Sygn. akt : VU 2324/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2014 roku

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Regina Stępień

Protokolant: Ewelina Trzeciak

po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2014 r. w Legnicy

sprawy z wniosku A. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

na skutek odwołania A. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 28 kwietnia 2014 roku

znak (...) decyzja nr (...)

zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 28 kwietnia 2014 roku znak (...) decyzja nr (...) w ten sposób, iż ustala iż podstawa wymiaru składek wnioskodawczyni A. S. jako pracownika Gospodarstwa Rolnego (...) od 19 sierpnia 2013 roku wynosi 7 050,65 złotych.

VU 2324/14

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia 28 kwietnia 2014 r., znak (...), nr (...) stwierdził, iż w okresie od dnia 19 sierpnia 2013 r., podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe dla A. S. jako pracownika u płatnika składek Gospodarstwo Rolne- (...) wynosi 1600,00 zł miesięcznie. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł powołując się na treść art. 58 ust.2 i 3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny ( Dz.U.2014.121 j.t ), iż ustalona w umowie o pracę z dnia 19 sierpnia 2013 r. wysokość wynagrodzenia dla A. S. w wysokości 7.080,65 zł. brutto jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Wnioskodawczyni była zatrudniona na stanowisku konsultanta ds. (...). Zakład Ubezpieczeń Społecznych podniósł, iż płatnik składek ustalił wynagrodzenie w wysokości znacznie przekraczającej przeciętne wynagrodzenie w gospodarce w III kwartale 2013 r., pomimo braku doświadczenia ubezpieczonej oraz minimalnego wkładu pracy, jaki miała na początku zatrudnienia. Zgodnie z oświadczeniem płatnika składek wnioskodawczyni zajmowała się dostarczaniem dokumentów do księgowej, składaniem wniosków w agencji ARiMR, przywożeniem środków ochrony roślin i części do maszyn, dostarczaniem faktur do klientów, wydawaniem płodów rolnych. W chwili zatrudnienia A. S. płatnik składek nie zgłaszał do ubezpieczenia innych osób, w trakcie jej nieobecności nie zatrudnił też nikogo na zastępstwo, a ubezpieczona już od 24 października 2013 r. była niezdolna do pracy. Powyższe okoliczności, w ocenie organu rentowego, stanowią podstawę do stwierdzenia, iż strony świadomie działały w celu osiągnięcia nieuzasadnionych korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych, a ustanowione dla skarżącej wynagrodzenie, niewspółmierne do nakładu pracy i wykonywanych obowiązków oraz krótki okres pracy stanowi naruszenie zasad współżycia społecznego. W ocenie organu rentowego, wynagrodzenie dla ubezpieczonej powinno odpowiadać minimalnemu wynagrodzeniu.

W odwołaniu od powyższej decyzji wnioskodawczyni wniosła o jej zmianę poprzez stwierdzenie, iż w okresie od dnia 19 sierpnia 2013 r. podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe u płatnika składek Gospodarstwo Rolne- (...) stanowiła kwota wynagrodzenia 7.080,65 zł brutto. Ubezpieczona podniosła, iż ustalone pomiędzy stronami wynagrodzenie jest adekwatne do jej wykształcenia- posiada studia wyższe na kierunku biotechnolog na Uniwersytecie (...) we W. ) i doświadczenia zawodowego, bowiem wcześniej była zatrudniona na podstawie umowy o dzieło z wynagrodzeniem 2.359 zł. brutto oraz na podstawie umowy o pracę na stanowisku dietetyczki z wynagrodzeniem 2.774,96 zł. brutto, gdzie z dodatkami zarabiała około 3.500 zł. brutto. Skarżąca podniosła w odwołaniu, iż z uwagi na wielkość gospodarstwa – 170 ha w razie potrzeby świadczyła pracę od rana do wieczora oraz w weekendy. Powyższe okoliczności niewątpliwie przemawiają za adekwatnością jej wynagrodzenia do świadczonej przez nią pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa radcy prawnego według norm przepisanych. Organ rentowy podtrzymał argumenty przedstawione w zaskarżonej decyzji oraz podniósł dodatkowo, powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego, iż pojęcie godziwości wynagrodzenia zyskuje na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych dodatkowy walor aksjologiczny, bowiem kładzie mocniejszy nacisk na jego ocenę zgodnie z interesem publicznym i poczuciem sprawiedliwości w korzystaniu ze świadczeń z ubezpieczenia, udzielanych z zasobów ogólnospołecznych. Zdaniem organu rentowego wynagrodzenie ubezpieczonej w takiej wysokości było nieważne na mocy art. 58§ 2 k.c. w związku z art. 300 k.p. i nie może stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Sąd ustalił:

A. S., urodzona w dniu (...) z wykształcenia biotechnolog żywności w dniu 19 sierpnia 2013 r. zawarła z Z. S. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Gospodarstwo Rolne (...) z siedzibą T. (...) umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku konsultant ds. (...), z wynagrodzeniem zasadniczym 7.080,65 zł. brutto miesięcznie. Do jej obowiązków należało dostarczanie dokumentów do księgowej, składanie wniosków w agencji ARiMR, przywożenie środków ochrony roślin i części do maszyn, dostarczanie faktur do klientów, wydawaniem płodów rolnych, dobieranie nawozów czy środków ochrony roślin w odpowiednich dawkach. Oprócz tego wnioskodawczyni była także managerem całego gospodarstwa, musiała zorganizować pracę pracowników sezonowych, zajmowała się również finansami, jak również miała się zająć wprowadzeniem innowacyjnego systemu uprawy truskawek. Gospodarstwo razem z dzierżawami posiadało powierzchnię ponad 170 ha. Wnioskodawczyni nie miała ustalonych ścisłych godzin pracy, praca była od poniedziałku do niedzieli, w razie potrzeby, także w godzinach wieczornych. W sezonie zbioru truskawek praca zaczynała się od godziny 4:00 rano i ubezpieczona musiała dodatkowo zliczać koszyki z truskawkami oraz odsprzedawać towar kupcom. Przed podjęciem powyższej pracy A. S. była zatrudniona na stanowisku przedstawiciela(...) na podstawie umowy o dzieło z wynagrodzeniem 2.359 zł. brutto oraz na podstawie umowy o pracę na stanowisku (...)z wynagrodzeniem 2.774,96 zł. brutto, gdzie z dodatkami zarabiała około 3.500 zł. brutto. Pomagała również mężowi w prowadzeniu gospodarstwa rolnego. Wnioskodawczyni zdecydowała się podjąć pracę u Z. S., bowiem widziała w nim większe możliwości swojego rozwoju zawodowego, ponadto jej pracodawca, który był jednocześnie jej teściem był chory i potrzebował pomocy w gospodarstwie. Oprócz skarżącej w tym czasie zatrudnionych było 20 pracowników sezonowych oraz księgowa, która była zatrudniona na podstawie umowy zlecenia i osiągała przychody w zależności od wykonanej dokumentacji, było to około 300-600 zł. miesięcznie. W ciągu roku gospodarstwo wypracowywało zysk w wysokości od 400 do 500 tys. zł..

Dowód: akta ubezpieczeniowe i osobowe wnioskodawczyni; zeznania wnioskodawczyni-nagranie audio-video- 00:04:49-00:27:13; zeznania zainteresowanego Z. S.- nagranie audio-video- 00:27:13-00:52:45.

Sąd zważył:

Odwołanie było uzasadnione.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz.U.2013.1442 j.t.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, za których ustawa w art. 8 ust. 1 uznaje osoby pozostające w stosunku pracy. Osoby takie podlegają obowiązkowo także ubezpieczeniu chorobowemu oraz wypadkowemu – art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Artykuł 18 ust. 1 ustawy o sus stanowi, iż dla ubezpieczonych będących pracownikami podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, którego pojęcie oznacza zgodnie z art. 4 pkt 9 ustawy o sus przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia m.in. w ramach stosunku pracy. Ustalona w powyższy sposób podstawa wymiaru składek stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe – art. 20 ust. 1 ustawy o sus.

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.2012.361 j. t. ) w art. 12 ust. 1 za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Na gruncie cytowanych przepisów bezspornym jest, iż wynagrodzenie zasadnicze ubezpieczonych będących pracownikami stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Bezspornym jest również fakt, iż w świetle utrwalonego orzecznictwa organ rentowy ma prawo kwestionować wysokość podstawy wymiaru składek jeżeli uważa, że składka jest zawyżona w celu uzyskania przez stronę wyższych świadczeń. Organ rentowy nie kwestionował faktu zatrudnienia wnioskodawczyni w oparciu o umowę o pracę, a więc nie kwestionował samego tytułu ubezpieczenia. Sąd przyjął więc, iż tytułem do ubezpieczenia była zawarta między stronami w dniu 19 sierpnia 2013 r. umowa o pracę.

Kwestią sporną wymagającą rozstrzygnięcia Sądu była wysokość wynagrodzenia ustalona w umowie o pracę. Organ rentowy stwierdził, iż podstawą wymiaru składek powinno być minimalne wynagrodzenie w wysokości 1600 zł miesięcznie, natomiast ustalone w umowie o pracę wynagrodzenie w wysokości 7. 080,65 zł. jest zawyżone.

Po przeprowadzeniu w sprawie postępowania dowodowego Sąd uznał, iż podstawa wymiaru składek osoby zatrudnionej na tym stanowisku, z tak szerokim zakresem obowiązków, z dużym zakresem samodzielności w wysokości określonej w umowie o pracę nie jest zawyżona. Jak wynika z zeznań wnioskodawczyni i zainteresowanego Z. S. skarżąca przejęła na siebie większość obowiązków związanych z prowadzeniem gospodarstwa liczącego ponad 170 ha, w którym wymagana była specjalistyczna wiedza w związku z wprowadzaniem nowoczesnych technologii, wymagającego dużego nakładu pracy intelektualnej, jak również sprawności fizycznej. Była to praca bardzo ciężka, od rana do wieczora, także w weekendy i praca w terenie. Nie można zgodzić się z organem rentowym, iż wynagrodzenie za pracę ubezpieczonej powinno odpowiadać minimalnemu wynagrodzeniu, które dotyczy osób o niskich kwalifikacjach. Wnioskodawczyni posiadająca kierunkowe wykształcenie w zawodzie biotechnolog żywności należy do specjalistów dla których zarobki ustalane są powyżej kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku.