Sygn. akt III Ca 740/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 sierpnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Tomasz Pawlik (spr.)

Sędzia SO Anna Hajda

SR (del.) Maryla Majewska - Lewandowska

Protokolant Dominika Tarasiewicz

po rozpoznaniu w dniu 6 sierpnia 2015 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa M. P.

przeciwko M. S.

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim

z dnia 22 stycznia 2015 r., sygn. akt III RC 522/13

1.  uchyla zaskarżony wyrok w punkcie 2 i w tym zakresie umarza postępowanie;

2.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 4 o tyle, że nakazaną do pobrania kwotę obniża do 180 zł (stu osiemdziesięciu złotych);

3.  nie obciąża powódki kosztami postępowania;

4.  zwraca pozwanemu z urzędu kwotę 300 zł (trzysta złotych) uiszczoną w znakach opłaty sądowej tytułem opłaty od apelacji polecając wypłatę tej kwoty Sądowi Rejonowemu w Wodzisławiu Śląskim.

SSR (del.) Maryla Majewska – Lewandowska SSO Tomasz Pawlik SSO Anna Hajda

Sygn. akt III Ca 740/15

UZASADNIENIE

Pozwem skierowanym do Sądu Rejonowego w dniu 9.09.2013 r. powódka domagała się we własnym imieniu podwyższenia zasądzonych na jej rzecz, na podstawie art.27 k.r.i.o., alimentów do kwoty 700 zł. Pozwany-małżonek powódki w dniu 19.12.2013 r. wniósł do Sądu Okręgowego w Gliwicach pozew o rozwód (sygn. akt II RC 1727/13/7).

Postanowieniem z 23.01.2014 r. Sąd Rejonowy zawiesił postępowanie na zasadzie art.445 § 2 k.p.c.

W toku sprawy o rozwód powódka (pozwana w sprawie rozwodowej) domagała się początkowo zasądzenia alimentów na jej rzecz. Na rozprawie w dniu 6.02.2014 r. doszło jednak do „uzgodnienia stanowisk stron” tj. strony zgodnie wniosły o orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie i zasądzenie od pozwanego na rzecz każdego z trójki dzieci stron alimentów w wysokości 800 zł miesięcznie. W ramach tego powódka cofnęła żądanie zasądzenia na jej rzecz alimentów.

Wyrokiem z 6.02.2014 r., który stał się prawomocny 28.02.2014 r., Sąd Okręgowy rozwiązał małżeństwo stron przez rozwód bez orzekania o winie, a także umorzył postępowanie w zakresie żądania alimentacyjnego pozwanej (pkt 4 ).

Sąd Rejonowy podjął zawieszone postępowanie postanowieniem z 24.03.2014 r.. Na rozprawie w dniu 20.05.2014 r. powódka domagała się także alimentów na swoją rzecz w kwocie 600 zł od daty prawomocności wyroku rozwodowego.

Zaskarżonym w części wyrokiem (pkt 2 i 4) Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powódki alimenty w wysokości 500 zł miesięcznie począwszy od dnia 28.02.2014 r.. Jednocześnie obciążył pozwanego kosztami postępowania związanymi z tą częścią powództwa, które nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa.

Apelację od tej części wyroku wniósł pozwany, który domagał się jego zmiany i oddalenia powództwa w tym zakresie z modyfikacją orzeczenia o kosztach. Alternatywnie skarżący domagał się uchylenia zaskarżonej części wyroku i przekazania w tym zakresie sprawy do ponownego rozpoznania. Jednocześnie żądał zasądzenia na jego rzecz kosztów postępowania za obie instancje.

W apelacji zarzucono Sądowi I Instancji naruszenie art.60 § 1 k.r.i.o poprzez zasadzenie alimentów pomimo braku niedostatku po stronie powódki. Podniesiono też naruszenie art.233 § 1 k.p.c. co miało się wyrażać nieuwzględnieniem treści wyroku orzekającego rozwód.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja musiała odnieść skutek niezależnie od treści podniesionych w niej zarzutów.

Wypada zauważyć, że w niniejszej sprawie doszło do zbiegu procesów o alimenty i o rozwód. Postępowanie dotyczące alimentów na rzecz powódki zostało w związku z tym zawieszone na zasadzie art.445 § 2 k.p.c.. Następnie w wyroku rozwiązującym małżeństwo stron przez rozwód Sąd Okręgowy orzekł o alimentach na rzecz powódki (pozwanej w procesie o rozwód) umarzając w tym zakresie postępowanie. Było to przy tym rezultatem zawartego przez strony porozumienia procesowego. W tej sytuacji podjęcie postępowania przez Sąd Rejonowy dotyczyło jedynie roszczeń powódki do dnia prawomocności wyroku rozwodowego. W pozostałym zakresie postępowanie o alimenty na rzecz powódkę uległo bowiem z mocy prawa umorzeniu, na zasadzie art.445 § 3 zdanie drugie k.p.c..

Zaskarżonym pkt 2 wyroku Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego alimenty od dnia prawomocności wyroku rozwodowego, pomimo tego, że postępowania uległo w tym zakresie umorzeniu z mocy prawa na zasadzie art.445 § 3 k.p.c.. Z tego też względu rozstrzygnięcie to nie mogło się ostać i podlegało uchyleniu z orzeczeniem o umorzeniu postępowania na zasadzie art.386 § 3 k.p.c..

Odpowiednio do powyższego na zasadzie art.386 § 1 k.p.c. podlegała zmianie treść pkt 4 zaskarżonego wyroku tj. odnośnie kosztów postępowania pobranych na rzecz Skarbu Państwa. Skarżącego nie można bowiem było obciążyć kosztami dochodzenia roszczeń przez powódkę, gdy postępowanie w tym zakresie zostało umorzone lub też żądania oddalone (art.113 ust.1 ustawy o kosztach w sprawach cywilnych).

Stosownie do treści art.79 ust.1 pkt 1 e ustawy o kosztach w sprawach cywilnych zwrócono skarżącemu uiszczoną przez niego opłatę od apelacji, gdyż naruszenie przez Sąd I instancji art.445 § 3 k.p.c. było oczywiste.

Nie obciążono powódki kosztami zastępstwa procesowego pozwanego na zasadzie art.102 k.p.c.. Nie można bowiem pominąć, że w świetle ustaleń Sądu Rejonowego powódka jest bezrobotna a z powodu licznych chorób ma ograniczoną zdolność do podjęcia pracy.

SSR(del.) M. Majewska – Lewandowska SSO T. Pawlik (spr.) SSO A. Hajda