Sygn. akt VIII U 204/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Janina Kościelniak
Protokolant:	Kamila Niemczyk

po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2015 r. w Gliwicach

sprawy G. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz wysokość składek na Fundusz Pracy

na skutek odwołania G. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 5 grudnia 2011 r. nr (...)

z dnia 5 grudnia 2011 r. nr (...)

oddala odwołania.

(-) SSO Janina Kościelniak

Sygn. akt VIII U 204/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 grudnia 2011r. (nr (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne G. C. za okres od marca 2007r. do sierpnia 2007r. oraz od lutego 2008r. do lutego 2009r., podlegającego ubezpieczeniom jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, niemająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Nadto decyzją z dnia 5 grudnia 2011r. (nr (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. ustalił wysokość należnych składek na Fundusz Pracy dla płatnika składek G. C. za okres od marca 2007r. do sierpnia 2007r. oraz od lutego 2008r. do lutego 2009r.

W odwołaniu ubezpieczony domagał się uchylenia powyższych decyzji i stwierdzenia przez Sąd, że nie podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, gdyż podlegał temu ubezpieczeniu jako osoba wykonująca pracę nakładczą. Argumentował, iż wobec zbiegu tytułów do ubezpieczenia społecznego przysługiwało mu przyznane przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych prawo wyboru tego tytułu, z którego chce być ubezpieczony.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swe dotychczasowe stanowisko.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołujący G. C. w spornym okresie prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej nr (...) wydanego przez Prezydenta Miasta G.. Ubezpieczony w tym okresie prowadził dokumentację księgową, w której widnieją zapisy dotyczące wartości sprzedanych towarów i usług. W zeznaniach podatkowych PIT-36 za 2007, 2008 i 2009 rok, złożonych w Pierwszym Urzędzie Skarbowym w G., ubezpieczony wykazał przychód osiągnięty z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Decyzją z dnia 14 września 2009r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. stwierdził, że G. C. był osobą prowadząca działalność gospodarczą od 1 stycznia 1999r. do 2 lipca 1999r. w oparciu o wpis do ewidencji działalności gospodarczej nr (...) wydany przez Prezydenta Miasta G. i od 15 stycznia 2004r. do 9 listopada 2006r., od 9 marca 2007r. do 30 sierpnia 2007r. oraz od 31 października 2007r. w oparciu o wpis do ewidencji działalności gospodarczej nr (...) wydany przez Prezydenta Miasta G.. Nadto ZUS ustalił, że odwołujący podlega z tego tytułu obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym w okresie od 1 stycznia 1999r. do 31 maja 1999r., od 15 stycznia 2004r. do 31 maja 2004r., od 1 listopada 2005r. do 9 listopada 2006r, od 31 października 2007r. do 31 stycznia 2008r., od 1 marca 2009r. do 31 marca 2009r. oraz od 1 lipca 2009r.

G. C. nie wniósł odwołania od powyższej decyzji, na skutek czego stała się ona prawomocna.

Decyzją z dnia 26 kwietnia 2010r. organ rentowy stwierdził, że w okresie od 9 marca 2007r. do 30 września 2007r. skarżący nie podlegał ubezpieczeniom społecznym jako osoba wykonująca pracę nakładczą u płatnika składek – H. B..

G. C. wniósł od tej decyzji odwołanie do Sądu, które ostatecznie cofnął wobec czego Sąd Okręgowy w Gliwicach postanowieniem z dnia 15 grudnia 2010r., sygn. akt VIII U 1351/10, umorzył postępowanie.

Decyzją z dnia 16 maja 2011r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdził, że w okresie od 1 lutego 2008r. do 28 lutego 2009r. skarżący nie podlegał ubezpieczeniom społecznym jako osoba wykonująca pracę nakładczą u płatnika składek – Z. P..

G. C. nie wniósł odwołania od powyższej decyzji.

Decyzją z dnia 19 października 2011r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. stwierdził, że w okresie od 15 stycznia 2004r. do 31 maja 2004r., od 1 listopada 2005r. do 9 listopada 2006r., od 9 marca 2007r. do 30 sierpnia 2007r., od 31 października 2007r. do 31 marca 2009r., od 1 lipca 2009r. do 30 września 2009r., od 1 grudnia 2009r. do 30 kwietnia 2010r. oraz od 26 września 2010r. G. C. podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w związku z posiadanym wpisem do ewidencji działalności gospodarczej o numerze (...). Nadto ZUS stwierdził, iż w wymienionych okresach ubezpieczony nie podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

Wyrokiem z dnia 18 czerwca 2013r. wydanym w sprawie VIII U 2033/12 Sąd Okręgowy w Gliwicach oddalił odwołanie ubezpieczonego od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. z dnia 19 października 2011r. Sąd Apelacyjny w Katowicach wyrokiem z dnia 9 lipca 2014r. w sprawie o sygn. III AUa 2387/13 oddalił apelację ubezpieczonego.

W uzasadnieniu wskazano, iż w przedmiocie podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania pracy nakładczej, organ rentowy prawomocnymi decyzjami z dnia 26 kwietnia 2010r. i z dnia 16 maja 2011r. stwierdził, że w okresie od 9 marca 2007r. do 30 września 2007r. skarżący nie podlegał ubezpieczeniom społecznym jako osoba wykonująca pracę nakładczą u płatnika składek H. B., a w okresie od 1 lutego 2008r. do 28 lutego 2009r. nie podlegał ubezpieczeniom społecznym jako osoba wykonująca pracę nakładczą u płatnika składek Z. P.. Decyzje te, jako prawomocne, wiążą sąd powszechny, a tym samym brak podstaw do podważania ich prawidłowości. Sąd ubezpieczeń społecznych jest bowiem związany ostateczną decyzją organu rentowego, od której strona nie wniosła odwołania. Z tych względów ubezpieczony w okresie 9 marca 2007r. do 30 września 2007r. oraz od 1 lutego 2008r. do 28 lutego 2009r. nie posiadał innego tytułu, który mógłby stanowić podstawę do objęcia go obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi, przed tytułem do tych ubezpieczeń wynikającym z prowadzonej działalności gospodarczej. Ponadto w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, brak było podstaw do poczynienia ustaleń, że w spornych okresach ubezpieczony faktycznie nie wykonywał czynności należących do zakresu prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, czy też czynności zmierzających do zaistnienia takich czynności, a skoro nie nastąpiło wykreślenie działalności gospodarczej z ewidencji, to należy domniemywać, że działalność ta była przez odwołującego prowadzona, a tym samym spoczywał na nim obowiązek zapłaty składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne.

Decyzją z dnia 5 grudnia 2011r. (nr (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne G. C. za okres od marca 2007r. do sierpnia 2007r. oraz od lutego 2008r. do lutego 2009r., podlegającego ubezpieczeniom jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, niemająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Nadto decyzją z dnia 5 grudnia 2011r. (nr (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. ustalił wysokość należnych składek na Fundusz Pracy dla płatnika składek G. C. za okres od marca 2007r. do sierpnia 2007r. oraz od lutego 2008r. do lutego 2009r.

Powyższe okoliczności Sąd ustalił na podstawie: akt organu rentowego, a to: Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., a także dokumentów z akt sprawy o sygn. VIII U 267/13 i VIII U 2033/12.

Zebrany materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny i wystarczający do poczynienia ustaleń faktycznych oraz do rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz.U. z 2015r., poz. 121), zwanej ustawą systemową. Zgodnie z art. 1 ustawy ubezpieczenia społeczne obejmują ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenia rentowe, ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt. 5 i art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt. 4 ustawy osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Obowiązek ubezpieczenia powstaje od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Obowiązek zgłoszenia osoby prowadzącej działalność gospodarczą spoczywa na tej osobie (ust.3).

Natomiast po myśli art. 17 w związku z art. 46 ustawy, płatnik składek obowiązany jest według zasad wynikających z przepisów niniejszej ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Rozliczenie składek oraz wypłaconych przez płatnika w tym samym miesiącu świadczeń następuje w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.

Po myśli art. 47 ustawy płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc.

Zgodnie zaś z treścią art. 48 tejże ustawy, jeżeli płatnik składek nie złoży w terminie deklaracji rozliczeniowej, nie będąc z tego obowiązku zwolnionym, organ rentowy dokonuje wymiaru składek z urzędu w wysokości wynikającej z ostatnio złożonej deklaracji, bez uwzględnienia wypłaconych płatnikowi świadczeń, zawiadamiając go o tym. Jeżeli po wymierzeniu składek z urzędu płatnik złoży deklarację rozliczeniową, organ rentowy koryguje wymiar składek do wysokości wynikającej ze złożonej deklaracji z uwzględnieniem wykazanych w niej świadczeń.

Na podstawie art. 18 ust. 8 omawianej ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60 % prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

Natomiast zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3.

Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą wynika z art. 66 ust 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tj. Dz.U. z 2008r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.). Zgodnie z art. 81 ust. 2 podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

Z kolei na podstawie art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tj. Dz.U. z 2015r., poz. 149), osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą jest zobowiązana do opłacania obowiązkowych składek na Fundusz Pracy ustalonych od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Zgodnie natomiast z art. 23 ust. 1 ustawy systemowej od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (tj. Dz.U. z 2012r., poz. 749, ze zm.).

W myśl art. 83 ust 1 pkt 2 ustawy systemowej ZUS wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących m.in. przebiegu ubezpieczeń.

Na wstępie rozważań należy zauważyć, że postępowanie przed Sądem w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych jest postępowaniem kontrolnym mającym na celu sprawdzenie prawidłowości decyzji organu rentowego. Zakres rozpoznania sprawy jest wyznaczony zakresem przedmiotowym i podmiotowym zaskarżonej decyzji.

W niniejszej sprawie przedmiotem sporu było ustalenie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. w decyzjach z dnia 5 grudnia 2011r. (nr (...) oraz nr (...)) wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz wysokości składek na Fundusz Pracy wobec ubezpieczonego G. C., które stanowiło konsekwencję stwierdzenia przez organ rentowy, iż ubezpieczony podlega ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Ubezpieczony, kwestionując stwierdzoną przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wysokość składek, w istocie od początku kwestionował również sam fakt podlegania temu ubezpieczeniu. Ubezpieczony argumentował bowiem, iż na podstawie art. 9 ust. 2 (w brzmieniu obowiązującym do dnia 28 lutego 2009r.) w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz.U. z 2015r., poz. 121) wskazał umowę o pracę nakładczą jako tytuł ubezpieczenia, co wykluczało objęcie go ubezpieczeniem z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Kwestia ta została jednak prawomocnie rozstrzygnięta w toku wszczętego przed tut. Sądem postępowania w sprawie VIII U 2033/12, w którym ostatecznie ustalono, że w spornych okresach ubezpieczony nie podlegał ubezpieczeniu z tytułu pracy nakładczej, co zostało stwierdzone uprzednio wydanymi prawomocnymi decyzjami ZUS. Oznacza to, iż w spornych okresach pozostał mu wyłącznie jeden obowiązkowy tytuł podlegania ubezpieczeniu społecznemu, a mianowicie podlegał tym ubezpieczeniom wyłącznie z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 6 ust.1 pkt 5 oraz art. 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Ubezpieczony w sprawie VIII U 2033/12 nie obalił bowiem domniemania, iż jako osoba wpisana do ewidencji prowadził działalność gospodarczą i nie udowodnił w postępowaniu przed Sądem, że w spornych okresach faktycznie tej działalności nie prowadził. W tej sytuacji G. C. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz miał obowiązek opłacania składek na te ubezpieczenia, a tym samym także na ubezpieczenie zdrowotne, a nadto miał obowiązek opłacania z tego tytułu składek na Fundusz Pracy.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że Sąd w niniejszym postępowaniu badał jedynie prawidłowość określenia dla ubezpieczonego podstawy wymiaru składek i wysokości składek przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Zdaniem Sądu organ rentowy na mocy powołanych wyżej przepisów należycie ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe, a także na ubezpieczenie zdrowotne. W wyliczeniach dokonanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Sąd nie dopatrzył się żadnych nieprawidłowości, stąd też podzielił je w całości.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c., Sąd orzekł jak w sentencji.

SSO Janina Kościelniak