Sygn. akt II Ca 210/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Kośka

Sędziowie: SSO Beata Piwko (spr.)

SSO Teresa Strojnowska

Protokolant: protokolant sądowy Iwona Cierpikowska

po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2014 r. w Kielcach

na rozprawie

sprawy z powództwa M. J. (1)

przeciwkoS. J.

o przywrócenie naruszonego posiadania

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Busku - Zdroju

z dnia 4 grudnia 2013 r., sygn. I C 465/13

oddala apelację i zasądza od S. J.na rzecz M. J. (1)kwotę 78 (siedemdziesiąt osiem) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 210/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 4 grudnia 2013 roku, sygn. akt I C 465/13, Sąd Rejonowy w Busku – Zdroju przywrócił M. J. (1)naruszone przez S. J.posiadanie pokoju połączonego z kuchnią o pow. 20 m 2, łazienki, spiżarni i korytarza prowadzącego do tych pomieszczeń usytuowanych na parterze w budynku mieszkalnym położonym we wsi S.nr (...), gm. P.i wydał powyższe pomieszczenia we współposiadanie powódce poprzez umożliwienie jej zajmowania tych pomieszczeń, nakazując pozwanemu, aby wydał klucze do przedmiotowego lokalu oraz zakazując mu czynienia w przyszłości jakichkolwiek przeszkód powódce w tej kwestii (pkt I), oddalając powództwo w pozostałym zakresie (pkt II). Nadto Sąd zasądził od S. J.na rzecz M. J. (1)kwotę 406 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt III) oraz nadał wyrokowi w pkt I rygor natychmiastowej wykonalności (pkt IV). (k. 68)

Sąd Rejonowy ustalił, że sporne pomieszczenia w postaci pokoju połączonego z kuchnią o pow. 20 m 2, łazienki, spiżarni i korytarza prowadzącego do tych pomieszczeń znajdują się w budynku mieszkalnym położonym we wsi S.nr (...), gm. P.usytuowanym na nieruchomości stanowiącej własność S. J.na podstawie (...)nr (...)wydanego przez Naczelnika Gminy w P.dnia 14 czerwca 1976 roku. Sąd wskazał, że strony korzystały z pomieszczeń w przedmiotowym budynku w ten sposób, iż M. J. (1)mieszkała w pokoju, gdzie miała wersalkę, na której spała oraz swoje meble, użytkowała też kuchnię i łazienkę, do których przechodziła wspólnym korytarzem. W ten sam sposób korzystał z opisanych pomieszczeń pozwany, a dodatkowo miał oddzielny pokój. Trzecią osobą korzystającą z tych pomieszczeń był M. J. (2)– brat stron, który w tym samym co powódka pokoju miał swoje rzeczy osobiste oraz łóżko. W dniu 21 czerwca 2013 roku pod nieobecność M. J. (1)pozwany wymienił zamek w drzwiach wejściowych, uniemożliwiając powódce wejście do domu. Należące do M. J. (1)meble oraz inne jej rzeczy wniósł na taras budynku. Powódka zwróciła się o interwencję do Policji, jednak pozwany wskazał, że jedynym właścicielem nieruchomości i w związku z tym siostry do domu nie wpuści.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd I instancji doszedł do przekonania, że powództwo jest zasadne. Sąd powołał się na treść art. 344 k.c. regulującego instytucję tzw. skargi posesoryjnej, wyjaśniając przy tym, że w niniejszej sprawie nie znajduje zastosowania dyspozycja art. 346 k.c., wyłączającego roszczenie o ochronę posiadania w stosunkach pomiędzy współposiadaczami tej samej rzeczy. Powódka i pozwany korzystali ze spornych pomieszczeń wspólnie, ale każde z nich użytkowało je niezależnie od drugiej strony i nie istniała potrzeba zgodnego współdziałania wszystkich zainteresowanych. Następnie Sąd podkreślił, że w przedmiotowym procesie badaniu podlega jedynie ostatni stan posiadania. Nie ma natomiast znaczenia charakter tego posiadania, a w szczególności istnienie po stronie posiadacza dobrej wiary, jak też nie ustala się, czy posiadaczowi przysługuje prawo do władania rzeczą. Natomiast zgromadzony materiał dowodowy wskazuje na to, że pozwany, wymieniając zamki w drzwiach, uniemożliwił powódce wejście do dotychczas używanych pomieszczeń, co uzasadniało uwzględnienie roszczenia. O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., nadając wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w myśl art. 333 §2 k.p.c. (k.78-82)

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany, zarzucając Sądowi Rejonowemu błędną wykładnię i niezastosowanie przepisu art. 346 k.p.c. oraz niezastosowanie art. 5 k.c. Wskazując na powyższe zarzuty, S. J.domagał się uchylenia zaskarżonego orzeczenia i oddalenia powództwa, ewentualnie - uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Wnosił również o zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje według norm przepisanych. (k. 91-94)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Według Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe w sprawie, dokonując następnie oceny wiarygodności i mocy dowodów na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału zgodnie z treścią art. 233 §1 k.p.c. Dokonane przez Sąd Rejonowy na tej podstawie ustalenia w zakresie zaistniałego stanu faktycznego Sąd Okręgowy przyjął jako własne, a apelujący nie zgłaszał w tej kwestii żadnych zarzutów.

S. J.w złożonej apelacji powoływał się natomiast na naruszenie przez Sąd I instancji prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niezastosowanie art. 346 k.c., w którym to przepisie ustawodawca uregulował kwestię ochrony posesoryjnej pomiędzy współposiadaczami. Przede wszystkim warto wyjaśnić, że wyróżnia się współposiadanie samoistne - odpowiadające współwłasności oraz współposiadanie zależne - odpowiadające innemu prawu, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą, np. współużytkowaniu. Z punktu widzenia ochrony posesoryjnej pomiędzy współposiadaczami rzeczy (art. 344 § 1 k.c. w zw. z art. 346 k.c.) istotne znaczenie ma podział współposiadania na posiadanie, które może być wykonywane tylko przy zgodnym działaniu współposiadaczy, oraz na posiadanie, które może być wykonywane bez takiego współdziałania (niezależnie od innych). Komentowany przepis wyłącza roszczenie posesoryjne w przypadku współposiadania, które może być wykonywane tylko przy wspólnym działaniu posiadaczy. Natomiast a contrario w sytuacji naruszenia współposiadania, które może być wykonywane bez potrzeby zgodnego współdziałania z pozostałymi posiadaczami, roszczenie posesoryjne w stosunku do innych współposiadaczy przysługuje. Taki też charakter miało posiadanie spornych pomieszczeń przez M. J. (1)i S. J., a zatem Sąd Rejonowy słusznie przyjął, że w rozpoznawanej sprawie dyspozycja art. 346 k.c. nie ma zastosowania. Zaistniały stan faktyczny jest więc zupełnie odmienny od tego, na gruncie którego została wydana uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 1967 r., III CZP 45/67 (OSN 1968, nr 1, poz. 3), stąd też powoływanie się przez apelującego na to rozstrzygnięcie jest całkowicie chybione.

Wreszcie bezzasadnym jest odwoływanie się przez S. J.do treści art. 5 k.c., jako do podstawy uzasadniającej oddalenie powództwa przy jednoczesnym podniesieniu w apelacji zarzutu błędnej interpretacji prawa materialnego, tj. art. 346 k.c. Przepis art. 5 k.c. nie może bowiem wpływać na wykładnię normy prawa materialnego określającej treść prawa podmiotowego (por. uzasadn. wyroku Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 2000 roku, II CKN 749/98 ,OSNC 2000/7-8/135).

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację i zasądził od S. J.na rzecz M. J. (1)kwotę 78 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego w oparciu o treść art. 98 k.p.c., ustalając wysokość wynagrodzenia pełnomocnika powódki na podstawie §13 ust. 1 pkt 1w zw. §8 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 roku poz. 461).

SSO B.Piwko SSO M.Kośka SSO T.Strojnowska