Sygn. akt V P 58/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 października 2015r.

Sąd Rejonowy w Słupsku V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Marzena Hop

Protokolant: Anna Lewicka

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2015r. w Słupsku

sprawy z powództwa I. K.

przeciwko : (...) Spółce Akcyjnej w G. Oddziałowi w K.

o zapłatę kwot (...) zł, (...) zł, (...) zł

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w G. Oddziału w K. na rzecz powódki I. K. kwotę (...) zł ((...)złotych (...)) z ustawowymi odsetkami od dnia (...). do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w G. Oddziału w K. na rzecz powódki I. K. kwotę (...)((...) złotych) tytułem kosztów procesu,

3.  wyrokowi w punkcie 1. nadaje rygor natychmiastowej wykonalności co do kwoty (...) zł,

4.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w G. Oddziału w K. na rzecz powódki I. K. kwotę (...) zł ((...) złotych (...)) z ustawowymi odsetkami od dnia (...). do dnia zapłaty,

5.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w G. Oddziału w K. na rzecz powódki I. K. kwotę(...) zł ((...) złotych) tytułem kosztów procesu,

6.  wyrokowi w punkcie 4. nadaje rygor natychmiastowej wykonalności co do kwoty (...) zł ,

7.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w G. Oddziału w K. na rzecz powódki I. K. kwotę (...) zł ((...) złotych (...)) z ustawowymi odsetkami od dnia (...) do dnia zapłaty,

8.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w G. Oddziału w K. na rzecz powódki I. K. kwotę(...)zł ((...) złotych) tytułem kosztów procesu,

9.  wyrokowi w punkcie 7. nadaje rygor natychmiastowej wykonalności co do kwoty (...)zł.

Sygn. akt P 58/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia (...) powódka I. K. reprezentowany przez pełnomocnika – radcę prawnego - wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. Oddział w K. kwoty (...) z ustawowymi odsetkami od dnia (...) do dnia zapłaty, oraz o zasądzenie kosztów procesu.

Pozwem z dnia (...) powódka I. K. reprezentowany przez pełnomocnika – radcę prawnego - wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. Oddział w K. kwoty (...) zł. z ustawowymi odsetkami od dnia (...) do dnia zapłaty, oraz o zasądzenie kosztów procesu.

Pozwem z dnia (...). powódka I. K. reprezentowany przez pełnomocnika – radcę prawnego - wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. Oddział w K. kwoty (...). z ustawowymi odsetkami od dnia (...). do dnia zapłaty, oraz o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwów pełnomocnik powódki podniósł, że powódka objęta była postanowieniami umowy społecznej. Wbrew przyjętym na siebie zobowiązaniom w zakresie gwarancji zatrudnienia pozwany wypowiedział powódce umowę o pracę z przyczyn nie dotyczących pracownika. Z tytułu naruszenia postanowień umowy społecznej powódce przysługuje odszkodowanie.

W pozwach powódka dochodzi odszkodowania z tytułu naruszenia umowy społecznej

- za okres siedmiu miesięcy od (...) do (...). w kwocie (...).,

- za okres dwunastu miesięcy od (...). do (...)w kwocie (...)

- za okres dwunastu miesięcy od (...) do (...) w kwocie (...)zł.

Pełnomocnik powódka wskazał, że wypłata odszkodowania nie będzie stanowić nadmiernego uszczerbku dla pozwanego ponieważ Spółka (...) S.A. (nie licząc innego majątku) posiada kapitał zakładowy w wysokości aż (...) zł. co wynika z KRS.

W niniejszych sprawach zostały wydane nakazy zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W sprzeciwach od nakazów zapłaty pełnomocnik pozwanego (...) S.A. w G. O.. w K. wniósł o oddalenie powództw w całości, zarzucając że roszczenia powódki są bezpodstawne i nieusprawiedliwione. Pełnomocnik pozwanego zarzucił, że roszczenia powódki mijają się z ogólnym celem w jakim strony umowy społecznej ją zawarły. Nadto roszczenia powódki nie odpowiadają jakiejkolwiek szkodzie, o ile w ogóle ją poniosła, albowiem nie skorzystała z możliwości rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron za dodatkowym świadczeniem pieniężnym oraz powódka nie była zainteresowana propozycją współpracy w ramach programu (...). Nadto pełnomocnik pozwanego podkreślił, że roszczenia powódki stoją w sprzeczności z podstawowymi zasadami prawa pracy, w tym z art.13 kp w zw. z art. 18 kp. Żądania powódki przekraczają zasadę ekwiwalentności wynagrodzenia za pracę, a nadto są sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Sprawy objęte pozwami powódki zostały połączone do wspólnego rozpoznania i postępowanie prowadzone było pod sygn. akt VP 58/15.

W odpowiedzi na sprzeciwy pozwanej pełnomocnik powódki podkreślił, że umowa społeczna zawiera sama w sobie element miarkowania polegający na tym, że kwota przysługującego pracownikowi odszkodowania nie jest kwotą sztywną bowiem jest pochodną od ilości miesięcy która pozostałą do końca okresu gwarancyjnego, czyli ulega swoistemu przeliczeniu (miarkowaniu) na korzyść pozwanego pracodawcy w zależności od tego jak długo pracodawca wywiązuje się z tego do czego się zobowiązał gwarantując pracownikowi zatrudnienie. Odnosząc się do charakteru żądanego przez powódkę odszkodowania, powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie SK 18/05 oraz orzecznictwo Sądu Najwyższego pełnomocnik powódki wskazał, że odszkodowanie z umowy społecznej jest świadczeniem majątkowym pełniącym funkcję sankcji ( normatywnej kary pieniężnej wobec pracodawcy za bezprawne działanie i określane jest w orzecznictwie jako „odszkodowanie ustawowe”.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

I. K. była zatrudniona w (...) S.A. w G. Oddziale w K. na stanowisku referenta ds. wsparcia organizacji w Wydziale (...) Organizacji. Oświadczeniem z dnia (...). doręczonym pracownikowi w dniu (...) pracodawca rozwiązał z I. K. umowę o pracę z zastosowaniem skróconego do 1 miesiąca okresu wypowiedzenia, który upłynął dnia (...) Przyczyna wypowiedzenia umowy nie dotyczyła pracownika, lecz zmiany struktury organizacyjnej Spółki polegającej na likwidacji wydziałów wsparcia organizacji. I. K. otrzymała odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia.

W dniu (...) została podjęta Uchwała Zarządu (...) S.A. w sprawie uruchomienia Z. Indywidualnych Odejść (...) za odszkodowaniem dedykowanych do procesu likwidacji Biura (...) Organizacji i (...) w Oddziałach. Załącznikiem do tej uchwały były Z. Indywidualnych Odejść (...) zatrudnionych u (...) wchodzących w skład (...) S.A., w których opisano zasady wg których uprawnieni pracownicy otrzymaliby odszkodowania. W dniu (...)doszło do spotkania Dyrektora Generalnego Oddziału K. z pracownikami ( w tym z powódką), którym zostały przekazane informacje dotyczące planów Zarządu (...) S.A. związanych z likwidacją tego Wydziału. Pracownicy zostali poinformowani, że w przypadku zgody na rozwiązanie umów za porozumieniem stron otrzymają odszkodowania. Wskazano, że pracownicy którzy chcą skorzystać z w/w zasad winni złożyć stosowny wniosek do (...)Ponadto pracownikom, którzy wystąpią z taką inicjatywą zaproponowany zostanie program (...), w którym istotnymi warunkami jest prowadzenie przez byłego pracownik działalności gospodarczej. Wskazano, że pracownik taki miałby zagwarantowane zlecenia i wynagrodzenie w wysokości (...) brutto.

Pracownicy, w tym powódka nie byli zainteresowani przystąpieniem do programu (...) w zakresie obsługi umów dystrybucyjnych. Gdyby powódka zdecydowała się rozwiązać umowę za porozumieniem stron, otrzymałaby odszkodowanie w wysokości (...)

Pracodawca wypłacił w dniu (...) I. K. kwotę ponad(...)na która składają się odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia i odprawa.

I. K. była objęta postanowieniami Umowy Społecznej podpisanej w dniu (...)przez poszczególnych pracodawców Grupy (...) oraz związki zawodowe dotyczącej zabezpieczania praw i interesów pracowniczych w procesie konsolidacji i restrukturyzacji Grupy (...). Stroną tej umowy był m.in. zatrudniający w tamtym okresie (...) sp. z o.o.

W umowie tej zdefiniowano pojęcie gwarancji zatrudnienia wskazując, że ilekroć w treści umowy społecznej używa się tego terminu rozumieć przez niego należy zakaz rozwiązywania umów o pracę z pracownikami i zakaz wypowiadania warunków pracy lub płacy poza wyjątkami określonymi w umowie społecznej. Jako okres gwarancyjny wskazano okres obowiązywania gwarancji zatrudnienia. W umowie postanowiono, że pracownikom nią objętym zapewnia się szczególną ochronę stosunku pracy, która oznacza zobowiązanie dla pracodawców do podejmowania czynności w zakresie jakichkolwiek zmiana w stosunkach pracy, a szczególności do rozwiązywania stosunku pracy oraz wypowiadania warunków pracy i płacy na warunkach i trybie zgodnym z postanowieniami tej umowy. Pracodawcy zobowiązali się, że w ciągu(...)miesięcy od wejścia w życie umowy zapewnią gwarancje zatrudnienia. Umowa została zawarta na czas obowiązywania gwarancji zatrudnienia i weszła w życie (...)

W umowie postanowiono, że w przypadku naruszenia gwarancji zatrudnienia pracodawca zobowiązany będzie do wypłacenia pracownikowi odszkodowania w wysokości stanowiącej iloczyn miesięcy kalendarzowych pozostałych do końca okresu gwarancyjnego, liczonych od dnia rozwiązania umowy o pracę oraz wynagrodzenia miesięcznego pracownika ustalonego na dzień rozwiązania stosunku pracy według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Odszkodowanie to nie może być niższe niż siedmiokrotność średniego miesięcznego wynagrodzenia pracownika liczonego jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy. Przewidziano, że wypłata odszkodowania następuje w formie pieniężnej nie później niż w terminie 30 dni od daty ustania stosunku pracy, lub na wniosek zainteresowanego pracownika w dwóch ratach, w dwu kolejnych okresach podatkowych w wysokości i terminach przez niego ustalonych, a przekroczenie ustalonych terminów powoduje naliczenie odsetek ustawowych.

Wynagrodzenie I. /K. na dzień rozwiązania stosunku pracy liczone według zasad jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło (...)

bezsporne oraz Umowa (...) nr (...) z dnia 19.07.2007r. – k.25-61, porozumienie z dnia (...). pomiędzy (...) S.A w G. O.. w S. a Zakładem (...) sp. z o.o. w S. – k.79-81, informacja o przejęciu pracownika – k.82, oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z powódka – k.84-85, uchwała Zarządu (...) S.A. z dnia (...) z załącznikiem – k.102-106, notatka służbowa ze spotkania z pracownikami w dniu (...) wraz z listą obecności, informacja e-mail – k.107-109, dowód wypłaty –k.110-111, zaświadczeni o wynagrodzeniu –k.150.

Sąd zważył co następuje:

W ocenie Sądu powództwa są zasadne i zasługują na uwzględnienie w całości.

W niniejszej sprawie bezspornym było, że w pozwanej Spółce obowiązywała Umowy Społeczna zawierająca gwarancje zatrudnienia. Bezspornym było, że powódka była objętą Umową Społeczną jak i to, że co do zasady powódce przysługuje roszczenie o dochodzenie tej kwoty, albowiem Umowa Społeczna przewiduje taką możliwość. W ocenie Sądu powódka spełnia wszelkie przesłanki przewidziane postanowieniami Umowy Społecznej pozwalające na objęcia jej unormowaniami tej Umowy.

W szczególności powódka była pracownikiem pozwanej Spółki i jej poprzedników prawnych w okresie obowiązywania umowy.

Z postanowień Umowy Społecznej jasno wynika, że z tytułu objęcia powódki postanowieniami Umowy jej stosunek pracy podlegał szczególnej ochronie, a gwarancja jej zatrudniania obejmowała okres (...)miesięcy od wejścia w życie umowy czyli od dnia (...) do końca (...) W tym okresie pracodawca zobowiązał się do niedokonywania zmian w jej stosunku pracy, w tym przyjął na siebie zakaz rozwiązania z powódką umowy o pracę w okresie gwarancyjnym.

Pozwana naruszyła gwarancje zatrudnienia rozwiązując z powódką umowę o pracę z dniem (...). z przyczyn niedotyczących pracownika. Zatem zgodnie z postanowieniami Umowy Społecznej powódce przysługuje prawo do odszkodowania wprost przewidziane w Umowie. Roszczenia dochodzone w poszczególnych pozwach obejmują prawidłowo ustalone (wyliczone) kwoty – według zasad przewidzianych w Umowie, czyli

- za okres siedmiu miesięcy od (...) do (...). w kwocie (...)

- za okres dwunastu miesięcy od (...). do (...). w kwocie (...)

- za okres dwunastu miesięcy od (...). do (...)w kwocie (...)

Również roszczenie odsetkowe zostało prawidłowe sformułowane przez stronę powodową zgodnie z postanowieniami Umowy Społecznej, która takie prawo przewiduje i precyzyjnie określa zasadę naliczania odsetek.

Strona pozwana w niniejszej sprawie zarzuciła, że powódka nie wykazała szkody uprawniającej do żądania odszkodowania, nie skorzystała z propozycji rozwiązania umowy za porozumieniem stron i za dodatkowym świadczeniem pieniężnym oraz nie skorzystała z propozycji współpracy w ramach programu (...).

Podniosła również, że roszczenie powódki powinno być oceniane z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego oraz pod kątem godziwości czy też niegodziwości wynagrodzenia.

W ocenie Sądu zarzuty strony pozwanej nie zasługują na uwzględnienie. Przesłanki zobowiązujące pozwanego do wypłaty odszkodowania wynikają wprost z Umowy (...). Umowa nie uzależnia wypłaty odszkodowania (co do zasady czy co do wysokości) od wykazania szkody. Unormowania w tym zakresie są jasne i nie budzą żadnych wątpliwości. To strony zawierające umowę po negocjacjach i rozważeniu interesów stron uczestniczących w jej negocjowaniu i ustaleniu jej treści przewidziały zasady i wysokość odszkodowania w wyniku naruszenia gwarancji zatrudnienia. Sąd nie dopatrzył się, by zasądzenie dochodzonych roszczeń mogło stanowić naruszenie zasad współżycia społecznego.

Zasadą jest, że umów należy dotrzymywać. Strona pozwana nie wskazała, by na dzień dzisiejszy zaszły jakiekolwiek zdarzenia sprzeciwiające się wykonaniu zobowiązań jakie przyjął na siebie pracodawca. W szczególności należy zwrócić uwagę na fakt, że to pozwany pracodawca (działając przez uprawniony organ) przyznał powódce w umowie o pracę wynagrodzenie w określonej wysokości. Należy zatem przyjąć że praca powódki stanowiła wartość określoną tym wynagrodzeniem. Warto też, zdaniem Sądu potoczyć w tym zakresie wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7.04.2009r. ( I PK 215/08) w którym Sąd ten stwierdził, że jeżeli spółka działająca przez uprawniony organ przyznaje pracownikowi wysokie świadczenie, to należy uznać, że praca tego pracownika jest tyle warta dla spółki. Nawet przyznanie pracownikowi świadczenia nienależnie wysokiego z reguły nie powinno być przyczyną odmowy jego zasądzenia gdyż wymaga tego bezpieczeństwo obrotu. W pierwszym rzędzie do dbałości o interesy spółki obowiązana jest osoba lub organ zawierający umowę. Sąd w pełni podziela ten pogląd.

Sąd w całości podziela stanowisko strony powodowej, która podnosi, że sama Umowa Społeczna zawiera w sobie element miarkowania szkody uzależniając wysokość odszkodowania od wysokości wynagrodzenia pracownika i okresu pozostałego do końca okresu gwarancyjnego. Nie jest to zatem kwota „sztywna” i taka sama dla każdego pracownika. Pracodawcy znane jest wynagrodzenie pracownika oraz okres upływu gwarancji zatrudnienia i może ocenić czy jest dla niego opłacalnym z puntu widzenia jego interesów ekonomicznych zwolnienie pracownika i wypłacenie mu odszkodowania w znanej mu wysokości.

Odnosząc się do zarzutu nie skorzystania przez powódkę z propozycji rozwiązania umowy za porozumieniem stron i nie skorzystania przez nią z zakończenia stosunku pracy na zasadach objętych Programem I. Odejść wskazać należy, że były to jedynie propozycje przedstawione pracownikom, w tym powódce. Powódka miała zatem wybór, mogła skorzystać z tej propozycji lub nie i powody jej decyzji nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Podobnie sytuacja ma się do propozycji skorzystania przez powódkę z programu (...) (w zakresie obsługi umów dystrybucyjnych). Dodatkowo można wskazać, że warunkiem przystąpienia do niego jest prowadzenie przez byłego pracownika działalności gospodarczej. Oczywistym jest, że nie każda osoba ma predyspozycje i warunki do prowadzenia działalności gospodarczej. Zresztą sama pozwana wskazuje, że ze strony pracowników nie było zainteresowania tym programem. Powódka nie była zatem wyjątkiem lecz jedną z wielu osób, które z propozycji tej nie skorzystały. Z tych przyczyn w ocenie Sądu nie można czynić powódce zarzutów, czy też oceniać podjętej przez nią decyzji na jej niekorzyść.

W ocenie Sądu, z przyczyn podanych powyżej nie żadnych podstaw, by odmówić powódce wypłaty odszkodowania i to w kwotach dochodzonych pozwami, które pozostają w zgodzie z postanowieniami Umowy Społecznej.

W toku procesu Sąd oddalił wnioski dowodowe pozwanej o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka A. M. i przesłuchania stron, w tym za stronę pozwaną K. Ł.. Sąd uznał przeprowadzenie tych dowodów za zbędne dla rozstrzygnięcia sprawy. Nadto okoliczności na jakie dowody te zostały zawnioskowane zostały wykazane dokumentami określającymi wysokość wynagrodzenia powódki, warunki współpracy w ramach programu (...) i wysokość ewentualnego odszkodowania dla powódki. Z kolei powódka nie kwestionowała braku woli do przystąpienia do programu (...), czy też braku woli rozwiązania umowy za porozumieniem stron.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd zasądził od pozwanego (...) S.A. w G. O.. w K. na rzecz powódki I. K. kwoty dochodzone pozwami. W każdej z tych spraw Sąd nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności co do kwoty (...) zł. stanowiącej pełne jednomiesięczne wynagrodzenie powódki, orzekając w tym zakresie w punktach 3,6 i 9 wyroku, a to na podstawie art. 477 2 §1 kpc.

W każdej z połączonych spraw na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu przewidzianej w art. 98 kpc Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki koszty zastępstwa procesowego zgodnie z § 11 ust1 pkt 7 kpc w zw. z § 6pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…).