Piątek, 29 marca 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5877
Piątek, 29 marca 2024
Sygnatura akt: II AKa 19/16

Tytuł: Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2016-03-10
Data orzeczenia: 10 marca 2016
Data publikacji: 15 listopada 2017
Data uprawomocnienia: 10 marca 2016
Sąd: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Wydział: II Wydział Karny
Przewodniczący: Anna Zdziarska
Sędziowie: Rafał Kaniok
Ewa Leszczyńska-Furtak

Protokolant: sekr. sąd. Piotr Grodecki
Hasła tematyczne: Odszkodowanie Za Niesłuszne Skazanie, Tymczasowe Aresztowanie Lub Zatrzymanie
Podstawa prawna: art. 552 kpk

Sygn. akt II AKa 19/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 marca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Anna Zdziarska (spr.)

Sędziowie: SA – Rafał Kaniok

SO (del.) – Ewa Leszczyńska - Furtak

Protokolant - sekr. sąd. Piotr Grodecki

przy udziale Prokuratora Marka Deczkowskiego

po rozpoznaniu w dniu 2 marca 2016 r.

sprawy z wniosku A. C.

o odszkodowanie i zadośćuczynienie za poniesioną szkodę i doznaną krzywdę wynikłe z zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności

na skutek apelacji, wniesionej przez pełnomocnika

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 3 listopada 2015 r.

sygn. akt VIII Ko 68/15

1.  utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz radcy prawnego E. D. z Kancelarii (...) 120 (sto dwadzieścia) złotych powiększone o 23% podatku VAT tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną z urzędu wnioskodawczyni;

3.  kosztami postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

W dniu 3 sierpnia 2015 r. A. C. złożyła wniosek o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niewątpliwie niezasadne zarządzenie wykonania kary 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono wyrokiem Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy z dnia 26 maja 2008 r. w sprawie o sygn. akt IV K 836/06.

Wyrokiem z dnia 3 listopada 2015 r., w sprawie VIII Ko 68/15 Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił wniosek A. C..

Apelacją powyższy wyrok zaskarżył pełnomocnik wnioskodawczyni.

Orzeczeniu zarzucił:

1) obrazę przepisu prawa materialnego, mianowicie art. 75§ 1 k.k. wynikającą z nieuwzględnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 lipca 2013 r. w sprawie SK 9/10,

2) obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na jego treść, a mianowicie art. 4, 7, 92, 410 k.p.k. poprzez nierozważenie całokształtu okoliczności ujawnionych w sprawie oraz fragmentaryczną, jednostronną analizę i ocenę dowodów, co skutkowało błędne ustalenie, że materiał dowodowy zebrany w sprawie nie uzasadniał uwzględnienia wniosku A. C. o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niewątpliwie niesłuszne pozbawienie wolności na okres 1 roku i 6 miesięcy w sprawie o sygn. akt IV K 836/06,

3) naruszenie art. 552 § 4 k.p.k. poprzez jego wadliwe zastosowanie i odmowę przyznania odszkodowania i zadośćuczynienia w przypadku, gdy skazana przez 9 miesięcy przebywała w zakładzie karnym bez podstawy prawnej oraz zgodnego z Konstytucją orzeczenia pozwalającego na jej izolację.

W związku z powyższym pełnomocnik wniósł o zasądzenie 20 tysięcy złotych tytułem odszkodowania i 40 tysięcy złotych tytułem zadośćuczynienia, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelację oraz wnioski w niej zawarte uznać należało za niezasadne.

Sąd odwoławczy dostrzega, iż przedmiotowa sprawa nie należy do typowych, niemniej jednak Sąd I instancji w przekonujący sposób uzasadnił swe stanowisko o oddaleniu żądania. Do odmiennego wniosku nie prowadzi argumentacja przedstawiona przez pełnomocnika A. C..

Przede wszystkim nietrafny jest zarzut obrazy art. 75§ 1 k.k., albowiem Sąd I instancji nie procedował w przedmiocie zarządzenia wykonania kary, tylko w kwestii odszkodowania i zadośćuczynienia.

Sąd a quo rozpoznał sprawę wieloaspektowo. W pierwszej kolejności swe rozważania skoncentrował na ustaleniu czy wnioskodawczyni nabyła uprawnienia do ubiegania się o zasądzenie na jej rzecz rekompensaty finansowej z tytułu doznanej krzywdy, a także czy poniosła szkodę majątkową.

Przepis art. 552 § 4 k.k. przewiduje uprawnienie do odszkodowania i zadośćuczynienia w wypadku, w którym na skutek wznowienia lub kasacji stwierdzono, że zarządzenie wykonania kary warunkowo zawieszonej było niewątpliwie niezasadne.

Podobnie jak skarżący Sąd I instancji zauważył, że wyrok wydany w sprawie IV K 836/06, który stał się podstawą osadzenia wnioskodawczyni w zakładzie karnym nie funkcjonuje aktualnie w obrocie prawnym. Po wznowieniu postępowania i uchyleniu przez Sąd Apelacyjny w Warszawie, postanowienia o zarządzeniu wykonania kary pozbawienia wolności, umorzono postępowanie wobec przedawnienia możliwości zarządzenia kary.

Słusznie jednak wskazał Sąd Okręgowy, że racjonalny ustawodawca przewidział, że będą się zdarzały takie przypadki i nie można twierdzić jak pełnomocnik, że A. C. została osadzona i odbywała karę bez podstawy prawnej. W czasie osadzenia wnioskodawczyni wyrok był prawomocny i wykonalny. Przypomnieć należy, że art. 75§ 1 k.k. nie został w całości uznany za niekonstytucyjny, a jedynie w zakresie w jakim nie przewidywał odstępstwa od obligatoryjnego zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności w sytuacji, gdy przemawiały za tym szczególne względy. Odroczenie o 18 miesięcy mocy obowiązującej tego przepisu dawało w świetle prawa możliwość jego stosowania w dotychczasowym brzmieniu jeszcze po wydaniu wyroku przez Trybunał Konstytucyjny.

Zdaniem Sądu odwoławczego, dla potrzeb niniejszego postępowania zbyt daleko idące są rozważania Sądu I instancji dotyczące możliwości zarządzenia kary pozbawienia wolności wobec A. C. na innej podstawie np. fakultatywnej.

Również nieuprawnione są przemyślenia pełnomocnika, który uważa że postanowienie wydane na podstawie art. 75§ 1 k.k. jako sprzeczne z Konstytucją od początku było nieważne oraz, że istniały względy tego rodzaju, które przemawiałyby za odstępstwem od zarządzenia kary. Zauważyć też należy, że sformułowanie „szczególne względy” oprócz wartości obiektywnych zawiera jeszcze elementy ocenne. Aktualnie z przyczyn formalnych nie mogły stać się przedmiotem badania.

Przyznać należy rację Sądowi Okręgowemu w Warszawie, że zarządzenie wobec A. C. kary pozbawienia wolności nie było niewątpliwie niezasadne z naciskiem na słowo „niewątpliwie”, albowiem odbyło się bez obrazy przepisów rozdziału VIII kodeksu karnego i nie powodowało dolegliwości, których wnioskodawczyni nie powinna doznać w świetle całokształtu okoliczności ustalonych w sprawie.

A. C. kilkukrotnie była karana sądownie. Między innymi wyrokiem łącznym z dnia 26 lutego 2014 r., gdzie połączono również karę orzeczoną w sprawie IV K 836/06. Na poczet kary 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności zaliczono okres kary odbytej w sprawie IV K 836/06 tj. od dnia 8 marca 2013 r. do dnia 26 lutego 2014 r. W kolejnym wyroku łącznym z dnia 26 sierpnia 2015 r. (II K 219/15) na poczet niższej kary, nie obejmującej po wznowieniu kary ze sprawy IV K 836/06 ponownie zaliczono okres kary faktycznie odbytej od dnia 8 marca 2013 r., tym razem do dnia 8 marca 2014 r.

Trafne jest stanowisko sądu meritti o braku podstaw do zasądzenia rekompensaty finansowej, za okres odbytej kary i zaliczonej na poczet kary łącznej orzeczonej na podstawie innych wyroków jednostkowych.

Pełnomocnik wnioskodawczyni w apelacji szeroko przedstawił bieg postępowania, w tym cytował stanowisko prokuratora zajęte w przedmiocie rozpoznawania wniosku o wznowienie. Przedstawił też własny punkt widzenia na temat podstaw do zasądzenia odszkodowania i zadośćuczynienia. Nie dostarczył natomiast argumentów wskazujących na to, że Sąd I instancji nierzetelnie ocenił materiał dowodowy, bądź nie uwzględnił niektórych z nich, przez co dokonał błędnych ustaleń faktycznych. Przyznać zresztą należy, że rozstrzygnięcie w tej sprawie opierało się bardziej na rozważaniach prawnych niż faktycznych.

Na podst. art. 554 § 2 k. p. k. orzeczono o kosztach procesu.

O wynagrodzeniu dla pełnomocnika orzeczono na podst. § 4 ust. 1 i 3, § 17 ust. 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z dnia 5.11.2015 r.). Zdaniem Sądu odwoławczego, zasądzona kwota odzwierciedla stopień skomplikowania sprawy i nakład pracy pełnomocnika.

Z tych wszystkich względów Sąd Apelacyjny, w oparciu o dyspozycję art. 437 § 1 k.p.k. orzekł jak w wyroku.

Najczęściej czytane
ogłoszenia

Udostępnij