Sygn. akt VIII Ka 513/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2014 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Przemysław Wasilewski

Protokolant Aneta Chardziejko

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Białymstoku Marka Żendziana

po rozpoznaniu w dniu 22 września 2014 roku

sprawy P. M.

oskarżonego o czyn z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku

z dnia 08 maja 2014 roku, sygnatura akt III K 258/14

I.  Zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy uznając apelację za oczywiście bezzasadną.

II.  Zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

P. M. został oskarżony o to, że:

w okresie od dnia 10 kwietnia 2013 roku do dnia 11 lutego 2014 roku w Ł.z posesji (...)przy ul. (...), działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru po uprzednim demontażu zabrał w celu przywłaszczenia różnego rodzaju elementy metalowe w postaci rur, podestów oraz profili zamkniętych o łącznej wartości 436,92 zł na szkodę (...) Sp. z o.o.z siedzibą w P., przy czym czynu tego dokonał w przeciągu 5 lat po odbyciu kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne

tj. o przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Białymstoku z 15 maja 2014 r. w sprawie o sygn. akt III K 258/14 oskarżony P. M. został uznany za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu i za to na mocy art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. został skazany i wymierzono mu karę 1 roku pozbawienia wolności.

Na mocy art. 46 § 1 k.k. orzeczono wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. kwoty 177,92 złotych.

Zwolniono oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarb Państwa kosztów sądowych.

Na podstawie art. 444 k.p.k. i art. 425 § 1 i 2 k.p.k. obrońca oskarżonego zaskarżył w/w wyrok w części tj. w pkt. I sentencji, w zakresie odnoszącym się do zaboru w celu przywłaszczenia elementów w postaci profili zamkniętych oraz w pkt. II sentencji.

Na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k. i art. 438 § 3 i 4 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

a)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, polegający na:

- przyjęciu, iż oskarżony dopuścił się zaboru w celu przywłaszczenia z terenu (...)na terenie gminy Ł., a następnie dokonał sprzedaży elementów metalowych, w postaci profili zamkniętych, w sytuacji gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności z zeznań świadków M. G., J. D., T. B., A. D., K. M., z pokwitowania odbioru zabezpieczonych elementów przez M. G.z dnia 27 lutego 2014 r., z faktur wystawionych oskarżonemu, a także protokołu oględzin dokonanych przez policję spójnie wynika, iż w/w elementy nie zostały dostarczone na teren skupu złomu przez oskarżonego ani nigdy się na nim nie znajdowały, co w konsekwencji wyklucza w tym zakresie skuteczne przypisanie sprawstwa oskarżonemu,

- przyjęciu, iż wszystkie skradzione kategorie elementów w postaci rur, podestów, a także profili zamkniętych znajdowały się na terenie skupu złomu prowadzonego przez J. D., w sytuacji gdy z dokumentów zebranych w sprawie jako materiał dowodowy, a w szczególności z protokołu oględzin, dokonanych przez policję, protokołu zatrzymania rzeczy, protokołu oddania rzeczy na przechowanie, a także protokołu okazania rzeczy jednoznacznie i spójnie wynika, iż nie zabezpieczono ani nie odzyskano profili zamkniętych, natomiast jednym źródłem dowodowym, na podstawie którego Sąd I Instancji uznał winę oskarżonego w zakresie kradzieży tych elementów jest fotografia pozostałości na profilach na terenie (...)

- przyjęciu, iż elementy metalowe, w postaci profili zamkniętych rzekomo dostarczone, na teren skupu złomu przez oskarżonego zostały „przekazane dalej do przerobienia”, co usprawiedliwia ich brak przy zabezpieczeniu przez policję, w sytuacji gdy ustalenie takie nie znajduje oparcia w jakimkolwiek źródle dowodowym, a także pozostaje w rażącej sprzeczności z zeznaniami świadków J. D., T. B., A. D., K. M. oraz z treścią protokołu rozprawy głównej z dnia 8 maja 2014 r.

b)  rażącą niewspółmierność orzeczonej kary w postaci bezwzględnego pozbawienia wolności na okres 1 roku, w sytuacji gdy kara jest nieadekwatna do rozmiaru szkody, społecznej szkodliwości czynu i nie uwzględnia prawidłowej oceny osoby sprawcy.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k. i art. 437 § 1 i 2 k.p.k. wniósł o:

a)  zmianę zaskarżonego wyroku w pkt. I sentencji poprzez wyeliminowanie z opisu czynu zarzucanego oskarżonemu okoliczności dotyczących zaboru w celu przywłaszczenia elementów w postaci profili zamkniętych, zakwalifikowanie zachowania oskarżonego z art. 119 § 1 k.w. i złagodzenie orzeczonej kary przez orzeczenie kary grzywny,

b)  zmianę zaskarżonego wyroku w pkt. II sentencji i orzeczenie obowiązku naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego kwoty 111,50 zł,

ewentualnie o:

- zmianę zaskarżonego wyroku w pkt. I sentencji, w zakresie rozstrzygnięcia o karze i wymierzenie oskarżonemu kary w dolnych granicach ustawowego zagrożenia, z rozważeniem dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia orzeczonej kary,

ewentualnie:

- o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I Instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wywiedziona apelacja obrońcy oskarżonego jest całkowicie bezzasadna i nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd Okręgowy nie podzielił sformułowanych w niej zarzutów błędu w ustaleniach faktycznych oraz rażącej niewspółmierności orzeczonej w stosunku do oskarżonego kary, ani argumentacji przytoczonej na ich poparcie.

Ustosunkowując się do zarzutu dotyczącego błędu w ustaleniach faktycznych (art. 438 pkt 3 k.p.k.), przypomnieć należy ugruntowane w tym przedmiocie orzecznictwo Sądu Najwyższego, iż „zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez Sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zarzut ten nie może jednak sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu, wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, lecz do wykazania, jakich konkretnych uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się Sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 1975 roku, II Kr 355/74, OSNPG 1075/9/83, LEX nr 16881).

Wbrew stanowisku skarżącego uznać należy, iż w świetle zebranego w toku postępowania materiału dowodowego Sąd Rejonowy poczynił trafne ustalenia faktyczne, zgodne z zasadami logicznego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Wyrazem sędziowskiego przekonania w wymienionej kwestii pozostaje uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia. Sąd Rejonowy bardzo szczegółowo i wnikliwie ustosunkował się do każdego z dowodów wskazując, które z faktów uznał za udowodnione i na jakich w tej mierze oparł się dowodach oraz dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. W oparciu o tak ustalony stan faktyczny prawidłowo wywiódł o winie oskarżonego, kwalifikacji prawnej zarzucanego i przypisanego mu czynu, jak również wymierzonej mu karze.

Przechodząc wprost do apelacji obrońcy oskarżonego, w której wskazał, że Sąd I Instancji dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych, mający wpływ na jego treść, poprzez przyjęcie że oskarżony dopuścił się zaboru w celu przywłaszczenia z terenu (...) na terenie gminy Ł., a następnie dokonał sprzedaży elementów metalowych w postaci profili zamkniętych to nie sposób się zgodzić w tym zakresie z argumentacją skarżącego.

Świadek A. D.– prowadząca skup złomu w Ł.(k. 47, 99) stwierdziła, że oskarżony przyniósł na złom jakieś rury i podesty w kolorze niebieskim, które jak się później okazało, zostały skradzione z placu po byłej (...) Podała, że w styczniu 2014 r. przyjmowała od oskarżonego P. M.elementy metalowe profile, płaskowniki i były też rury pocięte w kawałkach po ok. 2 metry. W trakcie rozprawy stwierdziła, że zna oskarżonego z widzenia, bowiem często przywoził do jej punktu skupu rurki, ceowniki, kawałki metalu, stal.

Także świadek J. D. (k. 25-26, 99v-100) zeznał, że oskarżony często przychodził do jego skupu złomu. Każdorazowo wystawiał za skup złomu faktury. W jego ocenie na przełomie stycznia albo lutego oskarżony przywiózł mu rury o średnicy 150 mm i długości ok. 4 metrów. W trakcie rozprawy stwierdził, że oskarżony przywoził złom różny, w tym przywiózł mu podesty, ceówki o długości 20-30 cm i rury.

Mając na uwadze treść powyższych zeznań nie sposób nie zauważyć, że do punktu złomu były przywożone ceowniki, które są przecież elementem składowym profili zamkniętych i trudno z faktu przyniesienia przez oskarżonego ceowników w postaci rozmontowanej i pociętej, a nie złożonej wywodzić brak winy w/w w części dotyczącej kradzieży profili zamkniętych.

Właściciele punktu złomu jednoznacznie wskazali, że oskarżony przynosił różne elementy złomu i że wśród nich znajdowały się ceowniki. Kwestię łączenia ceowników w zamknięte profile doskonale obrazuje materiał poglądowy (k. 5-6), co tym samym czyni dywagacje skarżącego o braku zamkniętych profili w punkcie złomu mało wiarygodnymi i nieprzekonującymi. Poza tym nie ulega wątpliwościom, że złom nabywany był sukcesywnie przekazywany do przerobienia, stąd z faktu, że nie zabezpieczono tych profili, ani ich części w punkcie złomu, nie można wywodzić tego rodzaju wniosków jak sugerował to skarżący, że tych profili w ogóle nie było. Na marginesie należy także zauważyć, że z punktu widzenia doświadczenia życiowego można w sposób uprawniony założyć, iż właściciele punktu złomu nie byli szczególnie zainteresowani ujawnianiem i szczegółowym opisywaniem tego, co przynosił oskarżony, skoro przedmioty te podlegały natychmiastowemu zabezpieczeniu przez policję, następnie zwracane pokrzywdzonemu, a odzyskanie pieniędzy od oskarżonego (tych które uzyskał ze sprzedaży złomu) wydaje się być zbyt oddalone w czasie.

Przechodząc do ostatniego zarzutu skarżącego dotyczącego rażącej niewspółmierności kary to podkreślić należy, iż nie każda różnica w ocenie wymiaru kary może uzasadniać zarzut rażącej jej niewspółmierności, ale tylko taka, która jest natury zasadniczej, to znaczy jest niewspółmierna w stopniu niedającym się zaakceptować. Niewspółmierność rażąca to znaczna, "bijąca w oczy" różnica między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 maja 2003 r., II AKa 163/03, OSA 2003/11/113, LEX 81392). Nie może być zatem w ramach tej przyczyny odwoławczej dokonywana korekta w każdej sytuacji, w której sąd odwoławczy dochodzi do wniosku, że karę należałoby ukształtować nieco odmiennie, tj. że kara jest po prostu zbyt surowa lub zbyt łagodna. Chodzi jedynie o różnicę ocen o zasadniczym charakterze, sprowadzającą się do znacznej dysproporcji. W orzecznictwie podnosi się również, iż zarzut rażącej niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można podnosić jedynie wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy okoliczności popełnionego przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy – gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 1985 r., o sygn. V KRN 178/85, OSNKW 7-8/1985, poz. 60, LEX 20053).

W pierwszym rzędzie stwierdzić należy, iż w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy w sposób szczegółowy i wyczerpujący ustosunkował się do wszystkich okoliczności, które stosownie do art. 53 k.k. składają się na dyrektywy sądowego wymiaru kary. Faktem jest, że oskarżony jest osobą wielokrotnie karaną, w tym w szczególności, za przestępstwa przeciwko mieniu, co wynika z jego karty karnej (k. 128-130). Popełnił zarzucane mu przestępstwo w warunkach recydywy podstawowej. Co istotne oskarżony miał ustalony wcześniej plan działania, przygotowane akcesoria do wywiezienia złomu i odpowiednie narzędzia. Wykorzystał okazję, iż (...) była opuszczona, chociaż miał świadomość, że jest dozorowana przez pracowników ochrony. Tym samym postąpił niezwykle zuchwale dokonując zaboru szeregu metalowych elementów i przewożąc je do pobliskiego skupu złomu, uzyskując środki finansowe z tych transakcji.

Zgodzić się należy w całej rozciągłości z Sądem I Instancji, iż w zachowaniu oskarżonego nie sposób dopatrzeć się zbyt wiele okoliczności łagodzących wobec faktu, że mimo wydanych wobec niego wyroków skazujących, nie zmienił swojego postępowania. Z tego względu należy wyeliminować oskarżonego ze społeczności i niejako „ochronić społeczeństwo” przez jego działaniami, a także zmusić do refleksji nad własnym zachowaniem.

W ocenie Sądu Okręgowego w stosunku do oskarżonego niezbędne jest radykalne oddziaływanie, aby przyjęte w społeczeństwie normy postępowania uznawał za własne. Roli tej z pewnością nie spełni postulowana przez skarżącego kara grzywny lub kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Poza tym należy podnieść, iż wymierzona kara zapobiegnie poczuciu bezkarności oskarżonego, będzie bowiem stanowić realną dolegliwość i wykształci w oskarżonym poczucie nieopłacalności popełniania tego typu czynów w przyszłości. Należy stwierdzić, że jedynie kara o charakterze izolacyjnym będzie zdatna do wytworzenia pożądanego efektu wychowawczo-zapobiegawczego w stosunku do oskarżonego. W sytuacji oskarżonego Sąd I Instancji trafnie przyjął negatywną prognozę kryminologiczną nie tylko z uwagi na jego sposób życia przed popełnieniem zarzucanego mu czynu, ale także miał na uwadze dowody zgromadzone w niniejszej sprawie, które to w połączeniu z jego (karalnością) ewidentnie wskazywały, że nie potrafi żyć w zgodzie z prawem.

W ocenie Sądu Okręgowego wymierzona oskarżonemu kara 1 roku pozbawienia wolności w wymiarze bezwzględnym jest karą adekwatną do stopnia winy oraz stopnia społecznej szkodliwości czynu. Zgodnie bowiem z trafnym poglądem wyrażonym przez Sąd Apelacyjny w Łodzi z dnia 10 grudnia 1998 roku (II AKa 229/98, LEX 36755), jeżeli fakt toczenia się postępowania karnego przeciwko sprawcy nie powoduje zmiany jego postępowania, oznacza to konieczność odstąpienia od pobłażliwego podejścia do tego sprawcy i sięgnięcia po radykalniejsze środki. Ponadto, gdyby kara pozbawienia wolności miała nie prowadzić do poprawy etycznej, a co najmniej - jurydycznej, nie byłaby przewidziana w ustawodawstwie karnym, które m.in. osiągnięcie takich celów przez stosowanie kar przewiduje.

Reasumując wymierzona kara nie nosi cech rażącej niewspółmierności i jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości popełnionego czynu oraz winy oraz uwzględnia warunki i właściwości osobiste oskarżonego.

Z powyższych względów wyrok, jako słuszny, na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. został utrzymany w mocy, zaś apelacja obrońcy oskarżonego uznana za bezzasadną w stopniu oczywistym.

Zaskarżony wyrok nie jest dotknięty wadami, które powinny być brane przez Sąd Odwoławczy z urzędu.

Na mocy art. 624 § 1 k.k. w zw. z art. 634 k.p.k. Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze uznając, iż przemawia za tym jego sytuacja majątkowa. Oskarżony ma bowiem do odbycia bezwzględną karą pozbawienia wolności, stąd w tym okresie jego możliwości zarobkowe będą ograniczone.