Sygn. akt VII U 1354/13

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 05 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy / Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Świdnicy

Wydział VII Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący-Sędzia : SSO Joanna Sawicz

Protokolant :st. sekretarz sądowy Marta Kołodziejczyk

po rozpoznaniu w dniu 05 lutego 2014 r. w Świdnicy

sprawy (...) Sp. z o.o. w W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.

przy udziale zainteresowanego K. Ż.

o ustalenie obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek odwołania (...) Sp. z o.o. w W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.

z dnia 08 lipca 2013 r. Nr (...)- (...)

I.  oddala odwołanie;

II.  zasądza od strony powodowej (...) Sp. z o.o. w W. na rzecz strony pozwanej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VII U 1354/13

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Sp. z o.o. w W. odwołała się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. z dnia 08.07.2013r. nr (...)- (...) stwierdzającej, że K. Ż. - jako osoba wykonująca pracę na umowę zlecenie u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w W. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, wypadkowym w okresach od 29.10.2012r. do 31.10.2012r., od 12.11.2012r. do 14.11.2012r. oraz od 29.11.2012r. do 1.12.2012r. i ustaliła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne : emerytalne, rentowe, wypadkowe i ubezpieczenia zdrowotne za w/w okresy, domagając się jej uchylenia oraz zasądzenie kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu odwołania strona powodowa wskazała, iż brak było podstaw do ustalenia w zaskarżonej decyzji podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne w sytuacji, gdy wcześniej nie stwierdzono prawomocnie czy zainteresowany K. Ż. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Wydanie zatem decyzji w tym zakresie było przedwczesne. Nadto w ocenie odwołującego, ZUS przeprowadził wadliwą, a korzystną dla siebie, wykładnię treści umowy wiążącej zainteresowanego z płatnikiem składek, przyjmując, że umowa zawarta przez strony nosi cechy umowy zlecenia czy też umowy o świadczenie usług, z czym nie można się zgodzić. Z tytułu umowy bowiem , jak i jej treści oraz sposobu jej wykonywania wynika, że zainteresowany zobowiązany był do dokonania dzieła polegającego na załadowaniu zwierzyny, wcześniej zakupionej przez odwołującego się i zmagazynowanej w jego chłodniach w różnych rejonach kraju do samochodu chłodni, którym przewoził tusze z punktu skupu do fabryki. W tych okolicznościach nie można uznać, że rezultat nie został w umowie określony skoro było nim załadowanie skupionych przez płatnika składek tusz do samochodu. Wnioskodawca wskazał, iż strona pozwana dokonała błędnych ustaleń faktycznych, które skutkowały wadliwym zakwalifikowaniem przedmiotowej umowy jako umowy o świadczenie usług – starannego działania. Wnioskodawca wskazał, iż zainteresowany jedynie zobowiązany był do załadunku na samochód z góry określonej ilości w tonach tusz zwierzyny i tylko za to należało mu się wynagrodzenie. Niezależnie od powyższego wnioskodawca wskazał, iż (...) Sp. z o.o. posiadała określoną ilość zwierzyny i tylko taką ilość miał załadować na samochód zainteresowany, za co należało mu się wynagrodzenie. Umowa nie przewidywała wynagrodzenia za gotowość do załadunku i za staranność przy załadunku. Ryzyko nie wykonania dzieła obciążało zainteresowanego, co nie występuje przy umowach zlecenia i umowach o świadczenie usług. Wnioskodawca wskazał, iż rezultat materialny umowy o dzieło może polegać nie tylko na wytwarzaniu nowych przedmiotów, ale także na doprowadzeniu istniejących przedmiotów do umówionego stanu – zabrania tusz z kontenera chłodni i umieszczenie ich w samochodzie chłodni. Wnioskodawca podniósł, , iż zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 3.11.2000r. IV CKN 152/00 kryterium odróżnienia umowy o dzieło od umowy o świadczenie usług jest możliwość poddania umówionego rezultatu ( dzieła ) sprawdzianowi na istnienie wad fizycznych. Za taką wadę w niniejszej sprawie można uznać pozostawienie w części, bądź w całości nie opróżnionych kontenerów chłodni z tusz zwierzęcych , z których zgodnie z umową miały być załadowane do pojazdu tusze o określonym tonażu.

W odpowiedzi na odwołanie strona pozwana Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. wniosła o jego oddalenie oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, że w wyniku postępowania kontrolnego płatnika składek organ rentowy dokonał innej kwalifikacji umów łączących stronę skarżącą z zainteresowanym przyjmując, że była to umowa zlecenia lub umowa o świadczenie usług a nie umowa o dzieło. Na podstawie zawieranych umów zainteresowany zobowiązał się do wykonywania umowy z należytą starannością a nie do wykonania oznaczonego dzieła . Działania podejmowane przez zainteresowanego nie prowadziły do osiągnięcia konkretnego oznaczonego rezultatu, lecz polegały na powtarzalnym, starannym wykonywaniu oznaczonych czynności , w umówionych przez strony okresach czasu. Strona pozwana wskazała, że z faktem wykonywania umów zlecenia wiąże się konsekwencja w postaci podlegania z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i opłacania składek, naliczanych wedle stóp procentowych.

Postanowieniem z dnia 9.09.2013r. Sąd na mocy art. 477(11)§1 i §2 k.p.c. wezwał do udziału w sprawie w charakterze zainteresowanego K. Ż.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

(...) Sp. z o. o. w W. prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie skupu dziczyzny, jej przechowywania, przetwarzania i sprzedaży. Strona powodowa posiada punkty skupu dziczyzny na terenie całego kraju.

(...) Sp. z o. o. w W. zawarła z zainteresowanym K. Ż. umowy, które nazwano umowami o dzieło na okresy : od 29.10.2012r. do 31.10.2012r. (umowa z dnia 29.10.2012 r.) , od 12.11.2012r. do 14.11.2012r. (umowa z dnia 12.11.2012 r.) i od 29.11.2012r. do 01.12.2012r. (umowa z dnia 29.11.2012 r.). Przedmiotem tych umów był załadunek zwierzyny w ilości 8 ton, 4 ton i 5 ton z poszczególnych chłodni, znajdujących się na terenie skupu na samochód należący do zamawiającego na trasach : (...) i (...). W ramach tych umów zainteresowany jako pracownik fizyczny wykonywał proste , powtarzalne czynności załadunkowych podczas w/w przejazdów.

Ładowacz nie dokonuje ani kontroli, ani oceny stanu zwierzyny, ani jej ilości.

Za wykonanie powyższych umów zainteresowanemu przysługiwało wynagrodzenie w wysokości :

-

400,00zł brutto za wykonanie umowy z 29.10.2012r.

-

270,00zł brutto za wykonanie umowy z dnia. 12.11.2012r.

-

270,00zł brutto za wykonanie umowy z dnia 29.11.2012r.

W umowach zaznaczono, iż wypłata wynagrodzenia nastąpi w ciągu 14 dni od otrzymania rozliczenia.

Zainteresowany w okresach świadczenia pracy na podstawie w/w umów nie posiadał innego tytułu do ubezpieczeń. Płatnik składek (...) Sp. z o. o. w W. wypłaciła zainteresowanemu wynagrodzenie :

- w dniu 8.11.2012 r. w kwocie 400 zł.

- w dniu 10.12.2012 r. w kwocie 540 zł.

Strona powodowa zatrudnia pracowników – ładowaczy także na podstawie umów o pracę.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. w okresie od 18.02.2013 r. do 06.03.2013 r. przeprowadził kontrolę u płatnika składek – (...) Sp. z o.o. w W.. Celem umowy było między innymi dokonanie ustaleń w zakresie prawidłowości rzetelności obliczenia , potrącania i społecznych opłacania składek i wypłat, do których pobierania zobowiązany jest Zakład oraz zgłoszenia do ubezpieczeń.

W zaskarżonej decyzji z dnia 8.07.2013r. strona pozwana stwierdziła, iż zainteresowany K. Ż. jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w W. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom : emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu w okresach od 29.10.2012 r. do 31.10.2012 r., od 12.11.2012 r. do 14.11.2012 r. oraz od 29.11.2012 r. do 01.12.2012 r. oraz ustaliła wysokość podstawy wymiaru składek za w/w miesiące.

( dowód: akta ZUS, zeznania świadka T. T., umowy o pracę )

W oparciu o powyższe ustalenia, Sąd zważył co następuje :

Odwołanie wnioskodawcy (...) Sp. z o.o. w W. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zdaniem odwołującego, strony nie łączyły umowy zlecenia a umowy o dzieło, co miało wynikać z faktu, że w umowach został określony rezultat, którym było załadowanie określonej ilości zwierzyny skupionej przez płatnika do samochodu, za co zainteresowanemu należało się wynagrodzenie. Poza tym ryzyko niewykonania dzieła obciążało zainteresowanego co nie występuje w umowach zlecenia i umowach o świadczenie usług . Nadto istnieje możliwość podania umówionego rezultatu załadowania określonej ilości zwierzyny sprawdzianowi na istnienie wad fizycznych. Za taką wadę według wnioskodawcy można uznać pozostawanie w części lub w całości nie opróżnionych kontenerów chłodni z tusz zwierzęcych, które to tusze zgodnie z umową miały być załadowane z kontenerów do pojazdu.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami umowa o dzieło według definicji określonej w art. 627 k.c. ma za przedmiot zobowiązanie przyjmującego zamówienie do wykonania za zapłatą określonego w umowie dzieła tj. osiągnięcia uzgodnionego przez strony rezultatu. Umowa ta ma przynieść określony trwały efekt gospodarczy o charakterze materialnym powstały zarówno w wyniku stworzenia nowego jak i przetworzenia istniejącego przedmiotu. W umowach rezultatu nie chodzi bowiem o oceną czynności składających się na pracę do wykonania określonego w przedmiocie dzieła, ale o dający się wyodrębnić efekt, czyli rezultat, niezależnie od tego czy ma on mieć charakter materialny, czy też niematerialny. W literaturze przedmiotu podaje się jako przykładowe rodzaje umów o dzieło wytworzenie nowego przedmiotu lub naprawę, czy przerobienie. Za każdym razem istotne jest wytworzenie nowego produktu, nowego rezultatu, nowej jakości.

W świetle art. 734 k.c. umowa zlecenia ma natomiast za przedmiot zobowiązanie zleceniobiorcy do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Jeżeli umowa obejmuje zobowiązanie do świadczenia usług czyli do dokonania pewnych czynności faktycznych, zgodnie z art. 750 k.c. stosujemy do niej także przepisy o zleceniu. Zadaniem wykonawcy zlecenia jest nie tyle uzyskanie efektu stanowiącego odrębne dobro prawne czy materialne, ile podjęcie wszelkich starań aby powierzona do wykonania praca została wykonana jak najsumienniej. Praca taka ma charakter powtarzalnych, realizowanych w określonym przez strony czasie czynności, w sposób typowy i przewidywalny. Przy czym umowa zlecenia także podlega ocenie, w szczególności jej wykonanie – jej efekt. W tym przypadku zleceniodawca również dokonuje oceny czynności wykonanych przez zleceniobiorcę, tj. czy wykonał on je z należytą starannością. Natomiast nazwa umowy z wyeksponowaniem terminologii służącej podkreśleniu, że umowa ma charakter umowy o dzieło, nie jest elementem decydującym samodzielnie o rodzaju zobowiązania w oderwaniu od oceny rzeczywistego przedmiotu tej umowy oraz okoliczności jego wykonania.

W ocenie Sądu, wbrew wnioskodawcy należy zgodzić się ze stroną pozwaną iż umowy zawarte między wnioskodawca a zainteresowanym K. Ż., mimo ich nazwie, nie można uznać za umowy o dzieło. Z treści tych umów wynika bowiem, iż do czynności zainteresowanego należał ładunek i rozładunek tusz zwierzęcych do i z środków transportu. Wskazać należy, iż czynności te polegały na powtarzalnym i starannym ich wykonywaniu w umówionym przez strony okresie czasu. Zatem celem wykonywanych czynności przez zainteresowanego załadunku i rozładunku tusz zwierzyny do i z środków transportu nie było osiągnięcie konkretnego rezultatu, który podlegałby ocenie. Były to typowe umowy starannego działania, mające charakter umów o świadczenie usług. Zainteresowany otrzymał wynagrodzenie za wykonywane czynności, a nie za osiągnięcie rezultatu. Na marginesie należy wskazać, że gdyby przyjąć koncepcje przedstawioną przez wnioskodawcę, to w zasadzie żadna umowa - poza umową o dzieło - nie prowadziłaby do osiągnięcia określonego wyniku np. pracownik nie pracowałby by coś wytworzyć, zleceniodawca nie powierzyłby zleceniobiorcy usługi, po to by została ona wykonana. Bezsporne było i w zasadzie przyznane przez odwołującego się, że czynności wykonywane przez ładowacza nie podlegały niczyjej ocenie – miał on załadować i pomóc kierowcy przywieźć zwierzynę do siedziby firmy ze skupu, gdzie była przechowywana. Notabene w analogiczny sposób wykonywali powyższe czynności niektórzy pracownicy strony powodowej, zatrudnieni na podstawie umowy o pracę. .

A zatem, brak jest podstaw do uznania, że wykonywanie prostych powtarzalnych czynności załadunkowych ma charakter „dzieła” – por. wyrok SA w Poznaniu z dnia 18.04.2013r., III AUa 1396/12.

Stąd też konsekwencją takiego zakwalifikowania przedmiotowych umów było objęcie zainteresowanego na podstwie art. 6 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2013. 1442 – t.j.) obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym okresach wskazanych w przedmiotowych umowach tj. od 29.10.2012 r. do 31.10.2012 r., od 12.11.2012 r. do 14.11.2012 r. oraz od 29.11.2012 r. do 01.12.2012 r. oraz na podstawie art. 12 ust. 1 cytowanej ustawy obowiązkowemu ubezpieczeniu wypadkowemu, którtemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Wynikiem objęcia zainteresowanego ubezpieczeniami społecznymi jest ustalenie dla zainteresowanego w w/w okresach podstawy wymiaru składki na powyższe ubezpieczenia. W myśl art. 18 ust.3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne zleceniobiorców stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne zainteresowanego ustalono zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27.08.2004 r. o świdczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ( tj. Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz.1027 ze zm.).

Wnioskodawca otrzymał wynagrodzenie tytułem wykonania w/w umów : - w dniu 8.11.2012 r. w kwocie 400 zł , - w dniu 10.12.2012 r. w kwocie 540 zł.

W tym stanie prawnym strona pozwana prawidłowo ustaliła, iż podstawa wymiaru składki zainteresowanego : za 10/ 2012 r. na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, ubezpieczenie wypadkowe i zdrowotne wynosiła 0 zł, za 11/2012 r. na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz wypadkowe 400,00 zł, na ubezpieczenie zdrowotne 354,96 zł, a za 12/2012 r. na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i wypadkowe 540 zł i na ubezpieczenie zdrowotne 465,97 zł.

Również bezzasadny jest zarzut wnioskodawcy, iż strona pozwana przedwcześnie rozstrzygnęła w zaskarżonej decyzji o podstawach wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne skoro nie uprawomocniło się rozstrzygnięcie dotyczące objęcia zainteresowanego ubezpieczeniami społecznymi i zdrowotnym, albowiem jak wyżej wskazano objęcie zainteresowanego ubezpieczeniami społecznymi i zdrowotnymi rodzi obowiązek ustalenia podstaw wymiaru składek na powyższe ubezpieczenia.

W świetle powyższego, Sąd odwołanie wnioskodawcy od zaskarżonej decyzji oddalił na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na postawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 2 i 11ust.2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U 2013 r., poz. 145 t.j).