Piątek, 19 kwietnia 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5898
Piątek, 19 kwietnia 2024
Sygnatura akt: VIII Ga 165/15

Tytuł: Sąd Okręgowy w Bydgoszczy z 2015-10-29
Data orzeczenia: 29 października 2015
Data publikacji: 11 października 2018
Data uprawomocnienia: 29 października 2015
Sąd: Sąd Okręgowy w Bydgoszczy
Wydział: VIII Wydział Gospodarczy
Przewodniczący: SSO Marek Tauer
Sędziowie:
Protokolant: Karolina Glazik
Hasła tematyczne: Odszkodowanie
Podstawa prawna: art. 10 ust. 2 ostawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych

Sygn. akt.

VIII Ga 165/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2015r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący

SSO Marek Tauer

Protokolant

Karolina Glazik

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2015r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa:(...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T.

przeciwko: (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w B.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 20 maja 2015r.sygn. akt VIII GC 129/15

I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- w punkcie 1 (pierwszym) zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.380,63 zł (dwa tysiące trzysta osiemdziesiąt złotych 63/100) z odsetkami ustawowymi od dnia 3 lipca 2014r. do dnia zapłaty,

- w punkcie 3 (trzecim) zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 700 zł (siedemset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu,

- uchyla punkt 2 (drugi) wyroku,

II. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 400 złotych (czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania,

III. zarządza zwrócić powodowi ze Skarbu Państwa Oddziału Finansowego Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 20 zł (dwadzieścia złotych) tytułem nienależnie pobranej opłaty sądowej od apelacji.

Sygn. akt VIII Ga 165/15

UZASADNIENIE

Powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kwoty 2380,63 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 3 lipca 2014 r. oraz wniosła o zasądzenie kosztów procesu w kwocie 717 zł, w tym 600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego i 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa.

Roszczenie swoje powódka wywodziła na podstawie art.10 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 403). Powódka wniosła pozew w postępowaniu uproszczonym i uiściła stosowną do tego postępowania opłatę sądową. Powódka wniosła o rozpoznanie sprawy w postępowaniu upominawczym.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że pozwana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonywała u powódki zakupu materiałów budowlanych. Należność za pobrane materiały wartości 59515,40 zł pozwana uregulowała dopiero wskutek działania firmy (...), które ubezpiecza i windykuje należności handlowe powódki. Windykacja za pośrednictwem (...) spowodowała poniesienie po stronie powódki kosztów w kwocie 2380,63 zł.. W dniu 28 maja 2014 r. powódka wystawiła notę obciążeniową nr (...), opiewającą na kwotę 2380,63 zł, która stanowi sumę uregulowanej prowizji za windykację należności. Nota zawierała jednocześnie wezwanie do uregulowania kosztów w terminie do 10 czerwca 2014 r. Pozwana nie uznała roszczeń powódki twierdząc, że prowizja, którą uiściła powódka za windykację należności nie stanowi kosztów w rozumieniu przepisów ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, a załączona do noty obciążeniowej faktura nie stanowi dowodu zawarcia umowy na obsługę windykacyjną. W odpowiedzi powódka przesłała kopię zlecenia na windykację i potwierdzenie przyjęcia zlecenie przez (...), jednocześnie wyznaczając dodatkowy termin zapłaty do dnia 2 lipca 2014 r. Odsetek powódka dochodzi od dnia następnego po wyznaczonym w piśmie z dnia 24 czerwca 2014 r., tj. od dnia 3 lipca 2014 r., stosownie do art. 455 k.c.

Pozew został zarejestrowany i wpisany do repertorium postępowania nakazowego postępowania uproszczonego (GNC-upr)

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 23 września 2014 r., sygn. akt V GNc 3309/14, Sąd Rejonowy w Toruniu orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Sprzeciw od powyższego orzeczenia złożyła pozwana, który zaskarżyła nakaz w całości. Pozwana podniosła zarzut niewłaściwości miejscowej Sądu Rejonowego w Toruniu, zarzut braku podstaw do uznania, że prowizja za obsługę windykacyjną stanowi koszt windykacji za który odpowiedzialność ponosi pozwana i zarzut braku podstaw do dochodzenia roszczenia w wysokości dochodzonej przez powódkę.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana podniosła, że powódka uzasadniła właściwość miejscową Sądu art. 34 w zw. z art. 454 k.p.c., a w zakresie dochodzonego roszczenia powódkę nie wiąże z pozwaną żadna umowa. Podstawą roszczeń powódki nie jest zobowiązanie umowne lecz treść art. 10 ust 2 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, a zatem żądanie powoda wynika z ustawy. W związku z tym właściwość miejscową Sądu określić można jedynie przez pryzmat właściwości ogólnej, a konkretnie treści art. 30 k.p.c. Ponadto pozwana wskazała, że odnośnie roszczeń powoda podtrzymuje swe stanowisko przedstawione w piśmie z dnia 9 czerwca 2014 r., wskazując, iż prowizja zapłacona firmie windykacyjnej jako osobie trzeciej nie mieści się w pojęciu kosztów, o których mowa w art. 10 ust. 2 wskazanej ustawy. Kosztami są bowiem wydatki w procesie windykacyjnym, a więc te środki, które osoba trzecie poniosła obciążając powoda celem zmuszenia pozwanego do spełnienia świadczenia w ramach zawartej umowy sprzedaży. Prowizja zdaniem pozwanej nie mieściła się w pojęciu kosztów rzeczywiście poniesionych w procesie windykacji, gdyż jest uzgadniana w oderwaniu od nich i w ramach swobody kontraktowej pomiędzy zlecającym a przyjmującym zlecenie windykacji. Poza tym koszty windykacji muszą wiązać się z podjęciem czynności windykacyjnych i być od nich uzależnione. Pozwana wskazała, że po upływie terminów zapłaty dokonała dobrowolnie zapłaty w całości swych zobowiązań względem powoda. Podmiot windykacji (...) nie zrobił nic podejmując się windykacji. Zapłata prowizji przez powódkę wiązała się jedynie z dobrowolnymi wpłatami dokonywanymi przez pozwaną

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 20 listopada 2014 r., sygn. akt V GNc 3309/14, stwierdził swoją niewłaściwość i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu VIII Wydział Gospodarczy w Bydgoszczy wedle właściwości.

Powódka w odpowiedzi na sprzeciw wniosła o nieuwzględnienie sprzeciwu pozwanej, podnosząc, że jest uprawniona do dochodzenia kwoty 2380,63 zł na podstawie art. 10 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, gdyż ustawa nie zawęża pojęcia ,,kosztu windykacji” i nie precyzuje jego nazwy. Wedle powódki pod pojęciem, o których mowa w art. 10 ust. 2 przedmiotowej ustawy, mieszczą się wszelkiego rodzaju wydatki ponoszone przez wierzyciela zmierzające do uregulowania należności przez dłużnika. Nie wyłącza to możliwości windykacji przez zewnętrzne firmy specjalistyczne. Istotne jest jedynie, aby wierzyciel po odzyskaniu długu uiścił prowizję windykatora zgodnie ze zleceniem oraz wystawioną fakturą i udokumentował wysokość poniesionych wydatków.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy w wyroku z dnia 20 maja 2015 r. w punkcie 1. oddalił powództwo, w punkcie 2. nakaz pobrać od powódki kwotę 20 zł tytułem reszty nieuiszczonej opłaty od pozwu, w punkcie 3. zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Rozstrzygnięcie to oparł na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach natury prawnej.

Dnia 18 października 2013 r. powódka zleciła firmie (...) Sp. z o.o. wykonanie usług windykacyjnych wobec pozwanej w zakresie kwoty głównej roszczenia 59515,40 zł.

Tego samego dnia (...) Sp. z o.o. przyjęła sprawę do postępowania windykacyjnego.

Z dniem 20 lutego 2014 r. postępowanie windykacyjne przeciwko pozwanej zostało zakończone, a cała kwota zgłoszona do windykacji została uregulowana.

W dniach od 25 października 2013 r. do dnia 27 lutego 2014 r. (...) Sp. z o.o. wystawiła na rzecz powódki faktury na łączną kwotę 2380,63 zł tytułem prowizji za spłatę wierzytelności.

Dnia 28 maja 2014 r. powódka obciążyła pozwaną kwotą 2380,63 zł z tytułu poniesionych kosztów windykacji. Jednocześnie powódka wezwała pozwaną do zapłaty wskazanej kwoty do dnia 10 czerwca 2014 r.

Pozwana nie uznała roszczenia o zapłatę kwoty 2380,63 zł objętego wezwaniem do zapłaty z dnia 28 maja 2014 r.

Powódka w odpowiedzi na w/w pismo pozwanej podniosła, że wynagrodzenie prowizyjne mieści się w pojęciu kosztów o których stanowi art. 10 ust. 2 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, a nadto wskazała, ze oczekuje zapłaty w terminie dodatkowym do dnia 2 lipca 2014 r.

Sąd Rejonowy na wstępie wskazał, że poza sporem w sprawie pozostawało, że pozwana nie uiściła w terminie całości należności powódki, jak i to, że powódka w celu odzyskania swoich należności zawarła z (...) Sp. z o.o., która zajmuje się zawodowo windykacją należności, umowę windykacji należności od pozwanej. Nie budziło także wątpliwości, że zaległa wierzytelność w kwocie 59515,40 zł została uregulowana przez pozwaną w całości po wyznaczonym terminie zapłaty.

Pozwana podnosiła natomiast, że prowizja zapłacona firmie windykacyjnej jako osobie trzeciej nie mieści się w pojęciu kosztów, o których mowa w art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 403), a nadto, że brak podstaw do dochodzenia roszczenia w wysokości dochodzonej przez powódkę.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 w/w ustawy wierzycielowi, od chwili nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, bez wezwania, przysługuje od dłużnika z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności równowartość kwoty 40 euro przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłoszonego Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenia pieniężne stało się wymagalne.

W myśl natomiast ust. 2 w/w artykułu w przypadku, gdy koszty odzyskania należności poniesione z tytułu opóźnień w zapłacie w transakcji handlowej przekroczą kwotę, o której mowa w ust. 1, wierzycielowi przysługuje zwrot tych kosztów, w tym kosztów postępowania sądowego, pomniejszonych o tę kwotę.

Słusznie strona powodowa wskazała w odpowiedzi na sprzeciw w odniesieniu do cytowanej wyżej ustawy, że nie zawężana ona pojęcia ,,kosztu windykacji” i pod tym pojęciem mogą się mieścić wszelkiego rodzaju wydatki ponoszone przez wierzyciela zmierzające do uregulowania należności przez dłużnika. Nie wyłącza to możliwości windykacji przez zewnętrzne firmy specjalistyczne, a istotne jest jedynie, aby wierzyciel po odzyskaniu długu uiścił prowizję windykatora zgodnie ze zleceniem oraz wystawioną fakturą i udokumentował wysokość poniesionych wydatków.

Jednakże powódka nie wykazała, że poniosła koszty windykacji w kwocie dochodzonej od pozwanej w niniejszym postępowaniu. Co więcej, powódka nie wykazała nawet, że poniosła jakiekolwiek koszty.

Tymczasem poniesienie kosztów odzyskiwania należności stanowi ustawową przesłankę dochodzenia zwrotu tychże kosztów. Powódka powinna zatem wykazać, że takowe koszty poniosła i nie jest nawet istotne czy strona pozwana składa w tym zakresie jakiekolwiek zarzuty.

Wystarczające byłoby przedłożenie potwierdzeń dokonania przelewów, czy też właściwego wyciągu z rachunku bakowego powódki lub też oświadczenia (...) Sp. z o.o. o otrzymaniu zapłaty, ale powódka temu nie sprostała.

Niewątpliwie dowodu na poniesienie kosztów windykacji nie mogą stanowić same faktury wystawiony przez podmiot dokonujący windykacji należności powódki, jak i wydruk znajdujący się k. 36 akt.

W związku z powyższym powództwo zostało w całości oddalone.

W tych okolicznościach Sąd Rejonowy wskazał, że nie było potrzeby ustalania czy koszty odzyskiwania należności stanowią „rozsądną rekompensatę”, co polski ustawodawca pominął w ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych wdrażając postanowienia Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych, więc na rozprawie w dniu 20 maja 2015 r. Sąd pominął zawnioskowany przez przesłuchania stron, jak i oddalił wniosek pozwanej o zwrócenie się do (...) Sp. z o.o. odnośnie ustalenia jakie czynności windykacyjne zostały przez nią podjęte.

W pkt 2 wyroku Sąd nakazał pobrać o powódki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 20 zł tytułem reszty nieuiszczonej opłaty od pozwu. Powód składając pozew uiścił opłatę w wysokości 100 zł zakładając zapewne, że sprawa niniejsza podlega rozpoznaniu w postępowaniu upominawczym. Ponieważ roszczenie powódki nie wynikało z umowy zawartej między stronami niniejszego postępowania lecz z regulacji ustawowej to sprawa podlegała rozpoznaniu w postępowaniu zwyczajnym. Należna opłata od pozwu obliczona zgodnie z art. 13 ust. 1 i 21 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014, poz. 1025 – tekst jedn. ze zm.) wynosiła 120 zł.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 i 99 k.p.c. stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu.

Od powyższego wyroku apelację wniosła powódka zarzucając:

- błędną interpretację przepisów procesowych, a mianowicie art.485 § 2a k.p.c .przez przyjęcie, że koniecznymi dokumentami, potwierdzającymi poniesienie kosztów odzyskiwania należności, o których mowa w art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 8.03.2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych są dowody przelewu środków pieniężnych,

- naruszenie prawa materialnego, a mianowicie art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 8.03.2013r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych przez jego niezastosowanie,

- błędna ocenę materiału dowodowego przez przyjęcie, że powód nie udowodnił poniesienie kosztów odzyskania należności z tytułu windykacji zaległości płatniczych pozwanego, zleconych firmie (...), ponieważ do pozwu nie zostały dołączone dowody przelewu dochodzonej kwoty na rzecz firmy windykacyjne.

Mając powyższe na uwadze apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez zasądzenie od pozwanej Spółki na rzecz powódki dochodzonej kwoty 2.380,63 zł. z odsetkami ustawowymi od dnia 3 lipca 2014 r. oraz kosztów procesu za obydwie instancje wg norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu podkreśliła, że firma windykacyjna każdorazowo po wyegzekwowaniu przeterminowanych płatności doręczała powódce faktury na których powódka dokonywała zapisów księgowych świadczących o wpisaniu wydatków wynikających z tych faktur.

Ponadto wskazała, że przedmiotem windykacji była kwota 59.505,40 zł. należna powódce od pozwanego za materiały budowlane wymienione w 23 fakturach VAT. Należności w całości zostały wyegzekwowane przez firmę (...), z którą powódka posiada stałą umowę dotyczącą zabezpieczenia i windykacji handlowych. Łączna suma prowizji za wykonane czynności windykacyjne to 2.380,63 zł., czyli 4% wartości kwoty zaległej. Nie jest więc jest to kwota wygórowana zważywszy, że okres windykacji wynosił 4 miesiące. Zdaniem powódki jej roszczenie dochodzone w niniejszym procesie można określić mianem „rozsądnej rekompensaty”, o której mowa w art. 6 ust. 3 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011r.

Pozwany nie udzielił odpowiedzi na apelację.

Przedstawiając apelację Sądowi Okręgowemu do rozpoznania Sąd Rejonowy wskazał, że sprawa była rozpoznawana w „trybie zwykłym”.

W sprawie została wyznaczona rozprawa.

Pozwany na rozprawie wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:

Przede wszystkim należy wskazać i podkreślić, że niniejsza sprawa winna toczyć się w postępowaniu uproszczonym, które zostało wprowadzone do kodeksu cywilnego ustawą z dnia 24.05.2000 r. ( Dz.U. Nr 48, poz. 554). W ramach tej ustawy do kodeksu postępowania cywilnego został dodany Dział VI (art.505 1k.p.c.art.505 14k.p.c.). Postępowaniem uproszczonym zgodnie z art. 505 1 pkt 1 k.p.c są objęte sprawy „o roszczenia wynikające z umów”. Zwrot „sprawy wynikające z umów” może budzić wątpliwości jeśli się zważy, że powoda z pozwanym nie łączy żadna umowa. Ta okoliczność była zapewne podstawą przyjęcia przez Sąd Rejonowy w Bydgoszczy, że rozpoznanie sprawy było w „ trybie zwykłym”. Przy czym należy tu nadmienić, że wcześniej Sąd Rejonowy w Toruniu rozpoznał tą sprawę w postępowaniu uproszczonym wydając właśnie w tym postępowaniu upominawczy nakaz zapłaty sygn. akt V GC 1265/14 upr. Jednakże dla kwalifikacji z punktu widzenia przynależności do postępowania uproszczonego czy też postępowania procesowego zwykłego ( a nie trybu) istotna jest podstawa dochodzonego roszczenia. Innymi słowy dla oceny w jakim postępowaniu powinno być rozpoznawane roszczenie istotne jest czy to roszczenie ma swoją podstawę w umowie w tym sensie, że roszczenie to ma „przyczynę „ w umowie. W niniejszej sprawie niewątpliwie „przyczyną” roszczenia była umowa sprzedaży materiałów budowlanych zawarta między powodem a pozwanym. Roszczenie objęte niniejszym sporem dotyczy właśnie tej umowy bowiem powód mógł podnieść żądanie zapłacenia kosztów na podstawie art.10 ust.2 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, tylko dlatego, że pozwany opóźnił się z wykonaniem tej umowy. W tej sytuacji należało uznać, że niniejsza sprawa podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym a w konsekwencji apelacja została rozpoznanie w składzie jednego sędziego (art. 505 10 § 1 k.p.c.) . W tym miejscu należy również podkreślić, że zaskarżony wyrok został wydany po przeprowadzeniu rozprawy i Sąd Rejonowy wydając wyrok nie naruszył przepisów powodujących nieważność postępowania (art. 379 k.p.c.)

Odnosząc się do złożonej apelacji należy wskazać, że sąd drugiej instancji w systemie apelacyjnym jest instancją merytoryczną, a to oznacza, że sąd ten ma obowiązek poczynić własne ustalenia faktyczne i ocenić je samodzielnie z punktu widzenia prawa materialnego (tak też wyrok S.N. z dnia kwietnia 2000 r., III CKN 812/98, OSNC z 2000 r. nr 10, poz. 1193). Sąd drugiej instancji rozpoznając apelację jest związany podniesionymi przez apelującego zarzutami naruszenia prawa procesowego przy czym ma obowiązek z urzędu ocenić postępowanie pod kątem nieważności postępowania. Rozpoznając apelację sąd nie jest związany przedstawionymi w apelacji zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego i dokonuje oceny prawa będącego materialną podstawą dochodzonego roszczenia przy uwzględnieniu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Odnosząc te uwagi na grunt niniejszej sprawy należy zauważyć, że podstawą roszczenia objętego niniejsza sprawą jest art. 10 ust 2 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Roszczenie z tego przepisu ma charakter odszkodowawczy, a szkodą są poniesione przez wierzyciela koszty odzyskania należności w związku z opóźnieniem w płatnościach. W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy uznał, że powódka nie wykazała, że poniosła koszty windykacji a nawet powódka nie wykazała, że poniosła jakiekolwiek koszty. Wobec tego Sąd Rejonowy nie ustalał i nie oceniał czy koszty odzyskania należności stanowią „rozsądną rekompensatę” oraz nie ustalał jakie czynności windykacyjne zostały przez (...) podjęte.

Apelację powódki należało jednakże uznać za uzasadnioną.

. Podkreślić tu przede wszystkim należy, iż u podstaw tej sprawy jest opóźnienie pozwanego w zapłaceniu należności za materiały budowlane z 23 faktur na łączna kwotę 59.515,40 zł.(k-13). Opóźniając się z zapłatą pozwany doprowadził do poniesienia przez powoda wydatków, które zgodnie z przedstawionym na wstępie prawem mogą być odzyskiwane przez wierzycieli. Należy w tym miejscu wskazać, że przepisy te zostały wprowadzone celem zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych, aby zapewnić właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego, wspierając tym samym konkurencyjność przedsiębiorstw, a w szczególności MŚP – (artykuł 1 ust. 1 DYREKTYWY PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych) W niniejszej sprawie wydatki te to 4%-wa prowizja przysługująca firmie (...) w następstwie zlecenia przez powódkę w dniu 18.10.2014 r. usług windykacyjnych. (k-12, k-14). Łącznie prowizja wyniosła kwotę 2.380,63 zł., co została potwierdzone 8 fakturami do których były dołączone specyfikcje. Z przedłożonych faktur wynika, że zostały one przyjęte przez powódkę i zaksięgowane. (k-17, k-19, k-21, k-23, k-25, k-28, k-30, k-32). Fakt zaksięgowania tych faktur jest równoznaczny z poniesieniem tych kosztów. (vide: uzasadnienie wyroku N.S.A. z dnia 20 maja 2014 r. II FSK 1443/12 – pkt 4.3 uzasadnienia). W tej sytuacji w sprawie należało uznać, że powódka udowodniła poniesienie kosztów związanych z windykacją opóźnionych należności. W tym zakresie zarzut błędnej oceny materiału dowodowego przez przyjęcie, że powódka nie udowodniła poniesienia kosztów odzyskania należności z tytułu windykacji okazał się zasadny. W konsekwencji również zasadny okazał się zarzut niezastosowania art. 10 ust.2 ustawy o terminach zapłaty. Przy czym należy tu podkreślić, Sąd Rejonowy co do zasady uznał, że ustawa o transakcjach handlowych nie zawężana pojęcia ,,kosztu windykacji” i pod tym pojęciem mogą się mieścić wszelkiego rodzaju wydatki ponoszone przez wierzyciela zmierzające do uregulowania należności przez dłużnika. Nie wyłącza to możliwości windykacji przez zewnętrzne firmy specjalistyczne.

Nie zastosowanie art. 10 ust. 2 ustawy o transakcjach handlowych było następstwem uznania, że powódka nie poniosła kosztów windykacji. W tym miejscu należy wskazać, że do przedmiotowego stosunku prawnego — zgodnie z twierdzeniem powódki znajduje zastosowanie ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, która weszła w życie od dnia 28 kwietnia 2013 r. Zgodnie art. 2 pkt 1 tej ustawy, ustawę stosuje się do transakcji handlowych, których wyłącznymi stronami są przedsiębiorcy w rozumieniu art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Stosownie zaś do art. 4 ust 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Zgodnie z art. 4 ust. 2 w/w ustawy za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Ponadto zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o którym mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1 bez wzywania, przysługuje od dłużnika z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności równowartość kwoty 40 euro przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie stało się wymagalne. Zgodnie z ust. 2 w/w przepisu w przypadku, gdy koszty odzyskiwania należności poniesione z tytułu opóźnień w zapłacie transakcji handlowej przekroczą kwotę, o której mowa w ust. 1 wierzycielowi przysługuje zwrot tych kosztów, w tym zwrot kosztów postępowania sądowego pomniejszonych o tę kwotę.

W niniejszej sprawie zachodzi potrzeba rozpoznania zgłoszonych roszczeń powoda dotyczących kosztów windykacji w oparciu o tekst Dyrektywy Parlamentu Europejskiego I Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych (Dz. U.UE L z dnia 23 lutego 2011 r.).

A to z uwagi na różnice wynikające z implementacji w/w Dyrektywy w porządek prawa polskiego w zakresie zapisów dotyczących rekompensaty za koszty odzyskania należności.

Zgodnie z art. 6 ust. 3 w/w Dyrektywy oprócz stałej kwoty 40,00 euro wierzyciel jest uprawniony do uzyskania od dłużnika rozsądnej rekompensaty za wszelkie koszty odzyskiwania należności przekraczające tę stałą kwotę, poniesione z powodu opóźnień w płatnościach dłużnika. Mogłoby to obejmować koszty poniesione między innymi w związku ze skorzystaniem z usług prawnika lub firmy windykacyjnej. Należy zwrócić uwagę, iż rolą implementacji prawa unijnego jest rzeczywiste wprowadzenie w życie postanowień przyjętych na szczeblu unijnym do krajowych porządków prawnych przy uwzględnieniu jego specyfiki, a podstawą prawną, z której wywodzi się obowiązek implementacji prawa Unii Europejskiej jest art. 4 TUE. Przepis ten nakłada obowiązek na państwa członkowskie w zakresie współpracy w osiągnięciu celów Unii poprzez zapewnienie pełnej skuteczności prawu unijnemu. W myśl zasady efektywności dla właściwego funkcjonowania Unii ważne jest aby środki podejmowane przez różne państwa członkowskie w wykonaniu prawa unijnego doprowadziły do tego było tam stosowane z efektywnością i rygoryzmem równoważnym skuteczności i rygoryzmowi towarzyszącemu stosowaniu prawa krajowego. Zasadniczą formą implementacji dyrektywy jest ustawa, przy czym niezależnie od wymogu wykładni prawa krajowego zgodnej z dyrektywą transpozycja (implementacja) dyrektywy w prawie krajowym musi być na tyle precyzyjna aby nie było konieczne sięganie do samej dyrektywy przy stosowaniu aktów prawa krajowego.

Powódka i pozwany niewątpliwie są przedsiębiorcami w rozumieniu tej ustawy — jako osoby prawne - spółki prawa handlowego wpisane do KRS. Art. 10 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych stanowi implementację art. 6 ust. 1 dyrektywy, który zobowiązuje państwa członkowskie do zapewnienia wierzycielowi co najmniej stałej kwoty 40,00 euro w przypadku powstania po stronie dłużnika obowiązku zapłaty odsetek za opóźnienie. Prawo do ustalonej z góry rekompensaty nie ogranicza możliwości wierzyciela dochodzenia, w przypadku gdy koszty odzyskiwania należności poniesione z tytułu opóźnień w zapłacie przekroczą równowartość 40,00 euro zwrotu tej nadwyżki od dłużnika.

Stąd też powódka miała prawo obciążyć pozwanego kosztami prowadzenia postępowania windykacyjnego w wysokości zryczałtowanej w kwocie 40,00 euro lub też zgodnie z art. 10 ust. 2 cytowanej ustawy w wysokości kosztów faktycznie poniesionych, jeżeli koszty te przekroczyły kwotę 40,00 euro.

W niniejszej sprawie powódka udowodniła, iż poniosła koszty dochodzenia od pozwanego 23 wierzytelności w łącznej kwocie 59.515,40 zł., w łącznej wysokości 2.380,63 zł. Powyższe koszty nie przekraczały kwotę 40,00 Euro, której wartość w złotówkach wynosiła ok. 160,00 zł. jeśli się zważy, że przedmiotem windykacji były przeterminowane wierzytelności z 23 faktur. Uznać więc należy, iż wysokość kosztów windykacji, które zostały poniesione przez powódkę nie były zbyt wysoki w stosunku do wysokości długu. Przy czym należy tu podkreślić, że nawet poniesienie kosztów z tytułu rekompensaty w równowartości 40 euro nie wyłącza domagania się zwrotu kosztów w sytuacji gdy koszty te przekraczają równowartość 40 euro.(art.10 ust. 1 ust. 2 cyt. ustawy o terminach zapłaty).

Powódka wykazała także, iż pozwany popadł w zwłokę z zapłata ceny za sprzedane materiały budowlane, a zaplata długu nastąpiła przez pozwanego dopiero po podjęciu czynności windykacyjnych przez spółkę (...). Świadczy o tym pismo (...) z dnia 20 lutego 2014 r. (k-15) Wynika z niego, że pozwany spłacił dług na rzecz (...). Jednocześnie pozwany nie wykazał, że dług spłacił bezpośrednio do powódki. Już tylko ta okoliczność wskazuje, że firma windykacyjna podjęła czynności zmierzające do odzyskania należności.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok na podstawie przepisu art. 386 § 1 kpc w ten sposób, że zasądził na podstawie art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2.380,63 zł wraz ustawowymi odsetkami (art. 481 § 1 i 2 k.c. art. 455 k.c.) od 3 lipca 2014 r. tj. po upływie dodatkowego terminu po wezwaniu pozwanego do zapłaty dochodzonych prowizji.

Zmianie podlegało także rozstrzygniecie o kosztach procesu. Pozwany, jako przegrywający, zobowiązany był, na podstawie art. 98 § 1 kpc zwrócić powódce poniesione przez nią koszty procesu, na które składała się opłata sądowa od pozwu, wynagrodzenie pełnomocnika procesowego oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa.

Na tej samej podstawie z art. 98 § 1 kpc, wyrażającego zasadę odpowiedzialności za wynik postępowania, od pozwanego na rzecz powódki należało zasądzić koszty instancji odwoławczej obejmujące opłatę sądową od apelacji w postępowaniu uproszczonym oraz koszty zastępstwa procesowego radcy prawnego w postępowaniu apelacyjnym.

O zwrocie różnicy między opłatą należną a pobraną orzeczono na podstawie art. 80 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( t. j. Dz.U. Nr 90 poz. 594).

Najczęściej czytane
ogłoszenia

Udostępnij