Sygn. akt I C 142/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lipca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie – Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Przemysław Jagosz

Protokolant p.o. sekr. sąd. Aleksandra Bogusz

po rozpoznaniu w dniu 21 lipca 2014 r., w Olsztynie, na rozprawie,

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w S.

przeciwko A. K. (1) i S. K. (1)

o zapłatę

I.  zasądza solidarnie od pozwanych na rzecz powódki kwotę 103 750,15 zł (sto trzy tysiące siedemset pięćdziesiąt złotych piętnaście groszy) z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności każdorazowej stopy lombardowej Narodowego Banku Polskiego za okres od 11 marca 2013 r. do dnia zapłaty;

II.  odstępuje od obciążania pozwanych kosztami procesu na rzecz powódki.

UZASADNIENIE

(...) sp. z o.o. w S. żądała zasądzenia solidarnie od pozwanych A. K. (1) i S. K. (1) kwoty 103 750,15 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP za okres od daty wniesienia pozwu, tj. 11.03.2013 r oraz zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu powódka podniosła, że pozwana A. K. zaciągnęła pożyczkę w (...) (...) we W., zaś pozwany S. K. (1) poręczył jej spłatę. Ponieważ pozwana zalegała ze spłatą rat pożyczki, została wezwana do uregulowania przeterminowanego zadłużenia, informując o możliwości wypowiedzenia umowy pożyczki, o czym zawiadomienie wysłano również pozwanemu. Wobec braku spłaty pożyczkobiorca wypowiedział umowę pożyczki, co sprawiło, że cała należność z tego tytułu stała się wymagalna. W dniu 18.08.2011 r. pożyczkobiorca dokonał przelewu wierzytelności należnej od pozwanej wraz z ustanowionymi zabezpieczeniami (w tym poręczeniem) na rzecz powódki. Na kwotę aktualnie dochodzoną pozwem składa się kapitał niespłaconej pożyczki, odsetki wynikające z zaległości w terminowej spłacie rat, jak również odsetki karne naliczone do daty wniesienia powództwa.

Nakazem zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym z dnia 13.05.2013 r., wydanym przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie, powództwo uwzględniono w całości (k. 6v).

Nakaz powyższy utracił moc z uwagi na skutecznie wniesiony przez pozwanych sprzeciw z dnia 9.06.2013 r., wobec czego sprawa została przekazana do Sądu Okręgowego w Olsztynie.

W sprzeciwie pozwani A. K. (1) i S. K. (1) wnieśli o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu wskazali, że:

a) kredyt został ubezpieczony w (...) na wypadek utraty zdolności kredytowej,

b) kredyt został zaciągnięty w (...), zaś zapłaty dochodzi inny podmiot, który nie informował ich o zagrożeniu wszczęciem postępowania sądowego, o istnieniu roszczenia, nie wzywał do zapłaty, wobec czego niezrozumiałe jest stanowisko w zakresie wypowiedzenia umowy kredytowej.

(sprzeciw k. 9v-10)

Żadna ze stron nie stawiła się na rozprawie w dniu 21.07.2014 r., mimo prawidłowego zawiadomienia o jej terminie (zawiadomienie dla pozwanego wraz z odpisem pozwu i załączników uznano za doręczone wobec dwukrotnego prawidłowego awizowania na adresy wskazane w pozwie i sprzeciwie – ten ostatni potwierdzony w bazie danych PESEL.SAD, zaś z pism pozwanej wynikało, że przekazała mu informację o rozprawie), przy czym obie wnosiły o rozpoznanie sprawy pod swoją nieobecność (por. pozew i sprzeciw).

Sąd ustalił, co następuje:

Umową z dnia 30.12.1010 r. pozwana A. K. (1) zaciągnęła w (...) (...) we W. (dalej jako (...)) pożyczkę konsumencką konsolidacyjną w kwocie 74 000 zł na okres od 30.12.2010 r. do 30.12.2015 r., którą miała spłacać w ratach, płatnych bez wezwania i zgodnie z ustalonym przy umowie planem spłaty. Pożyczka została oprocentowana wg zmiennej stopy procentowej (pkt 1 i 5 umowy).

Pożyczkodawca zastrzegł prawo wypowiedzenia umowy i postawienia całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności m.in. w wypadku, gdy pożyczkobiorca nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej 2 okresy płatności, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy listem poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy (pkt 25 umowy).

W przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu stawała się należnością przeterminowaną, przy czym od dnia następnego - od niespłaconego w całości lub w części kapitału pożyczki, a od dnia wniesienia powództwa – od całości zadłużenia, miały być pobierane odsetki według zmiennej stopy procentowej w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP (pkt 22 umowy).

Spłatę pożyczki i całości związanych w tym należności poręczył pozwany S. K. (1).

Ponadto, zabezpieczeniem spłaty pożyczki była cesja z umów grupowego ubezpieczenia na życie członków (...) i ubezpieczenia członków (...) na wypadek utraty pracy, do których pozwana przystąpiła w drodze deklaracji zgody na jednocześnie z umową pożyczki.

(bezsporne, umowa k. 31-32, deklaracje zgody k. 10v-11)

Ratę należną w marcu 2011 r. pozwana zapłaciła w części, zaś następną kwotę (nie stanowiącą całości raty ani za kwiecień, ani za maj 2011 r.) wpłaciła 16.05.2011 r., czyli po dacie jej płatności.

(plan spłaty k. 47, rozliczenie k. 66)

Pismem z dnia 9.05.2011 r. pożyczkodawca wezwał pozwaną do spłaty zadłużenia w terminie 7 dni od daty odebrania wezwania, zastrzegając sobie prawo do wypowiedzenia umowy oraz postawienia całego zadłużenia w stan natychmiastowej wymagalności w przypadku nieuregulowania należności. Pismo to zostało wysłane na adres pozwanej, a tego samego dnia wysłano zawiadomienie o zaległości w spłacie pożyczki pozwanemu S. K. jako poręczycielowi.

(wezwanie i zawiadomienie, książka nadawcza k. 67-69)

Pismem z dnia 23.05.2011 r., wobec niespłacenia całej zaległości, (...) wypowiedział umowę pożyczki, wskazując na wysokość zadłużenia, wzywając do dobrowolnego spełnienia świadczenia i informując, że jego spłata w terminie 30 dni od doręczenia pisma spowoduje cofnięcie wypowiedzenia i powrót do pierwotnego planu spłaty, zaś po bezskutecznym upływie tego terminu cała niespłacona część pożyczki wraz z odsetkami zostanie postawiona w stan natychmiastowej wymagalności, uzasadniającej naliczanie odsetek w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowej NBP.

Pismem z tego samego dnia o wypowiedzeniu umowy zawiadomiono pozwanego S. K. jako poręczyciela.

Odbiór tego pisma został pokwitowany przez pozwaną w dniu 26.05.2011 r.

(pismo k. 42, kopia dowodu doręczenia k. 43)

Umową z dnia 18.08.2011 r. (...) dokonał cesji wierzytelności przysługującej mu w stosunku do pozwanej wraz z zabezpieczeniami na rzecz powódki.

(kopia umowy k. 33)

Sąd zważył, co następuje:

W świetle poczynionych w sprawie ustaleń roszczenie powodowej spółki okazało się zasadne.

Ponieważ poza sporem były okoliczności dotyczące zawarcia umowy pożyczki, stron tej umowy, jej treści, wysokości pożyczonej kwoty, poręczenia udzielonego przez pozwanego S. K. i braku spłaty rat pożyczki zgodnie z ustalonym planem spłat, do rozważania pozostawała zasadność zarzutów pozwanych podniesionych w sprzeciwie, a odnoszących się do tego, że spłaty pożyczki żąda inny podmiot niż ten, który jej udzielał pożyczki, bez wcześniejszych wezwań do zapłaty, jak również zastrzeżeń dotyczących ubezpieczenia spłaty pożyczki.

Odnosząc się do pierwszej z tych okoliczności wskazać należy, że pozwani nie kwestionowali faktu zawarcia przez powódkę oraz (...) (czyli podmiot udzielający im pożyczki) pisemnej umowy przelewu wierzytelności z tytułu pożyczki, której kopię dołączono do pozwu, a zatem okoliczność tę należało przyjąć za bezsporną. Zgodnie z art. 509 Kodeksu cywilnego (kc) przelew wierzytelności nie wymaga dla swej skuteczności nie wymaga uzyskania zgody dłużnika, ani zawiadomienia go dokonanym przelewie. W konsekwencji przelewu dokonanego przez (...) na rzecz powódki, wierzycielem pozwanej z tytułu pożyczki stała się zatem powódka, na którą z mocy umowy i art. 509 § 2 kc przeszły też wszystkie zabezpieczenia, w tym z tytułu poręczenia udzielonego przez pozwanego S. K. (1).

Pozwani nie kwestionowali, że zanim doszło do przelewu wierzytelności (...) wypowiedział im umowę pożyczki. W świetle przedstawionych dokumentów nie było również wątpliwe, że pozwana zalegała ze spłatą rat pożyczki za dwa pełne okresy płatności (kwiecień i maj 2011 r.), co – zgodnie z pkt 25 i 22 umowy pożyczki – upoważniało (...) do wezwania pozwanej do spłaty zadłużenia w terminie 7 dni, a w przypadku braku pełnej spłaty – do wypowiedzenia umowy. Nie zostało nadto skutecznie zakwestionowane, że wezwanie do zapłaty zostało wysłane pod adresem pozwanej, zaś wobec braku spłaty zaległości, po upływie zakreślonego terminu (...) wypowiedział umowę pożyczki, doręczając pozwanej pismo w tym zakresie, co sprawiło, że pozwana stała się zobowiązana do spłaty całego długu z tego tytułu wraz z należnościami przewidzianymi w umowie, w tym odsetek od należności przeterminowanej. Zgodnie z pkt 22 umowy ich stopa odpowiada wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego od przeterminowanej należności w zakresie kapitału za okres od dnia następnego po dacie płatności, zaś po dacie wniesienia powództwa - od całej należności wymagalnej na ten dzień.

Pozwani nie podważyli twierdzeń powódki odnośnie wysokości zadłużenia, które wynika z rozliczenia przedłożonego do akt sprawy (k. 66), wobec czego należało przyjąć, że wyliczenie długu obciążającego aktualnie pozwaną względem powódki, na którą (...) przelał swoją wierzytelność z tego tytułu, jest prawidłowe.

Zobowiązana do spłaty tego długu jest pozwana (art. 720 kc i art. 353 § 1 kc w zw. z art. 509 kc), zaś solidarnie z pozwaną za jego spłatę odpowiada pozwany S. K. (1) z racji udzielonego poręczenia (art. 876 § 1 i art. 881 kc).

Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia jest natomiast kwestia umów ubezpieczenia, do których pozwana przystąpiła przy zawieraniu umowy pożyczki. Wbrew stanowisku pozwanych, przywołane przez nich umowy ubezpieczenia nie dotyczą ubezpieczenia spłaty pożyczki na wypadek utraty zdolności kredytowej. Dołączone do sprzeciwu deklaracje zgody pozwanej dotyczą przystąpienia do grupowego ubezpieczenia członków (...) na życie i na wypadek utraty pracy. Ubezpieczenie pozwanej od tych zdarzeń nie skutkuje jednak zwolnieniem z obowiązku spłaty pożyczki, a oznacza jedynie, że w przypadku zaistnienia zdarzeń objętych tymi ubezpieczeniami, zakład ubezpieczeń, który objął pozwaną ochroną ubezpieczeniową, jest zobowiązany do spełnienia świadczenia zgodnie z umową ubezpieczenia i na rzecz osoby do tego świadczenia uprawnionej. Pozwani nie wykazali, aby takie zdarzenie nastąpiło i aby kwota ubezpieczenia została wypłacona na rzecz pożyczkodawcy lub powódki w sposób pomniejszający dług z tytułu pożyczki, wobec czego zarzuty dotyczące ubezpieczenia na gruncie przedstawionych dowodów nie mogły wpłynąć na ustalenie zakresu odpowiedzialności pozwanych.

Z przytoczonych względów i po myśli powołanych przepisów powództwo uwzględniono w całości (pkt I sentencji wyroku).

Na zasadzie 102 kpc odstąpiono natomiast od obciążania pozwanych kosztami procesu na rzecz powódki. Z przedstawionych dowodów nie wynika, aby o dokonanym przelewie powódka zawiadamiała pozwanych lub wzywała ich do spełnienia świadczenia. Uczynienie tego mogłoby natomiast zapobiec potrzebie wytaczania powództwa, względnie wnoszeniu sprzeciwu, w którym jako jeden z zarzutów podniesiono, że to nie powódka udzielała pożyczki. To zaś, w ocenie Sądu wystarczająco uzasadnia odstąpienie od nakazywania pozwanym, nie będącym wszakże w odróżnieniu od powódki profesjonalistami w obrocie gospodarczym, zwrotu na jej rzecz kosztów procesu, których być może, w przypadku powiadomienia pozwanych o cesji wierzytelności, udzielenia informacji i wezwania do dobrowolnego spełnienia świadczenia, udałoby się uniknąć, a spór rozstrzygnąć poza drogą sądową.