Sygn. akt IV Ka 237/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 maja 2014 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSA Stanisław Tomasik

Sędziowie SO Sławomir Gosławski

SO Agnieszka Szulc-Wroniszewska (spr.)

Protokolant Dagmara Szczepanik

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim Violetty Włodarczyk

po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2014 roku

sprawy O. T.

oskarżonej z art. 286§ 1 kk w zw. z art. 12 kk

z powodu apelacji wniesionej przez oskarżoną

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 9 stycznia 2014 roku sygn. akt VII K 155/13

na podstawie art.437§ 1 kpk, art.624§ 1 kpk, art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 roku z późniejszymi zmianami) utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata J. B. – Kancelaria Adwokacka w P. kwotę 516,60 (pięćset szesnaście 60/100) złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

zwalnia oskarżoną od opłaty za drugą instancję i zwrotu wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt IV Ka 237/14

UZASADNIENIE

O. T. została oskarżona o to, że w okresie od 03 lutego do 23 lutego 2012 roku w W. woj. (...), działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru oraz w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła A. J. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 589 złotych za pomocą wprowadzenia w błąd, co do zamiaru sprzedaży wózka dziecięcego i fotelika samochodowego w ten sposób, że za pośrednictwem portalu internetowego G. zamieściła ofertę sprzedaży ww. towarów za ww. kwotę podając nieprawdziwe dane dotyczące swojej osoby oraz numer konta, na które pokrzywdzona przelała ww. kwotę, lecz zmówionego towaru nie otrzymała, tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 9 stycznia 2014 roku w sprawie sygn. akt VII K 155/13 uznał oskarżoną za winną popełnienia zarzucanego jej przestępstwa, z tą zmianą co do opisu czynu, iż przyjął, że oskarżona doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem małżonków A. i R. J. i za to na podstawie art. 286 § 1 k.k. wymierzył jej karę 8 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł w stosunku do oskarżonej obowiązek naprawienia skody w całości przez zapłatę na rzecz małżonków A.i R. J.kwoty 589 złotych.

Zwolnił oskarżoną od ponoszenia kosztów sądowych, przy czym wydatki przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od tego wyroku wniosła oskarżona.

Apelacja wniesiona została na korzyść oskarżonej ( mimo słownego zapisu w jej nagłówku, iż oskarżona skarży „ wyrok w całości na moją niekorzyść”) i skarży wyrok w części dotyczącej wymiary kary.

Skarżąca, bez wskazania podstaw prawnych, zarzuciła zaskarżonemu orzeczeniu rażącą niewspółmierność wymierzonej jej kary, w stosunku do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, polegającej na wymierzeniu za przypisany czyn kary 8 miesięcy pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. W ocenie skarżącej, zważywszy na fakt, iż zaniechanie przesłania przez nią wózka i fotelika dla pokrzywdzonej wynikał z trudnej sytuacji materialnej, w jakiej się znalazła ( choroba matki, trwająca egzekucja komornicza, córka na utrzymaniu), a ponadto, z uwagi na niską wysokość powstałej szkody, uzasadnionym jest wymierzenie jej kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, a więc takiej, na jaką wyraziła zgodę na etapie postępowania przygotowawczego składając wniosek o dobrowolne poddanie się karze i który to wniosek został wówczas zaaprobowany przez oskarżyciela publicznego. Dodatkowo oskarżona podniosła, iż przebywając w areszcie w związku ze skazaniem w innej sprawie karnej, zrozumiała swój błąd, postanowiła „ zamknąć tamten etap swojego życia” i nie wracać na drogę przestępstwa, żałuje swojego czynu i pragnie powrócić do córki, obiecała także naprawić szkodę za pośrednictwem rodziny.

W konkluzji skarżąca wnosiła o warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres próby 5 lat.

Na rozprawie apelacyjnej obrońca oskarżonej z urzędu popierał skargę apelacyjną O. T. i wnioski w niej zawarte. Dodatkowo wnosił o uznanie, iż czyn oskarżonej stanowi wypadek mniejszej wagi.

Oskarżyciel publiczny wnosił o nieuwzględnienie apelacji obrońcy i utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja oskarżonej okazała się niezasadna.

Zarzut niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas: " gdy kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy - gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą" - tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 kwietnia 1985 r. w sprawie V KRN 178/85 (opubl. OSNKW 7-8/1985, poz. 60). Niewspółmierność zachodzi zatem wówczas, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzona za przypisane przestępstwo, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary - tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 1990 r. sygn. Wr 363/90 (opubl. OSNKW 7-9/1991, poz. 39). Nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę, co do jej wymiaru, ale o " różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa – „rażąco” niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować" – tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 lutego 1995 r. w sprawie sygn. II KRN 198/94 (opubl. OSNPP 6/1995, poz. 18).

Sąd Okręgowy zważył, iż zarzut niewspółmierności nie wymaga wskazania nowych, nieustalonych przez sąd rejonowy okoliczności i może polegać jedynie na wykazaniu, że okoliczności prawidłowo ustalone mają takie znaczenie i ciężar gatunkowy, których orzeczona kara bądź nie uwzględnia w ogóle, bądź uwzględnia je w stopniu niedostatecznym. W przedmiotowej sprawie, jak wynika z pisemnych motywów wyroku, Sąd meriti przywołał jako okoliczność łagodzącą stopień społecznej szkodliwości czynu wyrażający się w wartości wyrządzonej szkody. W szczególności dokonany zapis dotyczący stopnia społecznej szkodliwości i fakt, iż w następnym zdaniu sąd rejonowy wymienia, jakie okoliczności potraktował jako „obciążające”, potwierdzają przyjęcie, iż sąd rejonowy zauważył niską wysokość powstałej szkody i potraktował ja na korzyść O. T.. Dodatkowo sąd pierwszej instancji powołał jako okoliczność obciążającą uprzednia karalność O. T., a jako łagodzącą szczere przyznanie się do winy i młody wiek. W tym także miejscu można dodać, iż okolicznością łagodzącą jest także fakt złożenia przez oskarżona wniosku o dobrowolne poddanie się karze, który choć ostatecznie nie został uwzględniony, to potwierdza wolę współpracy oskarżonej z wymiarem sprawiedliwości. Nie sposób jest także nie zauważyć, iż sąd rejonowy ustalił trudną sytuacje materialna oskarżonej, albowiem z tego właśnie powodu zwolnił w/w od obowiązku ponoszenia jakichkolwiek kosztów sądowych w sprawie. Zdaniem sądu odwoławczego suma tych okoliczności uzasadniała wymierzenie oskarżonej kary w dolnych granicach zagrożenia (minimalna kara przewidziana za skazanie za czyn z art. 286 § 1 k.k. to 6 miesięcy pozbawienia wolności). W tej sytuacji wymierzenie kary w wysokości 8 miesięcy za przedmiotowy czyn nie może zostać uznane za zbyt surowe w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k.

W tym także miejscu należy zauważyć, iż działanie oskarżonej było rozciągnięte w czasie, albowiem najpierw uzgodniła z pokrzywdzoną sprzedaż wózka dziecięcego, a potem w toku rozmowy telefonicznej, oskarżona „dodała” ofertę sprzedaży fotelika. Zgodnie z dokonanymi ustaleniami faktycznymi działanie to było powzięte ze z góry powziętym zamiarem oszukania pokrzywdzonej, bez zamiaru faktycznego jej przesłania czegokolwiek. Właśnie te okoliczności uzasadniają przyjęcie, iż czyn O. T., nawet w sytuacji stosunkowo niedużej wartości szkody, nie był „wypadkiem mniejszej wagi”.

W ocenie Sądu Okręgowego nie ma racji skarżąca podnosząc, iż wymierzona jej kara pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, jest karą rażąco niewspółmierną do okoliczności sprawy, w sensie jej surowości. Istotnie kara pozbawienia wolności może być uznana za rażąco niewspółmierną, tak z powodu nadmiernej jej wysokości, jak również z powodu nieorzeczenia warunkowego zawieszenia jej wykonania - tak wyrok Sądu najwyższego z dnia 9 stycznia 1973 r. w sprawie sygn. V KRN 474/72 (opubl. OSNKW 6/1973, poz. 76).

Wniesiona apelacja nie skutkowała jednak odmienną oceną tego, czy w sytuacji ewentualnego warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, oskarżona będzie w przyszłości przestrzegała porządku prawnego i czy wymierzenie jej kary z dobrodziejstwem warunkowego jej zawieszenia, będzie wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy i społeczeństwa zamierzonych celów kary. Sąd Okręgowy zważył, że O. T. była uprzednio karana kilkakrotnie i to za każdym razem za tożsamy czyn przeciwko mieniu. Co więcej, załączone do akt sprawy odpisy poprzednich skazań O. T. wskazują, że w każdym przypadku oszukańczy sposób działania oskarżonej był identyczny. Oskarżona za każdym razem wykorzystywała portal internetowy, na którym zamieszczała ogłoszenie o chęci sprzedaży jakiegoś przedmiotu związanego z dziećmi, po czym, po wpłynięciu na jej konto pieniędzy z tytułu sprzedaży, w/w nie realizowała transakcji (k.57-58, 59) . W przedmiotowej sprawie zachowanie w/w było identycznie. Pomimo co najmniej trzykrotnego dania w/w szansy na resocjalizacje w warunkach wolnościowych (w tym co najmniej dwukrotnego zawieszenia uprzednio orzeczonej kary pozbawienia wolności) O. T. z szansy tej nie skorzystała, wykazując wysoce lekceważącą postawę wobec przepisów prawa i powracając po raz kolejny na drogę przestępstwa. Pomimo także zapowiedzi złożonej na etapie postępowania przygotowawczego,

ostatecznie w/w nie naprawiła szkody wyrządzonej przestępstwem.

Reasumując: z uwagi na uprzednią, kilkakrotną karalność oskarżonej za niemal identyczne zachowanie przestępcze, wymierzenie w przedmiotowej sprawie bezwzględnej kary pozbawienia wolności jest uzasadnione.

Zgodnie z treścią art. 69 § 1 i 2 k.k. sąd może warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary nie przekraczającej 2 lat pozbawienia wolności, jeżeli jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Zawieszając tę karę, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy tryb życia i zachowanie się po popełnieniu przestępstwa. Analiza pisemnych motywów zaskarżonego orzeczenia prowadzi do wniosku, że sąd rejonowy rozważał możliwości skorzystania przez oskarżoną z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary, uznał jednak, że nie spełniono przesłanek określonych w art. 69 k.k. Zdaniem Sądu Okręgowego, występujące w sprawie okoliczności obciążające, podniesione powyżej, powodują, iż brak jest podstaw, by postawić dodatnią prognozę kryminologiczną co do dalszego zachowywania się O. T. i jedynie kara bezwzględna pozbawienia wolności ma szanse spełnić zamierzone cele zapobiegawcze i wychowawcze.

W tej sytuacji wyrok, jako odpowiadający prawu, utrzymano w mocy.

O kosztach procesu za postępowanie odwoławcze orzeczono w oparciu o przepisy powołane w części dyspozytywnej orzeczenia.