Sygn. akt : VU 1850/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 stycznia 2015 roku

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Regina Stępień

Protokolant: Ewelina Trzeciak

po rozpoznaniu w dniu 21 stycznia 2015 r. w Legnicy

sprawy z wniosku P. R.

przy udziale zainteresowanego (...) Sp. z o.o. w Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

na skutek odwołania P. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 8 stycznia 2014 roku

znak (...) dec. nr (...) oraz (...) dec. nr (...)

oraz z wniosku Z. R.

przy udziale zainteresowanego (...) Sp. z o.o. w Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

na skutek odwołania Z. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 8 stycznia 2014 roku

znak (...) dec. nr (...)

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

I.  oddala odwołania,

II.  zasądza od wnioskodawców P. R. i Z. R. na rzecz strony pozwanej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. kwoty po 2.400 złotych od każdego z nich tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt V U 1850/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 stycznia 2014 r., nr(...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. ustalił, iż P. R. nie podlega jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. z o.o. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 25 czerwca 2013 r.

Na uzasadnienie powyższej decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, iż umowa o pracę z dnia 25 czerwca 2013 r. zawarta między (...) Sp. z o.o. reprezentowaną przez W. R. – wiceprezesa zarządu, a P. R. – będącym jedynym wspólnikiem spółki- na stanowisku Prezesa Zarządu jest bezwzględnie nieważna z uwagi na niewłaściwą reprezentację Spółki.

Kolejną decyzją z dnia 8 stycznia 2014 r., nr (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. ustalił, iż P. R. nie podlega jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. z o.o. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 25 czerwca 2013 r.

Na uzasadnienie powyższej decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, iż umowa o pracę z dnia 25 czerwca 2013 r. zawarta między (...) Sp. z o.o. reprezentowaną przez Z. R. – prezesa zarządu– będącym jedynym wspólnikiem spółki, a P. R. na stanowisku Wiceprezesa Zarządu jest bezwzględnie nieważna z uwagi na niewłaściwą reprezentację Spółki.

Odwołania od powyższych decyzji złożył P. R., zarzucając naruszenia art. 83 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej „ustawa systemowa”) w zw. z art. 210 § 1 i 2 k.s.h., art. 58 § 1 k.c. oraz art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust, 1 i art. 13 ust. 1 ustawy systemowej. W uzasadnieniu stawianych zarzutów podniósł, iż umowy na podstawie których odwołujący wykonywał pracę na rzecz obu spółek, zostały zawarte prawidłowo, bo przez pełnomocników tych spółek powołanych zgodnie z art. 210 § 1 k.s.h. na podstawie uchwał Zgromadzenia Wspólników z dnia 15 czerwca 2013 r., dołączonych do odwołania. W związku z tym domagał się zmiany tych decyzji i objęcia przedmiotowym ubezpieczeniem.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołania wniósł o ich oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonych decyzji.

Decyzją z dnia 8 stycznia 2014 r., nr (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. ustalił, iż Z. R. nie podlega jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. z o.o. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 25 czerwca 2013 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w uzasadnieniu powyższej decyzji wskazał, iż umowa o pracę z dnia 25 czerwca 2013 r. zawarta między (...) Sp. z o.o. reprezentowaną przez P. R. – wiceprezesa zarządu, a Z. R.– będącym jedynym wspólnikiem spółki na stanowisko Prezesa Zarządu jest bezwzględnie nieważna z uwagi na niewłaściwą reprezentację Spółki.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył Z. R., zarzucając naruszenia art. 83 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej „ustawa systemowa”) w zw. z art. 210 § 1 i 2 k.s.h., art. 58 § 1 k.c. oraz art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust, 1 i art. 13 ust. 1 ustawy systemowej. W uzasadnieniu stawianych zarzutów podniósł, iż umowa, na podstawie której odwołujący wykonywał pracę na rzecz spółki, została zawarta prawidłowo, bo przez pełnomocnika tej spółki, powołanego zgodnie z art. 210 § 1 k.s.h. na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników (...)Sp. zo.o. z dnia 15 czerwca 2013 r., dołączonej do odwołania. W związku z tym domagał się zmiany decyzji i objęcia przedmiotowym ubezpieczeniem.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko, że na dzień podpisania przedmiotowej umowy o pracę ze (...) Sp. z o.o. nie była reprezentowane przez pełnomocnika ustanowionego przez zgromadzenie wspólników.

Zarządzeniem z dnia 31 marca 2014 r. wydanym w sprawie o sygn. akt VU 1851/14 sprawy z odwołań obu zainteresowanych zostały połączone do wspólnego rozpoznania pod sygn. akt sprawy niniejszej.

Sąd Okręgowy ustalił:

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w Z. jest spółką jednoosobową, powstałą na mocy aktu założycielskiego z dnia 14 sierpnia 2012 r., Rep. (...) nr (...) Przedmiotowa Spółka zajmuje się szeroko pojętą działalnością budowlaną. Jej jedynym wspólnikiem, od początku jej istnienia, posiadającym 100 % udziałów, jest P. R.. Zarząd Spółki jest dwuosobowy. W jego skład wchodzi Prezes w osobie P. R. i Wiceprezes w osobie jego brata – W. R..

Dowód: -akta ZUS (wypis aktu notarialnego z 14.08.2012 r., odpis KRS)

Dnia 16 czerwca 2013 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników (...) Sp. z o.o. w osobie P. R. podjęło uchwałę w sprawie unormowania wypłacania wynagrodzeń dla Prezesa Spółki poprzez wyrażenie zgody na podpisanie umowy o pracę z dniem 26 czerwca 2013 r. z dotychczasowym członkiem zarządu w osobie P. R.. Uchwała określała wysokość wynagrodzenia za pracę w kwocie 20000 zł miesięcznie. Na jej mocy wspólnicy wyrazili zgodę na podpisanie umowy o pracę przez dotychczasowy zarząd w osobie wiceprezesa. Przyczyną podjęcia powyższej uchwały było ograniczenie kosztów działalności gospodarczej i unikniecie podwójnego opodatkowania dywidendy dla prezesa spółki.

W dniu 25 czerwca 2013 r. (...) Sp. z o.o. reprezentowana przez W. R. zawarła z P. R. umowę o pracę na stanowisku Prezesa Zarządu, na czas nieokreślony od dnia jej zawarcia.

Po zawarciu powyższej umowy zakres zadań i sposób ich wykonywania przez P. R. nie zmienił się, oprócz tego, że przeszedł badania lekarskie, podpisywał kartę obecności oraz otrzymywał miesięczne wynagrodzenie.

Dowód: -akta ZUS (uchwała z dn. 15.06.2013 r., umowa o pracę);

- przesłuchanie P. R. – k. 46-47, e-protokół 00:07:37 – 00:35:20

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w Z. jest spółką jednoosobową, powstałą na mocy aktu założycielskiego z dnia 14 sierpnia 2012 r., Rep. (...)nr (...). Przedmiotowa Spółka zajmuje się szeroko pojętą działalnością budowlaną. Od początku jej istnienia jej jedynym wspólnikiem, posiadającym 100 % udziałów, jest Z. R.. Zarząd spółki jest dwuosobowy. W jego skład wchodzi Prezes w osobie Z. R. i Wiceprezes w osobie jego syna – P. R..

Dowód: -akta ZUS (wypis aktu notarialnego z 14.08.2012 r., odpis KRS)

Dnia 16 czerwca 2013 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników (...) Sp. z o.o. w osobie Z. R. podjęło uchwałę w sprawie unormowania wypłacania wynagrodzeń dla Prezesa i Wiceprezesa spółki poprzez wyrażenie zgody na podpisanie umowy o pracę z dniem 26 czerwca 2013 r. z dotychczasowymi członkami zarządu w osobie Z. R. i P. R.. Uchwała określała wysokość wynagrodzenia za pracę w kwocie 30000 zł miesięcznie dla prezesa i 20000 zł dla wiceprezesa. Na jej mocy wspólnicy wyrazili zgodę na podpisanie umowy o pracę przez dotychczasowy zarząd. Przyczyną podjęcia powyższej uchwały było ograniczenie kosztów działalności gospodarczej i uniknięcie podwójnego opodatkowania dywidendy.

W dniu 25 czerwca 2013 r. (...) Sp. z o.o. reprezentowana przez Z. R. zawarła z P. R. umowę o pracę na stanowisku Wiceprezesa Zarządu, na czas nieokreślony od dnia jej zawarcia.

Tego samego dnia (...) Sp. z o.o. reprezentowana przez P. R. zawarła ze Z. R. umowę o pracę na stanowisku Prezesa Zarządu, na czas nieokreślony od dnia jej zawarcia.

Po zawarciu powyższych umów zainteresowani wykonywali wszystkie zadania na rzecz spółki na dotychczasowych zasadach. Podpisywali listy obecności, wiceprezes mógł sprzeciwić się terminowi urlopu zgłaszanego przez prezesa, jednak tego nigdy nie uczynił.

Dowód: -akta ZUS (uchwała z dn. 15.06.2013 r., umowy o pracę);

- przesłuchanie Z. R. – k. 46-47, e-protokół 00:07:37 – 00:35:20

Obaj zainteresowani do złożonych odwołań od trzech przedmiotowych decyzji załączyli uchwały opatrzone datą 16 czerwca 2013 r., nazwane „uchwałami zgromadzenia udziałowców”, dotyczące upoważnienia osób wskazanych w w.w. umowach o pracę jako reprezentanci Spółek (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. do zawarcia tych umów w imieniu spółek, wraz z dokumentami pełnomocnictwa.

Sąd zważył:

Odwołania zainteresowanych nie zasługiwały na uwzględnienie.

Biorąc pod uwagę charakter obu spółek, jako spółek jednoosobowych z dwuosobowym zarządem, w skład którego wchodził jedyny wspólnik jako prezes i osoba trzecia jako wiceprezes, właściwym trybem do zawierania umów o pracę między tymi spółkami a członkami ich zarządów, był tryb określony w art. 210 § 1 k.s.h. Zgodnie z nim w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników. Umocowanie takiego pełnomocnika musi istnieć już w chwili zawierania umowy miedzy spółką a członkiem jej zarządu. Co do zasady przyjmuje się, że pełnomocnikiem w rozumieniu tego przepisu może być także członek zarządu, który nie jest jednocześnie stroną sporu lub umowy, a osoba pełniąca równocześnie funkcję członka zarządu i pełnomocnika wybranego przez zgromadzenie wspólników spółki przy dokonywaniu w imieniu spółki czynności prawnej, powinna zadbać o wyraźne wskazanie w jakim charakterze składa na dokumentach podpis. Brak wskazania pełnionej funkcji przy danej czynności prawnej powoduje znaczne trudności z określeniem statusu osoby kumulującej rolę członka zarządu i pełnomocnika spółki, a tym samym ocenę prawidłowości reprezentacji spółki przy poszczególnych czynnościach prawnych.

Takie wątpliwości odnośnie statusu osób reprezentujących spółki (...) Sp. z o.o. i (...) Sp.z.o.o. przy podpisywaniu przedmiotowych umów o pracę z dnia 26 czerwca 2013 r. występowały w niniejszej sprawie. We wszystkich tych umowach nie zostało wskazane w jakim charakterze działa za te spółki kolejno W. R. – w umowie dot. stanowiska Prezesa dla P. R., P. R. - w umowie dot. stanowiska Prezesa dla Z. R., oraz Z. R. - w umowie dot. stanowiska Wiceprezesa dla P. R..

Opierając się na zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, głownie w postaci dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego oraz dokumentów dołączonych przez obu zainteresowanych do odwołań, a także z przesłuchania zainteresowanych, Sąd doszedł do wniosku, że należy podzielić stanowisko organu rentowego, odnośnie niewłaściwej reprezentacji spółek przy zawieraniu wszystkich trzech przedmiotowych umów o pracę.

Przede wszystkim Sąd miał na względzie, że uchwały zgromadzenia wspólników obu spółek z dnia 16 czerwca 2013 r. dotyczące zgody na zawarcie umów o pracę, jakie zainteresowani przedłożyli w postępowaniu przed organem rentowym, są – w zakresie ustalenia reprezentacji spółek - sprzeczne z uchwałami tych zgromadzeń, noszących tą samą datę, a przedłożonych dopiero na etapie postępowania sądowego. W uchwale zgromadzenia wspólników w osobie Z. R. znajdującej się w aktach ZUS wskazano, że „wspólnicy wyrażają zgodę na podpisanie umów z członkami zarządu przez dotychczasowy zarząd”, a w uchwale zgromadzenia wspólników w osobie P. R. stwierdzono, że „wspólnicy wyrażają zgodę na podpisanie umów z członkami zarządu przez dotychczasowy zarząd w osobie wiceprezesa”. Takie sformułowanie dotyczące sposobu reprezentacji spółki w przypadku planowanych umów o pracę, jednoznacznie wskazuje na to, że spółki w umowach z członkami zarządu miały być reprezentowane przez zarząd lub konkretnego członka zarządu – wiceprezesa. Z kolei przedłożone wraz z odwołaniem uchwały „zgromadzenia udziałowców” wskazują w swej treści na umocowanie przez jedynych wspólników tych spółek odpowiednio Z. R., P. R. i W. R. (członków zarządów spółek) do zawarcia konkretnej umowy o pracę w imieniu odpowiedniej spółki. Wraz z tymi uchwałami przedłożone zostały jednocześnie stosowne pełnomocnictwa. W tych okolicznościach, Sąd nie miał wątpliwości, że uchwały przedłożone w toku postępowania sądowego przez zainteresowanych, wskazujące na umocowanie osób podpisujących umowy o pracę w imieniu spółek, zostały antydatowane. Nie było żadnych przeszkód, by uchwały te i pełnomocnictwa przedłożyć organowi rentowemu, jeśliby rzeczywiście istniały w dacie, jaką są opatrzone. Co więcej – wobec tego, że pełnomocnictwa te dotyczą konkretnej czynności, powinny być dołączone jako załącznik do umowy, co również nie nastąpiło. Sąd nie znalazł też podstaw do przyjęcia, że osoby podpisujące przedmiotowe umowy o pracę w imieniu spółek–pracodawców, były w rzeczywistości umocowane jako pełnomocnicy w rozumieniu art. 210 § 1 k.s.h. Przeczy temu treść uchwał przedłożonych w toku postępowania wyjaśniającego przez organem rentowym. Nie uszło też uwadze Sądu, że sam zainteresowany P. R. w toku przesłuchania wyjaśnił, że wydano jedną uchwałę dotyczącą jego umowy o pracę. Za niewiarygodne Sąd uznał zeznania świadka W. R., który twierdził, że posiadał umocowanie do podpisania umowy o pracę na stanowisko prezesa zarządu (...) Sp. z o.o., gdyż treść tej umowy, w powiązaniu z uchwałą walnego zgromadzenia wspólników tej spółki przedłożoną organowi rentowemu, wyraźnie wskazuje na to, że działał jako wiceprezes – członek zarządu, a nie pełnomocnik. Nie sposób też wytłumaczyć czemu tego samego dnia walne zgromadzenia wspólników spółek miały by podejmować dwie osobne uchwały, w tym drugą – sprzeczną co do przewidzianej reprezentacji spółek z uchwałą pierwszą.

W konsekwencji powyższych ustaleń Sąd uznał, że wszystkie trzy umowy o pracę z zainteresowanymi jako członkami zarządu zostały zawarte ze spółką reprezentowaną przez członków zarządu, a więc w sposób nieodpowiadający wymaganiom wynikającym z bezwzględnie obowiązującego art. 210 § 1 k.s.h.), co powoduje ich bezwzględną nieważność i przez to brak możliwości uznania ich za pracowników.

Co więcej, w ocenie Sądu, nieważność przedmiotowych umów o pracę wynika też z tego, że w ich wyniku nie doszło w rzeczywistości do powstania stosunku pracy.

Dla włączenia do pracowniczego ubezpieczenia społecznego i pozostawania w nim niezbędna jest przynależność do tej grupy podmiotów, które wykonują zatrudnienie w ramach stosunku pracy, a więc w warunkach rzeczywistego realizowania elementów charakterystycznych dla tego stosunku, a wynikających z art. 22 § 1 k.p.

Zgodnie z tym przepisem przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Najistotniejszą z konstytutywnych cech stosunku pracy jest podporządkowanie pracownicze i może istnieć wyłącznie w przypadku rozdzielenia osoby pracodawcy i pracownika. Znajduje to wyraz w obowiązującym od dnia 1 stycznia 2003 r. przepisie art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej, który - na gruncie przepisów prawa ubezpieczeń społecznych - za osobę podlegającą obowiązkowi ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności (art. 6 ust. 1 pkt 5 tej ustawy) uznaje wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Oznacza to, że z mocy ustawy posiadanie statusu takiego wspólnika decyduje o podleganiu przez niego ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej i wyłącza zawieranie umowy o pracę z własną spółką w celu objęcia ubezpieczeniami społecznymi z tytułu pozostawania w stosunku pracy.

Kolejną ważną cechą stosunku pracy jest wymiana świadczeń między właścicielem środków produkcji a pracownikiem. Jedyny (lub niemal jedyny) wspólnik spółki z o.o. co do zasady nie może pozostawać z tą spółką w stosunku pracy, gdyż w takim przypadku status wykonawcy pracy (pracownika) zostaje "wchłonięty" przez status właściciela kapitału (pracodawcy). Jest to nieuniknione zwłaszcza wtedy, gdy zakres pracy wspólnika pokrywa się z zakresem zadań jedynego wspólnika spółki, a taka sytuacja nastąpiła na mocy umów o pracę na stanowisko prezesów spółek obu zainteresowanych. Ich status pracownika w tych wypadkach zdominowany został przez właścicielski status jedynego wspólnika spółki z o.o. Wszystkie czynności (nawet typowo pracownicze) wykonywali na rzecz samego siebie (we własnym interesie) i na swoje własne ryzyko produkcyjne, gospodarcze i socjalne. Judykatura Sądu Najwyższego przyjmuje, że co prawda wspólnicy wieloosobowych spółek z o.o. mogą wykonywać zatrudnienie na podstawie umów o pracę zarówno w charakterze członków zarządu, jak i na stanowiskach wykonawczych, gdyż w takiej sytuacji wspólnika nie można traktować, jako podmiotu, którego praca polega na obrocie jego własnym kapitałem (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2008 r., I UK 162/08 i z dnia 9 czerwca 2010 r., II UK 33/10 oraz wyrok z dnia 12 maja 2011 r., II UK 20/11), jednakże nie dotyczy to już sytuacji, gdy spółka jest jednoosobowa lub udział innych wspólników jest iluzoryczny. Taka konfiguracja oznacza bowiem połączenie pracy i kapitału, co wyklucza dopuszczalność nawiązania stosunku pracy z własną spółką i podleganie takiego wspólnika pracowniczym ubezpieczeniom społecznym, niezależnie od rodzaju czynności (wykonawcze czy zarządzające), jakie miałyby być realizowane w ramach umowy o pracę (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 września 2013 r., II UK 36/13).

Z tych powodów zarzuty zawarte w rozpoznawanych odwołaniach, które sprowadzały się głównie do stwierdzenia, że skoro zarząd zainteresowanych spółek był dwuosobowy, to nie można mówić o braku podporządkowania pracowniczego, były niezasadne.

Zainteresowany P. R. nie wykazał także, że jego stosunki między spółką (...) a nim jako wiceprezesa jej zarządu, były oparte na podporządkowaniu pracowniczym po zawarciu stosownej umowy o pracę. W tym wypadku bowiem, jak wynika również z przesłuchania zainteresowanego Z. R., doszłoby do swoistego wzajemnego zatrudnienia obu zainteresowanych. Z jednej bowiem strony jedyny wspólnik (...) Sp. z o.o. jako pracownik miałby podlegać Spółce, działającej w osobie wiceprezesa P. R., z drugiej zaś P. R., wypełniając jako pracownik zadania wiceprezesa, miałby podlegać Spółce, którą ucieleśnia jedyny jej wspólnik w osobie Z. R.. Takie rozwiązanie jest nie do przyjęcia, gdyż wzajemna podległość obu zainteresowanych, polegająca na tym, że mieliby oni być względem siebie jednocześnie pracodawcą i pracownikiem, w zasadzie wyklucza istnienie tej podległości.

Istotne jest również to, że jak wynika z przesłuchania zainteresowanych, zakres ich zadań wykonywanych na rzecz obu spółek oraz sposób i czas ich wykonywania w żaden istotny sposób nie zmienił się po zawarciu przedmiotowych umów o pracę. Co więcej, wynika z nich wprost, że zatrudnienie na podstawie umowy o pracę miało dla nich znaczenie iluzoryczne, wymagało jedynie uzupełnienia dokumentacji poprzez uzyskanie odpowiednich zaświadczeń lekarskich i stworzenie dokumentacji płacowej i listy obecności oraz regulaminów pracy, a jedynym celem tych zabiegów było obniżenie kosztów prowadzonej działalności gospodarczej i uniknięcie podwójnego opodatkowania dywidendy. Taki obraz rzeczywistych relacji zainteresowanych z obiema spółkami oraz intencji towarzyszącej zawarciu badanych w sprawie umów o pracę (zresztą wprost wyrażonej także w uchwałach walnego zgromadzenia wspólników obu spółek z akt ZUS - „Wspólnicy (...) postanowili unormować wypłacanie wynagrodzeń dla Prezesa i Wice Prezesa zarządu poprzez wyrażenie zgody na podpisanie umów o pracę (...)”) świadczy, zdaniem Sądu, o tym, że umowy te miały na celu obejście przepisów prawa i jako takie są nieważne (art. 58 § 1 k.c.)

Obejściem prawa jest bowiem zamiar nawiązania stosunku ubezpieczenia społecznego bez rzeczywistego wykonywania umowy o pracę. Cel obejścia ustawy polega na takim ukształtowaniu treści czynności prawnej, która z punktu widzenia formalnego nie sprzeciwia się ustawie, ale w rzeczywistości zmierza do zrealizowania innego niż określony w niej celu, zakazanego przez prawo. Art. 58 § 1 k.c. zakazuje osiągania w drodze dokonywania czynności prawnych rezultatów, które są niemożliwe do pogodzenia nie z zakazami i nakazami przepisów ustawy wyrażonymi expressis verbis, lecz z celem danej regulacji czy też pozaprawnymi regułami słuszności lub sprawiedliwości (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2008 r., III UK 74/07, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2004 r., I PK 42/04; z dnia 25 stycznia 2005 r., II UK 141/04 oraz z dnia 5 października 2005 r., I UK 32/05). Innymi słowy czynności mające na celu obejście ustawy zawierają jedynie pozór zgodności z ustawą, by w rzeczywistości osiągnąć cel przez tę ustawę zakazany. Takim celem może być uzyskanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczenia społecznego przez osobę niespełniającą wymaganych do tego przesłanek. Takich przesłanek nie spełniali zainteresowani, gdyż w rzeczywistości nie można ich uznać za pracowników podporządkowanych spółce, z przyczyn wyżej wskazanych. Umowy o pracę nie zawarli celem pozostawania w stosunku pracy, lecz celem uzyskania niższych kosztów działalności gospodarczej oraz uzyskania korzystniejszych warunków podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Należy też podkreślić, że Sąd miał na względzie, iż zgodnie z obowiązującą judykaturą, mimo nieważności zawartej umowy o pracę, wynikającej z naruszenia zasad reprezentacji spółki przy czynnościach prawnych między spółką a członkami zarządu, strony mogą nawiązać umowny stosunek pracy przez czynności konkludentne, w szczególności wskutek dopuszczenia pracownika do pracy, przyjmowanie pracy przez pracodawcę i realizowanie takiego stosunku prawnego, który odpowiada cechom stosunku pracy określonym w art. 22 k.p. (por. wyrok Sądu Najwyższego z 8 czerwca 2010r., IPK 16/10, wyrok Sądu Najwyższego z 16 stycznia 2013r., II CSK 280/12, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 22 marca 2013r., III AUa 1142/12). Sąd stoi jednak na stanowisku, że po taki sposób ustalenia istnienia stosunku pracy należy sięgać z dużą ostrożnością, a w przypadku osób, których czynności pracownicze pokrywają się w całości z czynnościami tych osób w okresie wcześniejszym, gdy pełniły te same funkcje jedynie na podstawie powołania na stanowisko kierownicze w danym organie spółki, zaś przepisy prawa przewidują szczególne wymagania w zakresie reprezentacji spółki- pracodawcy przy zawieraniu umów o pracę i te nie są spełnione, to jest to nieuzasadnione i niecelowe.

Z tych wszystkich względów, Sąd na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c., pozbawione uzasadnionych podstaw odwołanie oddalił.

O kosztach postępowania (pkt II) orzekł na zasadzie art. 98 § 1 k.p.c. oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie płat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity: Dz.U. z 2013 r., poz. 490).