Sygn. akt VI P 307/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 stycznia 2014r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie, VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Stachurska

Protokolant: Mateusz Staniszewski

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2013r. w Warszawie

sprawy z powództwa G. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) w W.

przeciwko A. K.

o odszkodowanie

zasądza od A. K. na rzecz G. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) w W.

a)  tytułem odszkodowania kwotę 2.550,00 zł (dwa tysiące pięćset pięćdziesiąt złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od 25 kwietnia 2013r. do dnia zapłaty;

b)  tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 100,00 zł (sto złotych).

UZASADNIENIE

G. K., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) w W., w dniu 25 kwietnia 2013 roku złożył pozew przeciwko A. K. żądając zasądzenia kwoty 2 550,00 złotych tytułem odszkodowania za poniesioną szkodę majątkową, która była wynikiem działań pozwanego wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż podczas świadczenia pracy pozwany dopuścił się rażącego niedbalstwa oraz naruszenia postanowień regulaminu pracy. Powód podkreślił, iż pozwany zapoznał się z regulaminem pracy, zatem był zobowiązany do jego przestrzegania. Tymczasem nie przestrzegał przepisów regulujących czas pracy i odpoczynek kierowców oraz nie udostępnił karty kierowcy w celu odczytania danych. Karta kierowcy została przesłana dopiero po ustaniu zatrudnienia. W następstwie działań pozwanego powód poniósł szkodę majątkową, tj. został ukarany mandatem w wysokości 2 550,00 zł nałożonym podczas kontroli prowadzonej przez Mazowiecki Wojewódzki Inspektorat Transportu Drogowego (pozew z dnia 24 kwietnia 2013r. - k. 1 – 4).

Pozwany, pomimo otrzymania odpisu pozwu wraz z załącznikami, nie złożył odpowiedzi na pozew. W piśmie z dnia 9 grudnia 2013 roku oświadczył, iż zarzuty skierowane przeciwko niemu są bezzasadne. Do pisma dołączył zdjęcia z widocznymi uszkodzeniami powstałymi w wyniku złego opakowania fabrycznego okien (pismo procesowe pozwanego z dnia 9 grudnia 2013r. – k. 50).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. K. został zatrudniony przez G. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...). Strony w dniu 22 lipca 2012r. zawarły umowę o pracę na okres próbny od dnia 22 lipca 2012 roku do dnia 21 sierpnia 2012 roku, a następnie umowę o pracę na czas określony od dnia 22 sierpnia 2012 roku do dnia 4 września 2012 roku. Na podstawie obu wskazanych umów pozwany był zatrudniony na stanowisku kierowca międzynarodowy, w pełnym wymiarze czasu pracy, z prawem do wynagrodzenia w wysokości 1.500,00 zł miesięcznie. Stosunek pracy pomiędzy stronami ustał z upływem czasu, na jaki umowa została zawarta. Powód wydał pozwanemu świadectwo pracy (umowy o pracę – k. 5, 6, świadectwo pracy z dnia 4 września 2012r. – k. 7, wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej – k. 29).

U powoda, na podstawie art. 104 § 1 k.p., został ustanowiony regulamin pracy. Paragraf 5 pkt 1 przedmiotowego regulaminu określa podstawowe obowiązki pracowników. Należą do nich między innymi: rzetelne i efektowne wykonywanie pacy, stosowanie się do poleceń przełożonych oraz przestrzeganie ustalonego czasu pracy i odpoczynku, wynikające z przepisów (...). Za wszystkie wymienione w regulaminie pracy podstawowe obowiązki pracownika, pracownik ponosi całkowitą odpowiedzialność finansową (regulamin pracy - k. 9 - 10).

Pozwany w dacie zawarcia pierwszej umowy, tj. w dniu 22 lipca 2012 roku, oświadczył iż zapoznał się z treścią regulaminu pracy (...), jednocześnie przyjął go do wiadomości i stosowania. W tym samym dniu podpisał również oświadczenie o przyjęciu odpowiedzialności materialnej za powierzone mienie (oświadczenia pozwanego - k. 11 i 15).

Do dnia zakończenia stosunku pracy, tj. do 4 września 2012 roku, pozwany nie dostarczył powodowi karty kierowcy celem dokonania odczytu za okres świadczenia pracy. Powód pismem z dnia 16 października 2012 roku wezwał pozwanego do dostarczenia karty kierowcy, co pozwany wykonał (wezwanie z dnia 16 października 2012r. – k. 16, potwierdzenie nadania przesyłki – k. 18).

W dniu 16 października 2012 roku inspektorzy Oddziału Warszawa Wojewódzkiego Inspektoratu Transportu Drogowego w R. pobrali potwierdzone za zgodność z oryginałem kserokopie dokumentów związanych z wykonywaniem przez powoda międzynarodowego zarobkowego przewozu drogowego rzeczy i pośrednictwa przy przewozie rzeczy, celem przeprowadzenia kontroli. Podczas przeprowadzonej kontroli w przedsiębiorstwie zbadano między innymi dokumentację dotyczącą czasu pracy pozwanego A. K.. Po analizie obejmującej cały okres zatrudnienia pozwanego, stwierdzono udostępnienie podczas kontroli niepełnych danych o okresach jego aktywności, tj. za dni: 22 lipca 2012 roku, 4 sierpnia 2012 roku oraz 19 sierpnia 2012 roku. Stwierdzono również skrócenie dziennego czasu odpoczynku przez pozwanego o 6 godzin i 4 minuty w okresie od godz. 08.46 w dniu 23 lipca 2012 roku do godziny 08.46 w dniu 24 lipca 2012 roku. Najdłuższy odpoczynek wyniósł 2 godziny 56 minut w okresie od godziny 16.28 do godziny 19.24 w dniu 23 lipca 2012 roku, podczas gdy we wskazanym okresie pozwany winien odebrać minimum 9 godzinny odpoczynek. Podczas kontroli okazało się także, że nastąpiło przekroczenie maksymalnego czasu prowadzenia pojazdu przez pozwanego o 36 minut, co miało miejsce w okresie od godziny 5.29 do godziny 12.02 w dniu 9 sierpnia 2012 roku. Całkowity czas jazdy wyniósł wówczas 5 godzin i 6 minut (decyzja o nałożeniu kary pieniężnej - k. 19 – 26).

Decyzją Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektoratu Transportu Drogowego z dnia 19 lutego 2013 roku, na powoda została nałożona kara pieniężna w łącznej kwocie 20 000,00 zł za naruszenia stwierdzone podczas przeprowadzonej kontroli, a związane z prowadzeniem międzynarodowego zarobkowego przewozu drogowego rzeczy i pośrednictwa przy przewozie rzeczy. Kara pieniężna nałożona w związku z naruszeniami dokonanymi przez pozwanego wyniosła łącznie 2 550,00 zł (decyzja o nałożeniu kary pieniężnej - k. 19 - 26).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach rozpoznawanej sprawy, które zostały ocenione jako wiarygodne tym bardziej, że żadna ze stron ich nie kwestionowała.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo G. K. zasługiwało na uwzględnienie.

Powód w pozwie nie określił podstawy prawnej powództwa. Sąd przyjął, iż w przedstawionym przez powoda stanie faktycznym, podstawą prawną odpowiedzialności pozwanego powinien być art. 114 k.p., na który powód powołał się w wezwaniu do zapłaty z dnia 9 kwietnia 2013r., jakie skierował do pozwanego.

W przepisie art. 114 i nast. k.p. ustawodawca określił zasady odpowiedzialności pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy w skutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych. Odpowiedzialność ta została oparta na zasadzie winy, a jej zakres został uzależniony od jej rodzaju i stopnia. Dlatego też zasadnicze znaczenie ma rozróżnienie winy nieumyślnej, dla której podstawę odpowiedzialności stanowią przepisy art. 114 k.p. i następne.

Zgodnie z brzmieniem wymienionego przepisu pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w przepisach rozdziału I działu V kodeksu pracy. Ponoszenie przez pracownika odpowiedzialności materialnej na podstawie wymienionych przepisów zachodzi wówczas, gdy pracodawca udowodni okoliczności uzasadniające tę odpowiedzialność. Przesłankami odpowiedzialności materialnej pracownika są: naruszenie obowiązków pracowniczych przez pracownika (ich niewykonanie lub nienależyte wykonanie), tj. bezprawność, wina pracownika, powstanie rzeczywistej straty (szkody) po stronie pracodawcy oraz normalny związek przyczynowy pomiędzy niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem przez pracownika obowiązku a powstałą szkodą. Wszystkie wymienione przesłanki muszą zaistnieć łącznie, stwierdzenie braku choćby jednej z nich wyłącza odpowiedzialność pracownika.

Odnośnie pierwszej z przesłanek, tj. bezprawności, zauważyć należy, iż zachowanie pracownika uznaje się za bezprawne, gdy pracownik narusza jakiekolwiek obowiązek wypływający z umowy o pracę lub też innego aktu kreującego stosunek pracy, przepisów prawa pracy, zarządzeń, poleceń przełożonych, a nawet ze wskazań wiedzy i metod wykonywania pracy (technologii), czy wreszcie z zasad współżycia społecznego. Czasami do sfery obowiązków pracowniczych należy zaliczyć wymogi ustanowione normami spoza prawa pracy, np. do obowiązków pracownika na stanowisku kierowcy należy przestrzeganie przepisów i zasad ruchu drogowego (zob. Komentarz do art. 114 kodeksu pracy (Dz. U. 98.21.94), (w:) U. Jackowiak (red.), M. Piankowski, J. Stelina, W. Uziak, A. Wypych-Żywicka, M. Zieleniecki, Kodeks pracy komentarz, Fundacja Gospodarcza, 2004, wyd. IV).

Z ustalonego w niniejszej sprawie stanu faktycznego wynika, iż pozwany był zatrudniony u powoda na stanowisku kierowcy międzynarodowego i był zobowiązany do przestrzegania przepisów dotyczących ruchu drogowego, czasu pracy i odpoczynku oraz innych, które wiążą się z wykonywaniem przez niego pracy zleconej przez pracodawcę. W dniach wskazanych w decyzji o nałożeniu kary pieniężnej, ustalonych po dokonaniu kontroli przez Mazowiecki Wojewódzki Inspektorat Transportu Drogowego, pozwany nie przestrzegał czasu odpoczynku i czasu maksymalnego prowadzenia pojazdu bez przerwy. Przekroczył czas, kiedy mógł prowadzić pojazd bez odpoczynku. W innym dniu skrócił dzienny czas odpoczynku, a ponadto na skutek zaniechania dostarczenia przez niego karty kierowcy, powód nie był w stanie przedstawić w czasie kontroli pełnych danych dotyczących okresów aktywności A. K.. Powyższe, potwierdzone zresztą przez Mazowiecki Wojewódzki Inspektorat Transportu Drogowego, jednoznacznie wskazuje na bezprawność działania pozwanego.

Obiektywnej bezprawności zachowania pracownika musi towarzyszyć element subiektywny, tj. wina. Kodeks pracy nie definiuje pojęcia winy w związku z czym odpowiednie zastosowanie mają tutaj rozważania dotyczące odpowiedzialności prawnej cywilnej. W teorii prawa cywilnego wyróżnia się dwa rodzaje winy: winę umyślną i winę nieumyślną. Wina nieumyślna może polegać na lekkomyślności lub na niedbalstwie. Z lekkomyślnością mamy do czynienia w sytuacji, gdy pracownik bezpodstawnie przypuszcza, że uniknie wyrządzonej szkody, natomiast z niedbalstwem, gdy pracownik nie przewiduje wyrządzenia szkody mimo, że mógł i powinien przewidzieć możliwość jej wyrządzenia. Ocena bezpodstawności przypuszczenia co do uniknięcia wyrządzenia szkody oraz możliwości przewidzenia jej wyrządzenia jest dokonywana z uwzględnieniem indywidualnych cech pracownika. Obejmuje to w szczególności poziom jego wykształcenia, doświadczenia zawodowego, rozwoju umysłowego lub wieku. Zachowanie pracownika uznaje się za zawinione wówczas, gdy można mu postawić zarzut, że biorąc pod uwagę jego cechy indywidualne mógł w konkretnych okolicznościach, w których wykonywał pracę uniknąć wyrządzenia szkody (Jaśkowski Kazimierz, Maniewska Eliza, Komentarz LEX/El. 2011, Komentarz bieżący do art. 114 kodeksu pracy).

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie można przypisać pozwanemu winę w postaci niedbalstwa. Pozwany posiada prawo jazdy i odpowiednie przygotowanie do wykonywania zawodu kierowcy międzynarodowego, tym samym należy wymagać od niego, że będzie przestrzegał zasad i przepisów dotyczących kierowców z zachowaniem należytej staranności. W związku z tym winien przewidzieć, że brak udostępnienia karty kierowcy oraz nieprzestrzeganie czasu odpoczynku i okresów maksymalnego prowadzenia pojazdu bez przerwy, mogą narazić na odpowiedzialność zarówno jego, jak i pracodawcę.

Kolejną przesłankę odpowiedzialności stanowi zaistnienie szkody po stronie pracodawcy. Kodeks pracy nie zawiera definicji szkody. Powszechnie przyjmuje się jednak, że szkodę stanowi uszczerbek w mieniu pracodawcy, przejawiający się w różnicy miedzy aktualną wartością majątku a wartością, jaką posiadałby ten majątek gdyby zdarzenie nie nastąpiło (zob. Komentarz do art. 114 kodeksu pracy, (w:) U. Jackowiak (red.), M. Piankowski, J. Stelina, W. Uziak, A. Wypych-Żywicka, M. Zieleniecki, Kodeks pracy komentarz, Fundacja Gospodarcza, 2004, wyd. IV).

W przedmiotowej sprawie powód został obciążony karą pieniężną, która w związku z uchybieniami pozwanego wyniosła łącznie 2.550,00 zł. Jego majątek został więc uszczuplony.

W opinii Sądu również ostatnia z przesłanek, tj. istnienie bezpośredniego związku przyczynowego między wystąpieniem szkody a działaniem pozwanego została wykazana. W niniejszej sprawie oczywistym jest, że gdyby pozwany dochował należytej staranności prowadząc samochód nie doszłoby do nałożenia na powoda kary pieniężnej. Tym samym niewątpliwe jest istnienie związku między zachowaniem pozwanego a powstałą szkodą w mieniu pracodawcy.

Zgodnie z treścią art. 119 k.p. odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody. Wynagrodzenie pozwanego wynosiło 1.500,00 zł. Wysokość dochodzonego roszczenia z tytułu wyrządzonej szkody, oznaczona na kwotę 2.550,00 zł, nie przewyższa zatem tej maksymalnej granicy, na jaką wskazuje powołany przepis. Sąd uwzględnił więc powództwo zasądzając żądaną należność wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na uwzględnienie powództwa, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda koszty procesu w wysokości 100,00 zł, co stanowi równowartość uiszczonej przez powoda opłaty sądowej od pozwu.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.