Sygn. akt. VIII GC 222/13

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

			Dnia 20 lutego 2014r.
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy w składzie:
Przewodniczący		SSO Elżbieta Kala
Protokolant		sekr. sądowy Marzena Karpińska
po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2014r. w Bydgoszczy
na rozprawie
sprawy z powództwa: (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Jawnej w S.
przeciwko : M. S. (1)
o zapłatę
1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 236.405,44 zł ( dwieście trzydzieści sześć tysięcy czterysta pięć złotych 44/100 ) z ustawowymi odsetkami od dnia 26 września 2012r. do dnia zapłaty; 2.  w pozostałej części powództwo oddala; 3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 19.038 zł ( dziewiętnaście tysięcy trzydzieści osiem złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. Akt VIII GC 222/13

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka jawna w S. na podstawie art. 299 k.s.h. wniósł o:

1) zasądzenie solidarnie od pozwanych M. S. (1) oraz M. J.

(...) na rzecz powoda kwoty 159.741,61 zł. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w płatności liczonych od dnia 20 września 2012 r. do dnia zapłaty;

2) zasądzenie od pozwanego M. S. (1) dodatkowo kwoty 76 663,83 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20 września 2012 r. do dnia zapłaty;

3) zasądzenie solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż powód i spółka Budownictwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. (poprzednia nazwa: Budownictwo (...) sp. z o.o ) prowadzili współpracę gospodarczą. W związku z brakiem zapłaty za towary sprzedawane przez powoda spółce, powód wniósł przeciwko niej pozew o zapłatę.

Na skutek złożonego pozwu, Sąd Okręgowy w Poznaniu, IX Wydział Gospodarczy w dniu 22 września 2011 r. w sprawie o sygnaturze, akt IX GNc 885/11 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniający w całości powództwo powoda. Pozwany wniósł sprzeciw do nakazu, jednakże Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 29 listopada 2011 r. o sygn. akt IX GC 741/11 w całości uwzględnił powództwo, zasądzając od spółki na rzecz powoda:

I. kwotę 232 975,04 zł wraz z ustawowymi odsetkami od następujących kwot:

1) 7 439,04 zł od dnia 25 kwietnia 2011 r. do dnia zapłaty,

2) 7 970,40 zł od dnia 5 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

3) 4 132,80 zł od dnia 8 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

4) 16 134,83 zł od dnia 8 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

5) 9 164,12 zł od dnia 9 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

6) 4 683,84 zł od dnia 14 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

7) 2 586,84 zł od dnia 14 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

8) 6 492,56 zł od dnia 16 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

9) 3 857,28 zł od dnia 27 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

10) 5 667,84 zł od dnia 28 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

11) 5 298,84 zł od dnia 28 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

12) 8 413,20 zł od dnia 30 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

13) 23 588,12 zł od dnia 6 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

14) 7 292,73 zł od dnia 7 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

15) 3 520,63 zł od dnia 10 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

16) 4 221,36 zł od dnia 12 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

17) 20 535,29 zł od dnia 13 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

18) 4 206,60 zł od dnia 13 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

19) 4 206,60 zł od dnia 18 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

20) 4 554,08 zł od dnia 18 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

21) 8 505,45 zł od dnia 18 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

22) 4 012,88 zł od dnia 21 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

23) 8 756,74 zł od dnia 21 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

24) 7 436,58 zł od dnia 21 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

25) 5 667,84 zł od dnia 21 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

26) 7 859,70 zł od dnia 25 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

27) 4 766,25 zł od dnia 1 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

28) 4 446,60 zł od dnia 1 lipca 2011 r. do dnia zapłaty, .

29) 3 542,40 zł od dnia 1 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

30) 4 408,32 zł od dnia 7 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

31) 4 574,68 zł od dnia 8 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

32) 1 377,60 zł od dnia 23 maja 2011 do dnia zapłaty

33) 295,20 zł od dnia 25 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

34) 369,00 zł od dnia 29 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

35) 369,00 zł od dnia 7 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

36) 1 525,20 zł od dnia 7 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

37) 762,60 zł od dnia 12 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

38) 196,80 zł od dnia 13 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

39) 811,80 zł od dnia 16 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

40) 418,20 zł od dnia 15 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

41) 762,60 zł od dnia 29 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

42) 1 180,80 zł od dnia 10 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

43) 1 500,60 zł od dnia 16 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

44) 369,00 zł od dnia 18 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

45) 1 107,00 zł od dnia 18 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

46) 369,00 zł od dnia 25 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

47) 738,00 zł od dnia 25 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

48) 541,20 zł od dnia 25 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

49) 393,60 zł od dnia 25 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

50) 49,20 zł od dnia 27 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

51) 369,00 zł od dnia 31 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

52) 369,00 zł od dnia 31 lipca 2011 r. do dnia zapłaty

53) 393,60 zł od dnia 31 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

54) 393,60 zł od dnia 6 sierpnia 2011 r. do dnia zapłaty,

55) 369,00 zł od dnia 7 sierpnia 2011 r. do dnia zapłaty.

II. koszty procesu w kwocie 11 649,00 zł.

Wyżej wskazane orzeczenie zostało opatrzone klauzulą wykonalności w dniu 27 grudnia 2011 r.

W dniu 29 listopada 2011 r. powód wniósł do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Poznań -Grunwald i Jeżyce w Poznaniu wniosek o wszczęcie postepowania zabezpieczającego. Następnie, na podstawie wyroku Sądu Okręgowego, IX Wydział Gospodarczy z dnia 29 listopada 2012 r., sygn. akt: IX GC 741/11 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, powód w dniu 2 stycznia 2012 r. złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Powód wniósł o przeprowadzenie egzekucji ze składników majątku Spółki, w tym rachunków bankowych, wierzytelności, ruchomości, nieruchomości i innych które organ egzekucyjny miał ustalić w toku postępowania egzekucyjnego. Postępowanie egzekucyjne było prowadzone w pierwszej kolejności przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Poznań - Grunwald i Jeżyce w Poznaniu, Ł. D., pod sygnatura akt KM 3/12.

Egzekucja została skierowana do wierzytelności przysługujących Spółce od Urzędu Skarbowego P. - W., wierzytelności z rachunków bankowych oraz wierzytelności przysługujących Spółce od Miasta P. - Zarządu Dróg Miejskich w P., Powiatu (...) - Zarządu Dróg Powiatowych w P., Urzędu Miasta i Gminy w C., (...) Zarządu Dróg Wojewódzkich, Urzędu Miasta i Gminy M., spółek: (...) SA, Budownictwa (...) sp. z o. o., (...) sp. j. A. M.M., (...) sp. z o. o., (...) Wojewódzkie sp. z o. o., (...) SA, (...) sp. z o. o., (...) SA, (...) SA, (...) sp. z o. o., (...) Serwis sp. z o. o., (...) sp. z o. o. w likwidacji, (...) SA, (...) S.A. oddział w P. w likwidacji, (...) SA, (...) sp. z o. o.

W toku egzekucji Komornik Sądowy Ł. D. stwierdził swoją niewłaściwość i sprawę przekazał Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu P. Ś., który prowadził w dalszym ciągu postępowanie pod nowymi sygnaturami akt odpowiednio: KM 1094/12 oraz KM 1662/12. W toku postępowania Komornik Sądowy P. Ś. zajął wierzytelności przysługujące Spółce od Pierwszego Urzędu Skarbowego w P., (...) sp. z o. o., (...) SA, Urzędu Gminy B., (...) Bank (...) SA, Bank (...) SA, (...) S.A.

Zgodnie z pismem komornika P. Ś. z dn. 30.05.2012 r., egzekucja z rachunków bankowych Spółki była bezskuteczna. Ponadto, na rachunku bankowym prowadzonym przez (...) Bank S.A. wystąpił zbieg egzekucji z innymi komornikami. Ponadto, według informacji przekazanych przez Komornika Sądowego Spółka nie jest właścicielem nieruchomości.

W piśmie z dnia 19 czerwca 2012 r. Komornik Sądowy P. Ś. wskazał, że prowadzi siedem postępowań egzekucyjnych przeciwko Spółce na łączną kwotę zadłużenia około 620 000,00 zł, a zajęcie wierzytelności wobec spółki (...) S.A. również okazało się bezskuteczne.

Z uwagi na powyższe, w dniu 20 lipca 2012 r. Komornik skierował do Powoda pismo - wysłuchanie wierzyciela i dłużnika przed zawieszeniem lub umorzeniem postępowania w trybie art. 827 k.p.c. z dnia 20 lipca 2012 r., z uwagi na fakt, że egzekucja z wierzytelności oraz rachunków bankowych Spółki jest bezskuteczna, a postępowanie nie doprowadziło do wyjawienia majątku Spółki.

Następnie komornik sądowy P. Ś. umorzył postępowanie egzekucyjne postanowieniem z dn. 13.07.2012 r.

W tym stanie rzeczy oczywistym jest, iż egzekucja okazała się bezskuteczna w myśl art. 299 KSH., powód wykorzystał bowiem wszelkie możliwe sposoby egzekucji wobec spółki. Powód podkreślił, że wyczerpał wszystkie sposoby prowadzenia postępowania egzekucyjnego, pomimo nie istnienia takiego obowiązku.

Swoje roszczenie wobec pozwanych powód oparł na treści art. 299 k.s.h.

Zgodnie z dyspozycją art. 299 § 1 KSH: „Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania."

Powód wskazał też, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego: „Odpowiedzialność członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie art. 299 KSH obejmuje zasądzone w tytule wykonawczym, wydanym przeciwko spółce, koszty procesu, koszty postępowania egzekucyjnego umorzonego z powodu bezskuteczności egzekucji i odsetki ustawowe od należności głównej.

Według poglądu przyjętego w orzecznictwie Sądu Najwyższego, odpowiedzialność określona w art. 299 KSH ma charakter odszkodowawczy, zatem odpowiedzialność członków zarządu obejmuje także poniesione przez powoda koszty w związku z prowadzeniem postępowania zabezpieczającego.

Odsetki od należności głównej podlegają kapitalizacji na dzień bezskuteczności egzekucji.

W związku z wyegzekwowaniem przez komornika w toku egzekucji kwoty w wysokości 54 841,95 zł i przekazaniu jej powodowi przelewem w dniu 26 stycznia 2012 r. powód zaliczył wyegzekwowaną kwotę w pierwszej kolejności na wskazane w uzasadnieniu pozwu kwoty.

W tym stanie rzeczy powód dochodził od pozwanego M. S. (1)

w niniejszym pozwie:

1)  należności głównej w kwocie 178 133,09 zł,

2)  skapitalizowanych odsetek ustawowych w kwocie 30.174,44 zł.,

3)  kosztów procesu w kwocie 18.866 zł.,

4)  kosztów postępowania zabezpieczającego w kwocie 7.205,91 zł.,

5) kosztów postępowania egzekucyjnego umorzonego z powodu bezskuteczności egzekucji w kwocie 2 026 zł

Kwota roszczeń wynikająca z zobowiązań zaciągniętych przez pozwanego M. S. (2) w okresie pełnienia funkcji członka zarządu wynosi 128 533,23 zł. Kwota ta stanowi 55,17 % z kwoty długu Spółki wynikającego z niespłaconych faktur (232, 975,04 zł)bez odsetek;

2) wysokość odsetek za opóźnienie w płatności kwot wynikających z faktur, które zostały wystawione do dnia odwołania M. S. (2) z funkcji Prezesa Zarządu Spółki wynosi: 15 706,77 zł;

3) koszty procesu, wraz z kosztami zastępstwa procesowego, stanowią 55,17 % kosztów zasądzonych w wyroku z dnia 29 listopada 2012 r.: 10 408,37 zł;

4) koszty postępowania zabezpieczającego, w tym koszty zastępstwa procesowego stanowią 55,17 % kosztów poniesionych przez Powoda: 3 975,50 zł;

5) koszty postępowania egzekucyjnego, w tym koszty zastępstwa procesowego stanowią 55,17 % kosztów poniesionych przez Powoda: 1 117,74 zł.

Powód wskazał też, że do przyjęcia odpowiedzialności z art. 299 Ksh wystarczy istnienie zobowiązania w czasie sprawowania funkcji członka zarządu, nie jest natomiast konieczne, aby zobowiązanie w tym czasie było wymagalne.

W niniejszej sprawie zobowiązania Spółki powstały w związku z brakiem płatności za faktury wystawione przez powoda w okresie od dnia 23 marca 2011 r. do dnia 7 czerwca 2011 r

18.05.2011 r.,

W okresie zaciągania wyżej wskazanych zobowiązań przez Spółkę oraz w okresie gdy zobowiązania te istniały oraz stały się wymagalne następujące osoby były członkami zarządu Spółki:

1) w okresie do 12 maja 2011 r. członkami zarządu byli M. S. (2) (Prezes Zarządu) oraz M. S. (1) (Wiceprezes Zarządu).W związku z powyższym M. S. (2) ponosi odpowiedzialność wyłącznie za zobowiązania Spółki zaciągnięte od dnia 23 marca 2011 r. do dnia odwołania,

2) od dnia 12 maja 2011 r. do dnia 7 lutego 2012 r. jedynym członkiem zarządu Spółki był M. S. (1), bowiem w dniu 7 lutego 2012 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników odwołało M. S. (1) z funkcji Prezesa Zarządu; wykreślenie M. S. (1) z rejestru przedsiębiorców nastąpiło w dniu 28 lutego 2012 r. W związku z powyższym M. S. (1) odpowiada za wszystkie zobowiązania Spółki, zaciągnięte przez nią w okresie, gdy był on członkiem zarządu Spółki;

3) od dnia 7 lutego 2012 r. jedynym członkiem zarządu jest B. B., który w dniu 7 lutego 2012 r. uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników został powołany na stanowisko Prezesa Zarządu Spółki. Wpis do rejestru przedsiębiorców nastąpił w dniu 28 lutego 2012 r.

Powód w dn. 11.09.2012 r. wystosował wezwania do zapłaty do pozwanych. Termin na zapłatę należności powód wyznaczył na dzień 19.09.2012 r.

Pozwany M. S. (1) w odpowiedzi na pozew wniósł o:

1. oddalenie pozwu,

2. obciążenie kosztami powoda.

W uzasadnieniu pozwany zakwestionował twierdzenia powoda jakoby w chwili sprzedaży przez niego udziałów w spółce Budownictwo (...) istniała sytuacja uzasadniająca ogłoszenie upadłości tej spółki.

Przypomniał, iż udziały w spółce sprzedał w dniu 7 lutego 2012 roku, w dniu tym też zrezygnował z pełnienia funkcji prezesa zarządu, nowy właściciel powołał nowe organy spółki.

W ocenie pozwanego, w chwili sprzedaży udziałów nie istniały żadne przesłanki, które uzasadniałyby ogłoszenie upadłości spółki.

0 fakcie, iż spółka nie była niewypłacalna przesądza też zdaniem pozwanego treść umowy sprzedaży udziałów zawarta przez niego w dniu 7 lutego 2012 roku. Nabywca wprost, po analizie dokumentacji rachunkowo-księgowej spółki, oświadczył iż ma świadomość, że spółka spłaca swoje zobowiązania, a pewne opóźnienia co do zapłaty części zobowiązań mają charakter jedynie przejściowy. Nabywca wskazał także, iż przyjmuje do wiadomości, że znacząca część aktywów spółki to wierzytelności, które ma zamiar ściągnąć od dłużników.

W przekonaniu pozwanego, faktem notoryjnym winno być zarówno dla powoda, jak i Sądu, iż spółki funkcjonujące w segmencie budowlanym, a w szczególności zajmujące się budową dróg, gdzie inwestorem w większości przypadków były podmioty prawa publicznego, a firmy te funkcjonowały jako podwykonawcy wielkich koncernów budowlanych, znalazły się na przełomie lat 2011 i 2012 w pewnych problemach finansowych. Problemy te spowodowane były opóźnieniami i zatorami płatniczymi.

Pozwany zaprzeczył też sugestii, jakoby zbył spółkę znajdującą się w stanie niewypłacalności. Przeczy temu jego postępowanie. Pozwany dodał iż byłe także udziałowcem i prezesem zarządu spółki (...) Sp. z o.o. i spółka ta wobec sytuacji rynkowej zmuszona była do tego, aby w styczniu 2012 roku złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości. Wniosek został przez Sąd uwzględniony i toczy się w tej sprawie postępowanie upadłościowe, a spółką kieruje syndyk.

Z uwagi na fakt, iż w toku procesu okazało się, że wobec pozwanego M. S. (2) toczyło się przed Sądem Okręgowym w Poznaniu postępowanie w przedmiocie jego ubezwłasnowolnienia i ustanowienia opieki, postanowieniem z dn.28.02.2013 r. sąd zawiesił postępowanie w sprawie przeciwko pozwanemu M. S. (2) (k-389), a zarządzeniem z dn. 12.09.2013 r. sprawa z powództwa powoda przeciwko pozwanemu M. S. (2) została wyłączona do odrębnego postępowania. (k-1).

Postanowieniem z dn. 14.01.2013 r. Sąd Okręgowy orzekł całkowite ubezwłasnowolnienie M. S. (2) z powodu zespołu psychoorganicznego otępiennego pochodzenia naczyniowego. (k-388).

W dn. 20.11.2013 r. w Krajowym Rejestrze Sądowym została wpisana zmiana polegająca na przekształceniu powodowej spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w S. w spółkę jawną : (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka jawna (k-144.)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje.

Nakazem zapłaty z dn. 22.09.2011 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu (sygn.. akt IX GNc 885/11) orzekł, iż pozwany Budownictwo (...) spółka z o.o w C. ma zapłacić na rzecz powoda kwotę 232.975,04 zł. z ustawowymi odsetkami od kwot wymienionych w nakazie oraz kwotę 2.912,25 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej i kwotę 7.217 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Rozpatrując sprawę po złożeniu przez spółkę sprzeciwu, Sąd Okręgowy w Poznaniu wyrokiem z dn. 29.11.2011 r. (sygn.. akt IX GC 741/11) zasądził na rzecz powoda od spółki Budownictwo (...) spółka z o.o w C. kwotę 232.975,04 zł. z ustawowymi odsetkami od kwot wymienionych w wyroku oraz kwotę 11.649 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej i kwotę 7.217 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Wyrok ten się uprawomocnił i postanowieniem z dn. 27.12.2011 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu nadał mu klauzulę wykonalności.

(dowód: nakaz zapłaty z dn. 22.09.2011 r., IX GNc 885/11 k-1999-201; wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dn. 29.11.2011 r. k-202-204; postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dn. 27.12.2011 r.

Powód złożył u Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Poznaniu – Grunwald i J. wniosek o wszczęcie postępowania zabezpieczającego, w oparciu o wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dn. 29.11.2011 r. Następnie powód złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

(dowód: wniosek o wszczęcie postepowania zabezpieczającego k- 209-213; wniosek powoda o wszczęcie postępowania egzekucyjnego k-229-233)

Postanowieniem z dn. 28.02.2011 r. Komornik sądowy zasądził od spółki Budownictwo (...) spółka z o.o w C. kwotę 5.405,91 zł. tytułem kosztów postępowania zabezpieczającego oraz kwotę 1.800 zł. tytułem kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu zabezpieczającym. Postanowieniem z dn. 3.01.2012 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Poznaniu ustalił wynagrodzenie za czynności radcy prawnego w postępowaniu egzekucyjnym na kwotę 1.800 zł.

(dowód: postanowienie komornika sądowego z dn. 28.02.2011 r. k-301; postanowienie komornika sądowego z dn. 3.01.2012 r. k-250)

Uchwałą nr(...)/2011 z dn. 12.05.2011 r. zgromadzenie wspólników spółki Budownictwo (...) spółka z o.o w C. odwołało z funkcji prezesa zarządu M. S. (2) i powołało na jego miejsce pozwanego M. S. (1). Postanowieniem z dn. 13.07.2012 r. Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Poznaniu umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone z wniosku powoda wobec spółki Budownictwo (...) spółka z o.o w C., gdyż egzekucja okazała się całkowicie bezskuteczna. Komornik ustalił też koszty postępowania egzekucyjnego w kwocie 118,65 zł.

(dowód: uchwała nr 2/05/2011 k-341; postanowienie z dn. 13.07.2012 r. k-337).

Spółka Budownictwo (...) spółka z o.o w C. na zgromadzeniu wspólników w dn. 7.02.2012 r. zmieniła nazwę na : Budownictwo (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i siedzibę na K.. Uchwała zaś nr 3 z dn. 7.02.2012 r. odwołano z zarządu pozwanego M. S. (1).

(dowód: odpis z Krajowego Rejestru Sądowego k-206-208; protokół zgromadzenia wspólników z dn. 7.02.2012 r. k-342-353)

Pismem z dn. 11.09.2012 r. powód wezwał pozwanego M. S. (1) do zapłaty kwoty 236.405,44 zł. w terminie do dnia 19 września 2012 r. Powód wskazał, że na kwotę tę składają się kwoty: 178.133,09 zł. stanowiąca część należności głównej zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dn. 29.11.2011 r., kwota 30.174,44 zł. stanowiąca skapitalizowane odsetki od tejże kwoty, kwota 18.866 zł. stanowiąca zasądzone w/w wyrokiem koszty procesu, kwota 7.205,91 zł. stanowiąca koszty postępowania zabezpieczającego i kwota 2.026 zł., stanowiąca sumę kosztów postępowania egzekucyjnego. Wezwanie to pozwany M. S. (1) otrzymał 18.09.2012 r.

(dowód: wezwanie do zapłaty k-360-361; potwierdzenie doręczenia wezwania pozwanemu k-362)

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Sąd dał wiarę dokumentom z których przeprowadzono dowody, bowiem ich autentyczność nie budziła wątpliwości, nie były również kwestionowane przez żadną ze stron.

Sad oddalił natomiast wniosek pozwanego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z uwagi na fakt, iż pozwany w zakreślonym przez sąd terminie nie uiścił zaliczki na koszty opinii biegłego. Sąd oddalił też pozostałe wnioski dowodowe zgłoszone przez pozwanego w odpowiedzi na pozew, uznając, iż wobec wcześniejszego oddalenia dowodu z opinii biegłego, przeprowadzenie dowodów z zeznań świadka i strony na okoliczność, iż w chwili ustępowania przez pozwanego z funkcji prezesa zarządu spółki nie istniały przesłanki do ogłoszenia jej upadłości, okazało się zbędne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powódka jako podstawę prawną swojego roszczenia zawartego w pozwie wskazała art. 299 k.sh. Taką podstawę wskazała również w wezwaniu przedsądowym skierowanym do pozwanego.

W związku z powyższym, rzeczą sądu było ustalenie i rozważenie, czy pozwany rzeczywiście powinien ponosić odpowiedzialność za zobowiązania spółki Budownictwo (...) spółka z o.o. w K. na podstawie tegoż przepisu.

Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 299 § 1 k.s.h jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. W myśl § 2 art. 299 k.s.h członek zarządu może się jednak uwolnić od tej odpowiedzialności, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że nie zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz nie wszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo nie zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz nie wszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody.

W sprawie nie było sporu co do tego, że powódce przysługuje wierzytelność wobec spółki Budownictwo (...) spółka z o.o. w K. w kwocie 236.405,44 zł. oraz że egzekucja tej wierzytelności okazała się bezskuteczna. Pozwany nie zakwestionował też faktu, że pełnił funkcje członka zarządu spółki Budownictwo (...) spółka z o.o. w K. od 12.05.2011r. do 7.02.2012 r., i w czasie gdy był członkiem zarządu spółki istniały wierzytelności powoda opisane w uzasadnieniu pozwu.

Powód wykazał również, że egzekucja wierzytelności wobec spółki Budownictwo (...) spółka z o.o. w K. okazała się bezskuteczna, co ostatecznie potwierdził Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Poznaniu, umarzając postanowieniem z dn. 13.07.2012 r. postępowanie egzekucyjne z powodu jego całkowitej bezskuteczności. Bezskuteczność egzekucji może być przy tym wykazywana przez wierzyciela wszelkimi środkami dowodowymi.

Pozwany nie kwestionował wysokości dochodzonego przez powoda odszkodowania. Pozwany nie kwestionował też wskazanego przez powoda w pozwie okresu, w którym pełnił funkcje członka zarządu, a w szczególności, że pełnił tę funkcje od 12.05.2011 r. do 7.02.2012 r. Pozwany przyznał, iż pełnił tę funkcje do 7.02.2012 r. Okoliczność, iż pozwany pełnił funkcję członka zarządu od 12.05.2012 r. do 7.02.2012 r. potwierdzają :uchwała z dn. 12.05.2011 r. o powołaniu pozwanego w skład zarządu (k-341) i uchwała z dn. 7.02.2012 r. o jego odwołaniu (k-353). Pozwany nie kwestionował też w szczególności, iż zobowiązania spółki Budownictwo (...) spółka z o.o. w K. wobec powoda powstały w okresie gdy pełnił funkcje w zarządzie .

W odpowiedzi na pozew pozwany wnosząc o oddalenie powództwa podniósł jedynie, iż w chwili sprzedaży przez niego udziałów w spółce nie istniała sytuacja uzasadniająca ogłoszenie upadłości spółki. Dodał, że udziały sprzedał w dn. 7.02.2012 r. Powołał się przy tym na treść umowy sprzedaży udziałów, w której nabywca udziałów oświadczył, iż ma świadomość, że spółka spłaca swoje zobowiązania , a pewne opóźnienia co do zapłaty części zobowiązań mają charakter przejściowy.

W ocenie sądu nie jest to jednak okoliczność potwierdzająca, że w czasie gdy pozwany pełnił funkcje w zarządzie spółki Budownictwo (...) spółka z o.o. w K., nie zachodziły przesłanki do złożenia wniosku o ogłoszenie jej upadłości, zwłaszcza że pozwany nie wykazał żadnymi innymi dowodami w postaci choćby dokumentacji księgowej spółki, jaka istotnie była jej sytuacja finansowa i majątkowa w tym czasie, zaś jego wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, został oddalony z uwagi na nieuiszczenie zaliczki na koszty takiej opinii.

Odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o, o której mowa w art. 299 k.s.h ma charakter - opartej na ustawie – swoistej odpowiedzialności odszkodowawczej, której celem jest zagwarantowanie wierzycielom spółki dodatkowej ochrony w wypadku, gdy egzekucja wszczęta przeciwko spółce nie doprowadziła do zaspokojenia ich wierzytelności z powodów zawinionych przez członków zarządu (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dn. 28.11.2003 r., IV CK 226/2002, Lex nr 172822).

Odpowiedzialność członków zarządu jest sankcją za kierowanie sprawami spółki w sposób prowadzący do bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce albowiem oddziaływać na spółkę w sposób przeciwdziałający bezskuteczności egzekucji jej zobowiązań mogą tylko osoby, które w czasie istnienia tych zobowiązań wchodzą w skład zarządu spółki.

Członek zarządu może wyłączyć swoją odpowiedzialność, wykazując okoliczności wymienione w art. 298 § 2 k.h (obecnie art. 299 § 2 k.s.h) (wyrok SN z dnia 4 kwietnia 2000 r. V CKN 10/00, OSNC 2000/12/219, Biul.SN 2000/10/5, M.Prawn. 2000/12/780, Pr.Gosp. 2001/1/12, OSP 2001/7-8/112). M.R.-K. twierdzi nawet, że art. 299 § 2 k.s.h, zawiera zamknięty katalog okoliczności uwalniających członków zarządu z odpowiedzialności. Członek zarządu zwolni się zatem z odpowiedzialności na mocy art. 299 k.s.h. przez wykazanie jednej z przesłanek zwalniających go z odpowiedzialności na mocy art. 299 § 2 k.s.h. (M.R.-K. – Glosa do wyroku SN z dn. 4.04.2000 r., V CKN 10/00, R. (...)).

Zgodnie z art. 21 § 1 prawa upadłościowego i naprawczego, dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości.

Jak zaś stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dn. 18.12.2000 r. „czas właściwy” do zgłoszenia upadłości, o jakim mowa w art. 299 k.s.h , to czas w jakim zarząd spółki nie będący w stanie zrealizować zobowiązań względem wszystkich wierzycieli, winien złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, aby w ten sposób chronić zagrożone interesy wszystkich wierzycieli, którzy po ogłoszeniu upadłości mogą liczyć na równomierne zaspokojenie. Jeżeli zatem członek zarządu spółki zgłasza wniosek o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie, to oznacza, że uczynił ze swej strony wszystko, by nie dopuścić do zaspakajania niektórych wierzycieli ze szkodą dla innych. Właściwy czas do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości jest przy tym przesłanką obiektywną, ustalaną w oparciu o okoliczności faktyczne każdej sprawy. Dla jego określenia nie ma znaczenia subiektywne przekonanie członków zarządu (wyrok Sądu najwyższego z dn. 24.09.2008 r., II CSK 142/08, Lex nr 470009).

W ocenie sądu, pozwany nie wykazał więc w toku procesu przesłanek egzoneracyjnych, na które powoływał się w odpowiedzi na pozew. W szczególności stwierdzić należy, że wierzytelność powoda wobec spółki Budownictwo (...) spółka z o.o. w K. nie została przez tę spółkę zaspokojona do chwili złożenia pozwu. Dodatkowo pozwany nie wykazał aby spółka we właściwym czasie złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości, zwłaszcza że spółka takiego wniosku w ogóle nie złożyła Pozwany nie zdołał też wykazać okoliczności podnoszonych w odpowiedzi na pozew, a mianowicie, że w okresie gdy pełnił funkcję członka zarządu, a także w chwili gdy został z tej funkcji odwołany – sytuacja finansowa spółki nie uzasadniała konieczności złożenia wniosku o ogłoszenie jej upadłości. Pozwany nie wykazał też, że problemy finansowe spółki istniejące w chwili odwołania go z zarządu, których występowania nie zaprzeczył, miały charakter przejściowy. O tym że jednak tak nie było, świadczy choćby fakt, że spółka nie spłaciła zobowiązań powoda.

Jeżeli chodzi o wysokość szkody powoda, to w ocenie sądu powód wykazał, iż poniósł szkodę w wysokości kwoty dochodzonej pozwem.

Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dn. 16.01.2008 r. (IV CSK 430/07, Lex nr 487532) z regulacji art. 299 k.s.h wynika na rzecz wierzyciela domniemanie szkody w wysokości nie wyegzekwowanego wobec spółki zobowiązania. Domniemany jest także związek przyczynowy między szkodą wierzyciela a nie złożeniem we właściwym czasie przez członka zarządu wniosku o ogłoszenie upadłości. Odpowiedzialność z art. 299 k.s.h jest bowiem sankcją za kierowanie przez zarząd sprawami spółki w sposób niekorzystny dla wierzycieli, który doprowadził do bezskuteczności egzekucji jej zobowiązań.

Sąd nie miał przy tym wątpliwości co do tego, że odpowiedzialność na podstawie art. 299 k.s.h obejmuje zasądzone w tytule wykonawczym wydanym przeciwko spółce koszty procesu, koszty postępowania egzekucyjnego umorzonego z powodu bezskuteczności egzekucji i odsetki od należności głównej (zob. uchwała Sądu najwyższego z dn. 7.12.2006 r., III CZP 118/06, OSNC 2007/9/136; wyrok Sadu Najwyższego z dn. 8.03.2007 r., III CSK 352/06, Lex nr 278665; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dn. 4.04.2006 r., I ACa 341/06, lex nr 217207)

Dodatkowo, Sąd podziela też stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dn. 21.02.2002 r. (IV CKN 793/00, OSNC 2003/2/22) i Sądu Apelacyjnego w Katowicach, wyrażone w wyrokach z dn. 4.07.2006 r. (I ACa 341/2006, Lex nr 217207) i z dn. 30.10.2007 r., (V ACa 670/07 Lex nr 446719), iż stosownie do art. 455 k.c, wynikające z art. 299 § 1 k.s.h roszczenie odszkodowawcze staje się wymagalne po wezwaniu członka zarządu do zapłaty sumy zobowiązania, którego egzekucja przeciwko spółce okazała się bezskuteczna, czyli od chwili wymagalności ustalonej zgodnie z art. 455 k.c.

Powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem (obejmującej: kwotę 178.133,09 zł. stanowiącą część należności głównej zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dn. 29.11.2011 r., kwotę 30.174,44 zł. stanowiącą skapitalizowane odsetki od tejże kwoty, kwotę 18.866 zł. stanowiącą zasądzone w/w wyrokiem koszty procesu, kwotę 7.205,91 zł. stanowiącą koszty postępowania zabezpieczającego i kwotę 2.026 zł., stanowiąca sumę kosztów postępowania egzekucyjnego) pismem z dn. 11.09.2012 r., wskazując, iż kwotę 236.405,44 zł. pozwany ma zapłacić do dnia 19.09.2012 r. (k-360-361). Powód dołączył też dowód doręczenia pozwanemu tegoż wezwania, z którego wynika, iż pozwany otrzymał je w dn. 18.09.2012 r.

W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę, iż w literaturze przyjmuje się, iż termin „niezwłocznie”, o którym mowa w art. 455 k.c należy rozumieć jako termin realny, sąd przyjął, że skoro pozwany otrzymał wezwanie w dn. 18.09.2012 r. , to realnym terminem dla pozwanego do dokonania zapłaty może być termin 7 dni od otrzymania wezwania, a zatem dzień 25.09.2012 r., Dlatego sąd zasądził odsetki od kwoty dochodzonej pozwem od dnia 26.09.2012 r., a nie jak żądał powód od dnia 20.09.2012 r. W tej części powództwo sąd oddalił.

Mając zatem na uwadze wszystkie powyższe okoliczności i dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego w trybie art. 233 k.p.c., w ocenie sądu roszczenie powódki zasługiwało na uwzględnienie.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c., mając na uwadze zasadę odpowiedzialności za wynik sporu zgodnie z którą strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Na koszty należne powodowi , który wygrał sprawę złożyła się kwota 11.821 zł. tytułem opłaty sądowej od pozwu, kwota 7.200 zł. tytułem wynagrodzenia pełnomocnika procesowego ( § 6 pkt 7 w Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dn. 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U nr 163, poz. 1349 ze zm.) oraz kwota 17 zł. z tytułu opłaty od pełnomocnictwa, co w sumie daje kwotę 19.038 zł., którą pozwany został obciążony na rzecz powoda.

SSO Elżbieta Kala

Sygn. Akt VIII GC 222/13

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka jawna w S. na podstawie art. 299 k.s.h. wniósł o:

1) zasądzenie solidarnie od pozwanych M. S. (1) oraz M. J.

(...) na rzecz powoda kwoty 159.741,61 zł. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w płatności liczonych od dnia 20 września 2012 r. do dnia zapłaty;

2) zasądzenie od pozwanego M. S. (1) dodatkowo kwoty 76 663,83 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20 września 2012 r. do dnia zapłaty;

3) zasądzenie solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż powód i spółka Budownictwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. (poprzednia nazwa: Budownictwo (...) sp. z o.o ) prowadzili współpracę gospodarczą. W związku z brakiem zapłaty za towary sprzedawane przez powoda spółce, powód wniósł przeciwko niej pozew o zapłatę.

Na skutek złożonego pozwu, Sąd Okręgowy w Poznaniu, IX Wydział Gospodarczy w dniu 22 września 2011 r. w sprawie o sygnaturze, akt IX GNc 885/11 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniający w całości powództwo powoda. Pozwany wniósł sprzeciw do nakazu, jednakże Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 29 listopada 2011 r. o sygn. akt IX GC 741/11 w całości uwzględnił powództwo, zasądzając od spółki na rzecz powoda:

I. kwotę 232 975,04 zł wraz z ustawowymi odsetkami od następujących kwot:

1) 7 439,04 zł od dnia 25 kwietnia 2011 r. do dnia zapłaty,

2) 7 970,40 zł od dnia 5 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

3) 4 132,80 zł od dnia 8 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

4) 16 134,83 zł od dnia 8 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

5) 9 164,12 zł od dnia 9 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

6) 4 683,84 zł od dnia 14 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

7) 2 586,84 zł od dnia 14 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

8) 6 492,56 zł od dnia 16 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

9) 3 857,28 zł od dnia 27 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

10) 5 667,84 zł od dnia 28 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

11) 5 298,84 zł od dnia 28 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

12) 8 413,20 zł od dnia 30 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

13) 23 588,12 zł od dnia 6 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

14) 7 292,73 zł od dnia 7 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

15) 3 520,63 zł od dnia 10 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

16) 4 221,36 zł od dnia 12 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

17) 20 535,29 zł od dnia 13 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

18) 4 206,60 zł od dnia 13 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

19) 4 206,60 zł od dnia 18 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

20) 4 554,08 zł od dnia 18 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

21) 8 505,45 zł od dnia 18 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

22) 4 012,88 zł od dnia 21 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

23) 8 756,74 zł od dnia 21 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

24) 7 436,58 zł od dnia 21 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

25) 5 667,84 zł od dnia 21 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

26) 7 859,70 zł od dnia 25 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

27) 4 766,25 zł od dnia 1 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

28) 4 446,60 zł od dnia 1 lipca 2011 r. do dnia zapłaty, .

29) 3 542,40 zł od dnia 1 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

30) 4 408,32 zł od dnia 7 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

31) 4 574,68 zł od dnia 8 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

32) 1 377,60 zł od dnia 23 maja 2011 do dnia zapłaty

33) 295,20 zł od dnia 25 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

34) 369,00 zł od dnia 29 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

35) 369,00 zł od dnia 7 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

36) 1 525,20 zł od dnia 7 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

37) 762,60 zł od dnia 12 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

38) 196,80 zł od dnia 13 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

39) 811,80 zł od dnia 16 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

40) 418,20 zł od dnia 15 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

41) 762,60 zł od dnia 29 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

42) 1 180,80 zł od dnia 10 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

43) 1 500,60 zł od dnia 16 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

44) 369,00 zł od dnia 18 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

45) 1 107,00 zł od dnia 18 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

46) 369,00 zł od dnia 25 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

47) 738,00 zł od dnia 25 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

48) 541,20 zł od dnia 25 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

49) 393,60 zł od dnia 25 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

50) 49,20 zł od dnia 27 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

51) 369,00 zł od dnia 31 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

52) 369,00 zł od dnia 31 lipca 2011 r. do dnia zapłaty

53) 393,60 zł od dnia 31 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

54) 393,60 zł od dnia 6 sierpnia 2011 r. do dnia zapłaty,

55) 369,00 zł od dnia 7 sierpnia 2011 r. do dnia zapłaty.

II. koszty procesu w kwocie 11 649,00 zł.

Wyżej wskazane orzeczenie zostało opatrzone klauzulą wykonalności w dniu 27 grudnia 2011 r.

W dniu 29 listopada 2011 r. powód wniósł do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Poznań -Grunwald i Jeżyce w Poznaniu wniosek o wszczęcie postepowania zabezpieczającego. Następnie, na podstawie wyroku Sądu Okręgowego, IX Wydział Gospodarczy z dnia 29 listopada 2012 r., sygn. akt: IX GC 741/11 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, powód w dniu 2 stycznia 2012 r. złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Powód wniósł o przeprowadzenie egzekucji ze składników majątku Spółki, w tym rachunków bankowych, wierzytelności, ruchomości, nieruchomości i innych które organ egzekucyjny miał ustalić w toku postępowania egzekucyjnego. Postępowanie egzekucyjne było prowadzone w pierwszej kolejności przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Poznań - Grunwald i Jeżyce w Poznaniu, Ł. D., pod sygnatura akt KM 3/12.

Egzekucja została skierowana do wierzytelności przysługujących Spółce od Urzędu Skarbowego P. - W., wierzytelności z rachunków bankowych oraz wierzytelności przysługujących Spółce od Miasta P. - Zarządu Dróg Miejskich w P., Powiatu (...) - Zarządu Dróg Powiatowych w P., Urzędu Miasta i Gminy w C., (...) Zarządu Dróg Wojewódzkich, Urzędu Miasta i Gminy M., spółek: (...) SA, Budownictwa (...) sp. z o. o., (...) sp. j. A. M.M., (...) sp. z o. o., (...) Wojewódzkie sp. z o. o., (...) SA, (...) sp. z o. o., (...) SA, (...) SA, (...) sp. z o. o., (...) Serwis sp. z o. o., (...) sp. z o. o. w likwidacji, (...) SA, (...) S.A. oddział w P. w likwidacji, (...) SA, (...) sp. z o. o.

W toku egzekucji Komornik Sądowy Ł. D. stwierdził swoją niewłaściwość i sprawę przekazał Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu P. Ś., który prowadził w dalszym ciągu postępowanie pod nowymi sygnaturami akt odpowiednio: KM 1094/12 oraz KM 1662/12. W toku postępowania Komornik Sądowy P. Ś. zajął wierzytelności przysługujące Spółce od Pierwszego Urzędu Skarbowego w P., (...) sp. z o. o., (...) SA, Urzędu Gminy B., (...) Bank (...) SA, Bank (...) SA, (...) S.A.

Zgodnie z pismem komornika P. Ś. z dn. 30.05.2012 r., egzekucja z rachunków bankowych Spółki była bezskuteczna. Ponadto, na rachunku bankowym prowadzonym przez (...) Bank S.A. wystąpił zbieg egzekucji z innymi komornikami. Ponadto, według informacji przekazanych przez Komornika Sądowego Spółka nie jest właścicielem nieruchomości.

W piśmie z dnia 19 czerwca 2012 r. Komornik Sądowy P. Ś. wskazał, że prowadzi siedem postępowań egzekucyjnych przeciwko Spółce na łączną kwotę zadłużenia około 620 000,00 zł, a zajęcie wierzytelności wobec spółki (...) S.A. również okazało się bezskuteczne.

Z uwagi na powyższe, w dniu 20 lipca 2012 r. Komornik skierował do Powoda pismo - wysłuchanie wierzyciela i dłużnika przed zawieszeniem lub umorzeniem postępowania w trybie art. 827 k.p.c. z dnia 20 lipca 2012 r., z uwagi na fakt, że egzekucja z wierzytelności oraz rachunków bankowych Spółki jest bezskuteczna, a postępowanie nie doprowadziło do wyjawienia majątku Spółki.

Następnie komornik sądowy P. Ś. umorzył postępowanie egzekucyjne postanowieniem z dn. 13.07.2012 r.

W tym stanie rzeczy oczywistym jest, iż egzekucja okazała się bezskuteczna w myśl art. 299 KSH., powód wykorzystał bowiem wszelkie możliwe sposoby egzekucji wobec spółki. Powód podkreślił, że wyczerpał wszystkie sposoby prowadzenia postępowania egzekucyjnego, pomimo nie istnienia takiego obowiązku.

Swoje roszczenie wobec pozwanych powód oparł na treści art. 299 k.s.h.

Zgodnie z dyspozycją art. 299 § 1 KSH: „Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania."

Powód wskazał też, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego: „Odpowiedzialność członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie art. 299 KSH obejmuje zasądzone w tytule wykonawczym, wydanym przeciwko spółce, koszty procesu, koszty postępowania egzekucyjnego umorzonego z powodu bezskuteczności egzekucji i odsetki ustawowe od należności głównej.

Według poglądu przyjętego w orzecznictwie Sądu Najwyższego, odpowiedzialność określona w art. 299 KSH ma charakter odszkodowawczy, zatem odpowiedzialność członków zarządu obejmuje także poniesione przez powoda koszty w związku z prowadzeniem postępowania zabezpieczającego.

Odsetki od należności głównej podlegają kapitalizacji na dzień bezskuteczności egzekucji.

W związku z wyegzekwowaniem przez komornika w toku egzekucji kwoty w wysokości 54 841,95 zł i przekazaniu jej powodowi przelewem w dniu 26 stycznia 2012 r. powód zaliczył wyegzekwowaną kwotę w pierwszej kolejności na wskazane w uzasadnieniu pozwu kwoty.

W tym stanie rzeczy powód dochodził od pozwanego M. S. (1)

w niniejszym pozwie:

1)  należności głównej w kwocie 178 133,09 zł,

2)  skapitalizowanych odsetek ustawowych w kwocie 30.174,44 zł.,

3)  kosztów procesu w kwocie 18.866 zł.,

4)  kosztów postępowania zabezpieczającego w kwocie 7.205,91 zł.,

5) kosztów postępowania egzekucyjnego umorzonego z powodu bezskuteczności egzekucji w kwocie 2 026 zł

Kwota roszczeń wynikająca z zobowiązań zaciągniętych przez pozwanego M. S. (2) w okresie pełnienia funkcji członka zarządu wynosi 128 533,23 zł. Kwota ta stanowi 55,17 % z kwoty długu Spółki wynikającego z niespłaconych faktur (232, 975,04 zł)bez odsetek;

2) wysokość odsetek za opóźnienie w płatności kwot wynikających z faktur, które zostały wystawione do dnia odwołania M. S. (2) z funkcji Prezesa Zarządu Spółki wynosi: 15 706,77 zł;

3) koszty procesu, wraz z kosztami zastępstwa procesowego, stanowią 55,17 % kosztów zasądzonych w wyroku z dnia 29 listopada 2012 r.: 10 408,37 zł;

4) koszty postępowania zabezpieczającego, w tym koszty zastępstwa procesowego stanowią 55,17 % kosztów poniesionych przez Powoda: 3 975,50 zł;

5) koszty postępowania egzekucyjnego, w tym koszty zastępstwa procesowego stanowią 55,17 % kosztów poniesionych przez Powoda: 1 117,74 zł.

Powód wskazał też, że do przyjęcia odpowiedzialności z art. 299 Ksh wystarczy istnienie zobowiązania w czasie sprawowania funkcji członka zarządu, nie jest natomiast konieczne, aby zobowiązanie w tym czasie było wymagalne.

W niniejszej sprawie zobowiązania Spółki powstały w związku z brakiem płatności za faktury wystawione przez powoda w okresie od dnia 23 marca 2011 r. do dnia 7 czerwca 2011 r

18.05.2011 r.,

W okresie zaciągania wyżej wskazanych zobowiązań przez Spółkę oraz w okresie gdy zobowiązania te istniały oraz stały się wymagalne następujące osoby były członkami zarządu Spółki:

1) w okresie do 12 maja 2011 r. członkami zarządu byli M. S. (2) (Prezes Zarządu) oraz M. S. (1) (Wiceprezes Zarządu).W związku z powyższym M. S. (2) ponosi odpowiedzialność wyłącznie za zobowiązania Spółki zaciągnięte od dnia 23 marca 2011 r. do dnia odwołania,

2) od dnia 12 maja 2011 r. do dnia 7 lutego 2012 r. jedynym członkiem zarządu Spółki był M. S. (1), bowiem w dniu 7 lutego 2012 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników odwołało M. S. (1) z funkcji Prezesa Zarządu; wykreślenie M. S. (1) z rejestru przedsiębiorców nastąpiło w dniu 28 lutego 2012 r. W związku z powyższym M. S. (1) odpowiada za wszystkie zobowiązania Spółki, zaciągnięte przez nią w okresie, gdy był on członkiem zarządu Spółki;

3) od dnia 7 lutego 2012 r. jedynym członkiem zarządu jest B. B., który w dniu 7 lutego 2012 r. uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników został powołany na stanowisko Prezesa Zarządu Spółki. Wpis do rejestru przedsiębiorców nastąpił w dniu 28 lutego 2012 r.

Powód w dn. 11.09.2012 r. wystosował wezwania do zapłaty do pozwanych. Termin na zapłatę należności powód wyznaczył na dzień 19.09.2012 r.

Pozwany M. S. (1) w odpowiedzi na pozew wniósł o:

1. oddalenie pozwu,

2. obciążenie kosztami powoda.

W uzasadnieniu pozwany zakwestionował twierdzenia powoda jakoby w chwili sprzedaży przez niego udziałów w spółce Budownictwo (...) istniała sytuacja uzasadniająca ogłoszenie upadłości tej spółki.

Przypomniał, iż udziały w spółce sprzedał w dniu 7 lutego 2012 roku, w dniu tym też zrezygnował z pełnienia funkcji prezesa zarządu, nowy właściciel powołał nowe organy spółki.

W ocenie pozwanego, w chwili sprzedaży udziałów nie istniały żadne przesłanki, które uzasadniałyby ogłoszenie upadłości spółki.

0 fakcie, iż spółka nie była niewypłacalna przesądza też zdaniem pozwanego treść umowy sprzedaży udziałów zawarta przez niego w dniu 7 lutego 2012 roku. Nabywca wprost, po analizie dokumentacji rachunkowo-księgowej spółki, oświadczył iż ma świadomość, że spółka spłaca swoje zobowiązania, a pewne opóźnienia co do zapłaty części zobowiązań mają charakter jedynie przejściowy. Nabywca wskazał także, iż przyjmuje do wiadomości, że znacząca część aktywów spółki to wierzytelności, które ma zamiar ściągnąć od dłużników.

W przekonaniu pozwanego, faktem notoryjnym winno być zarówno dla powoda, jak i Sądu, iż spółki funkcjonujące w segmencie budowlanym, a w szczególności zajmujące się budową dróg, gdzie inwestorem w większości przypadków były podmioty prawa publicznego, a firmy te funkcjonowały jako podwykonawcy wielkich koncernów budowlanych, znalazły się na przełomie lat 2011 i 2012 w pewnych problemach finansowych. Problemy te spowodowane były opóźnieniami i zatorami płatniczymi.

Pozwany zaprzeczył też sugestii, jakoby zbył spółkę znajdującą się w stanie niewypłacalności. Przeczy temu jego postępowanie. Pozwany dodał iż byłe także udziałowcem i prezesem zarządu spółki (...) Sp. z o.o. i spółka ta wobec sytuacji rynkowej zmuszona była do tego, aby w styczniu 2012 roku złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości. Wniosek został przez Sąd uwzględniony i toczy się w tej sprawie postępowanie upadłościowe, a spółką kieruje syndyk.

Z uwagi na fakt, iż w toku procesu okazało się, że wobec pozwanego M. S. (2) toczyło się przed Sądem Okręgowym w Poznaniu postępowanie w przedmiocie jego ubezwłasnowolnienia i ustanowienia opieki, postanowieniem z dn.28.02.2013 r. sąd zawiesił postępowanie w sprawie przeciwko pozwanemu M. S. (2) (k-389), a zarządzeniem z dn. 12.09.2013 r. sprawa z powództwa powoda przeciwko pozwanemu M. S. (2) została wyłączona do odrębnego postępowania. (k-1).

Postanowieniem z dn. 14.01.2013 r. Sąd Okręgowy orzekł całkowite ubezwłasnowolnienie M. S. (2) z powodu zespołu psychoorganicznego otępiennego pochodzenia naczyniowego. (k-388).

W dn. 20.11.2013 r. w Krajowym Rejestrze Sądowym została wpisana zmiana polegająca na przekształceniu powodowej spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w S. w spółkę jawną : (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka jawna (k-144.)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje.

Nakazem zapłaty z dn. 22.09.2011 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu (sygn.. akt IX GNc 885/11) orzekł, iż pozwany Budownictwo (...) spółka z o.o w C. ma zapłacić na rzecz powoda kwotę 232.975,04 zł. z ustawowymi odsetkami od kwot wymienionych w nakazie oraz kwotę 2.912,25 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej i kwotę 7.217 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Rozpatrując sprawę po złożeniu przez spółkę sprzeciwu, Sąd Okręgowy w Poznaniu wyrokiem z dn. 29.11.2011 r. (sygn.. akt IX GC 741/11) zasądził na rzecz powoda od spółki Budownictwo (...) spółka z o.o w C. kwotę 232.975,04 zł. z ustawowymi odsetkami od kwot wymienionych w wyroku oraz kwotę 11.649 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej i kwotę 7.217 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Wyrok ten się uprawomocnił i postanowieniem z dn. 27.12.2011 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu nadał mu klauzulę wykonalności.

(dowód: nakaz zapłaty z dn. 22.09.2011 r., IX GNc 885/11 k-1999-201; wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dn. 29.11.2011 r. k-202-204; postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dn. 27.12.2011 r.

Powód złożył u Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Poznaniu – Grunwald i J. wniosek o wszczęcie postępowania zabezpieczającego, w oparciu o wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dn. 29.11.2011 r. Następnie powód złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

(dowód: wniosek o wszczęcie postepowania zabezpieczającego k- 209-213; wniosek powoda o wszczęcie postępowania egzekucyjnego k-229-233)

Postanowieniem z dn. 28.02.2011 r. Komornik sądowy zasądził od spółki Budownictwo (...) spółka z o.o w C. kwotę 5.405,91 zł. tytułem kosztów postępowania zabezpieczającego oraz kwotę 1.800 zł. tytułem kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu zabezpieczającym. Postanowieniem z dn. 3.01.2012 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Poznaniu ustalił wynagrodzenie za czynności radcy prawnego w postępowaniu egzekucyjnym na kwotę 1.800 zł.

(dowód: postanowienie komornika sądowego z dn. 28.02.2011 r. k-301; postanowienie komornika sądowego z dn. 3.01.2012 r. k-250)

Uchwałą nr (...)/2011 z dn. 12.05.2011 r. zgromadzenie wspólników spółki Budownictwo (...) spółka z o.o w C. odwołało z funkcji prezesa zarządu M. S. (2) i powołało na jego miejsce pozwanego M. S. (1). Postanowieniem z dn. 13.07.2012 r. Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Poznaniu umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone z wniosku powoda wobec spółki Budownictwo (...) spółka z o.o w C., gdyż egzekucja okazała się całkowicie bezskuteczna. Komornik ustalił też koszty postępowania egzekucyjnego w kwocie 118,65 zł.

(dowód: uchwała nr 2/05/2011 k-341; postanowienie z dn. 13.07.2012 r. k-337).

Spółka Budownictwo (...) spółka z o.o w C. na zgromadzeniu wspólników w dn. 7.02.2012 r. zmieniła nazwę na : Budownictwo (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i siedzibę na K.. Uchwała zaś nr 3 z dn. 7.02.2012 r. odwołano z zarządu pozwanego M. S. (1).

(dowód: odpis z Krajowego Rejestru Sądowego k-206-208; protokół zgromadzenia wspólników z dn. 7.02.2012 r. k-342-353)

Pismem z dn. 11.09.2012 r. powód wezwał pozwanego M. S. (1) do zapłaty kwoty 236.405,44 zł. w terminie do dnia 19 września 2012 r. Powód wskazał, że na kwotę tę składają się kwoty: 178.133,09 zł. stanowiąca część należności głównej zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dn. 29.11.2011 r., kwota 30.174,44 zł. stanowiąca skapitalizowane odsetki od tejże kwoty, kwota 18.866 zł. stanowiąca zasądzone w/w wyrokiem koszty procesu, kwota 7.205,91 zł. stanowiąca koszty postępowania zabezpieczającego i kwota 2.026 zł., stanowiąca sumę kosztów postępowania egzekucyjnego. Wezwanie to pozwany M. S. (1) otrzymał 18.09.2012 r.

(dowód: wezwanie do zapłaty k-360-361; potwierdzenie doręczenia wezwania pozwanemu k-362)

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Sąd dał wiarę dokumentom z których przeprowadzono dowody, bowiem ich autentyczność nie budziła wątpliwości, nie były również kwestionowane przez żadną ze stron.

Sad oddalił natomiast wniosek pozwanego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z uwagi na fakt, iż pozwany w zakreślonym przez sąd terminie nie uiścił zaliczki na koszty opinii biegłego. Sąd oddalił też pozostałe wnioski dowodowe zgłoszone przez pozwanego w odpowiedzi na pozew, uznając, iż wobec wcześniejszego oddalenia dowodu z opinii biegłego, przeprowadzenie dowodów z zeznań świadka i strony na okoliczność, iż w chwili ustępowania przez pozwanego z funkcji prezesa zarządu spółki nie istniały przesłanki do ogłoszenia jej upadłości, okazało się zbędne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powódka jako podstawę prawną swojego roszczenia zawartego w pozwie wskazała art. 299 k.sh. Taką podstawę wskazała również w wezwaniu przedsądowym skierowanym do pozwanego.

W związku z powyższym, rzeczą sądu było ustalenie i rozważenie, czy pozwany rzeczywiście powinien ponosić odpowiedzialność za zobowiązania spółki Budownictwo (...) spółka z o.o. w K. na podstawie tegoż przepisu.

Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 299 § 1 k.s.h jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. W myśl § 2 art. 299 k.s.h członek zarządu może się jednak uwolnić od tej odpowiedzialności, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że nie zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz nie wszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo nie zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz nie wszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody.

W sprawie nie było sporu co do tego, że powódce przysługuje wierzytelność wobec spółki Budownictwo (...) spółka z o.o. w K. w kwocie 236.405,44 zł. oraz że egzekucja tej wierzytelności okazała się bezskuteczna. Pozwany nie zakwestionował też faktu, że pełnił funkcje członka zarządu spółki Budownictwo (...) spółka z o.o. w K. od 12.05.2011r. do 7.02.2012 r., i w czasie gdy był członkiem zarządu spółki istniały wierzytelności powoda opisane w uzasadnieniu pozwu.

Powód wykazał również, że egzekucja wierzytelności wobec spółki Budownictwo (...) spółka z o.o. w K. okazała się bezskuteczna, co ostatecznie potwierdził Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Poznaniu, umarzając postanowieniem z dn. 13.07.2012 r. postępowanie egzekucyjne z powodu jego całkowitej bezskuteczności. Bezskuteczność egzekucji może być przy tym wykazywana przez wierzyciela wszelkimi środkami dowodowymi.

Pozwany nie kwestionował wysokości dochodzonego przez powoda odszkodowania. Pozwany nie kwestionował też wskazanego przez powoda w pozwie okresu, w którym pełnił funkcje członka zarządu, a w szczególności, że pełnił tę funkcje od 12.05.2011 r. do 7.02.2012 r. Pozwany przyznał, iż pełnił tę funkcje do 7.02.2012 r. Okoliczność, iż pozwany pełnił funkcję członka zarządu od 12.05.2012 r. do 7.02.2012 r. potwierdzają :uchwała z dn. 12.05.2011 r. o powołaniu pozwanego w skład zarządu (k-341) i uchwała z dn. 7.02.2012 r. o jego odwołaniu (k-353). Pozwany nie kwestionował też w szczególności, iż zobowiązania spółki Budownictwo (...) spółka z o.o. w K. wobec powoda powstały w okresie gdy pełnił funkcje w zarządzie .

W odpowiedzi na pozew pozwany wnosząc o oddalenie powództwa podniósł jedynie, iż w chwili sprzedaży przez niego udziałów w spółce nie istniała sytuacja uzasadniająca ogłoszenie upadłości spółki. Dodał, że udziały sprzedał w dn. 7.02.2012 r. Powołał się przy tym na treść umowy sprzedaży udziałów, w której nabywca udziałów oświadczył, iż ma świadomość, że spółka spłaca swoje zobowiązania , a pewne opóźnienia co do zapłaty części zobowiązań mają charakter przejściowy.

W ocenie sądu nie jest to jednak okoliczność potwierdzająca, że w czasie gdy pozwany pełnił funkcje w zarządzie spółki Budownictwo (...) spółka z o.o. w K., nie zachodziły przesłanki do złożenia wniosku o ogłoszenie jej upadłości, zwłaszcza że pozwany nie wykazał żadnymi innymi dowodami w postaci choćby dokumentacji księgowej spółki, jaka istotnie była jej sytuacja finansowa i majątkowa w tym czasie, zaś jego wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, został oddalony z uwagi na nieuiszczenie zaliczki na koszty takiej opinii.

Odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o, o której mowa w art. 299 k.s.h ma charakter - opartej na ustawie – swoistej odpowiedzialności odszkodowawczej, której celem jest zagwarantowanie wierzycielom spółki dodatkowej ochrony w wypadku, gdy egzekucja wszczęta przeciwko spółce nie doprowadziła do zaspokojenia ich wierzytelności z powodów zawinionych przez członków zarządu (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dn. 28.11.2003 r., IV CK 226/2002, Lex nr 172822).

Odpowiedzialność członków zarządu jest sankcją za kierowanie sprawami spółki w sposób prowadzący do bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce albowiem oddziaływać na spółkę w sposób przeciwdziałający bezskuteczności egzekucji jej zobowiązań mogą tylko osoby, które w czasie istnienia tych zobowiązań wchodzą w skład zarządu spółki.

Członek zarządu może wyłączyć swoją odpowiedzialność, wykazując okoliczności wymienione w art. 298 § 2 k.h (obecnie art. 299 § 2 k.s.h) (wyrok SN z dnia 4 kwietnia 2000 r. V CKN 10/00, OSNC 2000/12/219, Biul.SN 2000/10/5, M.Prawn. 2000/12/780, Pr.Gosp. 2001/1/12, OSP 2001/7-8/112). M.R.-K. twierdzi nawet, że art. 299 § 2 k.s.h, zawiera zamknięty katalog okoliczności uwalniających członków zarządu z odpowiedzialności. Członek zarządu zwolni się zatem z odpowiedzialności na mocy art. 299 k.s.h. przez wykazanie jednej z przesłanek zwalniających go z odpowiedzialności na mocy art. 299 § 2 k.s.h. (M.R.-K. – Glosa do wyroku SN z dn. 4.04.2000 r., V CKN 10/00, R. (...)).

Zgodnie z art. 21 § 1 prawa upadłościowego i naprawczego, dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości.

Jak zaś stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dn. 18.12.2000 r. „czas właściwy” do zgłoszenia upadłości, o jakim mowa w art. 299 k.s.h , to czas w jakim zarząd spółki nie będący w stanie zrealizować zobowiązań względem wszystkich wierzycieli, winien złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, aby w ten sposób chronić zagrożone interesy wszystkich wierzycieli, którzy po ogłoszeniu upadłości mogą liczyć na równomierne zaspokojenie. Jeżeli zatem członek zarządu spółki zgłasza wniosek o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie, to oznacza, że uczynił ze swej strony wszystko, by nie dopuścić do zaspakajania niektórych wierzycieli ze szkodą dla innych. Właściwy czas do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości jest przy tym przesłanką obiektywną, ustalaną w oparciu o okoliczności faktyczne każdej sprawy. Dla jego określenia nie ma znaczenia subiektywne przekonanie członków zarządu (wyrok Sądu najwyższego z dn. 24.09.2008 r., II CSK 142/08, Lex nr 470009).

W ocenie sądu, pozwany nie wykazał więc w toku procesu przesłanek egzoneracyjnych, na które powoływał się w odpowiedzi na pozew. W szczególności stwierdzić należy, że wierzytelność powoda wobec spółki Budownictwo (...) spółka z o.o. w K. nie została przez tę spółkę zaspokojona do chwili złożenia pozwu. Dodatkowo pozwany nie wykazał aby spółka we właściwym czasie złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości, zwłaszcza że spółka takiego wniosku w ogóle nie złożyła Pozwany nie zdołał też wykazać okoliczności podnoszonych w odpowiedzi na pozew, a mianowicie, że w okresie gdy pełnił funkcję członka zarządu, a także w chwili gdy został z tej funkcji odwołany – sytuacja finansowa spółki nie uzasadniała konieczności złożenia wniosku o ogłoszenie jej upadłości. Pozwany nie wykazał też, że problemy finansowe spółki istniejące w chwili odwołania go z zarządu, których występowania nie zaprzeczył, miały charakter przejściowy. O tym że jednak tak nie było, świadczy choćby fakt, że spółka nie spłaciła zobowiązań powoda.

Jeżeli chodzi o wysokość szkody powoda, to w ocenie sądu powód wykazał, iż poniósł szkodę w wysokości kwoty dochodzonej pozwem.

Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dn. 16.01.2008 r. (IV CSK 430/07, Lex nr 487532) z regulacji art. 299 k.s.h wynika na rzecz wierzyciela domniemanie szkody w wysokości nie wyegzekwowanego wobec spółki zobowiązania. Domniemany jest także związek przyczynowy między szkodą wierzyciela a nie złożeniem we właściwym czasie przez członka zarządu wniosku o ogłoszenie upadłości. Odpowiedzialność z art. 299 k.s.h jest bowiem sankcją za kierowanie przez zarząd sprawami spółki w sposób niekorzystny dla wierzycieli, który doprowadził do bezskuteczności egzekucji jej zobowiązań.

Sąd nie miał przy tym wątpliwości co do tego, że odpowiedzialność na podstawie art. 299 k.s.h obejmuje zasądzone w tytule wykonawczym wydanym przeciwko spółce koszty procesu, koszty postępowania egzekucyjnego umorzonego z powodu bezskuteczności egzekucji i odsetki od należności głównej (zob. uchwała Sądu najwyższego z dn. 7.12.2006 r., III CZP 118/06, OSNC 2007/9/136; wyrok Sadu Najwyższego z dn. 8.03.2007 r., III CSK 352/06, Lex nr 278665; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dn. 4.04.2006 r., I ACa 341/06, lex nr 217207)

Dodatkowo, Sąd podziela też stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dn. 21.02.2002 r. (IV CKN 793/00, OSNC 2003/2/22) i Sądu Apelacyjnego w Katowicach, wyrażone w wyrokach z dn. 4.07.2006 r. (I ACa 341/2006, Lex nr 217207) i z dn. 30.10.2007 r., (V ACa 670/07 Lex nr 446719), iż stosownie do art. 455 k.c, wynikające z art. 299 § 1 k.s.h roszczenie odszkodowawcze staje się wymagalne po wezwaniu członka zarządu do zapłaty sumy zobowiązania, którego egzekucja przeciwko spółce okazała się bezskuteczna, czyli od chwili wymagalności ustalonej zgodnie z art. 455 k.c.

Powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem (obejmującej: kwotę 178.133,09 zł. stanowiącą część należności głównej zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dn. 29.11.2011 r., kwotę 30.174,44 zł. stanowiącą skapitalizowane odsetki od tejże kwoty, kwotę 18.866 zł. stanowiącą zasądzone w/w wyrokiem koszty procesu, kwotę 7.205,91 zł. stanowiącą koszty postępowania zabezpieczającego i kwotę 2.026 zł., stanowiąca sumę kosztów postępowania egzekucyjnego) pismem z dn. 11.09.2012 r., wskazując, iż kwotę 236.405,44 zł. pozwany ma zapłacić do dnia 19.09.2012 r. (k-360-361). Powód dołączył też dowód doręczenia pozwanemu tegoż wezwania, z którego wynika, iż pozwany otrzymał je w dn. 18.09.2012 r.

W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę, iż w literaturze przyjmuje się, iż termin „niezwłocznie”, o którym mowa w art. 455 k.c należy rozumieć jako termin realny, sąd przyjął, że skoro pozwany otrzymał wezwanie w dn. 18.09.2012 r. , to realnym terminem dla pozwanego do dokonania zapłaty może być termin 7 dni od otrzymania wezwania, a zatem dzień 25.09.2012 r., Dlatego sąd zasądził odsetki od kwoty dochodzonej pozwem od dnia 26.09.2012 r., a nie jak żądał powód od dnia 20.09.2012 r. W tej części powództwo sąd oddalił.

Mając zatem na uwadze wszystkie powyższe okoliczności i dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego w trybie art. 233 k.p.c., w ocenie sądu roszczenie powódki zasługiwało na uwzględnienie.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c., mając na uwadze zasadę odpowiedzialności za wynik sporu zgodnie z którą strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Na koszty należne powodowi , który wygrał sprawę złożyła się kwota 11.821 zł. tytułem opłaty sądowej od pozwu, kwota 7.200 zł. tytułem wynagrodzenia pełnomocnika procesowego ( § 6 pkt 7 w Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dn. 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U nr 163, poz. 1349 ze zm.) oraz kwota 17 zł. z tytułu opłaty od pełnomocnictwa, co w sumie daje kwotę 19.038 zł., którą pozwany został obciążony na rzecz powoda.