Sygn. akt V GC 73/11

WYROK

W I M I E N I U R Z E C Z Y P O S P O L I T E J P O L S K I E J

Dnia 7 marca 2013 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze V Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:	SSR Małgorzata Dowhanycz-Turoń
Protokolant:	St.sekr.sądowy Marzenna Ornaf

po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2013 r. w Jeleniej Górze

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o. o. we W. Zakład (...) w Z.

przeciwko J. C.

z udziałem interwenienta ubocznego (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 97 121,21 zł (dziewięćdziesiąt siedem tysięcy sto dwadzieścia jeden złotych dwadzieścia jeden groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty :

- 48.166,11 zł od dnia 25.10.2008 r. do dnia zapłaty,

- 48.955,10 zł od dnia 01.11.2008 r. do dnia zapłaty.

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8.474,00 zł tytułem kosztów postępowania, w tym kwotę 3.600,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt V GC 73/11

UZASADNIENIE

(...) sp. z o. o. we W. Oddział Zakład (...) w pozwie przeciwko J. C. prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą: Zakład Usług (...) w W. wniósł o zasądzenie kwoty 97.121,21 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 48.166,11 zł od dnia 25 października 2008 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 48.955,10 zł od dnia 1 listopada 2008 r. do dnia zapłaty. Nadto zażądał zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż domaga się zapłaty odszkodowania w kwocie 97.121,21 zł za szkodę jakiej doznała powodowa Spółka w związku z koniecznością uiszczenia na rzecz (...) S.A. w W. dodatkowej opłaty za przekroczenie w dniach 27 maja 2008 r. oraz 27 czerwca 2008 r. tzw. zamówionej mocy umownej (...) w M.. Powód wskazał, iż podczas prac ziemnych prowadzonych przez pozwanego doszło do uszkodzenia koparką mechaniczną w dniu 27 maja 2008 r. w ciągu ulicy (...) przy posesji nr (...) w J. gazociągu średniego ciśnienia Ø 90 PE, zaś w dniu 27 czerwca 2008 r. w ciągu ulicy (...) przy posesji nr (...) w J., gazociągu średniego ciśnienia Ø 63 PE. Gazociąg należał do powoda. W wyniku tych uszkodzeń doszło do niekontrolowanego wypływu gazu z czynnego gazociągu, trwającego od chwili powstania uszkodzenia do momentu awaryjnego wstrzymania przepływu gazu w gazociągu.

Pozwany w odpowiedzi na pozew (k. 223) wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu przyznał, iż w trakcie prowadzonych przez niego prac ziemnych doszło o dwukrotnego uszkodzenia gazociągu średniego ciśnienia jednak uszkodzenia te nastąpiły bez jego winy jak również nie ponosi on względem powoda odpowiedzialności w odniesieniu do szkody objętej pozwem, bowiem szkoda została spowodowana wyłącznie zawinioną bezczynnością powoda, ewentualnie z winy osoby trzeciej. Wyjaśnił, iż prace prowadził w oparciu o mapę sytuacyjno – wysokościową na której naniesiono przebieg gazociągu jako linię łamaną w rzeczywistości zaś gazociąg w niektórych miejscach został położony w linii prostej. W rezultacie wykonywany przez niego wykop kolidował z rzeczywistym przebiegiem gazociągu jakkolwiek przebieg tego gazociągu na mapie wykluczał istnienie tych kolizji. Tyma samym szkoda nastąpiła wyłącznie z winy powoda lub osoby trzeciej w zależności od tego kto wykonywał gazociąg oraz przedstawił jego przebieg na mapie co w jego ocenie zwalnia go od odpowiedzialności przewidzianej w art. 415 bądź 435 k.c. Pozwany zarzucił również stronie powodowej, iż w treści pozwu nie określiła ona na płaszczyźnie prawa cywilnego charakteru opłaty za przekroczenie mocy umownej, odwołując się jedynie do unormowań zawartych w przepisach ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne. W ocenie pozwanego nie ma podstaw do przyjęcia, iż to na powodzie ciążyło zobowiązanie przekraczające rozmiar odpowiedzialności odbiory gazu, statuowane w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 6 lutego 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie paliwami gazowymi, a także do opartych na tychże przepisach postanowień taryfy dla usług przesyłania paliw gazowych. Na tej podstawie nie sposób przyjąć, iż powód ponosi odpowiedzialność na zasadzie ryzyka i to w rozmiarze przewyższającym rozmiar rzeczywistej szkody, bowiem opłata ta ma charakter dyscyplinujący odbiorców gazu, a zatem musi być powiązana z zachowaniami odbiorców tego gazu i nie może być następnie rozszerzana w drodze czynności prawnych dokonanych przez podmioty nie mające uprawnień do stanowienia prawa powszechnie obowiązującego.

Do procesu po stronie pozwanego wstąpił interwenient uboczny (k.368) (...) S.A. w W., wskazując na swój interes, bowiem pozwany zawarł z nim ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, zaś ewentualne niekorzystne dlań rozstrzygniecie w tej sprawie pociągnie za sobą obowiązek refundacji ze strony (...) S.A.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strony są przedsiębiorcami. Powód jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) sp. z o. o. we W. Oddział Zakład (...) za podstawie wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS. Natomiast pozwany w oparciu o wpis do ewidencji działalności gospodarczej prowadzi działalność pod firmą (...) w W..

(odpis KRS powoda k. 19-38, zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej pozwanego k. 39)

W dniu 30 sierpnia 2007 r. (...) Sp. z o. o. we W. zawarła z (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. (obecnie (...) S.A. w W.) umowę Nr (...) o świadczenie usług dystrybucji paliwa gazowego (k. 92-122). Załącznik nr 5 do tej umowy określa m. in. ilości roczne, moc umowną i ciśnienie paliwa gazowego w tzw. Punktach Wejścia (Stacjach Gazowych) na rok 2008 r. (...) M. ujęta jest w tym załączniku pod l.p. 87. W maju i w czerwcu 2008 r. dostawa paliwa gazowego do (...) w M. odbywała się według grupy taryfowej E1 przy mocy zamówionej wynoszącej (...). Sieć dystrybucyjna połączona jest z siecią przesyłową w Punkcie Wejścia do Systemu Dystrybucyjnego. Przedsiębiorstwem zajmującym się przesyłaniem paliw gazowych jest (...) S.A. z siedzibą w W..

Obowiązująca w miesiącach maj-czerwiec 2008 r. taryfa 2 (...) S.A. dla usług przesyłania paliw gazowych w pkt 4.1.8 przewidywała, iż w momencie przekroczenia bez zgody Operatora Systemu Przesyłowego wielkości mocy umownej pobierana jest dodatkowa opłata stanowiącą iloczyn mocy maksymalnej zarejestrowanej przez układ pomiarowy ponad moc umowną, ilość godzin w okresie rozliczeniowym i trzykrotnej stawki opłaty stałej dla grupy taryfowej do której odbiorca jest zakwalifikowany (k.123-161).

Pozwany prowadził prace przy budowie sieci kanalizacji sanitarnych i wodociągowych dla jednostki strukturalnej M. w J. na podstawie projektu stanowiącego załącznik do pozwolenia na budowę. Integralną częścią tegoż projektu budowlanego jest projekt zagospodarowania terenu z opracowaną mapą sytuacyjno wysokościową do celów projektowych, na której naniesione zostały projektowane sieci kanalizacji sanitarnej i wodociągowej oraz uzgodnienia wykonania prac. Wśród tychże uzgodnień strona powodowa określiła obowiązki jakie spoczywały na pozwanym realizującym prace w pobliżu czynnej sieci gazowej m.in. zastrzegła że prace ziemne w pobliżu istniejącego uzbrojenia gazowego należy wykonać wyłącznie ręcznie z zachowaniem szczególnej ostrożności. Poinformowała równocześnie, iż nie wyklucza rozbieżności pomiędzy trasą gazociągów zainwentaryzowanych na mapach w rzeczywistym ich przebiegiem. Ponadto wśród uzgodnień znajdowała się opinia (...) (...) J. w której zawarto zalecenie, aby prace ziemne w pobliżu istniejących sieci wykonywać ręcznie i pod nadzorem ich właścicieli.

Zgodnie z projektem na podstawie którego pozwany prowadził prace projektant zastrzegł, że wykopy całkowicie ręczne należy przyjąć w miejscach występowania skrzyżowań z uzbrojeniem podziemnym.

Pozwany miał świadomość na podstawie otrzymanej w/w dokumentacji, iż w miejscu realizowanego przez niego zakresu robót przebiega gazociąg. W trakcie robót wykonywał w należytych odstępach odkrywki w celu ustalenia czy nie zachodzi możliwość uszkodzenia gazociągu przez maszyny wykonujące wykop.

W dniach 27 maja 2008 r. oraz 27 czerwca 2008 r. pozwany wykonywał roboty związane z budową sieci kanalizacji sanitarnej. W trakcie prowadzenia wykopów ziemnych wyłącznie przy użyciu koparki mechanicznej został uszkodzony gazociąg średniego ciśnienia: w dniu 27 maja 2008 r. w ciągu ulicy (...) przy posesji nr (...) w J. (Ø 90 PE), zaś w dniu 27 czerwca 2008 r. w ciągu ulicy (...) przy posesji nr (...) w J. (Ø 63 PE), będący własnością powoda. Na skutek uszkodzenia nastąpił niekontrolowany wypływ gazu z gazociągów trwający od chwili powstania uszkodzenia do momentu awaryjnego wstrzymania przepływu gazu w gazociągu.

(protokół awarii z dnia 27.05.2008 r. k. 40-42, protokół na okoliczność uszkodzenia urządzeń gazowniczych k. 43-46, protokół awarii z dnia 27.06.2008 r. k. 66-68, protokół na okoliczność uszkodzenia urządzeń gazowniczych k. 69-72, pismo (...) spółka z o. o. w Z. z dn. 07.04. 2003 r. k. 273,pismo powoda z dn. 22.04. 2003 r. k. 274-275, pismo E. spółka z. o. o. w Z. z dn. 29.04.2003 r. k. 276, pismo powoda z dn. 5.05.2003 r. k. 277,mapy sytuacyjno wysokościowe k.278-279a, wycinki z mapy sytuacyjno - wysokościowej k. 240 – 244, szkice mapowe k. 427-428, , decyzja nr 152/WD3/2011r. k. 355-356, protokół z oględzin wraz z dokumentacją fotograficzną k.384-386, opinia biegłej z zakresu inżynierii budowlanej k.520-546, ustna opinia uzupełniająca biegłej k.578-779, zeznania świadków : J. P. k.332-334, R. M. k.307v-308v, H. M. k. 308v-309, J. G. k.311v, P. G. k.311v-312, Z. F. k. 312-313, R. W. k.309-309v, R. J. k.331, J. B. k.314, A. G. k.579-579v)

Na skutek tej awarii, w dniu 27 maja 2008 r. w miejscu połączenia sieci przesyłowej z siecią dystrybucyjną (Punkt Wejścia do Systemu Dystrybucyjnego - (...) w M.) nastąpiło przekroczenie tzw. zamówionej mocy umownej, aż do osiągniecia maksymalnego (...), co skutkowało wielkością przekroczenia mocy o (...), zaś w dniu 27 czerwca 2008 r. zwiększenie pobieranej mocy osiągnęło maksymalne (...) co skutkowało wielkością przekroczenia mocy o (...).

(raport dobowy (...) M. z dnia 27 maja 2008 r. k. 47, diagram graficzny przebiegu strumienia bazowego gazu w stacji (...) M. w dniu 27 maja 2008 r. k. 48-49, raport dobowy (...) M. z dnia 27 czerwca 2008 r. k. 73, diagram graficzny przebiegu strumienia bazowego gazu w stacji (...) M. w dniu 27 maja 2008 r. k. 74-75, zeznania świadka J. S. k.309v-310v, G. B. k.310v-311v, J. G. k.311v, P. G. k.311v-312 )

Opłata za przekroczenie mocy umownej w dniu 27 maja 2008 r. wyniosła 48.166,11 zł, zaś w dniu 27 czerwca 2008 r. 48.955,10 zł.

Opłaty te zostały uiszczone przez powoda na rzecz (...) S.A. w W., który przeniósł na (...) Sp. z o. o. we W. (obecnie (...) Sp. z o. o. we W.) koszty z tym związane na podstawie ust. 4 pkt 4.10 umowy (...).

(wyliczenie kosztów przekroczenia mocy w dniu 27.05.2008 r. na stacji M. k. 50, wyliczenie kosztów przekroczenia mocy w dniu 27.06.2008 r. na stacji M. k. 76, faktura VAT nr (...) S.A. z dnia 13.08.2008 r. k. 51, potwierdzenie dokonania przelewu bankowego z dnia 09.09.2008 r. k. 52, faktura VAT nr (...) S.A. z dnia 13.08.2008 r. k. 77, potwierdzenie dokonania przelewu bankowego z dnia 09.09.2008 r. k. 78)

Notą wewnętrzną (...) Sp. z o. o. (obecnie (...) Sp. z o. o. we W.) obciążył swój zakład (...) ( obecnie Oddział Zakład (...)) ww. opłatami.

(nota wewnętrzna nr (...) z dnia 21.08.2008 r. k. 53, nota wewnętrzna nr (...) z dnia 21.08.2008 r. k. 79)

Notami obciążeniowymi (...) Sp. z o. o. (obecnie (...) Sp. z o. o. we W.) obciążył pozwanego na kwoty 48.166,11 zł ( dnia 10 października 2008 r. ) oraz 48.955,10 zł (dnia 17 października 2008 r.) i wezwał do ich zapłaty odpowiednio do dnia 25 października 2008 r. i 31 października 2008 r.

(nota obciążeniowa nr (...) z 10 października 2008 r. k. 54, nota obciążeniowa nr (...) z 17 października 2008 r. k. 80)

Wobec bezskutecznego upływu terminu do zapłaty powód pismem z dnia 19 listopada 2008 r. wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 48.166,11 zł wyznaczając mu 7 dniowy termin (k. 55)

Wobec bezskutecznego upływu terminu do zapłaty powód pismem z dnia 19 stycznia 2009 r. wystosował do pozwanego ostateczne wezwanie do zapłaty należności z not obciążeniowych z dnia 10 października 2008 r. oraz z 17 października 2008 r. wyznaczając 14-dniowy termin do zapłaty.

(ostateczne wezwanie do zapłaty z 19 stycznia 2008 r. k. 56, k. 81, potwierdzenie odbioru przez pozwanego tego wezwania k. 57, k. 82)

Pozwany nie uznał żądania powoda, zaś Towarzystwo (...) S.A. w ramach zawartej z pozwanym umowy ubezpieczenia potwierdzonej polisą nr (...) z dnia 01.02.2008 r. oraz (...) S.A. w ramach zawartej z pozwanym umowy ubezpieczenia odmówiły naprawy szkody poniesionej przez powoda, a polegającej na obowiązku zapłaty dodatkowej opłaty z tytułu przekroczenia zamówionej mocy umownej.

(pisma pozwanego k. 60-63,85-89, pisma (...) S.A. k. 64, 90, pisma (...) S.A. z k. 65, k. 91,odpisy polis ubezpieczeniowych, pism pozwanego do ubezpieczycieli oraz pism ubezpieczycieli do pozwanego k.230 -239,odpis z KRS k. 373-379)

W ciągu ulicy (...) przy posesji nr (...) w J. sieć kanalizacji sanitarnej została wykonana niezgodnie z projektem. Faktyczny przebieg gazociągu różni się od przebiegu ujawnionego na mapie w znaczący sposób. W miejscu awarii jest to 1.40 m. Faktyczny przebieg gazociągu wykluczał możliwość wykonania sieci kanalizacji sanitarnej zgodnie z projektem w miejscu awarii. Odstępstwo nastąpiło pomiędzy studniami. Jeżeli powodem zmiany trasy był błędny przebieg gazociągu, to pracownicy pozwanego mieli taką wiedzę kilkadziesiąt metrów przed miejscem zdarzenia. Prace w pobliżu rurociągów gazowych średniego ciśnienia powinny być wykonywane ze szczególną ostrożnością. Wykonawca miała do czynienia z niezidentyfikowanym przebiegiem sieci gazowej i kolizja z wykopem mogła nastąpić na każdym odcinku. Jedynym bezpiecznym rozwiązaniem takiej sytuacji jest prowadzenie wykopów metodą ręczną.

W ciągu ulicy (...) przy posesji nr (...) w J. gazociąg został wykonany zgodnie z przebiegiem ujawnionym na mapie i w projekcie zagospodarowania terenu. Sieć kanalizacji również jest wykonana zgodnie z projektem na odcinku miejsca awarii.

(opinia biegłego geodety k.415 (koperta), pisemna opinia uzupełniająca k.438-439, ustna opinia uzupełniająca k.624-624v)

W zakresie zdarzeń z 27.05.2008 r. w ciągu ul. (...) przy posesji (...) w J. oraz z 27.06.2008 r. w ciągu ul. (...) przy posesji (...) pozwany nie mając akceptacji powoda na użycie sprzętu mechanicznego do wykonania robót ziemnych w pobliżu gazociągów średniego ciśnienia, miał obowiązek wykonywać roboty ziemne wyłącznie metodą ręczną.

Awarie gazociągów we wskazanych dniach nastąpiły na skutek użycia przez pozwanego sprzętu mechanicznego do wykonania robót ziemnych, zamiast wykonywania ich metodą ręczną.

(opinia biegłej z zakresu inżynierii budowlanej k.520-546, ustna opinia uzupełniająca biegłej k.578-779)

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Bezspornym w niniejszej sprawie było, że podczas prac ziemnych prowadzonych przez pozwanego doszło do uszkodzenia koparką mechaniczną w dniu 27 maja 2008 r. w ciągu ulicy (...) przy posesji nr (...) w J. gazociągu średniego ciśnienia Ø 90 PE, zaś w dniu 27 czerwca 2008 r. w ciągu ulicy (...) przy posesji nr (...) w J., gazociągu średniego ciśnienia Ø 63 PE. W świetle zgromadzonego materiału dowodowego nie budziło wątpliwości Sądu, iż gazociąg należał do powoda. W wyniku tych uszkodzeń doszło do niekontrolowanego wypływu gazu z czynnego gazociągu, trwającego od chwili powstania uszkodzenia do momentu awaryjnego wstrzymania przepływu gazu w gazociągu.

Bezspornym w sprawie było również i to, co potwierdziły dowody z dokumentów, iż na skutek tej awarii, w dniu 27 maja 2008 r. w miejscu połączenia sieci przesyłowej z siecią dystrybucyjną ((...) w M.) nastąpiło przekroczenie tzw. zamówionej mocy umownej, aż do osiągnięcia maksymalnego (...), co skutkowało wielkością przekroczenia mocy o (...), zaś w dniu 27 czerwca 2008 r. zwiększenie pobieranej mocy osiągnęło maksymalne (...) co skutkowało wielkością przekroczenia mocy o (...). W związku z owym przekroczeniem powód musiał uiścił opłaty na rzecz (...) S.A. w W. w kwocie 48.166,11zł za przekroczenie w dniu 27 maja 2008 r. oraz 48.955,10 zł za przekroczenie w dniu 27 czerwca 2008 r.

Spornym w niniejszej sprawie była okoliczność, czy pozwany ponosi odpowiedzialność za wynikłą szkodę.

Powód wywodził swoje roszczenie w oparciu o art. 415 k.c. lub 435 k.c. , który stanowi, iż kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Przesłankami odpowiedzialności sprawcy jest bezprawność czynu oraz wina w ujęciu subiektywnym. Wyrządzona szkoda musi pozostawać w związku przyczynowym z działaniem sprawcy i to w tzw. adekwatnym tj. normalnym związku przyczynowym zgodnie z art. 361 k.c.

W niniejszej sprawie pozwany nie kwestionował, iż uszkodził w/w gazociągi, dowodził jednak, iż prace prowadził w oparciu o mapę sytuacyjno – wysokościową na której naniesiono przebieg gazociągu jako linię łamaną w rzeczywistości zaś gazociąg w niektórych miejscach został położony w linii prostej. W rezultacie wykonywany przez niego wykop kolidował z rzeczywistym przebiegiem gazociągu jakkolwiek przebieg tego gazociągu na mapie wykluczał istnienie tych kolizji. W ocenie pozwanego dowodzi to winy powoda lub osoby trzeciej w zależności od tego kto wykonywał gazociąg oraz przedstawił jego przebieg na mapie.

Wobec zakwestionowania przez pozwanego zasadności i twierdzeń pozwu, okoliczności w nim podniesione okazały się sporne i wymagały udowodnienia.

Zgodnie z art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W postępowaniu sądowym oznacza to, że to na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie.

Sąd przyznał walor wiarygodności wszystkim zgromadzonym w sprawie dowodom. Dowody z dokumentów zaoferowane przez strony były spójne i korelowały z zeznaniami świadków, Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania ich wiarygodności, zresztą nie czyniły tego również strony. Ich treść odpowiadała zatem prawdzie. Sąd przydał walor wiarygodności również opiniom głównym oraz uzupełniającym biegłego geodety i biegłej z zakresu inżynierii budowlanej. Biegli w sposób rzetelny i profesjonalny wykonali zlecenia Sądu, na zarzuty stron do opinii ustosunkowali się w sposób wyczerpujący i kierując się bogatym doświadczeniem zawodowym wskazywali na wielowątkowość sprawy. Swoje obowiązki zdaniem Sądu wykonali sumiennie i bezstronnie. Wiarygodność ich opinii była więc dla Sądu bezsprzeczna i Sąd podzielił treść oraz wnioski opinii.

Sąd miał na uwadze, iż w niniejszej sprawie, w obu przypadkach (w ciągu ulicy (...) i w ciągu ul. (...) w J.), zakładana projektowana odległość miedzy sieciami gazową i sanitarną wynosiła 1,0 m. W celu wykonania sieci sanitarnej pozwany musiał wykonać wykopy wąskoprzestrzenne o szerokości dna na prostych odcinkach większych co najmniej o 0,4 m od zewnętrznej średnicy układanej rury, a na łukach szerokość dna wykopu powinna być szersza o 50 % od szerokości dna na odcinkach prostych. Wymagana warunkami technicznymi szerokość wykonanego wykopu w obu przypadkach wynosiła 1,0 m. Analizując układ projektowanej trasy na mapie sytuacyjno-wysokościowej wynosi ona 1 m. Aby wykonać wykop pod kanalizację należy od zewnętrznej krawędzi projektowanej sieci odjąć odległość 0,4 m oraz połowę szerokości sieci. Pozostaje pas szerokości 0,5 m oddzielający istniejącą sieć gazową od osi realizowanej trasy.

Istotne w tym zakresie jest, że w uzgodnieniu wydanym przez (...) Sp. z o. o. we W., Oddział Zakład (...) dnia 22 kwietnia 2003 r. (k. 274) w celu ochrony sieci określono warunki szczególne tj. wskazano, iż prace ziemne w pobliżu istniejącego uzbrojenia gazowego należy wykonywać wyłącznie ręcznie z zachowaniem szczególnej ostrożności. Ponadto wydający uzgodnienie stwierdził, iż nie wyklucza rozbieżności między trasą gazociągów zainwentaryzowanych na mapie a rzeczywistym ich przebiegiem. Ponadto wśród uzgodnień znajdowała się opinia (...) (...) J. w której zawarto zalecenie, aby prace ziemne w pobliżu istniejących sieci wykonywać ręcznie i pod nadzorem ich właścicieli. Zgodnie natomiast z projektem na podstawie którego pozwany prowadził prace projektant zastrzegł, że wykopy całkowicie ręczne należy przyjąć w miejscach występowania skrzyżowań z uzbrojeniem podziemnym.

Z akt sprawy zaś bezsprzecznie wynika, czemu nie zaprzecza również pozwany, iż wykonywał on prace ziemne przy użyciu sprzętu zmechanizowanego a wykopy pod instalację sanitarną wykonywał przy użyciu koparki samobieżnej.

W ocenie Sądu pozwany, będąc profesjonalnym wykonawcą miał świadomość (na podstawie otrzymanej w/w dokumentacji oraz w trakcie robót wykonywał w należytych odstępach odkrywki w celu ustalenia czy nie zachodzi możliwość uszkodzenia gazociągu przez maszyny wykonujące wykop), a przynajmniej powinien dołożyć należytej staranności aby tą świadomość powziąć, iż w miejscu realizowanego przez niego zakresu robót przebiega również sieć gazowa. Jak podkreśla się w doktrynie i judykaturze wykonawca prowadzący działalność gospodarczą będzie podlegał dodatkowo zaostrzonej ocenie. W wyroku z dnia 17 sierpnia 1993 r. (III CRN 77/93) Sąd Najwyższy stwierdził, iż należyta staranność dłużnika, określana przy uwzględnieniu zawodowego charakteru prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, obejmuje także znajomość obowiązującego prawa oraz następstw z niego wynikających w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej. Konstruując wzorzec należytej staranności wykonawcy-przedsiębiorcy należy brać pod uwagę, że jego działalność ma charakter gospodarczy lub zawodowy, co oznacza, m.in. że jest prowadzona stale i, w założeniu przynajmniej, oparta na szczególnej wiedzy i umiejętnościach.

Zdaniem Sądu wina pozwanego polega więc na tym, iż będąc zobowiązanym do zachowania szczególnej staranności z racji zawodowego charakteru prowadzonej działalności gospodarczej oraz z racji prowadzonych prac w pobliżu gazociągu, rażąco zaniedbał swą powinność w trakcie prowadzenia tych prac. Prowadził je bowiem niezgodnie ze sztuką, a także nie stosując się do dokumentacji projektowej, w tym uzgodnienia (...) sp. z o. o. we W. Zakład (...) (k. 274), nakazującej wykonywanie prac ziemnych w pobliżu gazociągu wyłącznie ręcznie.

W ocenie Sądu, do awarii w dniach 27.05.2008 r. i 27.06.2008 r. nie doszłoby, gdyby pozwany wykonywał roboty ziemne metodą ręczną. Taki ciążył na nim obowiązek. Szerokość wykopów i ich usytuowanie w terenie mogło prowadzić do potrzeby użycia koparki, ale tylko wówczas gdyby pozwany ustalił z powodem możliwość i warunki jej użycia. Wówczas ciężar odpowiedzialności za ewentualny wyciek gazu spadłby na powoda. Pozwany jednak o takową zgodę nie wystąpił, stąd bezsprzeczna jest zasada jego odpowiedzialności.

Zatem zarzuty pozwanego w zakresie tego, że dokonując wykopów koparką kierował się wadliwie wykonaną mapą sytuacyjno – wysokościową nie mogły doprowadzić do jego ekskulpacji. Nie sposób przy tym nie dostrzec, że w świetle opinii geodety w ciągu ulicy (...) przy posesji nr (...) w J. gazociąg został wykonany zgodnie z przebiegiem ujawnionym na mapie i w projekcie zagospodarowania terenu.

Nie budzi również wątpliwości Sądu, iż obowiązek uiszczenia przez powoda opłaty za przekroczenie w dniu 27 maja 2008 r. oraz w dniu 27 czerwca 2008 r. tzw. zamówionej mocy umownej (...) M. pozostawał w adekwatnym związku przyczynowo - skutkowym z uszkodzeniem gazociągu z winy pozwanego.

Powód w całości dowiódł również zdaniem Sądu w niniejszym postępowaniu za pomocą dowodów z dokumentów i zeznań świadków wysokość szkody. Wypełnił zatem i w tym zakresie nałożony nań dyspozycją art. 6 k.c. obowiązek dowodowy. Kwestia szkody została przez Sąd zweryfikowana. Jak od lat wskazuje judykatura szkodą jest powstała wbrew woli poszkodowanego różnica między obecnym jego stanem majątkowym a tym stanem, jaki zaistniałby, gdyby nie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę ( vide : Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11.07.1957 r. 2 CR 304/57, z 22.11.1963 r. III PO 31/63). W świetle art. 361 § 2 k.c. jest przy tym definiowana jako strata oraz utrata korzyści które poszkodowany mógłby osiągnąć. Za stratę przyjmuje się zaś pomniejszenie majątku poprzez uszczuplenie aktywów bądź powiększenie pasywów. Powód bezspornie uregulował sporne kwoty za przekroczenie mocy umownej, stąd poniósł szkodę w powyższym rozumieniu. Przyjąć zatem należało, że w wyniku zdarzenia z dnia 27 maja 2008 r. powód poniósł szkodę w kwocie 48.166,11 zł, a w wyniku zdarzenia z dnia 27 czerwca 2008 r. w kwocie 48.955,10 zł.

Dodać również należy, że Sąd nie podzielił żadnego z zarzutów pozwanego wyartykułowanych w odpowiedzi na pozew. Sąd w całości akceptuje stanowisko powoda w tym zakresie wyrażone zarówno w pozwie jak i w piśmie procesowym z dnia 30.03.2011 r. (k.268 -272). W świetle powyższych rozważań podkreślić jeszcze raz należy, że zasada odpowiedzialności pozwanego w niniejszym sporze oparta jest na przepisach dotyczących czynów niedozwolonych ( ex delicto), a nie dotyczących odpowiedzialności umownej ( ex contractu).

Pozwany nie wykazał skutecznie przesłanek mogących go ekskulpować w niniejszym postępowaniu, stąd orzeczono jak w punkcie I wyroku.

Sąd zasądził odsetki ustawowe od dni następnych po upływie terminów płatności not obciążeniowych załączonych do pozwu albowiem były to dni wymagalności tych roszczeń. Jak bowiem stanowi art. 481 § 1 k.p.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o treść art. 98 § 1 i 3 k.p.c. stanowiącym o obowiązku uiszczenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego przez stronę przegrywająca spór, co w niniejszej sprawie obligowało pozwanego do ich uiszczenia.

Wysokość zasądzonych w punkcie II wyroku kosztów opiewała na łączną kwotę 8.474,00 zł, stanowiącą sumę opłaty od pozwu (4.857,00 zł) oraz kosztów zastępstwa procesowego (3.600 zł - na podstawie § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych i 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa).