Sygnatura akt VI Ka 588/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Dariusz Prażmowski (spr.)

Sędziowie SSO Grażyna Tokarczyk

SSO Marcin Schoenborn

Protokolant Barbara Szkabarnicka

po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2014 r.

przy udziale Elżbiety Ziębińskiej Prokuratora Prokuratury Okręgowej

sprawy M. K., syna S. i B.

ur. (...) w G.

oskarżonego z art. 279§1 kk w zw. z art. 31§2 kk, art. 279§1 kk w zw. z art. 275§1 kk przy zast. art. 11§2 kk w zw. z art. 31§2 kk, art. 278§1 kk w zw. z art. 31§2 kk, art. 13§1 kk w zw. z art. 279§1 kk i art. 288§1 kk przy zast. art. 11§2 kk w zw. z art. 31§2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 25 marca 2014 r. sygnatura akt II K 1034/11

na mocy art. 437 § 1 kpk i art. 624 § 1 kpk

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata T. K. kwotę 516,60 zł (pięćset szesnaście złotych i sześćdziesiąt groszy) obejmującą kwotę 96,60 zł (dziewięćdziesiąt sześć złotych i sześćdziesiąt groszy) podatku VAT, tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów obrony, oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

3.  zwalnia oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając wydatkami Skarb Państwa.

VI Ka 588/14

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Zabrzu wyrokiem z dnia 25 marca 2014r. sygn. II K 1034/11 orzekał w sprawie oskarżonych M. K., A. F. oraz Ż. D..

Apelację od wyroku wniósł obrońca oskarżonego M. K. , zaskarżając wyrok w całości, i zarzucając:

1.  naruszenie przepisów prawa procesowego mogących mieć wpływ na treść orzeczenia, w postaci art. 7 k.p.k. przez przekroczenie sformułowanych w nim reguł swobodnej oceny dowodów, tj. zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego powodującą w konsekwencji sprzeczną z tym przepisem ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, podczas gdy prawidłowa ocena zebranego w postępowaniu materiału dowodowego prowadzi do zgoła odmiennych wniosków;

2.  naruszenie przepisów prawa procesowego mogących mieć wpływ na treść orzeczenia, w postaci art. 5 § k.p.k. przez nierozstrzygnięcie niedających się usunąć wątpliwości powstałych w toku prowadzonego postępowania na korzyść oskarżonego i w konsekwencji uznanie go za winnego zarzucanych mu czynów, podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego nie prowadzi do takiego wniosku;

3.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia wynikający z wyżej wskazanych naruszeń o charakterze proceduralnym, a polegający na przyjęciu, że oskarżony dopuścił się zarzucanych mu czynów, podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego nie prowadzi do takiego wniosku.

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od stawianych mu zarzutów, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy stwierdził co następuje:

Wywiedziona apelacja obrońcy oskarżonego M. K. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego ocenić należy jako polemikę z wskazanymi szeroko w uzasadnieniu wyroku argumentami. Wskazując zarzut naruszenia art. 7 k.p.k. obrońca wskazuje na treść wyjaśnień oskarżonego oraz zmienione w postępowaniu sądowym wyjaśnienia pozostałych oskarżonych, wskazując iż to właśnie te dowody powinny być podstawą ustaleń faktycznych, nie odnosząc się do pozostałych dowodów.

Wypada wskazać odnośnie tego zarzutu iż, „dokonanie oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób odmienny od oczekiwań stron procesowych nie stanowi naruszenia przepisów art. 7 i 410 k.p.k.” ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2014 r., sygn. II KK 17/14).

Wskazuje się w orzecznictwie, że „zasada określona w art. 410 k.p.k., obowiązuje nie tylko sąd wyrokujący, ale i strony procesu, które przedstawiając w odwołaniu własne stanowisko, nie mogą go opierać wyłącznie na fragmentarycznej ocenie dowodów z pominięciem tego wszystkiego, co może prowadzić do odmiennych wniosków. Krytyka odwoławcza odnosząca się tylko do części materiału dowodowego, potraktowana wybiórczo, z pominięciem tych dowodów, które obciążają oskarżonego, a także nie wykazująca jednocześnie, by sąd I instancji naruszył regułę swobodnej oceny dowodów, nie uzasadnia należycie zgłoszonego zarzutu błędu ustaleń faktycznych ani zarzutu nieprawidłowej oceny dowodów.” ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 14 maja 2013 r., sygn. II AKa 36/13; KZS 2013/6/87).

W ocenie Sądu Okręgowego materiał dowodowy zasadnie został oceniony przez Sąd Rejonowy jako pozwalający na przyjęcie, iż oskarżony dopuścił się przypisanych mu czynów.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia przepisów procesowych należy wskazać, iż ocena zebranego materiału dowodowego nie narusza przepisu art. 7 k.p.k., nie wykracza poza ramy swobodnej oceny dowodów i nie wykazuje błędów logicznych. Zaznaczyć przy tym należy, iż swobodna ocena dowodów jest jedną z naczelnych zasad prawa procesowego, u podstaw której leży zasada prawdy materialnej, a swobodna ocena dowodów nakazuje, aby Sąd oceniał znaczenie, moc i wiarygodność materiału dowodowego w sprawie na postawie wewnętrznego przekonania z uwzględnieniem wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego. Prawem bowiem oskarżonego jest złożenie w sprawie takich wyjaśnień, jakie uznaje za najbardziej korzystne z punktu widzenia swojej obrony. Tak długo jednak oskarżony może skutecznie w ten sposób realizować swoje uprawnienia procesowe, a Sąd zobowiązany interpretować wątpliwości na jego korzyść, jak długo oskarżony nie popadnie w sprzeczność z obiektywnie ustalonymi w oparciu o przeprowadzone dowody faktami, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego.

Wskazać należy, iż zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku byłby słuszny jedynie wtedy, gdyby Sąd I instancji oparł wyrok swój na faktach nie znajdujących potwierdzenia w wynikach przeprowadzonego postępowania dowodowego albo też z prawidłowo ustalonych faktów tych wyprowadziłby wnioski niezgodne z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy lub doświadczenia życiowego. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku obejmuje bowiem grupę zarzutów oderwanych od wszelkich rozważań prawnych.

Godzi się w tym miejscu przypomnieć, że zasada tłumaczenia wątpliwości na korzyść oskarżonego nie polega na obowiązku automatycznego wyboru najkorzystniejszej wersji wynikającej z wyjaśnień i zeznań o niejednakowej treści. Nie jest sprzeczny z tą zasadą wybór wersji mniej korzystnej, jeżeli w przeciwieństwie do korzystniejszej, właśnie ona pasuje do obrazu zdarzenia jako logiczne i zgodne z doświadczeniem życiowym dopełnienie ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 1976 r., sygnatura akt III Kr 86/76; OSN GP z. 2 z 1977 r., poz. 16). Sąd wyrokujący może bowiem dać wiarę jednej grupie dowodów, nawet odmawiając wiarygodności innym dowodom, jeżeli tylko ostatecznie swoje stanowisko właściwie umotywował ( tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 1998r. sygnatura akt III KKN 407/96; Prok. i Pr. 1998/11-12/10).

W realiach niniejszej sprawy konfrontując ustalenia faktycznie z przeprowadzonymi dowodami trzeba stwierdzić, że dokonana przez Sąd I instancji rekonstrukcja zdarzeń i okoliczności przestępstw nie wykazuje błędów i jest zgodna z przeprowadzonymi dowodami, którym Sąd dał wiarę i na których rozważania swe oparł.

W uzasadnieniu wyroku Sąd Rejonowy szeroko omówił powody dla których nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego M. K..

Wskazać należy przede wszystkim na treść wyjaśnień współoskarżonych złożonych w postępowaniu przygotowawczym. Trafnie uznano, że są one wiarygodne. Nie sposób uznać, iż oskarżeni A. F. oraz Ż. D. składali wyjaśnienia te wyłącznie pod wpływem strachu czy obawy przed aresztowaniem. Wyjaśnienia oskarżonych są szczegółowe, zawierają istotne elementy zdarzeń. Nie sposób uznać by były to elementy które zostały w jakikolwiek sposób zasugerowane czy „dopisane” przez przesłuchujących funkcjonariuszy. Szczególnie widoczne jest to przy przestępstwie dokonanym na szkodę Z. P.. Ponadto oskarżeni w trakcie eksperymentów procesowych potwierdzili szczegóły zdarzeń wskazując miejsca dokonanych przestępstw. Ma to istotne znaczenie jeżeli zważyć, iż przestępstwa te były dokonywane na terenie różnych miast i przede wszystkim różnych jednostek Policji, zatem nawet hipotetycznie nie byłoby racjonalnym przypisywanie oskarżonym większej liczby przestępstw, skoro były one popełnione na terenie innych jednostek Policji, a więc nie poprawiały statystyki danej jednostki, nadto szczegóły tych spraw nie były znane funkcjonariuszom, którzy uczestniczyli w eksperymentach procesowych. Dlatego za prawidłową uznać należy ocenę wyjaśnień oskarżonych dokonaną przez Sąd Rejonowy. Odwołanie zaś treści tych wyjaśnień na rozprawie należy uznać za koniunkturalne i spowodowane chęcią uniknięcia odpowiedzialności karnej. Nieprawdziwe zatem są twierdzenia oskarżonego M. K., że przestępstw tych nie dokonał, skoro jego udział w nich i rola zostały opisane w uznanych za wiarygodne wyjaśnieniach oskarżonych A. F. oraz Ż. D.. Oceny takiej nie można uznać za sprzeczną z zasadami określonymi w art. 5 § 2 i 7 k.p.k.

Ocena zatem całości materiału dowodowego dokonana przez Sąd I instancji, poparta zasadami logiki i doświadczenia życiowego, uznana musi być za trafną i prowadzącą do trafnych ustaleń faktycznych. Sąd I instancji właściwie wskazał na jakich dowodach oparł się czyniąc określone ustalenia faktyczne oraz przytoczył argumenty, którymi kierował się przy ocenie poszczególnych dowodów.

W ocenie Sądu Okręgowego ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego są prawidłowe, a i dokonana przez Sąd I instancji ocena dowodów jest oceną logiczną, zgodną z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego i pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. w sytuacji, gdy nie została ona zasadnie niczym podważona.

Wina oskarżonego M. K. w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego nie budzi wątpliwości Sądu Odwoławczego, podobnie jak i kwalifikacja prawna popełnionych przestępstw.

W ocenie Sądu Odwoławczego również wymierzone oskarżonemu kary jednostkowe i kara łączna w pełnym zakresie uwzględnia wszelkie okoliczności mające wpływ na wymiar kary, są adekwatne do stopnia zawinienia i wykazanego natężenia złej woli.

Nie sposób uznać, iż kary jednostkowe wymierzone oskarżonemu są karami niewspółmiernymi czy też nieadekwatnymi do stopnia społecznej szkodliwości czynów.

Kara łączna wymierzona z zastosowaniem częściowej absorpcji zasadnie uwzględnia związek czasowy i podmiotowy pomiędzy poszczególnymi czynami.

Sąd zasadnie stwierdził, iż brak jest podstaw do pozytywnej prognozy wobec oskarżonego.

Sąd Rejonowy prawidłowo w pisemnych motywach wyroku wskazał okoliczności, które miał na uwadze orzekając kary jednostkowe. Mając na uwadze te okoliczności, w ocenie Sądu Okręgowego, wymierzył kary adekwatnie do tych kryteriów - kary dostatecznie, acz nie nadmiernie, surowe. Trafnie wskazał również Sąd Rejonowy, iż oskarżonego nie usprawiedliwia fakt że czynów tych dopuścił się mając w znacznym stopniu ograniczoną poczytalność.

Kierując się wskazanymi wyżej powodami Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok w utrzymał w mocy, bowiem nie znalazł podstaw do kwestionowania trafności zaskarżonego wyroku w zakresie ustalonego stanu faktycznego i przeprowadzonej przez Sąd I instancji oceny dowodów, ani co za tym idzie w zakresie orzeczenia o winie oskarżonego M. K., i będącego jej konsekwencją orzeczenia o karze.

Sąd zasądził koszty obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym oraz w oparciu o powołane przepisy Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, z uwagi na orzeczenie kary o charakterze izolacyjnym, obciążając nimi Skarb Państwa.