Sygn. akt IV U 220/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 grudnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Jacek Witkowski

po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 2013r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania A. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 31 grudnia 2012 r. (Nr(...))

w sprawie A. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o zwrot nienależnie pobranej renty rodzinnej

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 220/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31 grudnia 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. działając na podstawie art. 138 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) oraz na podstawie art. 84 ust. 1, 9 i 11 ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205 poz. 1585) zobowiązał A. G. do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za okres od 01.01.2012 r. do 341.08.2012 r. w kwocie 7.262 zł oraz odsetek za okres od 26.01.2012 r. do 31.12.2012 r. tj. do dnia wydania decyzji w kwocie 600,99 zł.

Od decyzji tej odwołanie złożył A. G., który wnosił o jej uchylenie, zarzucając brak podstawy prawnej do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń. W uzasadnieniu odwołania, skarżący argumentował m.in., iż pozwany ZUS wydając decyzję z dnia 31.12.2012 r. oparł się jedynie na piśmie Centrum (...) w S. o braku frekwencji na zajęciach szkolnych. Formalnie A. G. jest zaś słuchaczem CK (...), gdyż nie został skreślony z listy uczniów. W dalszej części wywodów odwołujący się twierdził, iż od lutego 2012 r. podjął naukę na innym kierunku w tej samej szkole, a pouczenie zawarte na odwrocie decyzji o przyznaniu prawa do renty rodzinnej nie nakazuje poinformowania organu rentowego o zmianie kierunku nauczania. Ponadto skarżący podnosił, iż o nienależnie pobranych świadczeniach można mówić jedynie wtedy, gdyż po stronie ubezpieczonego istnieje świadomość, iż z racji zaistniałych okoliczności renta mu nie przysługuje. W tym przypadku ZUS nie udowodnił, że ubezpieczony pobrał świadczenie w złej woli.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wnosił o jego oddalenie. Organ rentowy argumentując swoje stanowisko powołał się na treść pisma otrzymanego dnia 15 listopada 2012 r. z Centrum (...) Policealne Studium (...) w S., z których wynikało, iż A. G. uczestniczył po raz ostatni na zajęciach pierwszego semestru na kierunku technik bhp w dniu 9.12.2011 r., a w dniu 7.02.2012 r. zmienił kierunek kształcenia na technik legistyk, ale nie uczestniczył w zajęciach dydaktycznych w semestrze zimowym 2011/2012. W dalszej części odpowiedzi na odwołanie, pozwany ZUS twierdził, że wnioskodawca nie poinformował o zaprzestaniu pobierania nauki pomimo zawartego w pkt VIII decyzji z dnia 12.10.2011 r. pouczenia o obowiązku poinformowania organu rentowego o zaprzestaniu pobierania renty.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Ubezpieczony A. G. był uprawniony do renty rodzinnej od 2003 r., zaś ostatnia decyzja przyznająca mu prawo do tego świadczenia wydana była w dniu 12.10.2011 r. na mocy której ZUS przyznał ubezpieczonemu świadczenie na okres od 1.09.2011 r. do 31.08.2012 r. (k. 238 a.r.). A. G. nabył to uprawnienie jako słuchacz Policealnego Studium (...) w S. (k. 234 a.r.). Ubezpieczony złożył zaświadczenie z tego studium, które stwierdzało, iż jest on słuchaczem pierwszego semestru, a nauka trwa trzy semestry i kończy się w styczniu 2013 r. W trakcie pobierania renty rodzinnej, Policealne Studium (...) na zapytanie ZUS-u poinformowało pismem z dnia 12.11.2012 r., że A. G. w roku szkolnym 2011/2012 pobierał naukę na kierunku technik bhp i ostatni raz uczestniczył w zajęciach dnia 9.1.2011 r. , zaś w dniu 7.02.2012 r. zmienił kierunek kształcenia na technik logistyk i ani razu nie uczestniczył w zajęciach szkolnych w semestrze zimowym 2011/2012. W związku z treścią tego pisma, pozwany organ rentowy, wezwał ubezpieczonego do złożenia w terminie do 20.12.2012 r. zaświadczenia o kontynuowaniu nauki w okresie od 1.01.2012 r. do 30.06.2012 r. pod rygorem utraty prawa do renty rodzinnej (k. 4 akt ZUS). A. G. nie przedstawił żądanego zaświadczenia. W związku z tym pozwany ZUS zaskarżoną decyzją z dnia 31.12.2012 r. stwierdził, że ubezpieczony pobrał nienależnie świadczenie za okres od 1.01.2012 r. do 31.08.2012 r. w kwocie 7262 zł i jednocześnie zobowiązał go do zwrotu wymienionej kwoty wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wydania decyzji (k. 6 akt ZUS).

W toku postępowania rozpoznawczego, pełnomocnik ubezpieczonego tj. matka J. G. twierdziła, że jej syn jest nadal uczniem tej szkoły i nie został skreślony, a w lutym 2012 r. zmienił kierunek kształcenia, bo nie był w stanie zaliczyć pierwszego semestru. Ponadto twierdziła, że A. G. uczęszczał do szkoły, jednakże obecność na zajęciach była rzadko sprawdzana (k. 13). Sąd wobec treści oświadczenia pełnomocnika ubezpieczonego, zwrócił się do Policealnego Studium (...) o udzielenie informacji w przedmiocie sprawdzania list obecności na zajęciach szkolnych oraz dat skreślenia ubezpieczonego z listy słuchaczy. Dyrektor studium poinformował sąd, iż listy obecności słuchaczy na obydwu kierunkach były sprawdzane systematycznie, zaś A. G. nie został dopuszczony do sesji egzaminacyjnej na kierunku technik bhp, a od 7.02.2012 r. zmienił kierunek technik logistyk i w zajęciach na tym kierunku nie uczestniczył (k. 17 a.s.). W dodatkowej informacji pisemnej, dyrektor studium wykazał, że A. G. był skreślony z listy słuchaczy na kierunku technik bhp w dniu 1.01.2012 r. , a na kierunku technik logistyk w dniu 3.09.2012 r. (k. 26 a.s.).

Na kolejnej rozprawie pełnomocnik ubezpieczonego oświadczyła, że nie neguje dat skreślenia A. G. z listy słuchaczy studium, jednakże w jej ocenie, syn zanim był skreślony, był słuchaczem i z tego tytułu przysługiwała mu renta rodzinna (k. 36 a.s.).

Zdaniem Sądu Okręgowego odwołanie ubezpieczonego nie jest zasadne.

Zgodnie z treścią art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy o FUS, prawo do renty rodzinnej przysługuje do ukończenia nauki w szkole, jeżeli uprawnione dziecko przekroczyło wiek 16 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 lat życia, albo bez względu na wiek, jeżeli stał się całkowicie niezdolny do pracy w okresie, 0o którym mowa w pkt. 1 lub 2.

W przypadku ubezpieczonego, w dacie pobierania renty rodzinnej nie przekroczył on 25 lat, ani też nie był całkowicie niezdolnym do pracy. Kwestią sporna jest, czy kontynuował on naukę. Zdaniem Sądu, poczynione ustalenia wskazują, że w okresie objętym zaskarżoną decyzją, A. G. nie uczestniczył w żadnych zajęciach szkolnych, ani też nie przystępował do egzaminów w Policealnym Studium (...). Informacje zawarte w pismach Dyrektora Studium jednoznacznie na to wskazują. Uprawnienie do renty rodzinnej nabywają tylko dzieci po zmarłym rodzicu, które w sposób rzeczywisty kontynuują naukę. Nie jest wystarczający formalny status ucznia, bądź studenta bez uczestnictwa w zajęciach i przystępowania do egzaminów, zgodnie z programem danego studium, bądź uczelni wyższej, dla uznania, że dana osoba jest uprawniona do renty. Należy podkreślić, iż ubezpieczony podobnie postępował w 2011 r., kiedy to również został pozbawiony prawa do renty rodzinnej, gdy nie był słuchaczem innej uczelni. Nie zawiadamiał on, ani wtedy, ani obecnie, organu rentowego o zaprzestaniu nauki. Przed tutejszym Sądem Okręgowym jak i przed Sądem Apelacyjnym w Lublinie toczyło się postępowanie odwoławcze dotyczące identycznego stanu faktycznego (wyrok SA z 9.05.2012r. k. 276 akt ZUS). W uzasadnieniu tego orzeczenia Sąd Apelacyjny stwierdził m.in., że nie jest dowodem na kontynuowanie nauki posiadanie tylko statusu studenta, ale faktyczna nauka. Rozważania te zachowują walor aktualności na gruncie przedmiotowej sprawy. Reasumując, Sąd Okręgowy przyjął, iż w sytuacji gdy ubezpieczony w spornym okresie nie kontynuował nauki, to świadczenie rentowe mu nie przysługiwało i zasadnie ZUS domaga się zwrotu tych świadczeń na podstawie przytoczonych na wstępie przepisów.

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy z mocy art. 477 14 § 1 kpc orzekł jak w sentencji.