenia swoich potrzeb – auta zarejestrowane na firmę znajdują się w dyspozycji pracowników, żona wykorzystuje wspólny samochód przy wykonywaniu pracy, zaś drugi prywatny pojazd powoda nie nadał się wówczas do użytku. Wobec wystąpienia tego rodzaju okoliczności bezsprzecznie co do zasady poszkodowany był uprawniony do skorzystania z auta zastępczego, zaś poniesiony z tego tytułu koszt stanowi szkodę majątkową, za którą pozwana ponosi odpowiedzialność.

Odnośnie ustalenia wysokości należnego powodowi odszkodowania za naprawę pojazdu, Sąd Rejonowy oparł się na opinii biegłego sądowego M. B..

Zgodnie z nią koszt naprawy uszkodzonego pojazdu powoda kształtował się na poziomie 17.174,95 zł.

Sąd Rejonowy wskazał, że z opinii biegłego sądowego wynika również w sposób nie budzący wątpliwości, że okres od wynajęcia pojazdu zastępczego do dnia wykonania oględzin przez zakład ubezpieczeń wynosił 7 dni, zaś uzasadniony czas naprawy pojazdu poszkodowanego wynosił 13 dni. Wobec takich wniosków oraz ustalenia, że uszkodzenia pojazdu wyłączały go z ruchu drogowego (czyli powód nie mógł od daty zdarzenia poruszać się nim w sposób bezpieczny), Sąd Rejonowy ocenił, że łączny uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego, kosztów zwrotu którego może domagać się od ubezpieczyciela sprawcy wypadku, wynosił 20 dni.

Przy tym Sąd Rejonowy wskazał, że uszkodzony samochód to pojazd marki J. (...), zaś powód wynajmując pojazd zastępczy zdecydował się na samochód marki P. (...), a zatem na auto o zdecydowanie niższej klasie aniżeli uszkodzony pojazd.

Jak też wynika z opinii biegłego sądowego koszt wynajmu pojazdu klasy podobnej co J. (...) waha się do 167 zł a 467 zł, średnia dobowa stawka czynszu najmu kształtuje się na poziomie 280 zł netto.

W konsekwencji, w ocenie Sądu Rejonowego, brak jest podstaw do przychylenia się do stanowiska strony pozwanej odnośnie naruszenia przez powoda zasady minimalizacji szkody i zastosowania zawyżonej dobowej stawki czynszu najmu. Koszt najmu pojazdu zastępczego wybranego przez B. P. wynosił 200 zł netto za dobę, a więc zdecydowanie mniej aniżeli maksymalny koszt wynajmu pojazdu zastępczego należącego do klasy samochodu powoda, czyli pojazdu do korzystania z którego powód byłby całkowicie uprawniony. Koszt ten jest nawet niższy od średniego kosztu wynajmu pojazdu zastępczego odpowiadającego klasie uszkodzonego pojazdu. Wobec czego, koszt najmu pojazdu zastępczego za okres 20 dni i według stawki 200 zł netto (246 zł brutto) stanowi szkodę majątkową, jakiej doznał powód i za którą pozwana ponosi odpowiedzialność. W świetle powyższego, należne powodowi odszkodowanie z tytułu zwrotu kosztów naprawy wynosi 17.174,95 zł, a z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego 4.920 zł (20 dni x 246 zł brutto).

Z tych powodów Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo w części i zasądził kwotę 22.094,92 zł. W pozostałym zakresie powództwo oddalił jako bezzasadne.

O odsetkach Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz art. 481 § 1 i 2 k.c. Odsetki ustawowe zasądził od kwoty należności głównej od dnia 27 grudnia 2012 roku, co też było zgodne z żądaniem pozwu. Bezspornym w sprawie było zgłoszenie szkody korespondentowi w dniu 26 listopada 2012 roku.

Sąd Rejonowy wskazał, że o kosztach postępowania orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., obciążając nimi strony zgodnie z wynikiem procesu przyjmując zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów, szczegółowe wyliczenie pozostawiając referendarzowi sądowemu w myśl art. 108 § 1 zd. 2 k.p.c.

W zakresie kosztów sądowych skredytowanych w toku postępowania przez Skarb Państwa, Sąd Rejonowy obciążył nimi strony, stosownie do wyniku postępowania. Wskazał, że z wyłożonej przez Skarb Państwa kwoty powód winien zwrócić 12% ze 1.301,38 zł, a zatem 156,17 zł, a pozwana pozostałe 88%, tj. 1.145,21 zł. orzeczenie to Sąd Rejonowy oparł na art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 zd. 2 k.p.c.

Apelację od tego wyroku w części, a to co do kwoty 1722zł wniosła pozwana. Zarzuciła temu wyrokowi naruszenie prawa materialnego, a to art. 361kpc w zw. z art. 354§2kc poprzez przyjęcie przez Sąd I instancji za uzasadniony okres wynajmu pojazdu zastępczego 20 dni, podczas gdy szkoda została zgłoszona do (...) w dniu 26 listopada 2012r., a pozwanemu w styczniu 2013r. zarzuciła naruszenie art. 826 kc poprzez zwolnienie powoda z obowiązku minimalizowania szkody. Zarzuciła też naruszenie przepisu art. 328§2kpc przez niepodanie przez Sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku przyczyny, dla której uznał za celowy okres wynajmu pojazdu za okres przed zgłoszeniem szkody pozwany i korespondentowi pozwanego oraz poprzez niewskazanie przyczyny dla której twierdzenia powoda dotyczące okresu uzasadnionego i celowego okresu wynajmu pojazdu uznał za zasadne. Stawiając te zarzuty pozwany wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w części zaskarżonej i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów tłumaczenia potwierdzenia dokonania zapłaty od apelacji w wysokości 76,16 euro według kursu na dzień dokonania wpłaty.

W uzasadnieniu wskazano, że szkoda została zgłoszona korespondentowi w dniu 26 listopada 2012t., co wynika z akt szkody. Sąd Rejonowy zaś zasądził koszty samochodu zastępczego za okres przed wniesieniem tego zgłoszenia, nie uwzględniając jej zgłoszenia po 5 dniach od zdarzenia, co uniemożliwiało podjęcie pozwanej jakichkolwiek działań zmierzających do likwidacji szkody. W tym okresie powód nie współdziałał z pozwanym, zatem powyższe nie stanowi normalnych następstw w rozumieniu art. 361kc. Data i godzina kolizji wskazuje, że powód mógł je zgłosić już w środę 21 listopada. Takie jego postępowanie uniemożliwiło wcześniejsze przeprowadzenie oględzin pojazdu. Podniosła, że zgłoszenie szkody następuje przez infolinię, nie jest uwarunkowane dołączeniem jakichkolwiek dokumentów i może być dokonane w różnych porach doby.

Powód wniósł o oddalenie apelacji i o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu wskazał, że brak jest uregulowań dotyczących wymaganego terminu zgłoszenia szkody. W sprawie przed zgłoszeniem szkody konieczne było ustalenie, który ubezpieczyciel jest korespondentem pozwanej. W ocenie powoda dokonanie tego ustalenia w ciągu trzech dni ( od środy do piątku) nie może zostać uznane za opieszałe działanie powoda. Zarzucił ponadto, że pozwany nie podnosił tego zarzutu na etapie postępowania pierwszo instancyjnego. Argumentował, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, okres zgłoszenia do 7 dni jest okresem uzasadnionym i szkoda związana z konieczności wynajęcia pojazdu zastępczego, w tym czasie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą. Podniósł ponadto, że w apelacji nie wskazano sposobu wyliczenia wartości przedmiotu zaskarżenia, jednak z wyliczenia można domniemywać, że pozwany zakwestionował 7dniowy termin, natomiast zgłoszenie szkody nastąpiło w 3 dniu roboczym, a 5 dniu kalendarzowym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja w części zasługiwała na uwzględnienie,

W istocie należy skarżącej przyznać rację co do tego, że w treści uzasadnienia Sąd Rejonowy dokonał zliczenia okresu potrzebnego na technologiczną naprawę oraz wskazanego przez biegłego okresu od wynajęcia samochodu zastępczego do dnia oględzin. Dając wiarę biegłemu w żaden sposób nie weryfikował tego drugiego wskazanego okresu w kontekście istnienia adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy wynajmem samochodu w tym czasie (7 dni) a szkodą.

Data szkody wynikała z pozwu, a data zgłoszenia szkody korespondentowi – z akt szkodowych i ze stanowiska powoda wyrażonego na rozprawie w dniu 25 lutego 2014 roku, zatem okoliczność ta była znana Sądowi Rejonowemu. Opierając się na opinii biegłego Sąd Rejonowy nie rozważył zasadności roszczenia w tej części w kontekście pozostałych okoliczności sprawy.

W odpowiedzi na apelację powód zarzucił, że pozwana okoliczności tej nie podnosiła wcześniej. Z tym jego stanowiskiem nie sposób się zgodzić. Jakkolwiek pozwana nie przytoczyła tego zarzutu dosłownie, to jednak zawarła już w odpowiedzi na pozew zarzut niezasadności przyjętego okresu wynajmu pojazdu zastępczego.

Takie stanowisko pozwanej wymagało zgodnie z ciężarem dowodu od powoda przedstawienia dowodów na poparcie swych twierdzeń(art.6 kc), a zatem na poparcie zasadności roszczenia o zwrot kosztów wynajmu za cały okres objęty żądaniem. Ocena zasadności tego roszczenia powoda w niniejszej sprawie w świetle przytoczonych okoliczności nie mogła ograniczać się do uznania za wiarygodną opinię biegłego, który w tej części jedynie wskazał wynikający z akt okres, jaki upłynął od wynajmu pojazdu do oględzin, nie zagłębiając się w szczegółowe przyczyny tego stanu rzeczy. Ocena taka należała do Sądu.

Tym samym zważywszy na zarzuty apelacji oraz stanowisko powoda wyrażone w odpowiedzi na apelację, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że brak związku przyczynowego pomiędzy wynajmem pojazdu zastępczego w czasie 5 dni do dnia zgłoszenia szkody.

Uwzględniając, że do oględzin doszło dwa dni po zgłoszeniu szkody i dodając te dwa dni do technologicznego czasu naprawy, uznać należało zasadność wynajmu samochodu zastępczego przez okres 15 dni.

Mimo stanowiska pozwanej, kwestionującego okres wynajmu, powód w toku postępowania nie udowodnił, że miał problemy z ustaleniem podmiotu będącego korespondentem pozwanej w Polsce.

Oceniając podniesione przez niego w odpowiedzi na apelację argumenty nie sposób pominąć okoliczności, że powód prowadzi działalność gospodarczą w zakresie naprawy samochodów, a zatem jego osobista zawodowa wiedza w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej samochodów, podmiotów działających w tym zakresie na rynku jest znacznie większa niż przeciętnego właściciela samochodu. Ponadto zwrócić należy uwagę na powszechny dostęp do Internetu, który powód niewątpliwie też posiada. Nie sposób też pominąć, że podmioty z grupy A. działają też na polskim rynku ubezpieczeniowym, posiadają własną infolinię. Zatem można uznać, ze za jej pomocą powód mógłby uzyskać niezwłocznie odpowiednią informację. Wszystkie te argumenty nie pozwalają na uznanie trafności zarzutów zawartych w odpowiedzi na apelację bez dowodów na ich poparcie. Skoro powód bezpośrednio nie udowodnił okoliczności, że ustalenie korespondenta ubezpieczyciela sprawiło mu problem i zajęło kilka dni, zatem to on w procesie ponosi konsekwencje niewykazania adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy wynajmem samochodu w okresie przed dniem zgłoszenia szkody a zaistnieniem szkody za której skutki odpowiada pozwana.

W tym kontekście rację należy przyznać skarżącej, która powołuje się na art. 354§2kc oraz 826§1kc. Sąd Okręgowy uznał, że powód nie wykazał w zakresie owych 5 dni przed zgłoszeniem, że podjął działania mające na celu współpracę z ubezpieczycielem sprawcy, jak i tym samym - działania na rzecz minimalizowania szkody. Tym samym poniesienie przez niego kosztów wynajmu samochodu zastępczego w tym czasie należało uznać za niepozostające w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą.

Z tych powodów apelację w części uwzględniono- a to co kosztów wynajmu za 5 dni, tj. kwoty 1230zł. Rozstrzygnięcie to oparto na art. 386§1kpc.

Jednocześnie ustalając ostatecznie wynik postępowania jako wygraną powoda w 83%, Sąd Okręgowy uwzględnił tę wielkość przy zmianie pkt 3 wyroku, dotyczącego kosztów procesu oraz jego punktu 4 i 5 dotyczących kosztów sądowych.

Dalej idącą apelację jako nieuzasadnioną oddalono na podstawie – art. 385kpc, z przyczyn wskazanych wcześniej w niniejszym uzasadnieniu.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 100 kpc. W postępowaniu tym pozwana wygrała w 70%. Pozwana poniosła celowe koszty w postaci opłaty od apelacji (87zł) oraz wynagrodzenie pełnomocnika(300zł). Powód poniósł wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 300zł. Zatem przy zastosowaniu stosunkowego rozdziału kosztów, powód powinien pozwanej zapłacić kwotę 180zł z tytułu zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

Wysokość należnego wynagrodzenia pełnomocników w postępowaniu odwoławczym ustalono na podstawie §6 pkt 3 w zw. z §12 ust.1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.( t. jedn. Dz. U. z 2013r. poz. 490 ze zm.)

Jednocześnie Sąd uznał za niecelowe kosztów związanych z tłumaczeniem dowodu wpłaty opłaty od apelacji. Opłat wpływa bowiem na konto Sądu i wówczas jest weryfikowana co do wysokości. Zatem do apelacji wystarczyło dołączenie dokumentu w języku niemieckim.( art. 98§1 i 3kpc).

Z tych powodów orzeczono jak w sentencji.

SSR(del.) Maryla Majewska-Lewandowska SSO Magdalena Balion-Hajduk SSO Gabriela Sobczyk